Phật Thuyết Kinh đại Tát Già Ni Kiền Tử Sở Thuyết - Phẩm Ba - Phẩm Nhất Thừa - Tập Ba

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Bồ Đề Lưu Chi, Đời Nguyên Ngụy

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI TÁT GIÀ NI

KIỀN TỬ SỞ THUYẾT

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

Bồ Đề Lưu Chi, Đời Nguyên Ngụy  

PHẨM BA

PHẨM NHẤT THỪA  

TẬP BA  

Bấy giờ, Đức Thế Tôn liền dùng kệ khen ngợi hạnh tinh tấn Ba la mật như sau:

Nếu muốn vì chúng sinh

Tu hành hạnh Bồ Tát

Mau thành đạo vô thượng

Tinh tấn là đệ nhất.

Như Lai vô lượng kiếp

Đã tu các hạnh khổ

Tất cả đều nhẫn nhục

Không sinh sợ hãi vậy.

Vì thế, các Phật Tử!

Muốn mau thành Phật đạo

Luôn siêng năng tu hành

Tinh tấn Ba la mật.

Bồ Tát hành tinh tấn

Mau đến chỗ thù thắng

Trải qua trăm ngàn nước

Cúng dường hầu Chư Phật.

Bồ Tát cầu đại thừa

Vì dứt khổ chúng sinh

Tu hành đạo Bồ Tát,

Vững chắc không lay chuyển,

Vô số trăm ngàn kiếp

Luôn vì các chúng sinh

Chịu khổ không lười biếng

Đều do tinh tấn vậy.

Ta nguyện thường tinh tấn

Làm thanh tịnh Cõi Phật

Kế đến nguyện hiểu rõ

Tất cả pháp Chư Phật

Biến khắp các Cõi Phật

Chuyển xe lớn diệu pháp

Nguyện các loài chúng sinh

Tất cả đều hiểu biết,

Vào hết trong đại thừa

Lìa thừa khác, cõi ma

Đầy đủ các nguyện lớn

Mau đến chỗ vô úy.

Bồ Tát tinh tấn thế

Chỉ ở trong một niệm

Ngộ pháp lớn bồ đề

Khai mở cửa Niết Bàn,

Hóa làm vô số thân

Biến khắp mười phương cõi

Vì lợi ích chúng sinh

Chỉ dạy việc thù thắng.

Này thiện nam! Bồ Tát lại có mười hai cách quán hạnh Thiền Ba la mật, được lợi ích lớn. Vậy, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật.

Những gì là mười hai?

1. Thiền định có khả năng diệt trừ tất cả những cấu nhiễm phiền não, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật, luôn luôn không có tâm phân biệt.

2. Thiền định tâm trụ nơi vắng lặng, niệm không tán loạn, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật, không chấp các cảnh giới.

3. Thiền định tâm không chấp trước, đầy đủ các hạnh, Bồ Tát nên học Thiền Ba la mật vì có khả năng vượt qua ba cõi.

4. Thiền định có thể vượt ra khỏi thế gian, không chấp vào các cõi, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật để vượt qua thế gian.

5. Thiền định có thể quán chiếu pháp thù thắng, tâm không mệt mỏi, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật không bao giờ cho là đầy đủ.

6. Thiền định được nhu hòa, tự tại, nhưng không lệ thuộc vào các thiền, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật, tự tại thay đổi các bậc thiền.

7. Thiền định đạt được tâm vô tướng, không thấy các vật, Bồ Tát nên tu thiền Ba la mật để lìa các tướng.

8. Thiền định tâm được trong sáng, thấu tỏ vô số cảnh giới, Bồ Tát phải tu thiền Ba la mật, để vượt qua các tam muội hữu lượng và vượt các điều đáng chê trách.

9. Thiền định có khả năng chấm dứt tâm quán, không thấy có năng quán, Bồ Tát phải tu thiền Ba la mật vì được tâm vắng lặng.

10. Thiền định chứng được tâm điều hòa, diệt các giác và quán, các căn không còn dao động, Bồ Tát phải tu thiền Ba la mật, vì đắc được tâm điều phục.

11. Thiền định thì tâm được tịch diệt, nhất quán, các căn không dao động, Bồ Tát phải tu thiền Ba la mật vì nó chế ngự được những căn bất thiện.

12. Thiền định thì tâm đối với các pháp co được phương tiện lớn, Bồ Tát phải tu thiền Ba la mật, vì không xả tâm đại Bồ Đề.

Vì sao?

Vì các Bồ Tát luôn ở trong thiền định Ba la mật thì không phát khởi tâm kiêu mạn. Vì ở trong thiền định Ba la mật thì không khởi tâm tà kiến. Vì ở trong thiền định Ba la mật thì không khởi tâm thương ghét. Vì thế, các vị Bồ Tát có thể học và hàng phục tất cả thiền định của Thanh Văn, Bích Chi Phật, ngoại đạo phạm hạnh để đưa vào thiền tam muội.

Này thiện nam! Đó là mười hai cách tu hành thiền định Ba la mật, được lợi ích lớn, hồi hướng về quả vị Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác của Đại Bồ Tát.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn liền dùng kệ ca ngợi thiền Ba la mật như sau:

Muốn tu trí vô lậu

Ra khỏi bùn lầy dục

Diệt trừ các nghiệp chướng

Thiền định là đệ nhất.

Thiền định khó nghĩ bàn

Là cảnh giới Chư Phật

Nhị Thừa, các phàm phu

Tam muội không thể biết.

Đất lớn các núi biển

Kiếp lửa có thiêu hết

Nếu tâm trụ thiền định

An ổn không tổn hại,

Mặt Trời tuệ của Phật

Ngọc ma ni vô lậu

Không từ nơi khác sinh

Sinh từ biển thiền định,

Cho nên các Phật Tử

Cầu báu đại trí Phật

Nên trừ tâm tán loạn

Niệm thiền Ba la mật.

Thiền định các Bồ Tát

Diệt trừ những phiền não

Cho nên người trí nói

Tu thiền là bậc nhất.

Tâm sâu thường vắng lặng

Không thích các cảnh giới

Hay gồm những loạn tâm

Trụ nơi thắng Niết Bàn,

Bồ Tát tu thiền định

Không sinh trong Tam Giới

Cho nên không dựa vào

Không phải chỗ nương ở,

Thiền, Bồ Tát vượt qua

Thế gian xuất thế gian

Bởi thế, thắng tam muội

Vượt thế gian Nhị Thừa.

Vì thế, xoay chuyển qua

Sinh ở trong Cõi Dục

Thiền của Bồ Tát tu

Hơn hẳn mọi thù thắng,

Các thừa chẳng cứu cánh

Nên Phật nói thù thắng

Lìa các tướng chúng sinh

Và lìa các pháp nhơ.

Cho nên, các Bồ Tát

Tu thiền định thù thắng

Chinh phục thiền định khác

Và các thiền nông cạn

Bồ Tát một mực quán

Thanh tịnh các cảnh giới

Tu thiền định như vậy

Từ phương tiện tuệ sinh,

Chánh trí làm căn bản

Không khởi tâm tà kiến

Cho nên thiền Bồ Tát

Không thể nào nghi ngờ.

Bồ Tát nhập thiền định

Không trụ có và không

Vì quán thật cảnh vậy

Hay lìa tướng có, không,

Thiền thắng trí như thế

Không giống cảnh giới khác

Tuệ La Hán, Bích Chi

Không thể so sánh được.

Này thiện nam! Bồ Tát lại có mười hai cách quán tu hành bát nhã Ba la mật, được lợi ích lớn. Vậy, Bồ Tát nên tu bát nhã Ba la mật.

Những gì là mười hai?

1. Bát nhã có thể xa lìa nhơ bẩn, phát ra ánh sáng, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật vì có khả năng lìa các pháp đen tối.

2. Tu bát nhã chắc chắn hiểu rõ một cách thông suốt về những điều mờ mịt, chướng ngại, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì hay chiếu sáng, dẹp sạch rừng phiền não.

3. Bát nhã có thể phóng ra ánh sáng trí tuệ, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì xa lìa tất cả các điều không trí tuệ.

4. Bát nhã như cày ruộng diệt trừ các loại cỏ xấu, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì có khả năng nhổ sạch gốc rễ vô minh.

5. Bát nhã như chiếc móc sắt sắc bén, tùy ý móc rách Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì có khả năng móc sạch các lưới ái dục.

6. Bát nhã như chày Kim cang không bị các vật làm hư hoại, Bồ Tát phải tu tuệ Ba la mật, vì có khả năng đập nát núi phiền não.

7. Bát nhã như vầng mặt trời lớn, vượt ra khỏi những đám mây che lấp, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì có khả năng làm khô cạn tất cả các bùn ướt phiền não.

8. Bát nhã như đống lửa lớn thiêu đốt những cỏ xấu, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật, vì có khả năng thiêu đốt rừng cây phiền não.

9. Bát nhã như ngọc Ma ni chiếu sáng khắp tất cả, Bồ Tát phải tu tuệ Ba la mật, vì tâm không tối tăm, không mê mờ các pháp.

10. Bát nhã có thể trụ ở địa vị chân thật hoàn toàn tịch diệt, Bồ Tát phải nên tu tuệ Ba la mật, vì không có sở hữu.

11. Bát nhã diệt trừ các hình tướng, tâm không phân biệt, Bồ Tát nên tu tuệ Ba la mật vì không có hình tướng vậy.

12. Bát nhã có thể thành mà không nguyện, tâm không cầu khoái lạc, Bồ Tát phải tu tuệ Ba la mật, vì vượt qua ba cõi vậy.

Này thiện nam! Đó gọi là mười hai cách tu hành trí tuệ Ba la mật, được lợi ích lớn của Đại Bồ Tát.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn nói kệ ca ngợi trí tuệ Ba la mật:

Rốt ráo đoạn các hữu

An ổn vào Niết Bàn

Trong các Ba la mật

Trí tuệ là đệ nhất.

Như ngọn đèn thế gian

Phá tan các bóng tối

Như ngọn lửa bốc cao

Quán tối thắng trong đời,

Tất cả Đức Như Lai

Ra khỏi nghiệp sinh tử

Thu phục bốn chúng ma

Trí tuệ là mãnh tướng.

Nếu các Phật Tử muốn

Tự lợi và lợi tha

Thường phải siêng tu nghiệp

Bát nhã Ba la mật,

Giống như người cày đất

Hay trừ các cỏ xấu

Trí diệt cỏ ngu, ái

Như người cày sạch đất.

Chày Kim Cang Đế Thích

Diệt A Tu La ác

Trí phá núi phiền não

Hoại sạch cũng như thế,

Tất cả Đức Như Lai

Nói năng lực trí tuệ

Như trăng vào mùa hạ

Cũng như đèn thế gian,

Khô cạn biển phiền não

Chiếu trừ tối vô minh

Vì thế vượt thế gian

Ngọn lửa sáng vô lậu,

Trí tuệ hay chặt đứt

Cây vô minh tăm tối

Như cây dao sắc bén

Cắt tiệt các cỏ xấu,

Trí như ngọc ma ni

Bình đẳng chiếu thế gian

Như không chẳng phân biệt

Không trụ cõi Niết Bàn,

Trí tuệ tâm tự tại

Quyết định ở tất cả

Đoạn trừ các nghi hối

Dứt hẳn các hoài nghi,

Nói nghiệp ác thế gian

Và nêu quả Niết Bàn

Thấy khắp các chúng sinh

Như tối thấy ánh sáng,

Chư Phật mặt trăng sáng

Hiện thấy các pháp tướng

Các Bồ Tát cũng vậy

Tu tập trí vô cấu,

Như đi đêm cầm đuốc

Đến đâu đều sáng cả

Trong sinh tử tối tăm

Tuệ sáng vượt qua khỏi.

***

Tổng hợp