Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Hai - Phẩm Mười Chín - Phẩm Xuất Trụ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần

PHẬT THUYẾT KINH 

ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần  

HỘI THỨ HAI  

PHẨM MƯỜI CHÍN

PHẨM XUẤT TRỤ  

Lại nữa, này Thiện Hiện! Ông hỏi đại thừa như vậy từ nơi nào ra, đến trụ nơi nào?

Này Thiện Hiện! Đại Thừa như vậy từ trong ba cõi ra, đến an trụ vào trí nhất thiết trí, nhưng lấy không hai làm phương tiện nên không xuất không trụ.

Vì sao?

Này Thiện Hiện! Vì hai pháp như vậy, hoặc đại thừa, hoặc trí nhất thiết trí, chẳng phải tương ưng, chẳng phải không tương ưng, vô sắc, vô kiến, vô đối nhất tướng gọi là vô tướng.

Vì sao?

Này Thiện Hiện! Vì pháp vô tướng chẳng phải đã xuất trụ, chẳng phải sẽ xuất trụ, chẳng phải đang xuất trụ.

Vì sao?

Này Thiện Hiện! Vì Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn cho không của pháp giới cũng có xuất trụ, nhưng không của pháp giới không thể từ trong ba cõi mà xuất hiện, cũng không thể đến an trụ trong trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của pháp giới, tự tánh không của pháp giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của không chân như, thật tế, bất tư nghì giới, an ẩn giới, tịch tịnh giới, đoạn giới, ly giới, diệt giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của chân như cho đến không của diệt giới, không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của chân như, tự tánh không của chân như là không, cho đến không của diệt giới, tự tánh không của diệt giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của sắc cũng có xuất trụ. Nhưng không của sắc không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của sắc, tự tánh không của sắc là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của thọ, tưởng, hành, thức cũng có xuất trụ. Nhưng không của thọ, tưởng, hành, thức không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của thọ, tưởng, hành, thức, tự tánh không của thọ, tưởng, hành, thức là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhãn xứ cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhãn xứ không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhãn xứ, tự tánh không của nhãn xứ là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ, tự tánh không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của sắc xứ cũng có xuất trụ. Nhưng không của sắc xứ không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của sắc xứ, tự tánh không của sắc xứ là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có xuất trụ thì muốn làm cho không của thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ cũng có xuất trụ. Như không của thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ, tự tánh không của thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhãn giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhãn giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhãn giới, tự tánh không của nhãn giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý giới, tự tánh không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của sắc giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của sắc giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của sắc giới, tự tánh không của sắc giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của thanh, hương, vị, xúc, pháp giới cũng có xuất trụ. Nhưng thanh, hương, vị, xúc, pháp giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của thanh, hương, vị, xúc, pháp giới, tự tánh không của thanh, hương, vị, xúc, pháp giới là pháp không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhãn thức giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhãn thức giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhãn thức giới, tự tánh không của nhãn thức giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức giới cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức giới không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức giới, tự tánh không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý thức giới là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhãn xúc cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhãn xúc không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhãn xúc, tự tánh không của nhãn xúc là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc cũng có xuất trụ. Nhưng không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc, tự tánh không của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra cũng có xuất trụ. Nhưng không của các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra tự tánh không của các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của các thọ do nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc làm duyên sanh ra cũng có xuất trụ. Nhưng không của các thọ do nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc làm duyên sanh ra không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của các thọ do nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc làm duyên sanh ra, tự tánh không của các thọ do nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc làm duyên sanh ra là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của cảnh mộng cũng có xuất trụ. Nhưng không của cảnh mộng không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của cảnh mộng, tự tánh không của cảnh mộng là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của việc huyễn, quáng nắng, tiếng vang, bóng dáng, ảnh ảo, hoa đốm trên hư không, việc biến hóa cũng có xuất trụ. Nhưng không của việc huyễn cho đến không của việc biến hóa không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của việc huyễn, tự tánh không của việc huyễn là không, cho đến không của biến hóa, tự tánh không của biến hóa là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của bố thí Ba la mật đa cũng có xuất trụ. Nhưng không của bố thí Ba la mật đa không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của bố thí Ba la mật đa, tự tánh không của bố thí Ba la mật đa là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa cũng có xuất trụ. Nhưng không của tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của pháp không nội cũng có xuất trụ, nhưng không của pháp không nội không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của pháp không nội, tự tánh không của pháp không nội là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của pháp không ngoại, pháp không nội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi.

Pháp không rốt ráo, pháp không không biên giới, pháp không tán vô tán, pháp không bản tánh, pháp không tự cộng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không vô tánh, pháp không tự tánh, pháp không vô tánh tự tánh cũng có xuất trụ.

 Nhưng pháp không của không ngoại cho đến pháp không của không vô tánh tự tánh không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của pháp không ngoại, tự tánh không của pháp không ngoại là không, cho đến pháp không của không vô tánh tự tánh, tự tánh không của không vô tánh tự tánh là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của bốn niệm trụ cũng có xuất trụ. Nhưng không của bốn niệm trụ không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của bốn niệm trụ, tự tánh không của bốn niệm trụ là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi Đẳng Giác, tám chi Thánh đạo cũng có xuất trụ. Nhưng không của bốn chánh đoạn cho đến tám chi Thánh đạo không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của bốn chánh đoạn, tự tánh không của bốn chánh đoạn là không, cho đến tám chi Thánh đạo, tự tánh không của tám chi Thánh đạo là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm… cho đến không của mười lực Phật cũng có xuất trụ. Nhưng không của mười lực của Phật không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của mười lực của Phật, tự tánh không của mười lực Phật là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám Pháp Phật bất cộng cũng có xuất trụ. Nhưng không của bốn điều không sợ cho đến mười tám Pháp Phật bất cộng không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của bốn điều không sợ, tự tánh không của bốn điều không sợ là không, cho đến mười tám Pháp Phật bất cộng, tự tánh không của mười tám Pháp Phật bất cộng là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho các Bậc Dự Lưu có sanh đường ác, các Bậc Nhất Lai có sanh trở lại nhiều lần, các Bậc Bất Hoàn có sanh Cõi Dục, các Đại Bồ Tát có đời sống tự lợi, các A La Hán, Độc Giác, Như Lai có sanh đời sau, nhưng không có việc này.

Vì sao?

Vì các Bậc Dự Lưu v.v… sanh đường ác v.v… bất khả đắc.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của Dự Lưu cũng có xuất trụ. Nhưng không của Dự Lưu không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến trụ trong trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của Dự Lưu, tự tánh không của Dự Lưu là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán, Độc Giác, Bồ Tát, Như Lai cũng có xuất trụ. Nhưng không của Nhất Lai cho đến không của Như Lai không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ trong trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của Nhất Lai, tự tánh không của Nhất Lai là không, cho đến không của Như Lai, tự tánh không của Như Lai là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của danh tự giả tưởng lời nói giả thiết cũng có xuất trụ. Nhưng không của danh tự giả tưởng lời nói giả thiết không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến trụ trong trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của danh tự giả tưởng lời nói giả thiết, tự tánh không của danh tự giả tưởng lời nói giả thiết là không.

Này Thiện Hiện! Các cõi muốn làm cho pháp vô tướng có sự xuất trụ tức là muốn làm cho không của vô sanh, vô diệt, vô nhiễm, vô tịnh, vô tướng, vô vi cũng có xuất trụ. Nhưng không của vô sanh, vô diệt, vô nhiễm, vô tịnh, vô tướng, vô vi không thể từ trong ba cõi xuất, cũng không thể đến an trụ vào trí nhất thiết trí.

Vì sao?

Vì không của vô sanh, vô diệt, vô nhiễm, vô tịnh, vô tướng, vô vi. Tự tánh không của vô sanh, vô diệt, vô nhiễm, vô tịnh, vô tướng, vô vi là không.

Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này, đại thừa như vậy từ trong ba cõi xuất, đến trụ trong trí nhất thiết trí. Nhưng lấy không hai làm phương tiện, nên không xuất, không trụ.

Vì sao?

Vì pháp vô tướng không lay chuyển.

***

Tổng hợp