Phật Thuyết Kinh đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm - Phẩm Hai Mươi Sáu - Phẩm Thập địa - Phần Một

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI PHƯƠNG

QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường  

PHẨM HAI MƯƠI SÁU

PHẨM THẬP ĐỊA  

PHẦN MỘT  

Bấy giờ Đức Thế Tôn ngự ở Điện Ma Ni Bảo Tạng trong cung của Tha Hoá Tự Tại Thiên Vương câu hội với Chư Đại Bồ Tát từ phương khác đến.

Chư Bồ Tát này không thối chuyển vô thượng Ðẳng Chánh Giác, an trụ trong cảnh giới của Bồ Tát trí, vào chỗ của Ðức Phật vào, siêng tu không ngớt, hay khéo hiển hiện những sự thần thông, giáo hóa điều phục tất cả chúng sanh rất đúng thời.

Vì thành tựu tất cả đại nguyện, Chư Bồ Tát này trong tất cả kiếp, tất cả đời, tất cả cõi, thường siêng tu tập không tạm lười nghỉ. Ðã đầy đủ phước, trí, trợ đạo, khắp lợi ích chúng sanh mà luôn không thiếu sót, đạt đến trí huệ phương tiện Ba La Mật của Bồ Tát.

Thị hiện vào sanh tử và nhập Niết Bàn, mà vẫn chẳng bỏ phế thật hành Bồ Tát hạnh. Khéo vào tất cả thiền định giải thoát Tam Muội của Bồ Tát. Trí huệ thần thông đều được tự tại với tất cả việc làm.

Ðược tất cả thần lực tự tại của Bồ Tát. Không hề động tác, mà trong khoảng một niệm có thể qua đến tất cả Đạo Tràng của Chư Phật, làm thượng thủ trong chúng để thỉnh Phật thuyết pháp, hộ trì chánh pháp của Phật, cúng dường phụng thờ tất cả Chư Phật với tâm quảng đại, thường siêng tu hạnh Bồ Tát. Thân các Ngài hiện khắp thế gian.

Tiếng các Ngài khắp mười phương pháp giới. Tâm trí các ngài vô ngại thấy khắp Tam Thế tất cả Bồ Tát. Các Ngài đều đã tu hành viên mãn tất cả công đức, trải bất khả thuyết kiếp cũng không thể nói hết.

Danh Hiệu của các Ngài là:

Kim Cang Tạng Bồ Tát.

Bảo Tạng Bồ Tát.

Liên Hoa Tạng Bồ Tát.

Ðức Tạng Bồ Tát.

Liên Hoa Ðức Tạng Bồ Tát.

Nhật Tạng Bồ Tát.

Tô Lợi Gia Tạng Bồ Tát.

Vô Cấu Nguyệt Tạng Bồ Tát.

Phổ Hiện Trang Nghiêm Tạng Bồ Tát.

Tỳ Lô Giá Na Trí Tạng Bồ Tát.

Diệu Ðức Tạng Bồ Tát.

Chiên Ðàn Ðức Tạng Bồ Tát.

Hoa Ðức Tạng Bồ Tát.

Câu Tô Ma Ðức Tạng Bồ Tát.

Ưu Bát La Ðức Tạng Bồ Tát.

Thiên Ðức Tạng Bồ Tát.

Phước Ðức Tạng Bồ Tát.

Vô Ngại Thanh Tịnh Ðức Tạng Bồ Tát.

Công Ðức Tạng Bồ Tát.

Na La Diên Ðức Tạng Bồ Tát.

Vô Cấu Tạng Bồ Tát.

Ly Cấu Tạng Bồ Tát.

Biện Tài Trang Nghiêm Tạng Bồ Tát.

Ðại Quang Minh Võng Tạng Bồ Tát.

Tịnh Oai Ðức Quang Minh Vương Tạng Bồ Tát.

Kim Trang Nghiêm Ðại Công Ðức Quang Minh Vương Tạng Bồ Tát.

Nhất Thiết Tướng Trang Nghiêm Tịnh Ðức Tạng Bồ Tát.

Kim Cang Diệm Ðức Tướng Trang Nghiêm Tạng Bồ Tát.

Quang Minh Diệm Tạng Bồ Tát.

Tinh Tú Vương Quang Chiếu Tạng Bồ Tát.

Hư Không Vô Ngại Trí Tạng Bồ Tát.

Diệu Âm Vô Ngại Tạng Bồ Tát.

Ðà La Ni Công Ðức Trì nhất thiết Chúng Sanh Nguyện Tạng Bồ Tát.

Hải Trang Nghiêm Tạng Bồ Tát.

Tu Di Ðức Tạng Bồ Tát.

Tịnh Nhất Thiết Công Ðức Tạng Bồ Tát.

Như Lai Tạng Bồ Tát.

Phật Ðức Tạng Bồ Tát.

Giải Thoát Nguyệt Bồ Tát…

Vô số, vô lượng, vô biên, vô đẳng, bất khả sổ, bất khả xưng, bất khả tư, bất khả lượng, bất khả thuyết Đại Bồ Tát như vậy, Kim Cang tạng Bồ Tát là thượng thủ trong đại chúng này. Bấy giờ Kim Cang Tạng Bồ Tát, thừa thần lực của Phật, nhập Bồ Tát đại trí huệ Quang Minh Tam Muội.

Ngài nhập Tam Muội này rồi, liền đó khắp mười phương quá ngoài mười ức Phật sát vi trần số Thế Giới, mỗi phương đều có mười ức Phật sát vi trần số Phật đồng hiệu Kim Cang Tạng, Phật hiện ra trước Ngài mà bảo rằng: Lành thay! Lành thay! Kim Cang Tạng Bồ Tát có thể nhập Bồ Tát đại trí huệ quang minh Tam Muội này.

Thiện Nam Tử! Mười ức Phật sát vi trần số Phật ở mỗi phương khắp mười phương đồng gia hộ ông. Do bổn nguyện lực và oai thần lực của Đức Tỳ Lô Giá Na Như Lai, cũng do thắng trí lực của ông, vì muốn ông tuyên thuyết Phật Pháp quang minh bất tư nghì cho chúng hội Bồ Tát.

Như là: Vì khiến nhập Trí Địa, vì nhiếp tất cả thiện căn, vì khéo lựa chọn tất cả Phật Pháp, vì biết rộng các pháp, vì khéo hay thuyết pháp, vì vô phân biệt trí thanh tịnh, vì tất cả thế pháp chẳng nhiễm, vì thiện căn xuất thế thanh tịnh, vì được cảnh giới trí bất tư nghì, vì được cảnh giới trí của bậc nhất thiết trí.

Lại vì khiến được bậc Bồ Tát Thập Ðịa thủy chung, vì tuyên thuyết tướng sai biệt của Bồ Tát Thập Ðịa đúng thật, vì duyên niệm tất cả Phật Pháp, vì tu tập phân biệt pháp vô lậu, vì khéo lựa chọn quan sát đại trí quang minh khéo trang nghiêm, vì khéo nhập môn trí quyết định.

Vì tùy ở chỗ nào đều thứ đệ thuyết pháp vô sở úy, vì được quang minh biện tài vô ngại, vì trụ bậc đại biện tài khéo quyết định, vì ghi nhớ tâm Bồ Tát không quên mất, vì thành thục tất cả chúng sanh giới, vì đến khắp tất cả xứ quyết định khai ngộ tất cả.

Thiện Nam Tử! Ông nên biện thuyết pháp sai biệt thiện xảo của pháp môn này.

Những là: Vì nương thần lực và trí huệ của Phật gia hộ, vì thanh tịnh thiện căn của mình, vì thanh tịnh khắp pháp giới, vì nhiếp khắp chúng sanh, vì thâm nhập Pháp Thân, trí thân, vì thọ quán đảnh của Chư Phật, vì được thân cao lớn nhất trong tất cả thế gian, vì vượt hơn tất cả thế gian đạo, vì thanh tịnh thiện căn xuất thế, vì đầy đủ nhất thiết chủng trí.

Bấy giờ Chư Phật ở mười phương đồng ban cho Kim Cang Tạng Bồ Tát thân chói sáng nhất, ban cho trí biện tài vô ngại, ban cho trí thanh tịnh khéo phân biệt, ban cho sức khéo ghi nhớ không quên, ban cho huệ khéo quyết định rõ ràng.

Ban cho trí đến tất cả xứ để khai ngộ, ban cho sức thành đạo tự tại, ban cho đức vô úy của Phật, ban cho trí biện tài quan sát phân biệt các pháp môn của bậc nhất thiết trí, bàn cho thân, ngữ, ý trang nghiêm toàn vẹn thượng diệu của Như Lai.

Tại sao vậy?

Vì được Tam Muội này thời tất nhiên như vậy, vì bổn nguyện phát khởi, vì thâm tâm thiện tịnh, vì trí luân thiện tịnh, vì khéo chứa nhóm trợ đạo, vì khéo tu sửa công hạnh, vì nhớ vô lượng pháp khí, vì biết tín giải thanh tịnh, vì được tổng trì không lầm lộn, vì khéo ấn khả với pháp giới trí ấn. Bấy giờ mười phương Chư Phật đều đưa tay hữu xoa đầu Kim Cang Tạng Bồ Tát.

Chư Phật xoa đầu xong, Kim Cang Tạng Bồ Tát xuất định bảo khắp chúng Đại Bồ Tát rằng: Chư Phật Tử! Thệ nguyện của các vị Bồ Tát khéo quyết định không tạp chẳng thể thấy, rộng lớn như pháp giới, rốt ráo như hư không, khắp tất cả Phật Độ, suốt thuở vị lai, cứu độ tất cả chúng sanh, được Chư Phật gia hộ, vào Trí Địa của Tam Thế Chư Phật.

Chư Phật Tử! Những gì là Trí Địa của Đại Bồ Tát?

Chư Phật Tử! Trí Địa của Đại Bồ Tát có mười bậc. Tam thế Chư Phật đã nói, sẽ nói, đương nói, tôi cũng nói như vậy.

Ðây là mười Trí Địa:

Một là Hồi Hướng Địa.

Hai là Ly Cấu Địa.

Ba là Phát Quang Địa.

Bốn là Diệm Huệ Địa.

Năm là Nan Thắng Địa.

Sáu là Hiện Tiền Địa.

Bảy là Viễn Hành Địa.

Tám là Bất Ðộng Địa.

Chín là Thiện Huệ Địa.

Mười là Pháp Vân Địa.

Chư Phật Tử! Tôi chẳng thấy có Quốc Độ nào mà Chư Phật nơi đó chẳng nói mười Trí Địa này.

Tại sao vậy?

Vì đây là đạo tối thượng hướng Bồ Đề của Đại Bồ Tát, cũng là pháp môn thanh tịnh quang minh.

Chư Phật Tử! Nơi đây chẳng thể nghĩ bàn đến được, chính là chứng trí của Chư Đại Bồ Tát. Kim Cang Tạng Bồ Tát nói song liền im lặng không giảng giải nữa.

Bấy giờ chúng Bồ Tát nghe tên mười bậc Trí Địa mà chẳng nghe giải thích thời đều khát ngưỡng nghĩ rằng: Do cớ gì Ngài Kim Cang Tạng Bồ Tát chỉ nói tên mười Trí Địa mà chẳng giải thích?

Giải thoát Nguyệt Bồ Tát biết tâm niệm của chúng Bồ Tát, liền nói kệ để hỏi Kim Cang Tạng Bồ Tát:

Cớ sao bậc Tịnh Giác

Ðủ niệm trí công đức

Nói tên mười Trí Ðịa

Biết rõ chẳng giải thoát?

Tất cả đều quyết định

Dũng mãnh không khiếp nhược

Cớ sao nói tên Ðịa

Rồi im không giải thích?

Ngĩa thú mười Trí Ðịa

Trong chúng đều muốn nghe

Lòng chúng không khiếp nhược

Vì chúng xin giải thích.

Chúng hội đều thanh tịnh

Nghiêm khiết không lười biếng

Hay vững vàng bất động

Ðủ công đức trí huệ,

Nhìn nhau đều cung kính

Tất cả đồng khát ngưỡng

Như ong nhớ mật ngọt

Như khát tưởng Cam Lồ.

Kim Cang Tạng Bồ Tát, bậc đại trí vô úy nghe Giải Thoát Nguyệt Bồ Tát nói kệ muốn cho lòng chúng hội hoan hỷ, liền nói kệ rằng:

Hạnh địa của Bồ Tát

Gốc tối thượng của Phật

Giải thích nói rõ ràng

Hy hữu khó thứ nhất.

Vi tế khó thấy được

Ly niệm siêu tâm địa

Phát sanh cảnh giới Phật

Người nghe sẽ mê lầm.

Gìn lòng như Kim Cang

Tin chắc nơi Phật trí

Biết tâm địa vô ngã

Thời nghe được pháp này.

Như màu vẽ trên không

Như tướng gió trên không

Phật trí cũng như vậy

Phân biệt rất khó thấy

Tôi nghĩ Phật trí huệ

Tối thắng khó nghĩ bàn

Người đời không thọ được

Nên im lặng chẳng nói.

Giải thoát Nguyệt Bồ Tát bạch Kim Cang Tạng Bồ Tát: Nay đại chúng đây đều đã hội họp, tất cả đều khéo lóng thâm tâm, khéo sạch tư niệm, khéo tu các hạnh, khéo tập trợ đạo, khéo gần gũi trăm ngàn ức Phật, thành tựu vô lượng công đức thiện căn, lìa bỏ mê lầm, không còn cấu nhiễm, thâm tâm tin hiểu, ở trong Phật Pháp chẳng theo người khác dạy.

Thưa Phật Tử! Xin Ngài nên thừa oai thần của Phật, vì chúng mà diễn nói. Ðại chúng Bồ Tát đây đối với chỗ thậm thâm như vậy đều có thể chứng biết.

Giải thoát Nguyệt Bồ Tát muốn tuyên lại nghĩa này bèn nói kệ rằng:

Xin nói hạnh Bồ Tát

vô thượng rất an ổn

Phân biệt rõ các địa

Trí tịnh thành Chánh Giác.

Chúng đây không cấu nhiễm

Chí hiểu đều sáng sạch

Kính thờ vô lượng Phật

Hiểu được nghĩa các địa.

Kim Cang Tạng Bồ Tát nói: Thưa Phật Tử! Dầu đại chúng y đây đã khéo lóng sạch tu niệm, rời bỏ ngu si nghi lầm, nơi Phật Pháp thậm thâm không theo người dạy, nhưng còn có chúng sanh trí cạn cợt, nếu nghe những sự thậm thâm khó nghĩa bàn này họ sẽ sanh lòng nghi lầm mà phải chịu khổ lâu dài. Tôi vì thương xót hạng này nên im lặng.

Kim Cang Tạng Bồ Tát muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:

Dầu chúng đây trí rộng thanh tịnh

Pháp sâu trí lẹ hay hiểu thấu

Tâm họ bất động như Sơn Vương

Chẳng thể úy nghiên dường đại hải.

Có hạng mới tu hiểu chưa tới

Theo thức phân biệt chẳng theo trí

Nghe đây sanh nghi đọa ác đạo

Tôi thương hạng này nên chẳng nói.

Giải thoát Nguyệt Bồ Tát lại bạch với Kim Cang Tạng Bồ Tát: Thưa Phật Tử! Xin Ngài thừa thần lực của Phật mà phân biệt diễn nói pháp bất tư nghì này. Những hạng đây sẽ được Đức Như Lai gia hộ cho họ tin thọ được.

Vì lúc nói pháp Thập Ðịa, tất cả Bồ Tát tất nhiên được Phật hộ niệm. Vì được Phật hộ niệm nên đối với Trí Địa này sanh lòng dũng mãnh. Vì đây là công hạnh tối sơ mà Bồ Tát thật hành để thành tựu tất cả Phật Pháp. Ví như viết chữ, tất cả đều từ mẫu tự làm gốc. Tự mẫu rốt ráo không có chút phân rời tự mẫu.

Tất cả Phật Pháp đều dùng Thập Ðịa làm căn bổ. Thập Địa rốt ráo ru hành thành tựu được nhất thiết chủng trí. Do đây xin Phật Tử diễn nói cho. Những người này tất được Đức Như Lai hộ niệm làm cho họ tin thọ.

Giải thoát Nguyệt Bồ Tát muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:

Lành thay Phật Tử xin diễn thuyết

Các Trí Địa đưa vào bồ đề

Mười phương tất cả Đấng Tự Tại

Thảy đều hộ niệm trí căn bổn.

An trụ trí này cũng rốt ráo

Tất cả Phật Pháp từ đây sanh

Ví như viết chữ do mẫu tự

Cũng thế, Phật Pháp y Trí Địa.

Lúc đó chúng Đại Bồ Tát đồng thời ứng tiếng hướng về Kim Cang Tạng Bồ Tát mà nói kệ rằng:

Trí thượng diệu vô cấu

Vô biên trí biện tài

Tuyên xướng lời sâu đẹp

Tương ưng đệ nhất nghĩa.

Niệm trì hạnh thanh tịnh

Thập lực chứa công đức

Biện tài phân biệt nghĩa

Nói địa tối thắng này.

Ðịnh, giới chứa chánh tâm

Lìa ngã mạn tà kiến

Chúng đây không lòng nghi

Cầu xin được nghe giảng.

Như khát tưởng nước mát

Như đói như món ngon

Như bệnh cầu thuốc hay

Như ong tham mật tốt.

Chúng tôi cũng như vậy.

Mong nghe pháp Cam Lồ

Lành thay bậc đại trí

Nguyện giải thoát Thập Ðịa,

Thành Thập lực vô ngại

Tất cả hạnh của Phật

Chúng tôi nếu được nghe

Tin thọ siêng tu tập.

Bấy giờ Đức Thế Tôn từ chặng mày phóng quang minh thanh tịnh tên là Bồ Tát Lực Diệm Minh, kèm theo vô số trăm ngàn quang minh chiếu khắp tất cả Thế Giới mười phương.

Ba ác đạo đều được hết khổ. Quang Minh này lại chiếu suốt tất cả chúng hội của tất cả Phật, hiển hiện thần lực bất tư nghì của Phật. Lại chiếu đến thân Bồ Tát được Phật gia hộ thuyết pháp trong tất cả Thế Giới khắp mười phương. Quang Minh này là những sự trên đây rồi kết thành đài lưới mây rất sáng chói dừng ở trên không.

Lúc đó Chư Phật ở mười phương cũng phóng quang như vậy, và cũng hiện thành những sự như vậy. Lại chiếu đến Phật và đại chúng ở Thế Giới Ta Bà này, cùng chiếu đến thân và Tòa Sư Tử của Kim Cang Tạng Bồ Tát.

***

Tổng hợp