Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Mười Bốn - Tạp Phẩm - Chuyện đại Vương Sàdhìna Tiền Thân Sàdhìna

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG MƯỜI BỐN  

TẠP PHẨM  

CHUYỆN ĐẠI VƯƠNG SÀDHÌNA

TIỀN THÂN SÀDHÌNA  

Việc lạ trên trần đã được xem. Chuyện này bậc Ðạo Sư kể trong lúc trú tại Kỳ Viên về một đám nam cư sĩ giữ hạnh nguyện trai giới.

Nhân dịp này, bậc Ðạo Sư bảo: Này, các Cư Sĩ, các trí nhân ngày xưa, nhờ công đức hành trì hạnh nguyện trai giới mà đã thân hành lên Cõi Trời và an trú ở đó thật lâu dài. Rồi theo lời thỉnh cầu của hội chúng, Ngài kể một chuyện quá khứ.

Một thuở nọ, Vua Sàdhìna ở thành Mithilà, cai trị rất đúng pháp. Tại bốn cổng thành, giữa Kinh Thành cùng cửa cung thất, Ngài đều ra lệnh xây sáu bố thí đường, và công đức bố thí của Ngài làm chấn động khắp Cõi Diêm Phù Đề Ấn Ðộ.

Mỗi ngày, Ngài bố thí sáu trăm ngàn đồng tiền: Ngài giữ ngũ giới, hành trì hạnh nguyện các ngày Bồ Tát, còn dân trong Kinh Thành cũng theo lời khuyến cáo của Ngài bố thí và làm thiện sự, nên lúc mạng chung đều tái sinh Cõi Thiên. Các vị Thiên Tử khi ngồi tụ họp tại thiện pháp đường của Sakka Ðế Thích Thiên Chủ, đồng tán thán đời sống đạo hạnh và công đức của Vua Sàdhìna. Lời đồn đại về Vua này khiến các Thiên Thần khác ao ước được gặp mặt Ngài.

Ðế Thích Thiên Chủ biết được tâm tư của các vị liền nói: Các hiền hữu ước ao diện kiến Vua Sàdhìna phải chăng?

Các vị đồng thanh đáp phải, Thiên Chủ ra lệnh cho Thần Màtali: Khanh hãy đến điện Vejayanta Tối thắng của trẫm, thắng ngựa vào Thiên xa và đi đón Vua Sàdhìna lên đây. Vị kia tuân lệnh và đi thắng ngựa vào Thiên xa để xuống Vương Quốc Videha.

Ðó là một ngày trăng tròn. Vào lúc dân chúng dùng cơm chiều xong, đang ngồi nhàn nhã trước cửa nhà, Thần Màtali lái thiên xa song hành bên cạnh vầng trăng đỏ.

Dân chúng đồng reo lớn: Xem kìa, có hai mặt trăng trên Trời!

Nhưng khi họ thấy thiên xa vượt qua mặt trăng và tiến về phía hạ giới, họ lại kêu lên: Không phải mặt trăng, mà là chiếc xe, hình như có vị Thiên Tử nào đó.

Ngài đang đem chiếc thiên xa này với cả đoàn ngựa thuần chủng, những linh vật ở trong trí tưởng tượng , vậy xe đến đón ai đây?

Há không phải là để đón Đức Vua của ta sao?

Phải lắm, Đức Vua của ta thật là một minh quân chân chánh!

Trong nỗi Vua mừng tột độ, họ chắp tay cung kính vái chào và đứng lên ngâm vần kệ đầu:

Việc lạ trên trần đã được xem

Làm cho dựng đứng tóc người lên:

Vì mời Ðại Đế Vi Đề Quốc,

Phái xuống Thiên xa tự Cõi Thiên.

Thiên sứ Màtali lái Thiên xa xuống dần, trong lúc dân chúng chiêm bái với vòng hoa và hương liệu, vị Thần này lái ba vòng Kinh Thành hướng về phía hữu.

Sau đó vị ấy tiến đến cung môn, dừng xe lại và đứng yên trước cửa sổ phía tây, tỏ ý muốn đi lên. Lúc bấy giờ là ngày Vua đích thân quan sát các bố thí đường, và đã ra lệnh cho đám cận thần phân chia ra sao. Khi xong việc, Ngài phát nguyện ngày trai giới, và cả ngày cứ trôi qua như vậy.

Ngay lúc ấy, Ngài đang ngồi trên một chiếc ngai lộng lẫy, hướng ra cửa sổ phía đông, với đám triều thần vây quanh, Ngài thuyết giảng về lẽ chân chánh và công bình. Chính vào thời điểm này, Màtali đến mời Đức Vua lên ngự Thiên xa, và khi đã xong xuôi, thần cùng ra đi với Ngài.

Bậc Đạo Sư ngâm các vần kệ sau đây để giải thích vấn đề này:

Thiên sứ Màtali đại cường,

Vị Thần điều ngự ấy vừa mang

Lời truyền đến tận Vi Đề Quốc

Ngay tại Kinh Thành triệu Quốc Vương:

Xin tấu Ðại Vương, bậc Thánh Quân,

Ngự trên xa giá để theo Thần,

Indra Thiên Chủ cùng Thiên Chúng

Tam Thập Tam Thiên Giới lẫy lừng,

Chư vị giờ này đang hội họp

Và đồng mơ tưởng đến Hiền Nhân.

Ðại Đế Sàdhì ngước mắt lên,

Và liền ngự giá chiếc xe Tiên,

Thần xa được cả ngàn Thiên mã

Ðồng kéo Ngài lên đến Cõi Thiên.

Chư Thiên chiêm ngưỡng Đấng Anh quân,

Thượng khách lên chơi, vội đón mừng:

Ðại đế! đồng hô lời chúc tụng,

Thật là hạnh ngộ cuộc tao phùng!

Trên ngai vàng cạnh ngai Thiên Chủ

An tọa xin mời Đấng Thánh nhân!

Sakka chào đón chúa Vi Đề

Ngự trị Kinh Thành tại Mỹ Thi,

Thiên Chủ ban Ngài ngàn lạc thú,

Thỉnh Ngài an tọa thật uy nghi:

Giữa các Đế Vương ở cõi trần

Chào mừng Thánh Thượng đến Thiên Cung,

Ðại Vương an trú cùng Thiên Chúng,

Ðược phỉ ước nguyền đúng lệnh ban,

Xin hưởng lạc Thiên Đường bất tận

Trên Trời Ðao Lợi, cảnh Thiên Đàng!

Ðế Thích Thiên Chủ ban tặng Ngài một nửa Kinh Thành của Chư Thiên rộng mười ngàn dặm, nửa số hai mươi lăm triệu Thiên Nữ và nửa cung điện Vejayanta. Ngài ở đó hưởng thọ Cực Lạc trong suốt bảy trăm năm theo ước tính của loài người.

Rồi khi phước đức của Ngài đã tận, theo cách ấy ở Thiên Giới, nỗi bất mãn khởi lên trong lòng, Ngài liền ngâm kệ nói lời này với Ðế Thích Thiên Chủ:

Ta hưởng, từ khi đến ngọc đường,

Ðàn ca, vũ khúc, nhạc du dương.

Nay ta chẳng thấy niềm hoan lạc,

Lâm mạng chung thời đến phải chăng?

Hay chính là vì lòng ám độn,

Làm ta sợ hãi, tấu Thiên Hoàng?

Lúc ấy Thiên Chủ Ðế Thích đáp lời Ngài:

Ðời Ngài chưa hết, chẳng lâm chung,

Ngài chẳng cuồng si, hỡi đại nhân,

Song thiện nghiệp Ngài nay đã tận,

Giờ công đức trước hưởng xong phần.

Song cứ ở đây, hỡi Ðại Vương!

Bởi quyền tối thượng của ta ban:

Hưởng đi Thiên lạc cùng Thiên Chúng

Tam Thập Tam Thiên Giới trú an.

Tuy nhiên bậc Ðạo Sư chối từ và đáp lại Thiên Chủ:

Như lúc Thiên xa đã giáng trần,

Hoặc khi phước lộc được dành phần,

Chính là thọ hưởng niềm Thiên lạc

Do bởi bàn tay khác thưởng ân.

Ta chẳng cầu mong nhận phước phần

Do bàn tay kẻ khác thi ân,

Chính nhờ thiện nghiệp phần ta tạo,

Thiện sự riêng ta đứng vững chân.

Ta sẽ ra đi tạo việc lành,

Phát ban cả nước, khắp quần sinh,

Tuân theo giới hạnh và tu tập,

Ðiều phục thân tâm, quyết thực hành,

Người biết làm vậy là hạnh phúc,

Chẳng ăn năn hối tiếc phần mình.

Nghe thế, Ðế Thích Thiên Chủ liền ra lệnh cho Màtali: Này Hiền khanh, hãy đi đưa Vua Sadhìna về lại Mithilà và đặt Đức Vua xuống vườn ngự uyển. Vị Thiên Thần tuân lệnh.

Ðức Vua đến nơi, bước đi thơ thẩn trong vườn ngự. Người giữ vườn trông thấy Ngài, và sau khi hỏi Ngài là ai, liền mang tin ấy về tâu trình với đương kim Hoàng Đế Nàrada.

Khi Vua này biết tin tiên đế trở về trần, liền ra lệnh cho người giữ vườn: Ngươi cứ đi trước và sắp đặt hai chiếc ngai, một dành cho tiên đế và một dành cho trẫm. Người ấy tuân lệnh.

Sau đó Đức Vua Sadhìna hỏi: Ngươi soạn hai chiếc ngai vàng cho ai đây?

Muôn tâu, một chiếc dành cho Hoàng Thượng và một chiếc dành cho Đức Vua của chúng thần.

Lúc ấy Đại Đế Sàdhìna bảo: Còn ai khác dám ngồi trước mặt ta chứ?

Rồi Ngài ngự lên một chiếc ngai và đặt hai chân lên chiếc kia!

Vua Nàrada đến gần, sau khi đảnh lễ dưới chân Ngài, liền ngồi xuống một bên. Bấy giờ theo truyền thuyết, Vua này là vị Vua thứ bảy trong dòng dõi chính thống của Ngài, và thời ấy, tuổi thọ của con người chỉ là một trăm năm. Còn bậc Đại Sĩ đã trường thọ như thế là do công đức thiện nghiệp của Ngài.

Ngài cầm lấy tay Vua Nàrada dạo bước quanh vườn ngự và ngâm ba vần kệ này:

Lãnh thổ là đây, Tổ Quốc ta

Máng tròn dẫn nước suối băng qua

Cỏ xanh bao phủ đầy nơi chốn

Khe nhỏ, lạch ngòi vẫn chảy ra

Các hồ diễm lệ lắng nghe vang

Khi đám hồng nga réo gọi đàn

Bao đóa sen xanh chen lẫn trắng,

Cây hình đá biến mọc lan tràn

Song người yêu cánh cùng ta trước,

Nay ở đâu, lòng ta muốn hỏi han?

Đây là điền thổ ruộng cùng nương,

Đồng lúa lạc viên, chính cố hương,

Song chẳng thấy đâu người quyến thuộc,

Tưởng chừng sa mạc quá thê lương!

Nghe vậy Vua Nàrada đáp: Tâu Hoàng Tổ Phụ, từ khi Tổ Phụ thăng Thiên Giới đến nay đã bẩy trăm năm trôi qua, giờ đây hoàng tôn là cháu bẩy đời của Tổ Phụ, các vị quan cận thần của Tổ Phụ đều đã hóa ra người Thiên cổ. Nhưng đây chính là Vương Quốc của Tổ Phụ, Hoàng Tôn xin Tổ Phụ nhận lại đất nước.

Đức Vua đáp: Này Hoàng Tôn Nàrada, ta không đến đây để rồi lên làm Vua nữa đâu, mà ta đến đây để làm thiện sự và ta sẽ làm thiện sự thôi.

Rồi Ngài ngâm kệ như sau:

Ta đã nhìn cung điện Cõi Trời

Huy hoàng chiếu sáng khắp muôn nơi,

Chư Thiên ở Cõi Trời Đao Lợi

Thiên Chủ cùng ta diện kiến rồi.

Ta hưởng bao hoan lạc tuyệt trần,

Ngôi nhà Thiên Giới để riêng phần

Tràn đầy tất cả điều tâm nguyện

Tam Thập Tam Thiên của Ngọc Hoàng.

Ta ngắm xong và đã tái hồi

Để thi hành thiện sự mà thôi

Và ta sẽ sống đời thanh tịnh,

Ta chẳng màng gì đến chiếc ngôi.

Đạo này không dẫn đến đau buồn,

Chánh Đạo mà Chư Phật chỉ đường.

Đường đó giờ đây ta tiến bước

Là đường bậc Thánh vẫn theo luôn.

Bậc Đại Sĩ đã nói như vậy với trí tuệ Tối thắng của Ngài và làm cô đọng tất cả ý nghĩ qua các vần kệ trên.

Sau đó Vua Nàrada, một lần nữa lại thưa với Ngài: Xin Hoàng Tổ Phụ nhận lấy quyền cai trị Vương Quốc.

Và Ngài đáp: Này Hoàng Tôn yêu quý, ta không thiết gì Vương vị đâu, song ta lại muốn phân phát trong vòng bẩy ngày tất cả tài vật cần được bố thí trong bảy năm qua. Vua Nàrada lãnh ý, và làm như Ngài yêu cầu, truyền chuẩn bị vô số của cải để phân phát rộng rãi.

Đức tiên đế bố thí trong bẩy ngày xong xuôi, vào ngày thứ bảy Ngài băng hà và tái sanh vào Cõi Trời Ba Mươi Ba.

Khi bậc Đạo Sư chấm dứt pháp thoại này, Ngài bảo: Việc hành trì hạnh nguyện ngày trai giới là bổn phận cần phải giữ gìn. Và Ngài tuyên thuyết các sự thật. Bấy giờ vào lúc kết thúc các sự thật, một số nam Cư Sĩ đắc Sơ Quả Dự Lưu, một số khác đắc Nhị Quả Nhất Lai.

Và Ngài nhận diện tiền thân: Vào thời ấy, Ànanda là Vua Nàrada, Anuruñha A Na Luật là Sakha Đế Thích Thiên Chủ và ta chính là Vua Sàdhina.

***

Tổng hợp