Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - Kinh Hiền Ngu - Phần Năm - Người Hiền Trí

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TRUNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

KINH HIỀN NGU PHẦN NĂM

NGƯỜI HIỀN TRÍ  

Này các Tỳ Kheo, có ba đặc điểm, đặc tướng, và đặc ấn này của người trí.

Thế nào là ba?

Ở đây, này các Tỳ Kheo, người trí tư duy thiện tư duy, nói lời thiện ngữ, và hành các thiện hành.

Này các Tỳ Kheo, nếu người trí không tư duy thiện tư duy, không nói lời thiện ngữ, không hành các thiện hành, thời làm sao kẻ trí biết được người ấy: Vị này là người trí, là bậc Chân Nhân?

Và vì rằng, này các Tỳ Kheo, người trí tư duy thiện tư duy, nói lời thiện ngữ, hành thiện hành, do vậy người trí biết người ấy: Vị này là người có trí, là bậc Chân Nhân. Người trí ấy, này các Tỳ Kheo, ngay trong hiện tại cảm thọ ba loại lạc hỷ.

Này các Tỳ Kheo, nếu người trí ngồi giữa hội chúng, hay ngồi bên đường có xe cộ qua lại, hay tại ngã ba, ngã tư đường, tại đấy nếu có người nghĩ đến câu chuyện thích hợp về người ấy, nếu người trí, này các Tỳ Kheo, từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ tà hạnh trong dâm dục, từ bỏ nói láo, từ bỏ say rượu men rượu nấu, thời ở đây, này các Tỳ Kheo, người trí ấy suy nghĩ như sau: Các người ấy nghĩ đến câu chuyện thích hợp về ta, vì những pháp ấy thật có nơi ta và ta có những pháp ấy. Này các Tỳ Kheo, đây là loại lạc hỷ thứ nhất, người trí cảm thọ ngay trong hiện tại.

Lại nữa này các Tỳ Kheo, người trí thấy các Vua chúa, sau khi bắt tên trộm cướp phạm tội, liền áp dụng nhiều hình phạt sai khác. Họ đánh bằng roi, họ đánh bằng gậy, họ đánh bằng côn. Họ lấy gươm chặt đầu.

Ở đây, này các Tỳ Kheo, người trí suy nghĩ như sau: Do nhân các ác hành như vậy, các Vua chúa sau khi bắt tên trộm cướp có phạm tội, liền áp dụng những hình phạt sai khác. Họ đánh bằng roi, họ đánh bằng gậy. Họ lấy gươm chặt đầu, những pháp ấy thật không có nơi ta, và ta không có những pháp ấy. Này các Tỳ Kheo, đây là loại lạc hỷ thứ hai, người trí cảm thọ ngay trong hiện tại.

Lại nữa, này các Tỳ Kheo, khi người trí leo ngồi trên ghế, hay trên giường, hay nằm trên đất, lúc bấy giờ những thiện nghiệp người ấy làm từ trước, như thân thiện hành, khẩu thiện hành, ý thiện hành treo nằm, treo áp, treo đè trên người ấy.

Ví như, này các Tỳ Kheo, vào buổi chiều, những bóng các đỉnh núi treo nằm, treo áp, treo đè trên đất, cũng vậy, này các Tỳ Kheo, khi người trí ngồi trên ghế hay ngồi trên giường, hay nằm dưới đất, trong khi các nghiệp quá khứ của người ấy tức là thân ác hành, khẩu ác hành, ý ác hành treo nằm, treo áp, treo đè trên người ấy.

Ở đây, này các Tỳ Kheo, người trí suy nghĩ như sau: Thật sự ta không làm điều ác, không làm điều hung bạo, không làm điều tội lỗi, lại làm điều phước, làm điều thiện, làm điều chống sợ hãi.

Do không làm điều ác, không làm điều hung bạo, không làm điều tội lỗi, do làm điều phước, làm điều thiện, làm điều chống sợ hãi, được đi đến thiện thú nào, thiện thú ấy sau khi chết, ta được đi.

Vị ấy không sầu muộn, không than van, không than khóc, không đấm ngực, rên la và rơi vào bất tỉnh. Này các Tỳ Kheo, đây là sự lạc hỷ thứ ba, ngay trong hiện tại người trí được cảm thọ.

Này các Tỳ Kheo, kẻ trí kia sau khi làm thân thiện hành, sau khi làm khẩu thiện hành, sau khi làm ý thiện hành, sau khi thân hoại mạng chung, sanh ra trong thiện thú, Thiên Giới, cõi đời này.

Này các Tỳ Kheo, nếu có ai nói một cách đúng đắn về vị ấy phải nói rằng vị ấy hoàn toàn tốt đẹp, hoàn toàn khả ái, hoàn toàn thích ý.

Cũng như muốn nói một cách đúng đắn về Thiên Giới phải nói rằng Thiên Giới hoàn toàn tốt đẹp, hoàn toàn khả ái, hoàn toàn thích ý. Về vấn đề này, này các Tỳ Kheo, cho đến một ví dụ cũng không dễ gì, vì rất nhiều là sự an lạc của Thiên Giới.

***

Tổng hợp