Phật Thuyết Kinh đại Bát Nê Hoàn - Phẩm Mười Ba - Phẩm Như Lai Tánh - Phần Một

Kinh Đại thừa • Thứ hai, 25/12/2023, 22:18 PM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Pháp Hiển, Đời Đông Tấn

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI BÁT NÊ HOÀN

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Pháp Hiển, Đời Đông Tấn

PHẨM MƯỜI BA

PHẨM NHƯ LAI TÁNH

PHẦN MỘT

Bồ Tát Ca Diếp lại bạch Phật rằng: Kính bạch Thế Tôn! Như Lai có ngã, còn chúng sinh trong hai mươi lăm hữu thì có hay không?

Phật bảo Ca Diếp: Ngã chân thật là thể tính Như Lai, phải biết tất cả chúng sinh đều có, nhưng chúng sinh bị vô lượng phiền não che đậy không hiện. Như một kẻ nghèo, trong nhà có cả kho tàng trân bảo mà chẳng hay biết.

Bấy giờ có người khéo biết kho báu chôn giấu chỗ nào, bảo kẻ nghèo rằng: Ông làm cho tôi, tôi sẽ trả ông tiền tài, bảo vật.

Người nghèo trả lời: Tôi không thể làm.

Bởi vì sao vậy?

Bởi vì trước đây trong nhà của tôi có kho trân bảo, không thể bỏ đi.

Người kia lại nói: Ông là người ngu, không biết chỗ để kho báu ở đâu, chi bằng để ta lấy rồi cho ông, dùng hoài không hết. Kẻ nghèo liền nghe theo lời ông ấy.

Sau đó người kia tìm ra kho báu trong nhà kẻ nghèo, giao cho ông ta. Kẻ nghèo vui mừng, rất lấy làm lạ, biết được người kia là chỗ nương nhờ rất là chân thật.

Hết thảy chúng sinh cũng y như vậy. Mỗi người đều có thể tính Như Lai, nhưng bị vô lượng phiền não che lấp nên chẳng tự biết. Như Lai phương tiện dẫn dắt, khai hóa khiến cho tự biết trong thân của mình có tính Như Lai, vui mừng tin nhận.

Lại nữa thiện nam! Thí như người mẹ vừa mới sinh con liền bị mang bệnh. Thầy thuốc phương tiện, hòa trộn thuốc tốt với sữa, mật ong cho đứa trẻ bú.

Bảo người mẹ rằng: Cẩn thận đừng cho con bú sữa mình, để thuốc tiêu hết, rồi hãy cho bú. Thầy thuốc lại lấy thuốc đắng thoa lên đầu vú người mẹ, đứa trẻ muốn bú, nghe mùi thuốc đắng, liền nhả ra ngay. Khi biết thuốc trong người nó đã hết, sau đó người mẹ rửa vú cho thật sạch rồi cho con bú.

Cũng vậy, thiện nam! Như Lai dẫn dắt, giáo hóa chúng sinh, bước đầu chỉ dạy chúng sinh tu hành hết thảy các pháp đều là vô ngã. Lúc tu vô ngã, diệt trừ ngã kiến, diệt sạch ngã kiến liền chứng Nê Hoàn.

Để trừ cái ngã thế gian cho nên phương tiện Mật Giáo nói về vô ngã, sau đó mới nói thể tính Như Lai, chính là cái ngã chân thật xa lìa khỏi pháp thế gian.

Ca Diếp bạch Phật: Kính bạch Thế Tôn! Lúc người mới sinh trí tuệ còn ít, từ từ lớn lên, trí tuệ cũng sáng, nếu như có ngã thì chắc chắn rằng trước sau vẫn vậy. Nhưng bởi trí tuệ dần dần tăng trưởng, cho nên biết rằng thật là vô ngã.

Lại nữa, nếu như có ngã thì không sinh tử, nhưng có sinh tử, nên biết vô ngã. Giả sử hết thảy đều có Phật tính thì không khác nhau, nhưng nay hiện thấy có hàng Trưởng Giả, Phạm Chí, Sát Lợi, Cư Sĩ và cả hàng Chiên Đà La, mọi loài chúng sinh có nghiệp khác nhau, thụ thân bất đồng. Giả sử chúng sinh đều có Phật tính thì phải đồng đẳng, nhưng nay bất đồng, cho nên biết rằng chẳng có Phật tính.

Lại nữa, nếu như thật có Phật tính thì đã không có sát sinh, trộm cướp tạo nên vô số nghiệp ác, bất thiện. Nếu như chúng sinh có Phật tính thì người điếc phải nghe, người mù phải thấy, người câm phải nói.

Nếu như mọi loài đều có Phật tính thì nó ở đâu?

Nó hòa hợp thân, xanh, vàng, đỏ, trắng, ở trong muôn màu, là ở một chỗ, hay ở khắp thân?

Phật bảo Ca Diếp: Thí như ông Vua có sức mạnh lớn và có bảo châu ma ni trừ được những chất kịch độc đeo ở trên đầu, lúc cùng giao tranh với nước thù địch, bảo châu Vua đeo bị vùi lấp mất vào trong thân thể, máu thịt và da che mất bảo châu, tìm kiếm chẳng thấy, liền nghĩ đã mất.

Bấy giờ thầy thuốc đến điều trị bệnh, Vua hỏi thầy thuốc: Ta có bảo châu mà để quên mất, tìm kiếm khắp nơi, chẳng biết ở đâu. Phải biết tài bảo là vật vô thường, y như bọt nước, mau sinh mau diệt, hư dối, như huyễn. Vua cứ nghĩ rằng đã mất bảo châu.

Thầy thuốc trả lời: Bảo châu vẫn còn, chớ nghĩ đã mất. Lúc Ngài giao đấu, bảo châu bị lẫn vào trong thân thể, máu thịt và da che đậy đi mất, cho nên chẳng thấy.

Ông Vua chẳng tin, bảo với thầy thuốc: Trong máu thịt này chỗ nào có châu?

Nói chuyện xa vời! Lúc ấy thầy thuốc bèn lấy châu ra. Vua thấy châu rồi mới tin thầy thuốc biết điều kỳ đặc. Hết thảy chúng sinh cũng y như vậy, mỗi mỗi đều có tự tính Như Lai, nhưng vì quen theo bạn xấu mới khởi dâm, nộ, si mê, đọa ba đường ác, dẫn đến trôi lăn trong hai năm cõi, thụ vô số thân. Tự tính Như Lai như châu ma ni lẫn trong phiền não, dâm, nộ, si mê, chẳng biết ở đâu.

Với ngã thế gian, tu quán vô ngã, chẳng hiểu Như Lai là bậc lương y, phương tiện Mật Giáo dạy quán vô ngã, nhưng không biết được tự ngã chân thật, vì vậy Như Lai lại dùng phương tiện khiến diệt vô lượng lửa dữ phiền não, khai thị hiển hiện tự tính Như Lai.

Lại nữa, thiện nam! Như trong núi Tuyết có loại thuốc ngọt tên là thượng vị. Lúc Chuyển Luân Thánh Vương chưa ra đời, thuốc ấy ẩn mất, không thấy hiện hữu.

Bao nhiêu người bệnh đều đi tìm thuốc, đào ở trong đất để tìm nhựa thuốc, hoặc được vị ngọt, hoặc được vị đắng, hoặc được vị cay, hoặc được vị chua, hoặc được vị mặn, hoặc được vị nhạt, nhưng những người bệnh được các vị đó chứ không thật sự được thuốc thượng vị, vì phước đức mỏng, đào đất chẳng sâu. Đến lúc Chuyển Luân Thánh Vương có đủ sức mạnh phước đức xuất hiện ở đời liền được thứ thuốc chân thật thượng vị.

Cũng vậy, thiện nam! Tự tính Như Lai bị quá nhiều thứ, vô lượng phiền não, ngu si che lấp, cho nên chúng sinh chẳng được thượng vị tự tính Như Lai. Dù bị vô lượng hành nghiệp dẫn dắt thụ thân khắp chốn, thể tính Như Lai vẫn không thể mất. Những thân hình đó đã bị chết đi, gọi là đoản thọ.

Còn tính Như Lai gọi là chân thọ, chẳng đoạn, chẳng hoại, cho đến thành Phật. Thể tính Như Lai không hại, không sát, chỉ có tấm thân tự tính nương nhờ có hại, có sát, như những người bệnh tạo các nghiệp tà bị báo vô lượng, thọ thân Sát Lợi, Phạm Chí, cho đến sinh tử ở trong hai mươi lăm cõi, vì không thật sự thấy tính Như Lai.

Lại nữa, thiện nam! Như người đào đất tìm Kim Cương báu, cầm cái đục bén, đục đất, đá cứng khiến cho vỡ vụn, chỉ có Kim Cương là không bị vỡ.

Tự tính Như Lai cũng y như vậy, kiếm bén Thiên Ma không thể làm hại, chỉ có thân thể tự tính nương nhờ bị thương hại thôi, tự tính Như Lai không hề bị hại. Cho nên phải biết, tự tính Như Lai không hại, không sát. Đây là lời dạy chân thật của Phật, rằng Kinh Phương Đẳng vừa là Cam Lộ, vừa là độc dược.

Bồ Tát Ca Diếp bạch với Phật rằng: Kính bạch Thế Tôn! Khế Kinh Phương Đẳng vừa là Cam Lộ, vừa là độc dược nghĩa là thế nào và dẫn đến đâu?

Phật bảo Ca Diếp: Thiện Nam, lắng nghe! Hôm nay ta sẽ giảng cho ông nghe.

Bấy giờ Thế Tôn liền nói kệ rằng:

Có người uống Cam Lộ

Được thành tiên trường thọ

Có người uống Cam Lộ

Tổn thọ mà chết yểu

Người vì độc mà chết

Kẻ nhờ độc mà sống.

Cam Lộ chính là trí tuệ vô ngại của pháp đại thừa. Độc dược cũng là trí tuệ vô ngại của pháp đại thừa. Giống như đề hồ, tô du, đường phèn, người ăn không tiêu, gọi là độc dược, còn người ăn tiêu, gọi là Cam Lộ.

Chúng sinh vô trí chẳng hiểu mật giáo Phương Đẳng đại thừa, thì đối với họ gọi là độc dược. Thanh Văn, Duyên Giác trụ pháp đại thừa và Chư Bồ Tát, những bậc đại hùng trong chốn loài người thì gọi Cam Lộ. Thí như sữa trâu dù có khác màu nhưng cùng một vị.

Cũng vậy, Ca Diếp! Phải biết pháp tính Như Lai an trú trong thân Bồ Tát chứng pháp vô úy, thì thể tính đó cũng đồng một vị với thể tính ta.

Bấy giờ Ca Diếp liền nói kệ rằng:

Con quy y Tam Bảo

Như Lai tính thậm thâm

Tự thân Như Lai tạng

Phật, Pháp, Tăng là ba

Người quy y như vậy

Là quy y tối thượng.

Bấy giờ Thế Tôn lại vì Ca Diếp mà nói kệ rằng:

Người không biết Tam Bảo

Làm sao biết quy y?

Nghĩa quy y chưa hiểu

Làm sao biết Phật tính?

Nếu đã quy y Phật

Là chỗ an ổn nhất

Thì có nhân duyên gì

Lại quy y nơi pháp?

Người quy y nơi pháp

Là quy y tự tâm.

Lại có nhân duyên gì

Mà quy y Tăng Chúng?

Không tin quy y Phật

Bậc quyết định chân thật,

Tam Bảo, tính Như Lai

Do đâu biết được hết?

Vì sao chưa biết nghĩa

Đã sinh tâm suy tính

Phật, Pháp, Tỳ Kheo Tăng

Thềm thang của Tam Bảo?

Như người chẳng mang thai

Mà nghĩ sẽ sinh con

Người tư duy như vậy

Chỉ tăng thêm phiền não.

Như người tìm tiếng vọng

Chẳng phải cư sĩ thật

Phải siêng tìm phương tiện

Đại thừa nghĩa quyết định

Ta sẽ tuỳ nghi giảng

Khiến ông trừ lưới nghi.

Bồ Tát Ca Diếp lại dùng kệ bạch:

Pháp của Ưu Bà Tắc

Là quy y nơi Phật

Không nghĩ tưởng quy y

Nơi hết thảy Thiên, Thần.

Pháp của Ưu Bà Tắc

Là quy y nơi pháp

Không sát hại sự sống

Để thờ cúng phi pháp.

Pháp của Ưu Bà Tắc

Là quy y nơi Tăng

Không nương chúng tà đạo

Để cầu ruộng phước lành.

Cho nên nương Tam Bảo

Trừ ba pháp thế tục.

Ba Pháp quy y này

Chính Như Lai cũng dạy:

Ta xưa nhờ pháp này

Nay được chỗ an ổn

Các ông cũng sẽ hành

Đến được chỗ ta đến

Đây là đường bình đẳng

Các ông thực hành theo

Mau chóng thoát các khổ

Nghiệp sinh tử luân hồi.

Tự tính của Như Lai

Cũng từ Thế Tôn dạy:

Ta và mọi chúng sinh

Đồng tính Như Lai này

Đạo Chư Phật tùy thuận

Chúng ta ắt nhờ đó

Cho đến chúng Thiên Ma

Cũng có Cam Lộ này

Chung quy đồng Chư Phật

Ly hữu Mâu Ni Tôn.

Bấy giờ Thế Tôn lại nói bài kệ cho Ca Diếp rằng:

Ông chớ như Thanh Văn

Trí tuệ của trẻ con

Nên biết một quy y

Chứ chẳng phải có ba

Đạo bình đẳng như vậy

Phật, Pháp, Tăng một vị

Vì diệt tà kiến, nghi

Nên lập ba pháp này.

Nay ông muốn thị hiện

Người tùy thuận thế gian

Phải theo lời dạy này

Quy y nơi Tam Bảo.

Nếu người quy y Phật

Chính là quy y ta

Quy y Đẳng Chính Giác

Chánh Giác ta đã đạt.

Người phân biệt quy y

Thì loạn tính Như Lai.

Từ nơi chỗ Như Lai

Mà sinh tâm bình đẳng

Chắp tay cung kính lễ

Là lễ tất cả Phật.

Ta là chỗ nương tựa

Chân thật cho mọi loài

Vì ta đã đầy đủ

Thân diệu pháp thanh tịnh.

Nếu lễ tháp Xá Lợi

Chính là kính lễ ta

Ta là tháp chân thật

Tối thượng cho chúng sinh

Cũng là Xá Lợi thật

Cho nên phải kính lễ.

Nếu người quy y Pháp

Chính là quy y ta

Vì ta đã đầy đủ

Thân diệu pháp thanh tịnh

Ta là pháp nương tựa

Chân thật cho mọi loài.

Nếu quy y Chúng Tăng

Chính là quy y ta

Mọi chúng sinh còn lại

Đều thuộc Phật Chúng Tăng

Ta là Tăng Chánh Giác

Tối thượng cho mọi loài.

Loài chúng sinh không mắt

Nhờ đây mà có mắt

Cho nên chúng Thanh Văn

Và hàng Tăng Duyên Giác

Đều thuộc Tăng Như Lai

Quy y chân thật nhất.

Phật bảo Ca Diếp: Này thiện nam tử!

Bậc Đại Bồ Tát phải nghĩ như vậy: Giả sử bất thiện, vô tri tích tụ, cũng nên biết rằng ta có Phật tính, giống như tráng sĩ lúc đi chiến đấu phải biết mình là chủ tướng ba quân, là chỗ tất cả binh lính nương nhờ.

Thí như con Vua lúc làm thái tử phải tự biết mình là hơn tất cả những Vương Tử khác, sẽ nối ngôi Vua, làm chỗ nương tựa chân thật cho tất cả Vương Tử khác, quyết không sinh tâm nghĩ mình hạ liệt.

Này thiện nam tử! Bậc Đại Bồ Tát cũng y như vậy, lập chí kim cương, vượt ba pháp kia, như Vương Tử nọ thành tựu đức tính không còn sợ hãi, đối với ba pháp bỏ mọi suy nghĩ.

Như Lai tối thượng, giống như đỉnh tướng là tối thượng nhất, chẳng Phật, chẳng Pháp, chẳng Tỳ Kheo Tăng. Mọi sai biệt kia như nấc thang vậy, làm chỗ thế gian nương tựa là để cứu độ thế gian, trong pháp chân thật thị hiện vô lượng, như là ba pháp dẫn dụ giáo hóa chúng sinh vô tri, trí tuệ trẻ con, khiến vào đại thừa, trí tuệ sâu bén.

Bồ Tát Ca Diếp lại nói kệ rằng:

Biết nghĩa chân thật này

Nhưng vẫn hỏi Như Lai

Muốn Bồ Tát hiển phát

Dõng mãnh lìa nhiễm ô.

Hay thay! Lời Thế Tôn

Việc làm của Bồ Tát

Trí đại thừa sâu bén

Như luyện tuệ kim cương.

Hay thay! Lời Thế Tôn

An lập chư Bồ Tát

Như Lai khéo hiển thị