Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội đầu - Phẩm Hai Mươi Hai - Phẩm Thiên đế - Phần Sáu
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
PHẬT THUYẾT KINH
ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
HỘI ĐẦU
PHẨM HAI MƯƠI HAI
PHẨM THIÊN ĐẾ
PHẦN SÁU
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ bố thí Ba la mật đa. Chẳng trụ tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa.
Vì sao?
Vì bố thí Ba la mật đa v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ bốn tịnh lự. Chẳng trụ bốn vô lượng, bốn định vô sắc.
Vì sao?
Vì bốn tịnh lự v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ tám giải thoát. Chẳng trụ tám thắng xứ, chín định thứ đệ, mười biến xứ.
Vì sao?
Vì tám giải thoát v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ bốn niệm trụ. Chẳng trụ bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi Đẳng Giác, tám chi Thánh đạo.
Vì sao?
Vì bốn niệm trụ v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ pháp môn giải thoát không. Chẳng trụ pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện.
Vì sao?
Vì pháp môn giải thoát không v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ năm loại mắt. Chẳng trụ sáu phép thần thông.
Vì sao?
Vì năm loại mắt v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ mười lực của Phật. Chẳng trụ bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám Pháp Phật bất cộng.
Vì sao?
Vì mười lực của Phật v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ pháp không quên mất. Chẳng trụ tánh luôn luôn xả.
Vì sao?
Vì pháp không quên mất v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ tất cả pháp môn Đà La Ni. Chẳng trụ tất cả pháp môn Tam Ma Địa.
Vì sao?
Vì tất cả pháp môn Đà La Ni v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ trí nhất thiết. Chẳng trụ trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng.
Vì sao?
Vì trí nhất thiết v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện!Tâm Như Lai chẳng trụ Thanh Văn thừa. Chẳng trụ Ðộc giác thừa, vô thượng thừa.
Vì sao?
Vì Thanh Văn thừa v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ Dự Lưu và Dự Lưu hướng, quả. Chẳng trụ Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán và Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán hướng, quả.
Vì sao?
Vì Dự Lưu v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ Ðộc giác và quả vị Ðộc giác. Chẳng trụ Bồ Tát, Như Lai và pháp của Bồ Tát, Như Lai.
Vì sao?
Vì Ðộc giác v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ Bậc Cực Hỷ và pháp. Chẳng trụ Bậc Ly Cấu, Bậc Phát Quang, Bậc Diệm Tuệ, Bậc Cực Nan Thắng, Bậc Hiện Tiền, Bậc Viễn Hành, Bậc Bất Động, Bậc Thiện Tuệ, Bậc Pháp Vân và pháp.
Vì sao?
Vì Bậc Cực Hỷ v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Thiện Hiện! Tâm Như Lai chẳng trụ Bậc phàm phu và pháp. Chẳng trụ Bậc Chủng Tánh, Bậc Ðệ Bát, Bậc Cụ Kiến, Bậc Bạc, Bậc Ly Dục, Bậc Dĩ Biện, Bậc Ðộc giác, Bậc Bồ Tát, Bậc Như Lai và pháp.
Vì sao?
Vì Bậc phàm phu v.v… chẳng thể nắm bắt được.
Như vậy, Thiện Hiện! Tâm Như Lai đối với tất cả pháp, hoàn toàn không có chỗ trụ cũng chẳng phải chẳng trụ.
Khi ấy, cụ thọ Thiện Hiện nói với Xá Lợi Tử: Như vậy, Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa nhưng đồng với Như Lai, đối với tất cả pháp, hoàn toàn không có chỗ trụ, cũng chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Xá Lợi Tử! Vì Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với sắc, chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì sắc uẩn v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với nhãn xứ chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì nhãn xứ v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với sắc xứ chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ ấy chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì sắc xứ v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với nhãn giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc cùng các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì nhãn giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với nhĩ giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc cùng các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì nhĩ giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với tỷ giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với hương giới, tỷ thức giới và tỷ xúc cùng các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì tỷ giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với thiệt giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc cùng các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì thiệt giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với thân giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với xúc giới, thân thức giới và thân xúc cùng các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì thân giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với ý giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với pháp giới, ý thức giới và ý xúc cùng các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì ý giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với địa giới chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với thủy, hỏa, phong, không, thức giới cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì địa giới v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với Thánh Đế khổ chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Thánh Đế tập, diệt, đạo cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Thánh Đế khổ v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với vô minh chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì vô minh v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với cái không nội chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với cái không ngoại, cái không nội ngoại, cái không không, cái không lớn, cái không thắng nghĩa, cái không hữu vi, cái không vô vi, cái không rốt ráo, cái không không biên giới, cái không tản mạn.
Cái không không đổi khác, cái không bản tánh, cái không tự tướng, cái không cộng tướng, cái không tất cả pháp, cái không chẳng thể nắm bắt được, cái không không tánh, cái không tự tánh, cái không không tánh tự tánh cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì cái không nội v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với chân như chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly sanh, định pháp, trụ pháp, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tư nghì cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì chân như v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với bố thí Ba la mật đa chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì bố thí Ba la mật đa v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với bốn tịnh lự chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với bốn vô lượng, bốn định vô sắc cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì bốn tịnh lự v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với tám giải thoát chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với tám thắng xứ, chín định thứ đệ, mười biến xứ cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì tám giải thoát v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với bốn niệm trụ chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi Đẳng Giác, tám chi Thánh đạo cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì bốn niệm trụ v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với pháp môn giải thoát không chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì pháp môn giải thoát không v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với năm loại mắt chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với sáu phép thần thông cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì năm loại mắt v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với mười lực của Phật chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám Pháp Phật bất cộng cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì mười lực của Phật v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với pháp không quên mất chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với tánh luôn luôn xả cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì pháp không quên mất v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với tất cả pháp môn Đà La Ni chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với tất cả pháp môn Tam Ma Địa cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì tất cả pháp môn Đà La Ni v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với trí nhất thiết chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì trí nhất thiết v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với Thanh Văn thừa chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Ðộc giác thừa, vô thượng thừa cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Thanh Văn thừa v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với Dự Lưu và Dự Lưu hướng, quả chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán và Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán hướng, quả cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Dự Lưu v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với Ðộc giác và quả vị Ðộc giác chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Bồ Tát, Như Lai và pháp của Bồ Tát, Như Lai cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Ðộc giác v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với Bậc Cực Hỷ và pháp chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Bậc Ly Cấu, Bậc Phát Quang, Bậc Diệm Tuệ, Bậc Cực Nan Thắng, Bậc Hiện Tiền, Bậc Viễn Hành, Bậc Bất Động, Bậc Thiện Tuệ, Bậc Pháp Vân và pháp cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Bậc Cực Hỷ v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát tuy trụ bát nhã Ba la mật đa, nhưng đối với bậc phàm phu và pháp chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ. Đối với Bậc Chủng Tánh, Bậc Ðệ Bát, Bậc Cụ Kiến, Bậc Bạc, Bậc Ly Dục, Bậc Dĩ Biện, Bậc Ðộc giác, Bậc Bồ Tát, Bậc Như Lai và pháp cũng chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ.
Vì sao?
Vì Bậc phàm phu v.v… không có hai tướng.
Xá Lợi Tử! Đại Bồ Tát đối với bát nhã Ba la mật đa, tùy theo cái chẳng phải trụ, chẳng phải chẳng trụ, lấy vô sở đắc làm phương tiện, nên học như vậy.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Trường Bộ - Kinh ðế Thích Sở Vấn - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Thừa Bảo Vân - Phẩm Ba - Phẩm Bình đẳng - Tập Một
Phật Thuyết Kinh đại Thừa Bí Mật Chẳng Nghĩ Bàn Của Như Lai - Phẩm Mười Bốn - Phẩm Chuyển Pháp Luân
Phật Thuyết Kinh Chư đức Phước điền