Phật Thuyết Kinh đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm - Phẩm Ba Mươi Chín - Phẩm Nhập Pháp Giới - Phần Hai Mươi Tám

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI PHƯƠNG

QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường  

PHẨM BA MƯƠI CHÍN

PHẨM NHẬP PHÁP GIỚI  

PHẦN HAI MƯƠI TÁM  

Lâm Tỳ Ni Lâm Thần muốn tuyên lại nghĩa này, dùng Phật thần lực quán sát khắp mười phương mà nói kệ rằng:

Tâm thanh tịnh ly cấu tối thượng

Thấy tất cả Phật không nhàm đủ

Nguyện tận vị lai thường cúng dường

Là tạng thọ sanh của bậc trí.

Trong tất cả Tam Thế Quốc Độ

Có những chúng sanh và Chư Phật

Ðều nguyện độ thoát, hằng kính thờ

Là tạng sanh bậc nan tư.

Nghe pháp không nhàm thích quán sát

Ở khắp Tam Thế không chướng ngại

Thân tâm thanh tịnh như hư không

Là tạng thọ sanh bậc danh xưng.

Tâm đó hằng trụ biển đại bi

Cứng như Kim Cang và Bảo Sơn

Thấu tỏ tất cả những trí môn

Là tạng thọ sanh bậc tối thắng.

Ðại từ trùm khắp ở tất cả

Diệu hạnh thường tăng biển các độ

Dùng pháp Quang Minh chiếu mọi loài

Là tạng thọ sanh bậc hùng mãnh.

Tỏ thấu pháp tánh tâm vô ngại

Sanh ở nhà Chư Phật Tam Thế

Vào khắp biển pháp giới mười phương

Là tạng thọ sanh bậc minh trí.

Pháp Thân thanh tịnh tâm vô ngại

Ðến khắp mười phương các Quốc Độ

Tất cả Phật lực đều được thành

Là tạng thọ sanh bất tư nghì.

Vào trí huệ sâu đã tự tại

Nơi các tam muội cũng rốt ráo

Quán môn nhất thiết trí như thật

Là tạng thọ sanh bậc chân thân.

Tịnh trị tất cả những Phật Độ

Siêng tu pháp khắp hóa chúng sanh

Hiển hiện Như Lai sức tự tại

Là tạng thọ sanh Bậc Đại Danh.

Lâu đã tu hành đại trí huệ

Mau xu nhập được bậc Như Lai

Biết rõ pháp giới đều vô ngại

Là tạng thọ sanh của Phật Tử.

Này thiện nam tử! Bồ Tát đủ mười pháp này thời sanh nhà Như Lai, làm Quang Minh thanh tịnh của tất cả thế gian. Ta từ vô lượng kiếp đến nay được môn giải thoát thọ sanh tự tại này.

Thiện Tài thưa: Bạch Đức Thánh! Cảnh giới của môn giải thoát này thế nào?

Lâm Thần nói: Này thiện nam tử! Trước kia ta phát nguyện, nguyện lúc tất cả Bồ Tát thị hiện thọ sanh đều được thân cận. Nguyện nhập biển Vô Lượng Thọ sanh của Tỳ Lô Giá Na Như Lai.

Do nguyện lực thuở xưa ấy, nên nay ta sanh nơi vườn Lam Tỳ Ni trong Thế Giới này, chuyên nghĩ tưởng Bồ Tát lúc nào Hạ Sanh?

Qua một trăm năm quả nhiên Thế Tôn từ Trời Ðâu Xuất đản sanh tại đây.

Lúc ấy, vườn Lâm Tỳ Ni này hiện mười tướng:

Một là trong vườn này mặt đất bỗng nhiên bằng phẳng không còn hầm hố gò nổng.

Hai là Kim Cang làm đất, các báu trang nghiêm, không có ngói sạn gai gốc.

Ba là cây Bảo Đa La bày hàng giáp vòng, rễ sâu đến thủy tế.

Bốn là những chồi hương mọc lên, những hương tạng hiện ra, cây bảo hương tàng to rậm rợp, mùi thơm đều hơn thiên hương.

Năm là những tràng hoa đẹp, đồ bảo trang nghiêm thành hàng đầy khắp mọi nơi.

Sáu là trong vườn có bao nhiêu cây đều tự nhiên nở hoa Ma Ni bảo.

Bảy là trong những ao hồ đều mọc hoa đầy mặt nước.

Tám là cõi sắc cõi dục của Ta Bà Thế Giới, tất cả hàng Thiên, Long, Bát Bộ, các Quốc Vương đều hội đến vườn Lâm Tỳ Ni này đứng chắp tay.

Chín là trong Thế Giới này có bao nhiêu Thiên Nữ, nhẫn đến Ma Hầu La Già Nữ đều rất hoan hỷ tay cầm những đồ cúng dường cung kính đứng hướng về phía cây Vô Ưu.

Mười là Chư Phật mười phương, nơi rốn đều phóng Quang Minh tên là Bồ Tát thọ sanh tự tại đăng chiếu sáng khắp khu vườn này.

Trong mỗi Quang Minh đều hiện Chư Phật thọ sanh, đản sanh, thần biến, và công đức thọ sanh của tất cả Bồ Tát. Lại phát ra những ngôn âm của Chư Phật. Trên đây là mười thoại tướng trong vườn Lâm Tỳ Ni. Lúc mười thoại tướng này hiện ra, các Thiên Vương liền biết sẽ có Bồ Tát Hạ Sanh. Thấy thoại tướng, ta hoan hỷ vô lượng.

Này thiện nam tử!

Lúc Ma Gia phu nhân ra khỏi thành Ca Tỳ La đi vào khu vườn này, lại hiện mười Quang Minh thoại tướng, khiến các chúng sanh được pháp Quang Minh.

Ðây là mười thoại tướng Quang Minh:

Quang Minh của tất cả tạng bảo hoa.

Quang Minh của tạng bảo hương.

Quang Minh của Bảo Liên Hoa khai diễn âm thanh vi diệu chân thiệt.

Quang Minh của Thập Phương Bồ Tát sơ phát tâm.

Quang Minh của tất cả Bồ Tát được nhập Chư Địa mà hiện thần biến.

Quang Minh của tất cả Bồ Tát tu Ba la mật viên mãn trí.

Quang Minh đại nguyện trí của tất cả Bồ Tát.

Quang Minh phương tiện trí của tất cả Bồ Tát giáo hóa chúng sanh.

Quang Minh chân thiệt trí của tất cả Bồ Tát chứng pháp giới.

Quang Minh của tất cả Bồ Tát được Phật tự tại thọ sanh xuất gia thành Chánh Giác.

Mười Quang Minh này chiếu khắp tâm của vô lượng chúng sanh.

Này thiện nam tử! Lúc Ma Gia phu nhân ngồi dưới cây Vô Ưu lại hiện mười thứ thần biến của Bồ Tát sắp đản sanh: Lúc Bồ Tát sắp đản sanh, Chư Thiên Cõi Sắc, và Cõi Dục Chư Thiên Tử, Thiên Nữ, Chư Long, Dạ Xoa Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu la, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, cùng quyến thuộc vì để cúng dường nên đều vân tập.

Ma Gia phu nhân oai đức thù thắng, các lỗ lông nơi thân đều phóng Quang Minh chiếu khắp đại thiên Thế Giới không chướng ngại, chói lấn tất cả Quang Minh khác, diệt trừ tất cả phiền não và khổ ác đạo. Ðây là thần biến thứ nhất của Bồ Tát lúc sắp đản sanh.

Lúc ấy, trong bụng của Ma Gia phu nhân đều hiện tất cả hình tượng của ðại thiên Thế Giới, trong trăm ức Diêm Phù Ðề những đô ấp, vườn rừng, danh hiệu riêng khác đều có Ma Gia phu nhân ở và Thiên Chúng vây quanh, đều hiển hiện tướng thần biến bất tư nghì của Bồ Tát sắp đản sanh. Ðây là tướng thứ hai.

Tất cả lỗ lông nơi thân của Ma Gia phu nhân đều hiện cảnh tượng thuở xưa lúc Bồ Tát tu hành công hạnh cúng dường cung kính Chư Phật và nghe tiếng nói pháp của Chư Phật như ảnh tượng hiện rõ trong gương sáng. Ðây là thần biến thứ ba của Bồ Tát lúc sắp đản sanh.

Lại trong mỗi lỗ lông nơi thân của Ma Gia phu nhân đều hiện thuở xưa lúc Bồ Tát tu Bồ Tát hạnh, ở Thế Giới, thành ấp, tụ lạc, núi rừng, sông biển, chúng sanh, kiếp số, gặp Phật xuất thế, nhập tịnh Quốc Độ, y chỉ thiện tri thức, tu hành pháp lành, thọ mạng dài vắn, Ma Gia phu nhân thường là sanh mẫu của Bồ Tát. Ðây là thần biến thứ tư của Bồ Tát lúc sắp đản sanh.

Lại trong mỗi lỗ lông của Ma Gia phu nhân hiển hiện thuở xưa lúc Bồ Tát tu Bồ Tát hạnh, tùy sanh tại xứ nào, hình mạo sắc tướng, y phục ăn uống, những sự khổ vui đều hiện rõ ràng. Ðây là thần biến thứ năm của Bồ Tát lúc sắp đản sanh.

Lại trong mỗi lỗ lông của Ma Gia phu nhân đều hiện thuở xưa lúc Bồ Tát tu hạnh bố thí, xả thí cả những vật khó xả như đầu, mắt, tai, mũi, môi, lưỡi, răng, tay, chân, máu, thịt, gân, xương, vợ, con, thành ấp, cung điện, y phục, anh lạc, vàng bạc, châu báu.

Cũng thấy hình mạo của những người thọ thí và chỗ nơi của họ. Ðây là thần biến thứ sáu của Bồ Tát lúc sắp đản sanh.

Lúc Ma Gia phu nhân đi vào khu vườn này, thời khu vườn này hiện khắp tất cả Chư Phật quá khứ lúc nhập mẫu thai, Cõi nước nơi chỗ, y phục, tràng hoa, hương thoa, hương bột, phan cái, đồ trang nghiêm, kỹ nhạc ca ngâm âm thanh thượng diệu, làm cho chúng sanh đều được nghe thấy. Ðây là thần biến thứ bảy của Bồ Tát sắp đản sanh.

Lúc Ma Gia phu nhân vào vườn này, từ nơi thân của phu nhân xuất hiện cung điện lâu các Ma Ni Vương hơn hẳn tất cả cung điện của Thiên, Long, Bát Bộ và cung điện của Nhân Vương.

Cung điện Ma Ni Vương này có lưới báu giăng phía trên, hương thơm ngào ngạt, các báu trang nghiêm, trong ngoài nghiêm tịnh, chẳng tạp loạn, bao khắp cả vườn Lâm Tỳ Ni, Ðây là thần biến thứ tám của Bồ Tát sắp đản sanh.

Lúc Ma Gia phu nhân vào vườn này, từ nơi thân của phu nhân xuất hiện mười bất khả thuyết trăm ngàn ức na do tha Phật Sát Vi Trần Số Bồ Tát.

Những Bồ Tát này, thân hình dung mạo, tướng hảo Quang Minh, oai nghi đi đứng, thần thông, quyến thuộc đều đồng như Tỳ Lô Giá Na Bồ Tát, tất cả đồng thời tán thán Như Lai. Ðây là thần biến thứ chín của Bồ Tát sắp đản sanh.

Lúc Ma Gia phu nhân sắp đản sanh Bồ Tát, ở trước mặt phu nhân bỗng từ Kim Cang tế mọc lên hoa sen lớn tên là Nhất Thiết Bảo Trang Nghiêm Tạng, Kim Cang làm cọng, các báu làm tua, như ý châu vương làm đài, có Phật Sát vi trần số cánh, tất cả đều bằng châu Ma Ni. Lưới báu, lọng báu che phía trên.

Tất cả Thiên Vương cầm giữ.

Tất cả Long Vương mưa hương vũ.

Tất cả Dạ Xoa Vương cung kính rải Thiên hoa.

Tất cả Càn Thát Bà Vương dùng âm thanh vi diệu ca ngợi công đức của Bồ Tát thuở xưa cúng dường Chư Phật.

Tất cả A Tu La Vương bỏ tâm kiêu mạn mà cúi đầu kính lễ.

Tất cả Ca Lâu La Vương thòng phan báu khắp hư không.

Tất cả Khẩn Na La Vương hoan hỷ chiêm ngưỡng ca ngâm khen ngợi công đức của Bồ Tát.

Tất cả Ma Hầu La Già Vương đều hoan hỷ tán thán mưa tất cả mây bảo trang nghiêm. Ðây là thần biến thứ mười của Bồ Tát sắp đản sanh.

Này thiện nam tử! Vườn Lam Tỳ Ni thị hiện mười thần biến như vậy rồi, sau đó Bồ Tát đản sanh, như mặt nhật hiện rao nơi hư không. Như mây lành hiện ở đảnh núi cao. Như làn chớp sáng giữa cụm mây dầy. Như ngọn đuốc sáng lớn giữa đêm tối. Bấy giờ Bồ Tát từ hông bên hữu của phu nhân mà đản sanh, thân tướng Quang Minh đủ các tướng hả.

Này thiện nam tử! Lúc đó dầu hiện sơ sinh, nhưng Bồ Tát đã tỏ thấu tất cả pháp như mộng, như huyễn, như ảnh, như tượng, không đến không đi, chẳng sanh chẳng diệt.

Ðồng thời ta cũng thấy đức Bồ Tát ở vô lượng Cõi Phật trong mỗi vi trần của Ðại Thiện Thế Giới, cũng thấy đức Bồ Tát ở vô lượng Cõi Phật trong mỗi vi trần của trăm Thế Giới, ngàn Thế Giới.

Nhẫn đến tất cả Thế Giới mười phương thị hiện sơ sanh những sự thần biến giống như hiện thấy tại vườn Lam Tỳ Ni này, niệm niệm thường không gián đoạn.

Thiện Tài thưa: Bạch Đức Thánh! Ngài được môn giải thoát này được bao lâu?

Lâm Thần nói: Này thiện nam tử! Thuở xưa quá ức Phật sát vi trần số kiếp, có kiếp tên là Duyệt Lạc, Thế Giới tên là Phổ Bảo. Có tám mươi na do tha Phật xuất hiện trong đó.

Tối sơ Phật Hiệu là Tự Tại Công Ðức Tràng. Trong Thế Giới Phổ Bảo có tứ thiên hạ tên là Diệu Quang Trang Nghiêm. Trong Diêm Phù Ðề có một Vương Ðô tên là Tu Di Trang Nghiêm Tràng, Quốc Vương tên là Bảo Diệm Nhãn, phu nhân tên là Hỉ Quang.

Chính Hỉ Quang phu nhân là sinh mẫu của đức Tự Tại Công Ðức Tràng Như Lai. Lúc phu nhân sắp đản sanh Bồ Tát, cùng hai mươi ức na do tha thể nữ đến vườn Kim Hoa. Trong vườn có lầu tên là Diệu Bảo Phong, cạnh lầu có cội cây tên là Nhất Thiết Thí.

Phu Nhân Hỉ Quang vói vịn nhánh cây nhất thiết trí mà đản sanh Bồ Tát. Chư Thiên Vương đem nước thơm đến tắm gội Bồ Tát. Tắm xong, Chư Thiên Vương trao Bồ Tát cho nhũ mẫu Tịnh Quang.

Nhũ mẫu lãnh bồng Bồ Tát, lòng rất hoan hỷ liền được Bồ Tát Phổ Nhãn tam muội. Ðược tam muội này, nhũ mẫu thấy vô lượng Chư Phật mười phương.

Nhũ mẫu lại được môn giải thoát Bồ Tát ở tất cả chỗ thị hiện thọ sanh tự tại, như thần thức lúc tối sơ thọ thai, mau chóng vô ngại. Vì được môn giải thoát này nên thấy tất cả Phật thừa bổn nguyện lực thọ sanh tự tại.

Này thiện nam tử!

Thuở đức Tự Tại Công Ðức Tràng Như Lai, nhũ mẫu Tịnh Quang chính là thân ta đây. Từ đó đến nay, niệm niệm ta thường thấy Đức Tỳ Lô Giá Na Phật thị hiện Bồ Tát thọ sanh hải, thần lực tự tại điều phục chúng sanh.

Nhẫn đến tất cả Chư Phật ở trong vi trần của tất cả Thế Giới khắp mười phương thị hiện Bồ Tát thọ sanh thần biến, ta đều niệm niệm thấy cả, và đều cung kính phụng thờ cúng dường nghe thuyết pháp, như thuyết tu hành.

Bấy giờ Lam Tỳ Ni Lâm Thần muốn tuyên lại nghĩa giải thoát này, thừa thần lực của Phật quán sát mười phương mà nói kệ rằng:

Ðồng Tử ngươi đã hỏi

Cảnh thậm thâm của Phật

Nay ngươi phải lắng nghe

Ta nói nhân duyên ấy.

Quá ức sát trần kiếp

Có kiếp tên Duyệt Lạc

Tám mươi Na Do Tha

Như Lai xuất thế gian.

Tối sơ Như Lai hiệu

Tự Tại Công Ðức Tràng

Ta ở vườn Kim Hoa

Thấy Bồ Tát sơ sanh.

Lúc ấy ta làm nhũ mẫu

Trí huệ rất thông lẹ

Chư Thiên trao cho ta

Thân Bồ Tát kim sắc.

Ta liền vội ẵm bồng

Nhìn kỹ vô kiến đảnh

Thân tướng đều viên mãn

Mỗi tướng vô biên tế.

Thân thanh tịnh ly cấu

Trang nghiêm với tướng hảo

Ví như tượng diệu bảo

Thấy xong tự vui mừng.

Tư duy công đức đó

Mau thêm những biển phước,

Thấy sự thần thông này

Ta phát tâm bồ đề.

Chuyên cầu Phật công đức

Thêm rộng những đại nguyện,

Nghiêm tịnh tất cả cõi

Diệt trừ ba ác đạo.

Khắp ở mười phương cõi

Cúng dường vô số Phật,

Tu hành bổn thệ nguyện

Cứu thoát khổ chúng sanh.

Ta ở chỗ Phật ấy

Nghe pháp được giải thoát

Ức Cõi vi trần số

Vô lượng kiếp tu hành.

Có bao nhiêu Đức Phật

Ta đều từng cúng dường

Hộ trì Phật chánh pháp

Tu biển giải thoát này.

Ức Cõi vi trần số

Ðức thập lực quá khứ

Thọ trì Phật Pháp Luân

Thêm sáng giải thoát này.

Ta trong khoảng một niệm

Thấy trong sát trần này

Mỗi trần có Như Lai

Nghiêm tịnh những sát hải.

Trong cõi đều có Phật

Hiện đản sanh trong vườn

Ðều hiện bất tư nghì

Sức thần thông quảng đại.

Hoặc thấy bất tư nghì

Ức Cõi Chư Bồ Tát

Ở tại trên Thiên Cung

Sắp chứng Phật Bồ Đề.

Trong vô lượng sát hải

Chư Phật hiện thọ sanh

Thuyết pháp giữa đại chúng

Nơi đây ta đều thấy.

Một niệm thấy ức cõi

Vi trần số Bồ Tát

Xuất gia đến Đạo Tràng

Thị hiện cảnh giới Phật.

Ta thấy trong sát trần

Vô lượng Phật thành đạo

Ðều hiện những phương tiện

Ðộ thoát khổ chúng sanh.

Trong mỗi mỗi vi trần

Chư Phật chuyển pháp luân

Ðều dùng tiếng vô tận

Khắp mưa pháp Cam Lộ.

Ức Cõi vi trần số

Trong mỗi một sát trần

Ðều thấy Chư Như Lai

Thị hiện nhập Niết Bàn.

Vô lượng cõi như vậy

Như Lai hiện đản sanh

Khắp nơi ta phân thân

Hiện tiền cúng dường Phật.

Bất tư nghì sát hải

Vô lượng loài sai khác

Ta đều hiện trong đó

Khắp mưa đại pháp vũ.

Phật Tử! Ta biết môn

Nan tư giải thoát này

Trong vô lượng ức kiếp

Tán dương không hết được.

Này thiện nam tử! Ta chỉ biết môn giải thoát Bồ Tát trong vô lượng kiếp khắp tất cả chỗ thị hiện thọ sanh tự tại này. Như Chư Đại Bồ Tát có thể đem một niệm làm những kiếp tạng, quán tất cả pháp, dùng phương tiện khéo mà hiện thọ sanh, cúng dường cùng khắp tất cả Chư Phật.

Thông đạt rốt ráo tất cả Phật Pháp, nơi tất cả loài đều hiện thọ sanh, ngồi Tòa Liên Hoa ở trước tất cả Phật. Biết các chúng sanh lúc đáng được độ, vì hiện thọ sanh phương tiện điều phục, ở tất cả cõi hiện những thần biến, dường như ảnh tượng đều hiện ra trước họ. Ta thế nào biết được nói được công đức hạnh đó.

Này thiện nam tử! Thành Ca Tỳ La này có cô gái họ Thích tên là Cù Ba.

Ngươi đến đó hỏi: Bồ Tát thế nào ở trong sanh tử giáo hóa chúng sanh. Thiện Tài Ðồng Tử đảnh lễ chân Lam Ty Ni Lâm Thần, hữu nhiễu vô số vòng, ân cần chiêm ngưỡng từ tạ mà đi.

Bấy giờ Thiện Tài Ðồng Tử tư duy tu tập môn thọ sanh giải thoát, tăng trưởng quảng đại ghi nhớ chẳng bỏ. Hướng về phía thành Ca Tỳ La, Thiện Tài đi lần đến giảng đường Bồ Tát Tập Hội Phổ Hiện Pháp Giới Quang Minh.

Trong giảng đường này có thần hiệu Vô Ưu Ðức cùng một vạn Chủ Cung Ðiện Thần câu hội đồng nghinh tiếp Thiện Tài và nói rằng: Thiện lai Trượng Phu! Có trí huệ lớn, có dũng mãnh lớn khéo tu môn giải thoát tự tại bất tư nghì, tâm không bao giờ bỏ thệ nguyện rộng lớn, khéo quán sát cảnh giới của các pháp, an trụ nơi pháp thành, nhập vô lượng môn phương tiện.

Thành tựu biển công đức rộng lớn, được biện tài vi diệu, khéo điều phục chúng sanh, được thân thánh trí hằng thuận tu hành, biết các chúng sanh tâm hành sai khác làm cho họ hoan hỷ xu hướng Phật Đạo.

Chúng tôi xem Ngài tu các diệu hạnh tâm không tạm lười, oai nghi cử chỉ thảy đều thanh tịnh. Chẳng bao lâu Ngài sẽ được ba nghiệp vô thượng trang nghiêm thanh tịnh của Như Lai. Dùng những tướng hảo trang nghiêm thân mình. Dùng mười trí lực trau sáng tâm mình, du hành nơi thế gian. Chúng tôi quán Ngài dũng mãnh tinh tấn không ai sánh bằng.

Chẳng bao lâu sẽ được thấy khắp tất cả Chư Phật Tam Thế và nghe lãnh chánh pháp. Chẳng bao lâu sẽ được những sự vui Tam Muội thiền định giải thoát của tất cả Bồ Tát. Chẳng bao lâu sẽ nhập môn giải thoát thậm thâm của Chư Phật Như Lai.

Tại sao vậy?

Vì Ngài được thấy thiện tri thức, thân cận cúng dường, nghe lãnh lời chỉ dạy ghi nhớ tu hành, chẳng lười, chẳng thối, không lo, không e ngại, ma và dân ma không làm ngăn trở được, chẳng bao lâu Ngài sẽ được thành quả vô thượng.

Thiện Tài nói: Như lời của Chư Thánh vừa nói, nguyện tôi sẽ đều được như vậy. Tôi nguyện cho tất cả chúng sanh dứt những nhiệt não, rời những ác nghiệp, sanh những an lạc, tu những tịnh hạnh.

Bạch Chư Thánh! Tất cả chúng sanh khởi phiền não tạo ác nghiệp đọa ác thú, nơi thân nơi tâm hằng chịu đau khổ. Bồ Tát thấy như vậy trong lòng rất đau xót. Ví như người chỉ có một con, nên rất thương yêu. Bỗng thấy con mình bị người chặt tay chân, thời trong lòng đau đớn biết ngần nào.

Cũng vậy, Đại Bồ Tát thấy các chúng sanh vì nghiệp phiền não mà đọa ba ác thú chịu khổ, thời trong lòng rất đau xót. Nếu thấy chúng sanh phát khởi thân ngữ ý ba nghiệp lành sanh lên trời cõi người, được an vui, thời lòng Bồ Tát rất hoan hỷ.

Tại sao vậy?

Vì Bồ Tát chẳng tự vì mình mà cầu nhất thiết trí. Vì Bồ Tát chẳng tham những dục lạc trong vòng sanh tử, chẳng theo thế lực của tưởng đảo, kiến đảo, tâm đảo kiết sử tùy miên ái kiến mà chuyển, chẳng khởi những quan niệm vui của chúng sanh.

Chẳng ham say nơi sự vui của thiền định, chẳng phải vì có chướng ngại mỏi nhọc thối chuyển mà trụ tại sanh tử, chỉ vì thấy chúng sanh ở trong tam hữu chịu đủ mọi sự khổ nên khởi tâm đại bi, dùng sức đại nguyện để nhiếp thủ chúng sanh.

Vì sức bi nguyện mà tu hạnh Bồ Tát, vì dứt tất cả phiền não của chúng sanh, vì cầu nhất thiết chủng trí của Như Lai, vì cúng dường tất cả Chư Phật, vì nghiêm tịnh tất cả Quốc Độ quảng đại, vì tịnh trị tất cả dục lạc của chúng sanh và những hạnh nghiệp nơi thân nơi tâm cuả họ, nên Bồ Tát ở trong sanh tử không mỏi nhàm.

Bạch Chư Thánh! Ðại Bồ Tát đối với chúng sanh:

Là trang nghiêm, vì khiến họ sanh làm Trời, làm người giàu sang vui sướng.

Là cha mẹ, vì an lập tâm bồ đề cho họ.

Là dưỡng dục, vì làm cho họ thành tựu đạo Bồ Tát.

Là vệ hộ, vì làm cho họ xa rời ba ác đạo.

Là lái thuyền, vì đưa họ qua biển sanh tử.

Là quy y, vì làm cho họ khỏi sợ ma phiền não.

Là cứu cánh, vì làm cho họ vĩnh viễn được vui thanh lương.

Là bờ bến, vì làm cho họ vào biển Chư Phật.

Là đạo sự, vì đưa họ đến xứ pháp bảo.

Là diệu hoa, vì làm nở tâm công đức của Chư Phật.

Là đồ trang nghiêm, vì thường phóng Quang Minh phước đức trí huệ.

Là đáng mến, vì chỗ làm ra đều đoan chánh trang nghiêm.

Là đáng tôn trọng, vì xa rời tất cả ác nghiệp.

Là Phổ Hiền, vì đầy đủ tất cả thân đoan nghiêm.

Là sáng lớn, vì thường phóng trí huệ Quang Minh.

Là mây lớn, vì thường mưa tất cả pháp cam lộ.

Bạch Chư Thánh! Lúc Bồ Tát tu các hạnh như vậy, làm cho tất cả chúng sanh đều mến thích đầy đủ pháp lạc.

Lúc đó Thiện Tài sắp bước lên pháp đường, Chủ Cung Ðiện Thần Vô Ưu Ðức và Chúng Thần đem những hương hoa và đồ trang nghiêm quý hơn Cõi Trời rải trên Thiện Tài mà nói kệ rằng:

Nay Ngài xuất thế gian

Làm đèn sáng cho đời

Vì khắp các chúng sanh

Mà cầu vô thượng giác.

Vô lượng ức ngàn kiếp

Khó được gặp thấy Ngài

Công đức nhật nay mọc

Trừ những tối thế gian.

Ngài thấy các chúng sanh

Bị điên đảo che đậy

Mà khởi lòng đại bi

Cầu chứng đạo vô sư.

Ngài dùng tâm thanh tịnh

Tầm cầu Phật Bồ Đề

Kính thờ thiện tri thức

Chẳng tự tiếc thân mạng.

Ngài ở các thế gian

Không tựa không chấp lấy

Tâm Ngài khắp vô ngại

Thanh tịnh như hư không.

Ngài tu hạnh bồ đề

Công đức đều viên mãn

Phóng sáng lớn trí huệ

Chiếu khắp cả thế gian.

Ngài chẳng rời thế gian

Cũng chẳng vướng thế gian

Ði trong đời vô ngại

Như gió thổi hư không.

Ví như hoả tai khởi

Không gì làm tắt được

Ngài tu hạnh Bồ Tát

Lửa tinh tấn cũng vậy.

Dũng mãnh đại tinh tấn

Kiên cố chẳng lay động

Kim Cang huệ sư tử

Du hành vô sở úy.

Trong tất cả pháp giới

Có bao nhiêu sát hải

Ngài đều qua đến được

Thân cận thiện tri thức.

Thần Vô Ưu Ðức nói kệ xong, vì mến thích chánh pháp nên theo luôn bên Thiện Tài Ðồng Tử.

Thiện Tài vào trong giảng đường Phổ Hiện pháp giới Quang Minh tìm cô gái họ Thích. Thấy cô ấy ngồi trên Tòa Sư Tử Bảo Liên Hoa, có tám vạn bốn ngàn thể nữ vây quanh.

Những thể nữ này đều là dòng Vua, thuở quá khứ đã tu hạnh Bồ Tát, đồng gieo căn lành, bố thí ái ngữ nhiếp khắp chúng sanh, đã thấy rõ được cảnh nhất thiết trí, đã chung tu tập hạnh Phật Bồ Ðề, hằng trụ chánh định, thường dùng đại bi nhiếp khắp chúng sanh như đối với con một, đầy đủ từ tâm, quyến thuộc thanh tịnh.

Quá khứ đã thành tựu phương tiện thiện xảo bất tư nghì của Bồ Tát, đều không thối chuyển vô thượng bồ đề, đầy đủ những Ba la mật của Bồ Tát, rời những chấp trước, chẳng thích sanh tử, dầu đi trong các cõi hữu lậu mà lòng hằng thanh tịnh.

Thường siêng quán sát đạo nhất thiết trí, lìa lưới chướng cái, vượt khỏi chỗ chấp nhiễm, từ pháp thân mà hiện hóa thân, sanh hạnh Phổ Hiền, lớn sức Bồ Tát, trí nhật huệ đăng đều đã viên mãn.

Thiện Tài đến đảnh lễ nơi chân của Thích Nữ Cù Ba, chắp cung kính thưa rằng: Bạch Đức Thánh! Tôi đã phát tâm vô thượng bồ đề, mà chưa biết Bồ Tát thế nào ở trong sanh tử mà chẳng bị lỗi sanh tử làm nhiễm?

Thế nào rõ pháp tự tánh mà chẳng trụ hàng Thanh Văn Bích Chi Phật?

Thế nào đầy đủ Phật Pháp mà tu hạnh Bồ Tát?

Thế nào trụ bậc Bồ Tát mà nhập cảnh giới Phật?

Thế nào siêu quá thế gian mà thọ sanh nơi thế gian?

Thế nào thành tựu pháp thân mà thị hiện vô biên sắc thân?

Thế nào chứng pháp vô tướng mà vì chúng sanh thị hiện các tướng?

Thế nào biết pháp vô thuyết mà rộng vì chúng sanh diễn thuyết các pháp?

Thế nào biết chúng sanh không mà hằng chẳng bỏ sự giáo hóa chúng sanh?

Thế nào dầu biết Chư Phật bất sanh bất diệt mà siêng cúng dường không có thối chuyển?

Thế nào dầu biết các pháp không nghiệp không báo mà tu những hạnh lành luôn không thôi nghỉ.

Nàng Cù Ba nói: Lành thay! Lành Thay! Này thiện nam tử! Nay ngươi có thể hỏi những việc làm của Đại Bồ Tát như vậy. Người tu tập những Hạnh Nguyện Phổ Hiền mới có thể hỏi như vậy. Ngươi lắng nghe và khéo suy gẫm ghi nhớ. Ta sẽ thừa thần lực của Phật mà nói cho ngươi.

Này thiện nam tử! Nếu các Bồ Tát thành tựu mười pháp thời có thể viên mãn hạnh Bồ Tát Nhân Đà La Võng Phổ Trí Quang Minh.

Ðây là mười pháp:

Vì nương thiện tri thức.

Vì được thắng giải quảng đại.

Vì được dục lạc thanh tịnh.

Vì nhóm tất cả phước trí.

Vì nghe chánh pháp nơi Chư Phật.

Vì tâm hằng chẳng bỏ Tam Thế Phật.

Vì đồng với tất cả Bồ Tát hạnh.

Vì được tất cả Như Lai hộ niệm.

Vì đại bi diệu nguyện đều thanh tịnh.

Vì có thể dùng trí lực khắp dứt tất cả những sanh tử.

Này thiện nam tử! Nếu thân cận thiện trí thức thời Bồ Tát có thể tinh tấn bất thối tu tập xuất sanh vô tận Phật Pháp.

Này thiện nam tử! Bồ Tát dùng mười pháp để thừa sự thiện tri thức.

Ðây là mười pháp: Không đoái tiếc thân mạng mình. Lòng chẳng tham cầu sự vui thế gian. Biết tất cả pháp tánh đều bình đẳng. Trọn chẳng lui bỏ nguyện nhất thiết trí. Quán sát thiệt tướng pháp giới. Tâm hằng bỏ rời tất cả biển hữu lậu.

Biết pháp như không, tâm không chỗ nương. Thành tựu tất cả đại nguyện Bồ Tát. Thường có thể thị hiện tất cả sát hải. Tịnh tu trí luận vô ngại của Bồ Tát.

Này thiện nam tử! Nên dùng pháp này để kính thờ tất cả thiện tri thức không trái nghịch.

Bấy giờ nàng Thích Ca Cù Ba muốn tuyên lại nghĩa này, thừa thần lực của Phật, quán sát mười phương mà nói kệ rằng:

Bồ Tát vì lợi các quần sanh

Chánh niệm thân thừa thiện tri thức

Kính xem như Phật tâm không lười

Là hạnh đế võng đi trong đời.

Thắng giải rộng lớn như hư không

Tất cả Tam Thế đều vào trong

Quốc độ, chúng sanh, Phật đều vậy

Ðây là phổ trí Quang Minh hạnh.

Chí nguyện như không chẳng ngằn mé

Dứt hẳn phiền não, lìa trần cấu

Tất cả chỗ Phật tu công đức

Là hạnh thân vân đi thế gian.

Bồ Tát tu tập nhất thiết trí

Biển công đức chẳng thể nghĩ bàn

Tịnh những thân phước đức trí huệ

Là hạnh chẳng nhiễm đi thế gian.

Chỗ tất cả Chư Phật Như Lai

Nghe lãnh Phật Pháp không nhàm đủ

Hay sanh đèn trí huệ thiệt tướng

Là hạnh phổ chiếu đi thế gian.

Mười phương Chư Phật vô số lượng

Một niệm tất cả đều vào được

Tâm hằng chẳng bỏ các Như Lai

Là Hạnh Nguyện lớn hướng Chánh Giác.

Vào đại chúng hội của Chư Phật

Biển tam muội của Chư Bồ Tát

Nguyện hải nhẫn đến phương tiện hải

Là hạnh đế võng đi thế gian.

Tất cả Chư Phật chỗ gia trì

Tận thuở vị lai vô biên kiếp

Xứ xứ tu hành đạo Phổ Hiền

Là hạnh phân thân của Bồ Tát.

Thấy các chúng sanh chịu nhiều khổ

Khởi đại từ bi hiện thế gian

Diễn nói Quang Minh trừ tối tăm

Là hạnh trí nhật của Bồ Tát.

Thấy những chúng sanh tại các loài

Vì nhóm vô biên Diệu Pháp Luân

Khiến họ dứt hẳn dòng sanh tử

Ðây là tu hành Phổ Hiền hạnh.

Bồ Tát tu tập phương tiện này

Tùy tâm chúng sanh mà hiện thân

Ở khắp tất cả trong các loài

Hóa độ vô lượng những hàm thức.

Dùng sức phương tiện đại từ bi

Hiện thân cùng khắp các thế gian

Tùy họ hiểu muốn mà thuyết pháp

Ðều khiến xu hướng bồ đề đạo.

***

Tổng hợp