Phật Thuyết Kinh đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm - Phẩm Mười - Phẩm Bồ Tát Vấn Minh - Phần Một

Kinh Đại thừa • Thứ hai, 25/12/2023, 22:18 PM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI PHƯƠNG

QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường

PHẨM MƯỜI

PHẨM BỒ TÁT VẤN MINH

PHẦN MỘT

Lúc bấy giờ, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Giác Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Tâm tánh vốn là một, sao lại thấy có các thứ sai khác?

Những là: Ðến đường lành nẻo dữ, căn thân có đủ có thiếu, thọ sanh đồng và khác, đẹp đẽ cùng xấu xí, nào vui nào khổ, nghiệp không biết tâm, mà tâm cũng chẳng biết nghiệp, thọ không rõ báo mà báo cũng chẳng rõ thọ, tâm chẳng biết thọ mà thọ cũng không biết tâm, nhân không biết duyên mà duyên cũng chẳng biết nhân, trí chẳng biết cảnh mà cảnh cũng chẳng biết trí.

Giác Thủ Bồ Tát nói kệ để đáp:

Nay Ngài hỏi nghĩa này

Vì liễu ngộ quần mông

Cứ tánh kia, tôi đáp

Xin ngài lóng nghe cho.

Các pháp không tác dụng

Cũng không có thể tánh

Vì thế nên các pháp

Ðều chẳng biết được nhau.

Ví như nước trong sông

Các dòng đua nhau chảy

Chúng đều chẳng biết nhau

Các pháp cũng như vậy.

Lại cũng như đống lửa

Ðồng thời phát ngọn to

Chúng đều chẳng biết nhau

Các pháp cũng như vậy.

Lại như gió lớn thổi

Xao động các cảnh vật

Chúng đều chẳng biết nhau

Các pháp cũng như vậy.

Lại như các địa giới

Xây vần nương tựa nhau

Các pháp cũng như vậy.

Nhãn, nhĩ, tỉ, thiệt, thân

Tâm ý sáu tình căn

Do dây thường lưu chuyển

Nhưng vẫn không năng chuyển.

Pháp tánh vốn vô sanh

Trong đây không năng hiện

Cũng không vật sở hiện.

Nhãn, nhĩ, tỉ, thiệt, thân

Tâm ý sáu tình căn

Tất cả rỗng vô tánh

Vọng phân biệt mà có.

Cứ đúng lý quan sát

Tất cả đều vô tánh

Pháp nhãn bất tư nghì

Ðây là thấy chân thật.

Hoặc vọng hay chẳng vọng

Hoặc thiệt hoặc chẳng thiệt

Thế gian cùng xuất thế

Chỉ là giả ngôn thuyết.

Lúc đó, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Tài Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Ðức Như Lai tùy thời gian như thế nào, cũng như tùy mạng sống, tùy thân thể, tùy hành vi, tùy hiểu biết, tùy ngôn luận, tùy sở thích, tùy phương tiện, tùy tư duy, tùy quan sát của chúng sanh như thế nào, mà hiện thân Phật để giáo hóa điều phục các chúng sanh ấy?

Tài Thủ Bồ Tát nói kệ đáp rằng:

Ðây là cảnh của bậc

Ða Văn thích tịch diệt,

Nay tôi vì Ngài đáp

Xin ngài chú ý nghe.

Phân biệt quán nội thân

Trong đây gì là ta?

Nếu hiểu được như vậy

Thời biết ta không.

Thân này là giả tạo

Chỗ trụ không nơi chỗ

Người thiệt biết thân này

Trong đây không chấp trước.

Nơi thân khéo quan sát

Tất cả đều thấy rõ

Biết pháp đều hư vọng

Chẳng khởi tâm phân biệt.

Mạng sống nhân gì có

Rồi nhân gì tan mất

Khác nào vòng lửa xây

Ðầu đuôi chẳng biết được.

người trí hay quan sát

Có tướng đều vô thường

Các pháp, không, vô ngã

Lìa hẳn tất cả tướng.

Các báo, tùy nghiệp sanh

Giả dối như giấc mơ

Luôn luôn thường diệt hoại

Như trước, sau cũng vậy.

Những pháp thấy ở đời

Chỉ do tâm làm chủ,

Tùy hiểu chấp lấy tướng

Ðiên đảo chẳng đúng thật.

Những ngôn luận trong đời

Ðều do phân biệt cả

Chưa từng có một pháp

Ðược vào nơi pháp tánh.

Sức năng duyên, sở duyên

Sanh ra những pháp tướng

Chóng diệt, chẳng tạm dừng

Niệm niệm đều như vậy.

Lúc đó, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Bảo Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Tất cả chúng sanh đồng có tứ đại, không ngã, không ngã sở, tại sao lại có những sự khác biệt, như khổ vui, tốt xấu, ưa trong chuộng ngoài, thọ ít hưởng nhiều, hoặc hiện báo, hoặc hậu báo.

Nhưng trong pháp giới vẫn không tốt xấu?

Bảo Thủ Bồ Tát nói kệ đáp rằng:

Cứ theo nghiệp đã tạo

Sanh quả báu như vậy

Ðều không có tác giả

Ðây là lời Chư Phật.

Như mặt gương sáng sạch

Tùy theo cảnh đối tượng

Hiện bóng sai khác nhau

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Cũng như ruộng gieo giống

Chúng đều chẳng biết nhau

Tự nhiên mọc lên cây

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Như nhà ảo thuật giỏi

Ở tại ngã tư đường

Hiện ra những sắc tướng

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Như người gỗ máy móc

Hay vang ra các tiếng

Nó không ngã ngã sở

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Cũng như giống chim bay

Từ trứng nở sanh ra

Tiếng kêu không đồng nhau

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Ví như trong thai tạng

Căn thân đều thành tựu

Thể tướng không từ đâu

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Lại như ở địa ngục

Bao nhiêu là sự khổ

Kia đều không từ đâu

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Như vua Chuyển Luân Vương

Có đủ bảy thứ bảo

Chỗ đến không từ đâu

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Lại như các Thế Giới

Lúc đại hỏa cháy tan

Lửa này không từ đâu

Nghiệp tánh cũng như vậy.

Lúc đó Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Ðức Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Chỗ giác ngộ của Ðức Như Lai chỉ là một pháp duy nhất, sao lại bảo là vô lượng pháp, hiện vô lượng cõi, hóa vô lượng chúng, diễn vô lượng âm, thị vô lượng thân, biết vô lượng tâm, hiện vô lượng thần thông, có thể chấn động khắp vô lượng Thế Giới, thị hiện vô lượng sự thù thắng trang nghiêm, hiển thị vô biên nhiều loại cảnh giới. Nhưng trong pháp tánh các tướng sai biệt này đều bất khả đắc.

Ðức Thủ Bồ Tát nói kệ đáp rằng:

Nghĩa của Phật Tử hỏi

Rất sâu khó rõ được

Người trí biết nghĩa này

Thường chứa công đức Phật.

Như đất chỉ một tánh

Mọi loài ở riêng chỗ

Ðất không nghĩ đồng khác

Pháp Chư Phật như vậy.

Cũng như một đại hải

Ngàn vạn lượng sóng trào

Nước biển vẫn duy nhất

Pháp Chư Phật như vậy.

Cũng như gió một tánh

Thổi động tất cả vật

Gió không nghĩ đồng khác

Pháp Chư Phật như vậy.

Cũng như mây sấm lớn

Mưa khắp cả mọi nơi

Nước mưa vẫn không khác

Pháp Chư Phật như vậy.

Cũng như mặt đất kia

Mọc lên nhiều mầm mộng

Mặt đất chỉ là một

Pháp Chư Phật như vậy.

Mặt nhật không mây mờ

Chiếu sáng khắp mười phương

Quang minh không sai khác

Pháp Chư Phật như vậy.

Như mặt nguyệt trên cao

Mọi nơi đều nhìn thấy

Mặt nguyệt vẫn một chỗ

Pháp Chư Phật như vậy.

Ví như Ðại Phạm Vương

Ứng hiện khắp Đại Thiên

Thân Ngài vẫn không khác

Pháp Chư Phật như vậy.

Lúc đó Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Mục Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Như Lai phước điền đồng một không sai khác, sao lại thấy chúng sanh bố thí được của quả báo chẳng đồng?

Những là: Nhiều loại sắc, nhiều loại thân, nhiều loại căn, nhiều loại nhà, nhiều loại chủ, nhiều loại quyến thuộc, nhiều loại quan chức, nhiều loại công đức, nhiều loại trí huệ.

Nhưng Đức Phật đối với họ, tâm Phật thường bình đẳng, không có quan niệm riêng khác?

Mục Thủ Bồ Tát nói kệ đáp rằng:

Như tất cả vẫn là một

Theo giống mọc mầm khác

Ðất không ý thân sơ

Phật phước điền cũng vậy.

Lại như nước một vị

Nhân đồ đựng có khác

Phật phước điền vẫn một

Do tâm người thành khác.

Như nhà ảo thuật khéo

Làm mọi người hoan hỉ

Phật phước điền cũng vậy

Khiến chúng sanh kính vui.

Như vua có tài trí

Hay khiến nhân dân mừng

Phật phước điền cũng vậy

Khiến chúng đều an vui.

Như mặt gương sáng sạch

Theo hình mà hiện bóng

Phật phước điền cũng vậy

Tùy tâm được báo khác.

Như thuốc A Già Đà

Trị được tất cả độc

Phật phước điền cũng vậy

Dứt các hoạ phiền não.

Như lúc mặt trời mọc

Chiếu sáng khắp thế gian

Phật phước điền cũng vậy

Phá trừ những tối tăm.

Như mặt nguyệt tròn sáng

Chiếu khắp cõi Đại Địa

Phật phước điền cũng vậy

Bình đẳng với tất cả.

Ví như gió Tỳ Lam

chấn động khắp Đại Địa

Phật phước điền cũng vậy

Ðộng chúng sanh ba cõi.

Như đại hỏa nổi lên

Ðốt cháy tất cả vật

Phật phước điền cũng vậy

Ðốt tất cả Hữu Vi.

Lúc đó Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát hỏi Cần Thủ Bồ Tát: Phật Tử! Phật Giáo là một, chúng sanh được thấy biết, cớ sao không liền đều dứt trừ tất cả phiền não hệ phược mà được xuất ly?

Nhưng nơi chúng sanh, sắc, thọ, tưởng, hành và thức, năm uẩn, dục, sắc, vô sắc, ba cõi, vô minh, tham ái đều không sai khác.

Như thế thời Phật Giáo, đối với chúng sanh, hoặc có lợi ích, hoặc không có lợi ích?

Cần Thủ Bồ Tát nói kệ đáp rằng:

Phật Tử khéo lóng nghe

Nay tôi cứ thiệt đáp

Hoặc có mau giải thoát

Hoặc có khó xuất ly.

Nếu muốn cầu dứt trừ

Vô lượng những lỗi ác

Nên ở trong Phật Pháp

Dũng mãnh thường tinh tấn.

Ví như chút ít lửa