Phật Thuyết Kinh Nhân Quả Trong đời Quá Khứ Và Hiện Tại - Phần Bảy

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cầu Na Bạt Ma, Đời Tống

PHẬT THUYẾT

KINH NHÂN QUẢ TRONG ĐỜI

QUÁ KHỨ VÀ HIỆN TẠI

Hán dịch: Ngài Tam Tạng

Pháp Sư Cầu Na Bạt Ma, Đời Tống  

PHẦN BẢY  

Rồi Thái Tử nội quán thấy rõ các hình hài xinh đẹp kia nào là tóc, móng tay chân, não tủy, xương răng, hộp sọ, da, mỡ, thịt, máu, mủ, tim, gan, phổi, ruột già, ruột non, thận, mật… và các loại vật ô uế như phân, nước tiểu, đờm dãi… bao bọc tất cả những thứ ô uế đó là một lớp da, chẳng có gì là xinh đẹp. Thế mà họ lại dùng hương, hoa, đồ trang sức để xoa ướp và trang điểm cho nó.

Thân này ví như đồ vay mượn rồi phải mất, không thể tồn tại lâu được. Con người sống trăm năm thì đã ngủ mất một nửa thời gian, còn lại là những lúc đau khổ sầu não, có mấy khi được vui. Người đời luôn nhìn thấy việc ấy nhưng tại sao không tỉnh ngộ, lại mê đắm dâm dục, nay cần phải xuất gia tu tập theo con đường của Chư Phật xưa kia để mau rời khỏi tai họa như hỏa hoạn này.

Thái Tử suy nghĩ như thế đến nửa đêm, vị Thiên Vương ở Cõi Trời Tịnh cư và Chư Thiên ở các Cõi Trời Dục Giới hiện ra đầy khắp không trung, đồng thanh thưa với Thái Tử: Nay các quan quân và quyến thuộc trong ngoài đều đã ngủ say, chính là lúc Ngài nên xuất gia.

Thái Tử liền đến chỗ Xa Nặc. Do thần lực của Chư Thiên nên Thái Tử vừa gọi là Xa Nặc liền tỉnh giấc.

Thái Tử bảo: Ngươi hãy thắng con ngựa Kiền Trắc và dắt đến đây cho ta.

Xa Nặc lúc ấy toàn thân run sợ, trong lòng do dự vì không muốn trái lời Thái Tử, nhưng cũng lại sợ nghiêm lệnh của Đức Vua nên ngẫm nghĩ hồi lâu rồi khóc thưa: Lệnh của Nhà Vua rất nghiêm, vả lại giờ này không phải giờ đi du ngoạn, cũng không phải lúc ngăn chặn địch quân, vậy trong đêm thanh vắng này, Thái Tử muốn thần thắng ngựa để đi đâu?

Thái Tử nói: Ta nay muốn diệt trừ mọi kết sử phiền não cho tất cả chúng sinh. Vậy ngươi không nên trái ý ta.

Xa Nặc liền khóc lớn có ý làm cho Da Du Đà La cùng với quan quân quyến thuộc tỉnh giấc nhưng do thần lực của Chư Thiên nên mọi người vẫn ngủ say không ai hay biết gì. Xa Nặc đành dắt ngựa đến. Thái Tử bước đến bảo Xa Nặc và ngựa Kiền Trắc.

Tất cả mọi sự yêu thương, hễ có sum họp phải có chia ly. Đó là lẽ thường tình của thế gian, nếu không thế thì việc xuất gia khó mà thành được.

Xa Nặc nghe những lời ấy lặng thinh không nói, Kiền Trắc cũng không cất tiếng hí.

Bấy giờ thấy Trời gần sáng, Thái Tử liền từ thân phóng hào quang chiếu sáng khắp mười phương, cất tiếng oai hùng như Sư Tử nói: Chư Phật trong quá khứ đã xuất gia như thế nào, ta nay cũng như vậy.

Chư Thiên liền nâng bốn vó ngựa và cả Xa Nặc, còn Trời Đế Thích cầm lọng đi theo, Chư Thiên làm cho cửa thành phía Bắc tự nhiên mở ra mà không gây tiếng động. Thái Tử ra khỏi thành, Chư Thiên tháp tùng theo sau ca ngợi.

Và lúc ấy Thái Tử cất tiếng hùng như Sư Tử phát lời thệ nguyện: Nếu ta không dứt trừ được sinh, lão, bệnh, tử và khổ đau sầu não cho cả thế gian, trọn đời ta sẽ không trở về cung. Nếu không chứng được Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác, chuyển pháp luân độ chúng sinh thì ta không trở về gặp Phụ Vương. Nếu không dứt được tình ân ái thì không bao giờ ta gặp lại dì Ma Ha Ba Xà Ba Đề và Da Du Đà La.

Lời nguyện của Thái Tử vừa phát ra, Chư Thiên trên hư không đồng thanh ca ngợi: Quý hóa thay! Lời nguyện ấy nhất định sẽ thành tựu.

Trời vừa sáng tỏ, Thái Tử đã đi được ba do tuần. Chư Thiên tháp tùng theo Thái Tử đi đến đó thấy công việc đã xong nên liền biến mất.

Sau đó, Thái Tử lần bước đi tới khu rừng có Tiên Nhân Bạt Già đang tu khổ hạnh.

Thấy khu rừng thanh vắng Thái Tử rất vui mừng, thân tâm khoan khoái nhẹ nhàng liền xuống ngựa, vỗ lên lưng ngựa Kiền Trắc an ủi: Việc gian khó nhất ngươi đã vượt qua.

Thái Tử lại nói với Xa Nặc: Ngựa Kiền Trắc đi nhanh như Kim Sí Điểu, Vua của loài chim, ngươi vẫn luôn theo ta không rời. Ta từng suy ngẫm ở đời có người lòng lành mà bề ngoài trông như ác, có người bề ngoài xem hiền lành nhưng tâm lại không thế, còn ngươi thì tâm và thân không trái nhau.

Trong thế gian có người vì ham giàu sang mà suốt đời bám víu. Nay ta bỏ Vương Quốc đến khu rừng này chỉ có một mình ngươi đi theo, quả thật là hiếm có. Nay ta đã đến nơi vắng vẻ yên tịnh rồi, ngươi nên dắt ngựa Kiền Trắc trở về cung.

Xa Nặc nghe Thái Tử nói thế buồn bã khóc than đến nỗi quỵ ngã xuống đất, còn ngựa Kiền Trắc thì quỳ hai chân trước, cúi đầu liếm chân Thái Tử, đôi dòng lệ tuôn tràn.

Xa Nặc thưa: Nay thần làm sao nghe theo lời Thái Tử được, bởi vì thần đã trái lệnh của Đức Vua, dắt ngựa đưa Thái Tử đến đây. Vua và phu nhân Ma Ha Ba Xà Ba Đề mất Thái Tử chắc chắn sẽ rất đau khổ, trong cung cũng sẽ náo động vì việc Thái Tử ra đi. Hơn nữa, ở đây rừng sâu hiểm trở, thú dữ, trùng độc cùng bao nhiêu nguy hiểm khác nay thần nỡ nào rời xa Thái Tử, một mình trở về cung.

Thái Tử đáp: Khi sinh ra, ta cũng một mình và khi chết tất cũng một mình, đâu có bạn bè, vả lại trong đời có bốn điều khổ lớn là sinh, lão, bệnh, tử, lẽ nào ta làm bạn với chúng. Nay ta vì muốn trừ dứt hẳn những nỗi khổ ấy nên mới đến đây. Sau khi đã đoạn tận khổ đau, ta sẽ là bạn với tất cả chúng sinh, còn nay ta chưa xa lìa khổ được thì làm sao có thể làm bạn với ngươi.

Xa Nặc lại thưa: Từ khi sinh đến nay, Thái Tử luôn ở nơi cung cấm, thân thể tay chân đều mềm yếu, ngủ nghỉ có giường nệm êm ái, không hề có chút gì khó chịu, bỗng chốc đến ở nơi núi non, nằm nghỉ trên gai góc sỏi đá, lại ngồi dưới bóng cây, sao mà chịu được?

Thái Tử bảo Xa Nặc: Đúng như ngươi nói, ta ở trong cung không bao giờ phải nằm trên gai góc, nhưng nỗi khổ sinh già bệnh chết có tránh được không?

Xa Nặc nghe Thái Tử nói thế chỉ biết đứng lặng câm, đôi dòng lệ ràn rụa, lòng đau đớn vô cùng.

Bấy giờ Thái Tử đến bên Xa Nặc lấy thanh gươm báu rồi cất tiếng oai vệ như tiếng Sư Tử nói: Chư Phật trong quá khứ khi đắc quả Vô Thượng, Chánh Đẳng, Chánh Giác đã xả bỏ trang sức, cạo râu tóc, nay ta cũng phải làm đúng theo pháp của Chư Phật.

Nói rồi Thái Tử lấy mũ và hạt ngọc trên búi tóc trao cho Xa Nặc bảo: Ngươi hãy đem mũ và viên ngọc này về cho Phụ Vương ta và quỳ dưới chân người tâu rằng: ta nay không phải vì muốn sinh lên Cõi Trời để hưởng lạc thú.

Cũng không phải là người con bất hiếu, không phải vì giận hờn mà ra đi, ta ra đi chỉ vì nhàm chán và muốn dứt nỗi khổ sinh già bệnh chết. Ngươi nên vui mừng với niềm vui của ta, xem như gặp điều lành, chớ có buồn rầu.

Nếu cha ta có ý bảo ta xuất gia chưa đúng lúc, ngươi hãy thưa lại lời nói của ta với Vua cha là bệnh già chết đâu có hẹn ngày, dù tuổi trẻ thanh tráng cũng không thể thoát được. Nếu Vua trách ta chưa có con và chưa trình tâu mà đã rời bỏ cung Điện xuất gia thì người tâu cho Vương phụ rõ Da Du Đà La đã mang thai, Vua hỏi nàng sẽ rõ.

Trước đây Phụ Vương đã ra lệnh như thế chứ ta không tự ý. Xưa kia các vị Chuyển Luân Thánh Vương rời bỏ cung vào rừng tu hành, không có ai nửa chừng trở lại thọ hưởng năm dục, nay ta xuất gia cũng như vậy. Nếu chưa đạt được đạo Bồ Đề, ta sẽ không về cung. Đối với tất cả những thân thuộc nội ngoại có tình yêu thương với ta, ngươi hãy an ủi giúp ta để họ khỏi buồn rầu thương nhớ.

Thái Tử lại cởi xâu chuỗi anh lạc trên người trao cho Xa Nặc và dặn: Ngươi hãy đem chuỗi này về dâng lại cho dì Ma Ha Ba Xà Ba Đề và thưa rằng ta vì muốn giải thoát bao nỗi khổ ở đời nên xuất gia để hoàn thành chí nguyện ấy. Vậy chớ vì ta mà buồn khổ.

Thái Tử lại tháo bỏ tất cả trang sức còn lại trên thân đưa cho Xa Nặc bảo đem về trao cho Da Du Đà La và cũng an ủi: Ở đời hễ yêu thương mà xa nhau là khổ, nay ta vì muốn dứt khổ nên mới xuất gia học đạo, chớ vì ta mà đau buồn. Đối với những người thân thuộc cũng vậy.

Xa Nặc nghe xong trong lòng càng đau buồn, nhưng không thể trái lời của Thái Tử nên quỳ xuống nhận mũ, chuỗi ngọc anh lạc và những đồ trang sức khác rồi ứa lệ thưa: Thần nghe chí nguyện của Thái Tử mà toàn thân rúng động, ngay những kẻ lòng như gỗ đá nghe những lời ấy cũng còn thương cảm.

Huống chi thần đã bao năm hầu hạ Thái Tử, nay nghe những lời ấy tránh sao khỏi đau đớn trong lòng. Xin Thái Tử hãy từ bỏ chí nguyện ấy để Đức Vua, phu nhân Ma Ha Ba Xà Ba Đề và chánh phi Da Du Đà La cùng với bao vị quyến thuộc khác khỏi phải sầu đau khổ sở. Nếu Thái Tử nhất định không đổi ý thì chớ bỏ thần.

Thần nay nguyện xin nương theo gót Thái Tử trọn đời không rời bởi nếu về cung chắc chắn Đức Vua sẽ quở trách thần sao lại để Thái Tử ở một mình nơi rừng vắng mà về thì thần tâu làm sao với Đức Vua?

Thái Tử đáp: Ngươi không nên nói thế. Ớ đời luôn có sự chia lìa, đâu phải lúc nào cũng sum họp. ta vừa sinh ra bảy ngày thì mẹ ta đã qua đời, mẹ con còn chia lìa huống chi là người khác. Ngươi chớ riêng vì ta mà quyến luyến, nên cùng Kiền Trắc trở lại Hoàng Cung.

Thái Tử ra lệnh đến lần thứ hai mà Xa Nặc vẫn không chịu ra về.

Lúc ấy Thái Tử liền dùng kiếm tự cạo bỏ râu tóc và phát lời thệ nguyện: Nay ta dứt bỏ râu tóc nguyện đoạn trừ tất cả phiền não và bao tập khí chướng ngại.

Trời Đế Thích liền nhận lấy tóc đem đi, Chư Thiên trong hư không đốt hương, tung hoa xuống và đồng lên tiếng khen ngợi: Lành thay! Thật là tốt lành! Thái Tử đã cạo bỏ râu tóc.

Lúc bấy giờ nhìn lại trên thân mình vẫn vận y phục bằng bảy báu, Thái Tử suy nghĩ: Chư Phật trong quá khứ khi xuất gia không thể mặc như thế này. Bấy giờ vị Trời Tịnh Cư biết ý nghĩ ấy nên hóa thân thành một người thợ săn mình mặc Cà Sa đi đến trước Thái Tử.

Thái Tử trông thấy vô cùng vui mừng nói với người thợ săn: Chiếc áo ông đang mặc là y thanh tịnh của Chư Phật trong quá khứ đã vận.

Sao ông lại mặc áo này mà làm việc tội ác?

Người thợ săn đáp: Tôi mặc Cà Sa để dụ bầy nai, chúng thấy Cà Sa đều đến gần bên tôi, tôi mới bắn chúng được.

Thái Tử bảo: Theo lời ông nói thì ông mặc Cà Sa chỉ vì muốn giết hại bầy nai chứ không phải vì cầu giải thoát. Nay ta đổi cho ông chiếc áo bằng bảy báu này, ta mặc Cà Sa chỉ vì muốn dứt trừ phiền não và cứu độ tất cả chúng sinh.

Người thợ săn liền nói: Hay lắm! Xin vâng theo lời của Ngài.

Hai người bèn đổi áo cho nhau. Thái Tử vận Cà Sa vào giống như Chư Phật trong quá khứ. Vị Thiên Tử Cõi Trời Tịnh cư cũng hiện trở lại thân Trời, bay lên không trung trở về Thiên cung. Trong không trung lúc bấy giờ hiện ra một vầng sáng lạ, Xa Nặc thấy thế ngạc nhiên khen là chuyện chưa từng có vì điềm lành ấy chẳng phải là việc bình thường.

Xa Nặc thấy Thái Tử đã cạo bỏ râu tóc, vận pháp phục thì biết rõ Thái Tử nhất định không bao giờ đổi ý nên trong lòng càng đau khổ, buồn rầu đến nỗi lại quỵ ngã xuống đất.

Thái Tử khuyên: Ngươi nên bớt sầu khổ bi lụy, trở về thành báo cho mọi người biết ý của ta.

Nói xong Thái Tử thong thả cất bước về phía trước. Xa Nặc sụt sùi rơi lệ, cúi đầu lạy theo Thái Tử cho đến khi không còn trông thấy người nữa mới đứng lên run rẩy quay nhìn Kiền Trắc và những đồ trang sức mà Thái Tử để lại, lòng càng buồn nhớ, nước mắt tuôn trào, tay dắt ngựa, tay cầm những đồ trang sức ấy rồi cả người ngựa đều buồn bã theo đường cũ trở về Kinh Thành.

Cùng lúc ấy Thái Tử đã tới nơi tu hành của Tiên Nhân Bạt Già. Các loài chim, thú trong rừng nhìn thấy Thái Tử đều sững sờ không chớp mắt, đứng yên không bay chạy.

Tiên Nhân Bạt Già trông thấy Thái Tử từ xa liền suy nghĩ: Vị thần nào kìa?

Phải chăng là Trời Nhật nguyệt, hay Vua Trời Đế Thích?

Tiên Nhân cùng với thân hữu vội ra nghênh đón Thái Tử rất tôn kính, thưa: Kính chào Nhân Giả.

Thái Tử thấy các vị Đạo Sĩ tính tình hòa nhã, dáng vẻ khiêm tốn liền đi đến chỗ họ. Các vị Đạo Sĩ không ai không phục sắc tướng uy nghiêm của Thái Tử nên cùng đến mời Ngài ngồi. Sau khi ngồi xong, Thái Tử quan sát cách tu của các Đạo Sĩ thì thấy có người dùng cỏ làm áo mặc.

Có người dùng vỏ cây hoặc lá cây làm quần áo. Người thì chỉ ăn rau trái. Có người ăn một ngày một bữa, người thì hai, ba ngày một bữa. Họ sống khổ hạnh như thế để thờ thần nước, thần lửa hoặc thờ Mặt Trời, Mặt Trăng. Có người đứng co một chân. Có người nằm mãi trên đất. Hoặc nằm trên gai góc, bên nước lửa.

Thái Tử thấy lối tu khổ hạnh như thế liền hỏi Tiên Nhân Bạt Già: Các vị tu khổ hạnh như thế thật là lạ lùng nhưng để cầu được gì?

Tiên Nhân đáp: Chúng tôi tu các pháp khổ hạnh ấy vì muốn được sinh lên Cõi Trời.

Thái Tử lại hỏi: Chư Thiên tuy vui nhưng khi hết phước vẫn luân hồi trong sáu nẻo, cuối cùng vẫn chịu khổ.

Sao các vị tu cái nhân khổ để hưởng cái quả khổ như thế?

Thái Tử trong lòng buồn bã, thầm nghĩ: Người đi buôn vì muốn có của báu nên đi vào biển cả nguy hiểm. Nhà Vua vì muốn mở rộng đất nước mà cử binh giao chiến, nay các Đạo Sĩ này vì muốn lên Cõi Trời mà tu khổ hạnh. Nghĩ như thế rồi Thái Tử đứng lặng yên không nói.

Đạo Sĩ Bạt Già thấy Thái Tử yên lặng nên hỏi: Thưa Nhân Giả, ý Ngài như thế nào?

Sao lại yên lặng không nói gì?

Có phải cách tu của chúng tôi không đúng chăng?

Thái Tử đáp: Các vị chọn con đường tu thật đau khổ để cầu phước báo nhưng cuối cùng vẫn không thoát được khổ.

Thái Tử cùng các vị Đạo Sĩ thảo luận cho đến chiều tối, đêm ấy Thái Tử ngủ lại nơi đó.

Trời vừa sáng, Thái Tử nghĩ: Những vị Tiên Nhân này chọn con đường tu khổ hạnh nhưng chẳng phải là con đường giái thoát chân chánh, vậy ta không nên ở đây. Thái Tử liền từ biệt các vị Tiên Nhân ấy.

Các Tiên Nhân hỏi: Nhân Giả đến đây, chúng tôi đều vui mừng, khiến uy thế chúng tôi tăng thêm.

Nay sao đột nhiên Ngài lại muốn đi nơi khác làm cho chúng tôi bị giảm bớt uy thế, hay là trong chúng tôi có ai xúc phạm đến Ngài?

Hay vì việc gì khác nên Ngài không ở lại?

Thái Tử đáp: Không phải các vị thất lễ trong giao tiếp chủ khách, mà vì cách tu tập của các vị chỉ làm tăng trưởng thêm sự khổ đau. Nay tôi học đạo là vì muốn diệt trừ tận gốc khổ đau, do đó muôn đi nơi khác.

Các Đạo Sĩ nói với nhau: Con đường tu tập của vị ấy thật là rộng lớn, chúng ta làm thế nào mà giữ người ở lại được?

Lúc ấy trong số các Đạo Sĩ có một người coi tướng giỏi nói với các Đạo Sĩ kia: Vị Nhân Giả này có đủ các tướng tốt, chắc chắn sẽ đạt được Nhất thiết chủng trí, sẽ là Bậc Đạo Sư của cả Trời người.

Các vị Đạo Sĩ nghe thế liền cùng đến trước Thái Tử thưa: Vì con đường tu hành có khác nhau nên không dám lưu Ngài ở lại. Nếu Ngài muốn đi, nên đi về phương Bắc, nơi ấy có hai vị Đại Tiên tên là A La La và Ca Lan. Nhân Giả hãy đến đó thảo luận với các vị Đại Tiên ấy, nhưng chúng tôi nghĩ là Nhân Giả cũng không nên ở lại nơi ấy lâu.

Thái Tử nghe nói thế liền từ tạ đi về hướng Bắc. Các Đạo Sĩ nhìn Thái Tử ra đi trong lòng rất buồn nên cùng nhau chắp tay đi theo tiễn đưa Ngài, nhìn theo cho đến khi Ngài đi khuất mới quay trở lại.

***

Tổng hợp