Phật Thuyết Kinh Nhất Thiết Cao Vương - Phần Một

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Bát Nhã Lưu Chi, Đời Nguyên Ngụy

PHẬT THUYẾT KINH

NHẤT THIẾT CAO VƯƠNG

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Bát Nhã Lưu Chi, Đời Nguyên Ngụy  

PHẦN MỘT  

Tôi nghe như vậy!

Một thời Đức Thế Tôn cùng với một ngàn hai trăm năm mươi vị Tỳ Kheo đến thành Vương Xá trú ở rừng Trúc Ca Lan Ðà.

Các vị Tỳ Kheo này trước kia đều là những Phạm Chí bện tóc, đó là Ưu Lâu Tần Loa Ca Diếp v.v… tất cả đều là đại A La Hán, các lậu đã tận, không còn phiền não, tâm được tự tại, tâm giải thoát, tuệ giải thoát, bậc Đại Long trong loài người.

Những việc cần làm đã làm xong, xa lìa các gánh nặng, được lợi mình, dứt hẳn các hữu kiết sử, tâm được chánh trí, giải thoát tất cả, tâm được tự tại, đến bờ bên kia trước nhất. Bấy giờ vào ngày rằm trăng tròn, Thế Tôn ngồi bố tát ở giữa đất trống, các Tỳ Kheo vây quanh cúng dường cung kính.

Ở đó lại có một Tỳ Kheo khác, chỉ trong một ngày được xuất gia, thọ giới, đến chỗ Thế Tôn. Ðến chỗ Thế Tôn rồi, đem đầu mặt lễ sát chân Phật và đi nhiễu ba vòng.

Nhiễu ba vòng rồi, chắp tay hướng Phật, bạch rằng: Bạch Thế Tôn! Con mới xuất gia trong một ngày lại được thọ giới sáng nay. Cúi xin Ngài chỉ dạy cho con.

Con ở trong Tăng phải thọ thực thế nào?

Trong Tăng thọ thực rồi làm sao có thể tiêu, đã thọ thực rồi làm sao có thể tiêu của tín thí.

Lại Thiện Nam Tử! Tin vào nghĩa gì để bỏ nhà xuất gia được lợi ích.

Vị Tỳ Kheo lạ kia dùng kệ thưa Phật:

Con mới đi xuất gia

Sáng nay được thọ giới

Cúi xin Ngài dạy cho

Làm sao tiêu thức ăn.

Do đâu bỏ được nhà

Xuất gia vào Phật Pháp

Xin Ngài thuyết thắng nghĩa.

Sao tiêu của tín thí?

Như Lai đáp Tỳ Kheo kia: Tỳ Kheo nên biết! Nếu Tỳ Kheo thành tựu ba pháp xứng đáng thọ thức ăn trong Tăng. Ăn rồi tiêu được của tín thí. Thiện Nam Tử kia tin nghĩa gì mà bỏ nhà xuất gia được lợi ích.

Những gì là ba?

Tỳ Kheo nên biết! Gia nhập Chúng Tăng, làm việc Chúng Tăng, và tương ưng với lợi dưỡng của Chúng Tăng. Tỳ Kheo nào thành tựu ba pháp này, đáng thọ thức ăn của Chúng Tăng. Ăn rồi sẽ tiêu của tín thí. Thiện Nam Tử kia tin vào ý nghĩa gì mà bỏ nhà xuất gia được lợi ích lớn.

Bấy giờ Thế Tôn thuyết kệ:

Người gia nhập Chúng Tăng

Hành động như Chúng Tăng,

Tương ưng theo lợi dưỡng

Tiêu được của tín thí.

Phật thuyết như vậy rồi.

Tỳ Kheo kia lại bạch: Bạch Thế Tôn! Ngài lược thuyết nghĩa như vậy con không hiểu rõ.

Bạch Thế Tôn! Tỳ Kheo thế nào mới được gọi là gia nhập Chúng Tăng, hành động Chúng Tăng và tương ưng với lợi dưỡng Chúng Tăng?

Khi ấy, Tỳ Kheo dùng kệ bạch Như Lai:

Ý nghĩa nhập Chúng Tăng

Ý nghĩa hành động Tăng

Ý nghĩa lợi Chúng Tăng

Xin Ngài dạy con rõ.

Phật dạy: Tỳ Kheo! Lắng nghe! Lắng nghe! Khéo suy nghĩ. Ta vì thầy thuyết giảng rộng về gia nhập Chúng Tăng, hành động Chúng Tăng và lợi ích của Chúng Tăng.

Tỳ Kheo bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Con rất muốn nghe.

Phật dạy: Tỳ Kheo! Ðược gọi là Tăng phải có bốn hạnh, bốn đắc, gồm tám vị. Ðó gọi là Tăng, xứng đáng được thọ lãnh sự cung kính, cúng dường của Trời người thế gian, ruộng phước vô thượng.

Khi ấy Thế Tôn thuyết kệ:

Có bốn hạnh bốn đức

Gồm tất cả tám vị

Mới được gọi là Tăng

Hưởng ruộng phước vô thượng.

Tỳ Kheo bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Con chưa biết hành động của Chúng Tăng là gì?

Phật dạy: Tỳ Kheo! Ðó là bốn niệm xứ, bốn chánh cần, bốn như ý túc, năm căn, năm lực, bảy phần Bồ Đề và tám phần Thánh đạo. Tỳ Kheo nên biết. Ðó là hành động của Tăng.

Khi ấy Thế Tôn thuyết kệ:

Nếu thường siêng tu tập

Tám thánh đạo tịch tịch

Tu thắng đạo như vậy

Là hành động theo Tăng.

Tỳ Kheo bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Con chưa biết lợi dưỡng của Chúng Tăng thế nào?

Phật dạy: Tỳ Kheo! Lợi dưỡng Chúng Tăng là bốn quả Sa Môn.

Những gì là bốn?

Nghĩa là quả Tu Ðà Hoàn, Tư Ðà Hàm, A Na Hàm, A La Hán. Tỳ Kheo nên biết. Ðây gọi là lợi dưỡng của Tăng.

Khi ấy, Thế Tôn thuyết kệ:

Người lớn được lợi lớn

Một người ở trong Tăng.

Ðược bốn quả Sa Môn

Tiêu được của tín thí.

Phật thuyết như vậy rồi, Tỳ Kheo kia bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Như lời Ngài thuyết, Tỳ Kheo gia nhập Chúng Tăng, hành động Chúng Tăng, tương ưng với lợi dưỡng Chúng Tăng thì Tỳ Kheo như vậy có thể tiêu được thức ăn của người khác.

Ðã thọ thực, thọ thực rồi có thể tiêu được vật của người khác cúng dường. Thiện Nam Tử kia, tin nghĩa gì nên bỏ nhà xuất gia được lợi ích như kia.

Bạch Thế Tôn! Người nào mong cầu vào trí nhất thiết trí mà bỏ nhà xuất gia, con chưa hiểu, bạch Thế Tôn! Người đó gia nhập vào Chúng Tăng nhưng không hành động như Chúng Tăng và không được lợi dưỡng của Tăng chứ?

Phật dạy: Tỳ Kheo! Lành thay! Lành thay! Thầy khéo suy nghĩ. Thầy hỏi rất hay. Thầy giỏi biện tài, mới có thể hỏi Như Lai nghĩa như vậy, làm lợi ích cho nhiều người, an lạc cho nhiều người, đủ nhiều điều lợi ích cho nhiều người. Thầy vì thương xót lợi ích an lạc thế gian, vì thương xót Trời người nên hỏi như vậy.

Theo lời Thầy hỏi: Nếu người nào mong cầu trí Nhất thiết trí, bỏ nhà xuất gia.

Người ấy nhập chúng mà không hành động theo Chúng Tăng và không được lợi dưỡng theo Chúng Tăng phải không?

Lời hỏi như vậy. Ta sẽ vì thầy thuyết giảng.

Tỳ Kheo nên biết! Người kia không gia nhập Chúng Tăng, chẳng hành động như Tăng, không được tương ưng lợi dưỡng như Chúng Tăng.

Bấy giờ Thế Tôn thuyết kệ:

Người mong cầu bồ đề

Không gia nhập Chúng Tăng

Không tu theo Chúng Tăng

Chẳng tương ưng lợi dưỡng.

Khi Phật thuyết như vậy rồi, Tỳ Kheo kia bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Con chưa hiểu chúng sanh nào, nếu không gia nhập Chúng Tăng, chẳng hành động như Tăng, chẳng tương ưng lợi dưỡng Chúng Tăng.

Bạch Thế Tôn! Vì sao lại cho phép để người ấy xuất gia, cho phép thọ thức ăn Chúng Tăng thì làm sao tiêu của tín thí.

Phật dạy: Tỳ Kheo! Thầy hãy dừng lại. Chớ hỏi như vậy, không cần hỏi điều đó.

Vì sẽ có Tỳ Kheo khác lại hỏi: Bạch Thế Tôn! Nếu có Tỳ Kheo này không gia nhập Chúng Tăng, chẳng hành động như Tăng, chẳng tương ưng lợi dưỡng Chúng Tăng thì làm sao tiêu của tín thí.

Khi ấy, Thế Tôn lại dạy: Tỳ Kheo! Không cần hỏi điều này.

Lại có Tỳ Kheo khác nữa cũng hỏi lần thứ ba: Bạch Thế Tôn! Nếu có Tỳ Kheo này không gia nhập Chúng Tăng, chẳng hành động như Tăng, chẳng được tương ưng lợi dưỡng Chúng Tăng thì làm sao tiêu của tín thí?

Thế Tôn, dùng lòng ân cần hỏi Tỳ Kheo kia ba lần, liền phóng tướng hào quang trắng giữa chặn mày, chiếu khắp ba ngàn đại thiên Thế Giới. Hào quang rực rỡ biến khắp che khuất núi sông vách đá.

Chỉ thấy ánh hào quang tỏa khắp ba ngàn đại thiên Thế Giới. Chúng sanh trong biển của ba ngàn đại thiên Thế Giới này gồm có cá kình, cá voi, rùa v.v… chúng sanh từ xưa chưa từng thấy.

Ðã thấy ánh hào quang rồi đều sanh lòng kính sợ. Trong biển của ba ngàn đại thiên Thế Giới này còn có Rồng, Rồng Nữ, A Tu La, A Tu La Nữ, Ca Lầu La, Ca Lầu Na nữ từ xưa chưa từng thấy.

Khi thấy ánh hào quang rồi đều sanh lòng kinh sợ. Ánh hào quang như thế chiếu đến Trời Tứ Thiên Vương, Cõi Trời Ba Mươi Ba, Trời Viêm Ma Ðâu Suất, Hóa Lạc Tự Tại.

Phạm Ma, Phạm Phụ, Phạm Chúng, Ðại Phạm, Quang Minh, Thiển Quang, Vô Lượng Quang, Thiên Quang Âm, Tịnh Thiên và Thiển Tịnh Thiên, Vô Lượng Tịnh, Tịnh Quảng Quả, Bất Phiền Bất Nhiệt, Thiện Kiến Thiện Hiện, A Ca Ni Thất.

Cho đến Trời Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ, hơn ngàn Thiên Tử đều thấy hào quang của Phật, tất cả đều đến, cho đến ba ngàn đại thiên Thế Giới, Trời Tứ Thiên Vương, lần lượt đến các cõi Trời Tịnh xứ, tất cả đều một lòng đến chỗ Phật.

Ðến chỗ Phật rồi, cung kính tôn trọng đem đầu mặt đảnh lễ sát chân Phật, chắp tay hướng Phật ở trong hư không. Khi ấy lại có nhiều chúng Tỳ Kheo du hành trong nhân gian, thấy hào quang bèn đến chỗ Phật.

Ðến chỗ Phật rồi đầu mặt đảnh lễ sát chân, nhiễu bên phải ba vòng, nhất tâm chánh niệm, ngồi xuống một bên. Lại có Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, đã thấy hào quang, bèn đến chỗ Phật.

Ðến chỗ Phật rồi, đầu mặt đảnh lễ sát chân, nhiễu bên phải ba vòng, chuyên tâm chánh niệm, ngồi xuống một bên. Lại có ba ngàn đại thiên Thế Giới, các loài Rồng, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, loài người và không phải loài người đều thấy hào quang, bèn đến chỗ Phật.

Ðến chỗ Phật rồi, đầu mặt đảnh lễ sát chân, nhiễu phải ba vòng, nhất tâm chánh niệm ngồi xuống một bên.

Lúc bấy giờ, Huệ mạng Xá Lợi Phất từ chỗ ngồi đứng dậy, sửa y phục một bên, gối phải sát đất, chắp tay hướng Phật bạch: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di v.v… đều đến tập họp ở đây. 

Nhiều Trời, Rồng, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lầu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, người và không phải người, Bốn đại thiên Vương, Cõi Trời Ba Mươi Ba, Dạ Ma, Ðâu Suất, Hóa Lạc và Trời Phạm Thiên cho đến vô lượng tịnh xứ tịnh thân, hơn ngàn Thiên Tử, thấy hào quang của Phật đều đến tập họp.

Bạch Thế Tôn! Vì sao Ngài phóng hào quang giữa chặn mày, xin Ngài vì con giải thích.

Khi ấy, huệ mạng Xá Lợi Phất dùng kệ hỏi Phật:

Hơn số ngàn chúng sanh

Cả ức na do tha

Ðều thấy hào quang Phật

Nên đến chỗ Thế Tôn

Thế Tôn, vì cớ gì?

Lại do nhân duyên gì?

Cả ngàn ức chúng sanh

Ðến tập họp nơi đây

Thế Tôn biết nghĩa này

Vì sao họ đến đây

Xin Ðại Sư thương xót.

Vì con mà giải thích.

Phật dạy huệ mạng Xá Lợi Phất: Xá Lợi Phất! Có người mới xuất gia trong một ngày lại được thọ giới Tỳ Kheo hỏi: Nếu có Tỳ Kheo nào tu hành hạnh đại thừa, chuyên tâm mong cầu trí nhất thiết trí, người đó làm thế nào thọ thực thức ăn của Chúng Tăng mà có thể tiêu được của tín thí?

Xá Lợi Phất! Nay ta muốn trả lời câu hỏi của Tỳ Kheo kia. Vì lý do đó, nên vô lượng ngàn ức chúng sanh tập họp đến đây.

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Cúi xin Đức Thế Tôn! Cúi xin Ðấng Thiện Thệ, xin trả lời câu hỏi này.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Nếu ta thuyết nghĩa này sẽ có người mê muội.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì tất cả bậc Đại Long không thể suy nghĩ được. Dù bậc có thần thông lớn, rống tiếng sư tử lớn, cũng không thể suy lường, tiếng rống của sư tử bất khả tư nghì, bậc đại pháp của chúng sanh cũng bất khả tư nghì. Ở đây chẳng phải tất cả phàm phu ngu si, Thanh Văn, Duyên Giác đều có thể tin hiểu. Cho nên thầy hỏi ba lần. Ta đều im lặng không đáp nghĩa này.

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Trong hội này có Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di, Trời, Rồng, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lầu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, loài người và không phải loài người, đều tin nghĩa này. Cúi xin Thế Tôn vì lợi ích những vị này mà giải đáp câu hỏi của con.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Khi thuyết nghĩa này chúng sanh sẽ mê mờ.

Khi ấy Huệ mạng Xá Lợi Phất dùng kệ thỉnh Như Lai:

Lành thay xin Ngài thuyết.

Bồ Tát công đức gì?

Khi hành tâm bồ đề

Nghe rồi thêm tinh tấn.

Phật dạy Huệ mạng Xá Lợi Phất: Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát là ruộng phước vô thượng của Trời người thế gian.

Xá Lợi Phất! Chẳng phải Ðại Bồ Tát không tiêu của cúng dường.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì Ðại Bồ Tát hoàn toàn tiêu của tín thí.

Xá Lợi Phất! Nếu Ðại Bồ Tát nào ngày ngày thường thọ thực tất cả thức ăn uống của tất cả chúng sanh cúng dường cao như núi Tu Di. Số lượng Ca Sa đắp rộng dài như cõi Diêm Phù, kiếp kiếp thường như vậy. Ðại Bồ Tát luôn luôn tiêu của tín thí rốt ráo.

Xá Lợi Phất! Nếu có Ðại Bồ Tát nào mà chúng sanh ở ba ngàn đại thiên Thế Giới, mỗi mỗi chúng sanh trong mỗi ngày đem cúng dường sàng tòa cho vị ấy số lượng nhiều như bốn thiên hạ, cao như núi Tu Di có bảy thứ báu.

Những gì là bảy?

Ðó là kim ngân, lưu ly, pha lê, xích châu, chơn châu, xa cừ, mã não trang nghiêm Tòa Sư Tử bằng bảy loại báu đó, y Trời phủ lên trên.

Xá Lợi Phất! Nếu có Ðại Bồ Tát nào mà mỗi mỗi chúng sanh trong mỗi ngày cúng dường như vậy, Bồ Tát thọ nhận, sử dụng tùy ý hoặc ngồi hoặc nằm v.v…

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát thường lãnh thọ như vậy, thường sử dụng như vậy, hoàn toàn tiêu của tín thí.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Cho đến Ðại Bồ Tát mới phát tâm Bồ Đề, tức là phát tâm một ngày đã là ruộng phước của tất cả Thanh Văn, Duyên Giác, chúng sanh. Xá Lợi Phất Ðại Bồ Tát được tất cả chúng sanh trong mỗi ngày đem cung điện bằng bảy báu. Cung điện đó vuông vức như bốn thiên hạ.

Ðó là Diêm Phù Ðề, Tây Cù Na Ni, Ðông Phất Bà Ðề, Bắc Uất Ðơn Việt đều vuông vức như vậy, mỗi nơi đều có xe riêng biệt, rèm bằng bảy báu.

Mỗi mỗi nơi đều có lưới tơ lụa, phướn, lọng bằng bảy báu, trang nghiêm bằng các loại thiên báu. Cung điện kia cao rộng cho đến Cõi Trời Tha Hóa Tự Tại.

Mỗi một nơi đều có các cây báu, khắp nơi đều có. Tất cả cây báu kia, tùy ý muốn gì nó đều cấp đủ. Trong mỗi một cây đều phát ra âm nhạc. Trong các cây đó, có cây có thể phát ra các loại hương, có cây có thể phát ra các loài hoa thơm ngát, có cây có thể phát ra các loại quả.

Cung điện kia, nơi đó có nhiều ao nước chứa đầy nước tám công đức, cát dưới đáy bằng vàng. Trong ao có rất nhiều hoa sen bằng bảy báu. Tất cả ao đều dùng lưu ly làm lối đi, chung quanh ao đều trồng cây lan can bằng bảy báu. Bên bờ ao có nhiều Tòa Sư Tử, ức na do tha, dùng trăm ngàn tọa cụ để trải lên trên, các loại hoa thơm ngát ở Cõi Trời rải khắp mặt dất.

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát nào được cung điện sắc đẹp như vậy, tòa ngồi đẹp như vậy, chỗ ở đẹp như vậy, hoặc ngồi, hoặc nằm, hoặc đi, hoặc đứng, hoặc nói, hoặc im lặng đều tùy ý.

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát được tất cả chúng sanh trong mỗi mỗi ngày cúng dường cung điện đẹp, tòa ngồi đẹp và chỗ ở đẹp như vậy, được nên thọ dụng.

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát như vậy đối với tất cả chúng sanh hoàn toàn tiêu của tín thí. Như thế cho đến người mới phát tâm.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì Ðại Bồ Tát là phước điền vô thượng của tất cả chúng sanh.

Xá Lợi Phất! Thầy thấy các vị chủng tánh tôn quí đều giàu sang phú quí và có nhiều an lạc. Ðó là, Ðại tánh Sát Lợi, đại tánh Bà La Môn, đại tánh Trưởng Giả, đại tánh Cư Sĩ, vua trong loài người, bậc Chuyển Luân Thánh Vương, thành tựu bảy báu.

Trời Tứ Thiên Vương, Trời Ba Mươi Ba, Thích Ðề Hoàn Nhơn, Diệm Ma Thiên Tử, Ðâu Suất Thiên Tử, Hóa Lạc Thiên Tử, Tha Hóa Tự Tại Thiên Tử, Chủ cõi Ta Bà cho đến tất cả chúng sanh ở cõi Sắc và Vô Sắc. 

Hoặc có người trụ ở quả thứ nhất, quả thứ hai, quả thứ ba, quả thứ tư. Lại có người chứng đắc đạo Bích Chi Phật. Hoặc có người muốn học đạo Vô Thượng, Chánh Ðẳng, Chánh Giác.

Xá Lợi Phất! Tất cả như vậy đều do Bồ Tát hóa sanh. Nên biết như vậy.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì Ðại Bồ Tát đã hành Bồ Tát rồi, lần lượt sẽ chứng đắc Vô Thượng, Chánh Ðẳng, Chánh Giác, Chuyển Pháp Luân. Ở chỗ Bồ Tát được nghe pháp rồi, sẽ được nhập vào quả Tu Ðà Hoàn, Tư Ðà Hàm, A Na Hàm, A La Hán, Bích Chi Phật, lần lượt sẽ đến Vô Thượng, Chánh Ðẳng, Chánh Giác. Nghe bố thí rồi thì có thể bố thí.

Do sự bố thí ấy sẽ được sanh ở đại tánh Sát Lợi, đại tánh Bà La Môn, đại tánh Trưởng Giả, được làm vua loài người, Vua Chuyển Luân. Nghe thuyết giới rồi có thể thọ trì giới.

Vì sự giữ gìn giới nên được sanh ở Trời Tứ Thiên Vương, Trời Ba Mươi Ba, Trời Diệm Ma, Ðâu Sâu, Hóa Lạc, Tự Tại. Nghe bốn tâm vô lượng nên tu hành. Do tu hành được sanh Cõi Trời Sắc Giới.

Xá Lợi Phất! Pháp Môn này phải khéo biết như vậy. Vì tất cả pháp đều nương vào Bồ Tát và sự biến hóa của Bồ Tát.

Xá Lợi Phất! Ví như ao của Long Vương A Na Bà Ðạt Ða là nơi xuất phát ra bốn con sông lớn.

Những gì là bốn?

Ðó là sông Cường Già, sông Tân Ðầu, sông Bác Xoa, sông Tư Ðà. Bốn con sông lớn này nhập vào trong bốn biển lớn. Ðó là sông Cường Già và năm trăm quyến thuộc chảy vào biển phía Ðông. Sông Tân Ðầu và năm trăm quyến thuộc chảy vào biển phía Nam, sông Bác Xoa và năm trăm quyến thuộc chảy vào biển phía Tây. Sông Tư Ðà và năm trăm quyến thuộc chảy vào biển phía Bắc.

Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào?

Bốn con sông này chảy vào bốn hướng như vậy rồi lần lượt nhập vào trong bốn biển lớn.

Xá Lợi Phất! Bốn con sông kia chảy vào ở bốn hướng, có tùy thuận cho chúng sanh sử dụng không?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Ðủ sức cho vô lượng chúng sanh sử dụng. Ðó là Sa Môn và Bà La Môn, người, không phải người.

Bạch Thế Tôn! Bốn con sông đó có thể chảy vào ruộng lúa, ruộng đậu, ruộng lúa tẻ. Ðủ các loại lúa đậu được phát triển. Lúa đậu đó được nhiều người sử dụng, là Sa Môn, Bà La Môn, người và không phải người.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào?

Bốn biển lớn kia có tùy thuận cho chúng sanh sử dụng không?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Ðủ sức cho vô lượng chúng sanh sử dụng.

Ðó là chúng sanh ở trên cao, chúng sanh ở đất liền, chúng sanh ở trong nước như cá, rùa, cá kình, tôm, cua, ngỗng, vịt và cá thầy… lại có vô lượng chúng sanh lớn ở đó như: Rồng, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La v.v... vô lượng chúng sanh.

Người và không phải loài người đủ sức thọ dụng như: Châu, chơn châu, lưu ly, đá quí, san hô, nhơn Đà La Ni, Đại Thánh, bảo Châu Ni, Sa La, Bảo Ca La. Sa bảo, mã não. Lại có nhiều loại châu báu giá trị khác nhau. Chúng ở trong biển để người thọ dùng.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào! Bốn biển lớn đó vì lý do gì mà có sức lực như vậy?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Do thế lực của Long Vương A Na Bà Ðạt Ða.

Phật dạy: Lành thay! Lành thay! Xá Lợi Phất! Long Vương A Na Bà Ðạt Ða xa lìa ba điều sợ hãi.

Những gì là ba?

Ðó là: Xa lìa Già Lâu La, xa lìa cát nóng Long Vương khác, khi hành dục thì biến thành hình tướng rắn. Long Vương A Na Bà Ðạt Ða khi hành dục không có hình tướng như đây.

Xá Lợi Phất! Trong cung của Long Vương A Na Bà Ðạt Ða, Tỳ Kheo ngồi thiền sống ở đó.

Xá Lợi Phất! Trong Cung Long Vương A Na Bà Ðạt Ða. Tỳ Kheo có thần thông, có oai đức sống ở đó.

Xá Lợi Phất! Long Vương A Na Bà Ðạt Ða tùy ý sống trong cung nào, nếu có ai vào cũng không có các điều tổn hại.

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Thật là hiếm có! Cung Điện của Long Vương A Na Bà Ðạt Ða thành tựu pháp chưa từng có như vậy.

Hy hữu thay! Bạch Thế Tôn! Cung điện rồng như vậy mà ba điều lỗi cũng không có.

Hy hữu thay! Bạch Thế Tôn! Chúng sanh nào vào Cung Điện đó cũng thoát khỏi ba điều lỗi.

Hy hữu thay! Bạch Thế Tôn! Cung Long Vương được Chư Tỳ Kheo thần thông oai đức, ngồi thiền sống ở đó.

Hy hữu thay! Bạch Thế Tôn! Nơi ao rồng kia phát ra bốn con sông lớn được nhiều người sử dụng. Bốn sông lớn sanh bốn biển lớn. Chúng sanh nhiều nơi, vô lượng trăm ngàn các chúng sanh đều thọ dụng ở đó. Sa Môn, Bà La Môn, người và không phải người thọ dụng ở đó.

Bạch Thế Tôn! Long Vương A Na Bà Ðạt Ða thành tựu vô lượng công đức như vậy.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát cũng lại như vậy.

Xá Lợi Phất! Ví như Long Vương A Na Bà Ðạt Ða xa lìa ba điều sợ hãi.

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát cũng như vậy, đã vượt qua ở ba đường ác, sợ hãi.

Ba điều sợ hãi là gì?

Một là sợ hãi địa ngục, hai là sợ hãi ngạ quỷ, ba là sợ hãi súc sinh.

Xá Lợi Phất! Ví như ao Long Vương A Na Bà Ðạt Ða phát ra bốn con sông lớn cho nhiều người thọ dụng.

Xá Lợi Phất! Ðại Bồ Tát cũng như vậy có bốn nhiếp pháp để nhiếp hóa chúng sanh.

Những gì là bốn: Bố thí, ái ngữ, lợi hành, đồng sự. Bốn nhiếp pháp này là sở hành của Bồ Tát được nhiều người thọ dụng.

Xá Lợi Phất! Ví như ao Long Vương A Na Bà Ðạt Ða là nguyên do có bốn biển.

Như vậy, như vậy Xá Lợi Phất! Bồ Tát là nơi phát sanh trí nhất thiết trí.

Xá Lợi Phất! Ví như ở biển, vô lượng chúng sanh dựa vào đó để sinh sống an lạc. Như vậy, như vậy.

Xá Lợi Phất! Chúng sanh ba cõi cũng nương vào nhất thiết trí mà được sống an lạc. Ba cõi là Cõi Dục, Cõi Sắc và Cõi Vô Sắc.

Xá Lợi Phất! Pháp môn này nên khéo biết như vậy.

Xá Lợi Phất! Sở dĩ chúng sanh ở ba ngàn đại thiên Thế Giới được an lạc, tất cả đều nhờ Bồ Tát mà sanh, nương vào Bồ Tát mà có.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì phát tâm Bồ Đề thường hành trì không chấm dứt, liên tục cho đến khi được thọ ký, được thọ ký rồi, chứng đắc Vô Thượng, Chánh Ðẳng, Chánh Giác. Ðắc Vô Thượng, Chánh Ðẳng Giác rồi Chuyển Pháp Luân. Các Sa Môn, Bà La Môn, Trời, ma, Phạm, các loài khác, đều không thể chuyển chánh pháp như vậy.

Do nghe pháp nên phát sanh bốn chúng, Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di. Vì lý do đó nên được vô lượng an lạc, Trời người an lạc, giải thoát an lạc.

Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào?

Pháp này do đâu sanh?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Từ Bồ Tát sanh ra.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào?

Ðược lợi đưỡng sự nhiếp hóa ba cõi là tùy theo vật gì?

Tất cả đều do ân trạch của Bồ Tát tạo ra trước kia.

Làm sao có người nào có thể báo ân sao?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Không thể báo ân.

Vì sao?

Vì Bồ Tát phát sanh ra tất cả pháp.

Phật dạy: Xá Lợi Phất! Ví như có người nghèo nàn, không có tiền của. Có người giàu sang nhiều tiền của. Với lòng từ bi thương xót đã bỏ ra mà giúp đỡ người kia. Hơn cả trăm, cả ngàn, vô lượng vô số. Trăm ngàn vạn ức của cải đều bỏ ra cho.

Như vậy cho đến giúp đỡ người thứ hai, người thứ ba, người thứ tư đến trăm ngàn, vô lượng trăm ngàn chúng sanh, tất cả chúng sanh. Tiền của của người phú gia kia tất cả đều đem cho hết.

Lại giúp đỡ cho họ diệt trừ tất cả sự sợ hãi, oán cừu, triền phược, đấu tranh. Những nỗi lo sợ như vậy đều thoát khỏi, lại giúp họ xa lìa nỗi sợ hãi của đường ác, để cùng vô lượng Trời người an lạc.

Trong số những người nhận của bố thí đó, có một chúng sanh vì muốn báo ân, đã chia tất cả tài vật ra làm mười phần, rồi lấy một phần đem cho người giúp đỡ mình.

Ðem cho vật rồi lại nghĩ rằng: Ta đã đền ân.

Xá Lợi Phất! Ý thầy thế nào?

Trượng phu này làm lợi ích cho tất cả chúng sanh như vậy, thì một chúng sanh đem chia tài vật ra làm trăm phần rồi cho lại một phần cho người bố thí trước, thì báo ơn có hết không?

Huệ mạng Xá Lợi Phất bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Không thể hết được.

Phật dạy: Ðúng vậy! Ðúng vậy!

Xá Lợi Phất! Bồ Tát cũng vậy.

Xá Lợi Phất! Người có tâm từ bi làm lợi ích cho tất cả, mà một chúng sanh lại lấy một phần vật trong số trăm phần đem cho lại người có tâm từ bi một phần vật.

Cũng vậy, cũng vậy, Xá Lợi Phất! Có một người bố thí tất cả dục lạc cúng dường chiêm bái người tu hành Đại Thừa, cho đến hết đời. Người kia tuy làm việc cúng dường như vậy, nhưng không báo ân hết.

Bấy giờ, Thế Tôn dạy Huệ mạng Xá Lợi Phất: Lành thay! Lành thay!

Xá Lợi Phất! Thầy đúng là đệ tử chân chánh của ta. Thầy tùy thuận theo lời dạy của ta mà khéo léo giải thích ngôn ngữ của ta.

Xá Lợi Phất! Tất cả chúng sanh đối với Bồ Tát. Nếu tự mình xả bỏ phần thịt, da, gân, xương, thân cho đến cả trăm ngàn lần đối với Bồ Tát cũng không thể báo được một phần trăm.

Như vậy cho đến không báo được một phần ngàn, ức phần, trăm ngàn ức phần, vô số phần. Dùng toán số, thí dụ cũng không thể sánh được.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì ân Bồ Tát cả thế gian, Trời, Người, A Tu La không thể đền đáp hết được.

Xá Lợi Phất! Thiện nam, thiện nữ nào phát khởi tâm nhất thiết trí của Như Lai, thì có thể báo được ân ấy.

Vì sao?

Xá Lợi Phất! Vì người nào có thể phát tâm Vô Thượng, Chánh Ðẳng, Chánh Giác, thì tất cả chúng sanh đều được hưởng dụng.

Xá Lợi Phất! Ví như trong cõi Diêm Phù Ðề này mọc cây Chiên Ðàn. Lúc mới nảy mầm nó có thể làm thuốc trị bệnh cho trẻ em. Lá nó có thể trừ bệnh cho phụ nữ, đồng tử. Ðến khi lớn thành cây Chiên Ðàn, người qua lại trú dưới bóng mát của nó, sẽ xa lìa được bịnh tật.

Cây Chiên Ðàn kia khi ra hoa có thể đem niềm vui cõi Trời, khi kết trái, thì ánh sáng chiếu khắp mười phương Thế Giới. Ánh sáng đã phát ra tùy thuận theo tâm chúng sanh nhớ nghĩ điều gì thì sẽ được không già, không bệnh.

Cây Chiên Ðàn kia nếu có người chặt xuống, tách từng phần, chỉ lấy phần gỗ quí thôi, nhưng người bỏ phí đó cũng không bị nghèo cùng. Cây Chiên Ðàn kia có người lấy phần gỗ quý dùng làm nhà, ai vào trong đó không bị lạnh, nóng, đói, khát.

Như vậy, như vậy, Xá Lợi Phất! Cây Chiên Ðàn kia đều có hữu dụng chứ không phải vô dụng. Từ lúc mới sanh đã có dụng ích. Sanh ra, lớn lên có lợi ích, ra hoa kết trái có lợi ích, chặt phá, chẻ bủa lấy gỗ quí. Làm nhà cửa đều có lợi ích.

***

Tổng hợp