Phật Thuyết Kinh Phật Bản Hạnh Tập - Phẩm Bốn Mươi Sáu - Phẩm Hiến Cúng Rừng Tre - Phần Hai

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Xà Na Quật Đa, Đời Tùy

PHẬT THUYẾT

KINH PHẬT BẢN HẠNH TẬP

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Xà Na Quật Đa, Đời Tùy  

PHẨM BỐN MƯƠI SÁU

PHẨM HIẾN CÚNG RỪNG TRE  

PHẦN HAI  

Bạch Đức Như Lai Thế Tôn, con từ nay trở đi cho đến trọn đời, con thề không sát sinh, ngược lại con bảo hộ mạng sống của chúng sinh như mạng sống của con, làm chỗ nương tựa của chúng sinh. Con nguyện thọ trì năm giới cấm và mười thiện nghiệp như vậy. 

Cúi xin Đức Thế Tôn và chúng Tỳ Kheo sáng mai nhận sự cúng dường trai phạn của con.

Đức Thế Tôn vì Đại Vương Tần Đầu Sa La nước Ma Già Đà im lặng nhận lời mời.

Vua Tần Đầu thấy Đức Phật im lặng, biết Phật đã nhận lời nên liền bạch Phật: Hay thay! Bạch Thế Tôn, xin Ngài ngồi trên xe này vào thành Vương Xá, con tự làm người đánh xe cho Thế Tôn.

Đức Phật nghe mời như vậy, liền bảo Nhà Vua: Lành thay! Này Đại Vương, cầu chúc Đại Vương thường được an lạc. Ta không cần dùng xe. Vua Tần Đầu từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ dưới chân Phật, đi nhiễu quanh Phật ba vòng rồi từ tạ ra về.

Vua Tần Đầu Sa La về chưa được bao lâu, các vị Tỳ Kheo liền bạch Phật: Hy hữu thay! Bạch Thế Tôn, tại sao ngày nay Vua nước Ma Già Đà dâng xe cho Thế Tôn đi, Nhà Vua lại tình nguyện làm người đánh xe.

Việc này như thế nào?

Các Tỳ Kheo thưa lời như vậy rồi, đứng yên lặng. Đức Phật bảo các thầy Tỳ Kheo.

Này các Tỳ Kheo, các thầy phải lắng nghe. Đại Vương Tần Đầu, nước Ma Già Đà chẳng những ngày nay dâng xe cho ta đi và vì ta làm người đánh xe, mà ngày xưa người cũng đã từng dâng xe cho ta như vậy.

Các Tỳ Kheo lại bạch Phật: Cúi xin Đức Thế Tôn vì chúng con nói việc ấy như thế nào?

Đức Phật bảo các Tỳ Kheo: Ta nhớ đời quá khứ, ở nước Ca Thi có một vị Vua tên là Thiện Ý Nhạo pháp. Nhà Vua đem chánh pháp trị dân.

Thuở ấy, Đế Thích muốn gặp Vua Thiện Ý Nhạo pháp nên bảo vị Thiên Thần đánh xe tên là Ma Đa Lê: Này Ma Đa Lê, khanh đến nước Ca Thi chở Vua Thiện Ý đến gặp ta.

Khanh thay lời ta nói với Vua Thiện Ý: Này nhân giả Thiện Ý, Đế Thích, Vua Trời Đao Lợi muốn gặp nhân giả.

Xin nhân giả chớ từ chối, cần phải tới gấp!

Thiên Thần đánh xe Ma Đa Lê liền bạch Thiên Đế: Như Thiên Chủ dạy, chẳng dám trái lời. Ma Đa Lê sau khi nhận sứ mạng, liền sửa soạn xa giá thật hoàn chỉnh, xe được thắng bởi ngàn con ngựa. Sau khi trang bị xong, liền bay xuống cõi Diêm Phù Đề, đến nước Ca Thi của Vua Thiện Ý.

Đến nơi, đứng trên hư không dùng kệ thưa Vua Thiện Ý:

Nhân giả ngày nay lên xe này

Xe Trời tốt đẹp chẳng ai bằng

Chư Thiên nghĩ nhớ đến nhân giả

Đó là Thiên Chủ Ba Mươi Ba.

Lúc ấy Thiện Ý nghe vậy rồi

Liền từ phía Đông bước lên xe

Xe này tuyệt đẹp không gì sánh

Nhắm hướng Cõi Trời tôn thắng đến

Chư Thiên xa thấy Vua tới nơi

Đứng dậy nghinh tiếp nói, thế này:

Lành thay Pháp Vương trong nhân loại

Cùng Trời Đế Thích tọa nơi đây.

Đế Thích Thiên Chủ liền khi ấy

Xa thấy Vua đến liền đứng dậy

Đón rước và nói với Vua:

Lành thay Đại Vương trong thế gian

Nay ở nơi đây Trời Tự Tại

Nên nương oai lực Cõi Trời này

Ở đây bao lâu tùy ý muốn

Mặc tình thọ dụng đều thỏa mãn.

Thuở ấy Vua Thiện Ý lưu lại cung Trời Đao Lợi một thời gian khá lâu, tâm ý chẳng vui, thầm nghĩ: Ta nay e thọ mạng giảm bớt.

Nghĩ như vậy rồi liền dùng kệ thưa Đế Thích:

Đầu tiên tôi thích lên Thiên Giới

Ở đây âm nhạc thật tuyệt vời

Tôi nay e sợ thọ mạng chung

Không thích Thiên Giới nên trở lại.

Đế Thích, chủ Cõi Trời Đao Lợi, đáp lời Vua Thiện Ý:

Vua nay tuổi thọ chưa suy giảm

Lâm chung ngày ấy vẫn còn xa

Do vì Vua nay thiện nghiệp ít

Do vậy chẳng thích sống ở đây.

Nhân giả trước đến do tự lực

Giờ này thiện nghiệp chẳng có dư

Do vì tội nghiệp tâm mê muội

Vì vậy tâm chẳng thích Cõi Trời.

Nếu nay muốn thọ thế lực Trời

Liền hưởng Thiên lạc như thuở trước

Như ngồi ở trong xe vi diệu

Hoặc như thích thú diệu lâm viên

Vua nay nếu khởi tâm như vậy

Vua liền thích sông Cõi Trời này.

Vua Thiện Ý nghe kệ như vậy, liền nói với Trời Đế Thích: Rất lành thay! Thiên Vương, tôi từ giã Cõi Trời này trở lại nhân gian phải tu nhiều phước nghiệp như hành bố thí, tu khổ hạnh, làm việc lành, nói năng chân thật, thọ trì trai giới. Sau khi tôi làm các thiện nghiệp như vậy rồi, sẽ trở lại lên sống trên Cõi Trời này.

Đế Thích bảo Vua Thiện Ý: Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời nhân giả nói. Nhân giả ngày nay từ biệt Cõi Trời này để trở lại nhân gian phải tạo nhiều công đức, phải tu nhiều thiện nghiệp, cho đến bố thí, thọ trì trai giới như vậy.

Nhân Giả tạo các thiện nghiệp như vậy xong rồi mới trở lại lên sống nơi đây. Vua Thiện Ý sống trên Thiên Giới thời gian khá lâu, rồi sau đó mới trở lại cõi Diêm Phù Đề, đi đến Vương Cung.

Nơi cung nội không thấy thể nữ, hậu phi, Vương Tử, Đai Thần bá quan, cho đến tất cả những người thân thuộc. Tất cả đều chết hết không còn một ai.

Do không thấy được người xưa nên Nhà Vua không vui, ưu sầu khổ não, nói kệ:

Đây là y phục của người thân

Bông tai, nhẫn xuyến và anh lạc

Bình sinh tiếc giữ không bố thí

Nay chết vật còn, thân ở đâu?

Do vật trang hoàng nhiều như vậy

Giường nệm, mền chăn ren tuyệt mỹ

Hương sơn, ao nước với lâm viên

Bỗng nhiên buông bỏ còn để lại.

Tất cả dân chúng đã chẳng còn

Bao nhiêu cung điện thảy trống không

Vợ con quyến thuộc đều không có

Như vậy làm sao ta vui được

Trí tuệ phú hào thật tôn quý

Oai đức như vậy dòng đại tộc

Ác quỷ chủ mạng không hộ trì

Lần hồi tất cả đều ly tán.

Hoặc giàu, hoặc sang, hoặc bần tiện

Hoặc thông, hoặc tuệ, hoặc ngu si

Hoặc lớn, hoặc nhỏ, hoặc lão thành

Nếu đến thời tiết thọ mạng chung

Ác quỷ chủ mạng không thể hộ

Tất cả đều bất khiến tiêu ma.

Bao nhiêu Sát Lợi, Bà La Môn

Tỳ Xá, Thủ đà hàng quý tiện

Hoặc bọn hèn hạ Chiên Đà La

Đến khi mạng chung không lựa chọn

Lôi đi tất cả chẳng có chừa

Kéo lôi giống như dòng nước dốc

Cuốn các cây cối mọc mé sông.

Già, bệnh, chết đến cũng như vậy

Nuốt chững mạng căn thân các loài

Bà con thân thuộc chỉ đứng nhìn.

Thiên Vương trấn giữ ở bốn góc

Cung Trời Đao Lợi thứ ba ba

Một cuộc du hành thật thích thú

Qua bảy ngày đêm trong mấy chốc.

Ta cùng Đê Thích sống nơi đây

Thiên Vương với ta thường đối diện

Nơi đây ta thấy Chư Thiên khác

Thường thấy ở đấy việc như vậy.

Ta nay chỉ tạo các phước lành

Kiên trì giới luật và bố thí

Tinh tấn, nhẫn nhục, trí tuệ, thiền

Thề chẳng mong cầu ngôi vương vị.

Lúc bấy giờ Đức Phật bảo các vị Tỳ Kheo: Này các thầy phải biết, Vua Thiện Ý lúc ấy là thân ta ngày nay, còn Thiên Thần Ma Đa Lê đánh xe thuở ấy nay là Vua Tần Đầu nước Ma Già Đà. Lúc ấy người đem xe rước ta và làm người đánh xe cho ta. Ngày nay cũng vậy, dâng xe cho ta, cũng muốn đích thân làm người đánh xe. Thệ nguyện ấy vốn đã có từ xưa là như vậy.

Vua Tần Đầu Sa La về đến cung điện của mình, ra lệnh sắm đầy đủ tất cả thức ăn uống cao lương mỹ vị. Những thức ấy như đồ ăn cứng, đồ ăn mềm, đồ uống, đồ nhắm tất cả đều được đầy đủ. Sáng ngày hôm sau, Vua cho rưới nước quét dọn cung điện, sắp đặt chỗ ngồi, rồi sai sứ giả đi thỉnh Thế Tôn.

Sứ giả đến nơi bạch: Lành thay! Bạch Thế Tôn, giờ thọ trai sắp đến. Nơi cung điện đã bày biện thức ăn xong rồi.

Vào buổi sáng hôm ấy, Đức Thế Tôn đắp y, mang bình bát cùng đông đủ một ngàn Tỳ Kheo, đều là cựu Phạm Chí Loa Kế xuất gia, hầu hạ hai bên Thế Tôn như đôi cánh, cùng nhau đi vào thành Vương Xá.

Lúc ấy Đế Thích, Vua cung Trời Đao Lợi, liền biến thân Trời thành hình đồng tử, dung mạo khôi ngô, dễ thương, mọi người thích trông ngắm, đầu để búi tóc làm mũ, thân mặc áo vàng, tay trái bưng bình nước rửa bằng vàng, tay phải cặp lấy tích trượng làm bằng nhiều thứ ngọc quý, đi trước chúng Tỳ Kheo của Đức Phật, chân đi cách đất hai gang.

Lúc ấy Đồng Tử Đế Thích nói kệ:

Phật tự điều phục, lại điều người

Cùng ngàn Tỳ Kheo gốc Loa Kế

Sắc thân vàng chói tuyệt như vậy

Vô Thượng Thế Tôn nay vào thành.

Tự mình tịch tịnh, tịch tịnh người

Cùng ngàn Tỳ Kheo gốc Loa Kế

Sắc vàng óng ánh đẹp như vậy

Vô Thượng Thế Tôn nay vào thành.

Tự mình đã độ, độ người khác

Cùng ngàn Tỳ Kheo gốc Loa Kế

Sắc thân vàng chói tuyệt như vậy

Vô Thượng Thế Tôn nay vào thành.

Tự mình giải thoát, giải thoát người

Cùng ngàn Tỳ Kheo gốc Loa Kế

Sắc thân vàng chói tuyệt như vậy

Vô Thượng Thế Tôn nay vào thành.

Ngày nay thuyết giảng mười pháp môn

Đầy đủ mười lực, mười vô thắng

Một ngàn Tỳ Kheo vây chung quanh

Vô Thượng Thế Tôn nay vào thành.

Tất cả dân chúng trong thành Vương Xá thấy Đế Thích, họ đều la lên: Hy hữu thay! Hy hữu thay! Đồng Tử này hình dung hết sức khôi ngô, thật rất dễ thương, không ai sánh bằng, mọi người đều thích trông ngắm.

Người này hầu hạ ai?

Cung phụng ai?

Lúc ấy Đế Thích, Vua Trời Đao Lợi, liền dùng kệ đáp lời tất cả dân chúng:

Chư Phật có tài hàng tất cả

Tịch tĩnh Vô Thượng Tối Thắng

Tôn Ứng Cúng thế gian khắp Trời, người

Ta nay hầu hạ Đức Thế Tôn.

Trượng Phu tối đại hàng phục người

Thiên hạ không ai hơn Đức Phật

Ứng Cúng thế gian khắp Trời, người

Ta nay hầu hạ Đức Thế Tôn.

Bấy giờ, Đức Thế Tôn ung dung đi vào cung điện Vua Tần Đầu Sa La. Đến nơi, Ngài trải tòa an tọa.

Đại Vương Tần Đầu Sa La thấy Thế Tôn và đại chúng an tọa xong rồi, Nhà Vua tự tay bưng đủ các thức ăn Sơn Hào hải vị đồ ăn cứng, đồ ăn mềm, đồ nhắm dâng lên Đức Phật và đại chúng Tỳ Kheo một cách đầy đủ.

Khi Đức Thế Tôn và Chư Tăng thọ trai xong và rửa tay chân thì Nhà Vua cùng tất cả quần thần, mỗi người trải một tòa nhỏ ngồi trước Đức Phật.

Ngồi xong, Vua ở trước Đức Phật thầm nghĩ: Ngày nay ta phải thỉnh Đức Phật ở chỗ nào để cho đừng cách thành quá gần hay quá xa, làm chỗ an trú cho người xuất gia đúng như pháp mà hành đạo.

Rồi Vua Tần Đầu Sa La lại nghĩ thêm: Vườn Trúc của ta gần kinh thành, tới lui dễ dàng, đi lại không cực nhọc, đường bằng phẳng dễ đi, mọi người đều ưa thích, muốn cầu lợi ích dễ được không khó, lại thêm ít muỗi mòng, bọ cạp, độc trùng ban ngày vắng vẻ không người đi lại, ban đêm cũng được yên tĩnh, ít tiếng ồn, gần kề hồ ao, lui tới không chướng ngại.

Đây là chỗ rất tốt cho người xuất gia an trú tu học. Ta nay nên đem rừng tre này hiến cúng cho Đức Thế Tôn làm nơi an trú.

Vua Tần Đầu nghĩ như vậy rồi, lại bạch Phật: Bạch Đại Thánh Thế Tôn, rừng tre này cách thành Vương Xá chẳng xa chẳng gần, là chỗ rất tốt cho người xuất gia ở tu học. Cúi xin Đức Thế Tôn dạy cho con cách nào để hiến cúng rừng tre này cho Thế Tôn làm nơi an trú.

Đức Phật bảo Vua Tần Đầu: Này Đại Vương, nếu muôn hiến cúng rừng tre này cho ta thì nên hiến cung làm vật sở hữu cho Chư Tăng bốn phương.

Vua Tần Đầu liền bạch Phật: Y theo lời Thế Tôn dạy.

Rồi Nhà Vua đứng dậy, tay cầm bình bằng vàng dâng nước cho Thế Tôn mà bạch: Hay thay! Bạch Thế Tôn, rừng tre này ở gần bên thành, là chỗ rất tốt cho người xuất gia ở tu học. Con nay hiến cúng cho Chư Phật Thế Tôn làm vật sở hữu cho Chư Tăng bốn phương.

Cúi xin Thế Tôn thương xót con mà nạp thọ và sau khi hiến cúng xong, xin Ngài sử dụng. Đức Phật Thế Tôn vì thương xót Nhà Vua nên Ngài nạp thọ.

Do vì nhân duyên này, Đức Thế Tôn dùng kệ chứ nguyện:

Bao nhiêu cây cối ở trong rừng

Đều dùng xây dựng cầu v.v...

Sông, ao, giếng, suối để giúp đời

Thuyền bè chuyên chở người qua lại

Bao nhiêu thứ đó suốt ngày đêm

Phước báo luôn luôn tăng không ngớt

Phạm hạnh trí giới chẳng khác gì

Tín kính kiên cố tức sinh thiên.

Đức Thế Tôn vì Vua Tần Đầu chú nguyện xong, liền đứng dậy trở về rừng Trượng Lâm.

Về đến nơi, vì nhân duyên Nhà Vua cúng rừng tre nên Thế Tôn họp đại chúng tuyên bố cho các Tỳ Kheo biết: Này các thầy Tỳ Kheo, từ ngày nay trở đi, các thầy được phép nghỉ trong rừng tre.

Sư Ni Sa Tắc nói: Do nhân duyên được Vườn Tre. Thuở ấy, trong đại thành Vương Xá có một trưởng giả tên là Ca Lan Đà, là hàng đại phú trong nước, có nhiều tài sản, đông đúc kẻ hầu hạ, cho đến nhà cửa giống như cung điện của Tỳ Sa Môn ở phương Bắc.

Trưởng Giả Ca Lan Đà có một rừng tre, cách thành Vương Xá không xa, có thể làm chỗ ở cho bậc thiện nhân, nên các Đạo Nhân thường lai vãng đến tu tập trong khu rừng này. Các Đạo Nhân đó là A Kỳ Tỳ Già nhà Tùy dịch là tà mạng.

Sư Ca Diếp Di nói:

Lúc ấy có bốn vị Đại Thiên Vương trấn bốn phương, bảo Dạ Xoa thân màu xanh: Các ngươi cấp tốc đến Vườn Tre của Ca Lan Đà, rưới nước quét dọn tất cả sỏi sạn, đất đá, gai góc phẩn uế. Các mô đất đều được san bằng, không còn hầm hố, sao cho sạch sẽ vì hôm nay Đức Thế Tôn sắp an cư kiết hạ trong vườn này.

Chúng Dạ Xoa màu xanh nương theo oai lực của bốn vị Đại Thiên Vương dạy như vậy, liền bạch: Y theo lời Thiên Vương dạy. Rồi lập tức đi đến Vườn Tre, tưới nước quét dọn sạch sẽ đều được bằng phẳng, hết sức trang nghiêm.

Vào buổi sáng sớm hôm đó, khi sao mai vừa xuất hiện, một Đạo Nhân A Kỳ Tỳ Già thấy có bốn vị Dạ Xoa màu xanh đến Vườn Tre, rưới nước quét dọn.

Thấy vậy, vị ấy liền đến hỏi bốn vị ấy: Các trưởng lão làm gì?

Các Ngài là ai?

Các Dạ Xoa đáp: Thưa nhân giả, chúng tôi là những Dạ Xoa màu xanh, được Tứ Thiên Vương sai đến Vườn Tre này quét dọn, rưới nước, dọn dẹp bằng phẳng, vì hôm nay Như Lai sắp đến đây an cư trải qua mùa hạ này. Vì lý do đó, chúng tôi đến quét dọn. Sáng ngày, Đạo Nhân A Kỳ Tỳ Già vội vã đi đến chỗ trưởng giả Ca Lan Đà.

Đến nơi, Đạo Nhân báo tin cho trưởng giả biết: Này đại trưởng giả, nay trưởng giả phải biết, khi Trời gần sáng, sao mai xuất hiện, tôi thấy có bốn vị Dạ Xoa màu xanh tưới nước quét dọn nơi Vườn Tre.

Thấy vậy tôi đến hỏi họ: Các vị trưởng lão là ai?

Họ đáp: Chúng tôi là Dạ Xoa màu xanh, được Tứ Thiên Vương sai đến quét dọn vườn này.

Và họ cũng nói: Chúng tôi đến Vườn Tre này quét dọn, sửa san bằng phẳng sạch sẽ, vì Đức Thế Tôn hôm nay sắp đến đây để an cư, cho nên chúng tôi đến đây quét dọn, sửa soạn.

Rồi Đạo Nhân A Kỳ Tỳ Già nói với trưởng giả Ca Lan Đà: Trưởng giả nên đến Vườn Tre trước, để hiến dâng vườn này cho Sa Môn Cù Đàm thọ dụng. Tôi e rằng sau này Vua Tần Đầu Sa La đoạt Vườn Tre này hiến dâng cho Cù Đàm.

Này trưởng giả, ngay lúc bấy giờ tôi sợ mất công đức bố thí này nên trưởng giả không được lơ đểnh bỏ qua cơ hội. Đại phú trưởng giả Ca Lan Đà nghe Đạo Nhân A Kỳ Tỳ Già nói như vậy, liền đi đến gặp Đức Phật.

Trên đường đi ngược chiều, trưởng giả Ca Lan Đà còn cách Phật nửa do tuần, xa xa trông thấy Đức Thế Tôn từ trước tiến lại, tôn nhan đoan chánh, mọi người đều thích trông ngắm, cho đến các tướng tốt trang nghiêm trên thân, giống như bầu Trời ban đêm được các vì sao tô điểm.

Thấy vậy, trưởng giả liền đến trước Thế Tôn đảnh lễ dưới chân Phật, tay cầm bình vàng, rót nước sạch trên tay Thế Tôn.

Bấy giờ trưởng giả thưa: Hay thay! Bạch Thế Tôn, con ở thành Vương Xá, tên là Ca Lan Đà, con có một Vườn Tre, cách thành Vương Xá không xa, có thể làm chỗ an trú cho bậc Thiện nhân. Con nay muốn đem khu vườn này dâng cúng cho Thế Tôn. Xin Ngài rủ lòng thương xót tiếp nhận Vườn Tre này.

Đức Phật bảo trưởng giả Ca Lan Đà: Nếu có người bố thí cúng dường Phật hoặc khu vườn, hoặc nhà đất, hoặc y phục, hoặc những của cải khác. Các vật ấy được đem bố thí vô điều kiện cho Phật rồi, thì các vật ấy trở thành Chùa Tháp trong Trời người, những kẻ khác không được dùng.

Đức Phật bảo: Ngày nay trưởng giả nên đem Vườn Tre này cúng cho Chư Tăng bốn phương. Như vậy, tất cả đại chúng hiện tại hay vị lai đều được sử dụng. Đức Như Lai khuyên dạy công đức bố thí to lớn như vậy.

Trưởng Giả Ca Lan Đà nghe Đức Phật dạy như vậy, liền bạch Phật: Y theo lời Thế Tôn dạy, con không dám trái lời.

Rồi trưởng giả lại bạch Phật: Thưa Đức Thế Tôn, con nay đem Vườn Tre này hiến cúng cho tất cả Chư Tăng trong ba đời được tùy ý sử dụng. Cúi xin Đức Thế Tôn rủ lòng thương xót thọ dụng khu vườn này.

Đức Thê Tôn vì thương xót trưởng giả Ca Lan Đà nên thọ nạp khu vườn này, rồi Thế Tôn vì thương xót trưởng giả nên nói kệ chú nguyện, bài kệ y như ở trên:

Bao nhiêu cây cối ở trong vườn. 

Tín kính kiên cố được sinh Thiên.

 Đây là lần đầu tiên Đức Thế Tôn thọ nhận cúng dường Vườn Tre.

Lúc ấy, Đức Thế Tôn cùng một ngàn đại Tỳ Kheo đều là cựu Tiên Nhân Phạm Chí Loa Kế xuất gia, ở trong Vườn Tre Ca Lan Đà, tại thành Vương Xá.

***

Tổng hợp