Phật Thuyết Kinh Tăng Chi Bộ - Chương Sáu - Sáu Pháp - Phẩm Sáu - ðại Phẩm - Phần Bảy - Một Pháp Môn Quyết Trạch

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT

KINH TĂNG CHI BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

 An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

CHƯƠNG SÁU

SÁU PHÁP  

PHẨM SÁU

ÐẠI PHẨM

SONA  

PHẦN BẢY

MỘT PHÁP MÔN QUYẾT TRẠCH  

Này các Tỳ Kheo, ta sẽ thuyết cho các thầy pháp môn thể nhập, pháp môn pháp.

Hãy nghe và tác ý, ta sẽ giảng.

Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Các vị Tỳ Kheo ấy vâng đáp Thế Tôn.

Thế Tôn nói như sau: Và này các Tỳ Kheo, thế nào là pháp môn thể nhập quyết trạch, pháp môn pháp?

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các dục, cần phải biết duyên khởi các dục, cần phải biết các dục sai biệt, cần phải biết các dục dị thục, cần phải biết các dục đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến các dục đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết cảm thọ, cần phải biết các cảm thọ duyên khởi, cần phải biết các cảm thọ sai biệt, cần phải biết các cảm thọ dị thục, cần phải biết các cảm thọ đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến các cảm thọ đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các tưởng, cần phải biết các tưởng duyên khởi, cần phải biết các tưởng sai biệt, cần phải biết các tưởng dị thục, cần phải biết các tưởng đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến các tưởng đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các lậu hoặc, cần phải biết các lậu hoặc duyên khởi, cần phải biết các lậu hoặc sai biệt, cần phải biết các lậu hoặc dị thục, cần phải biết các lậu hoặc đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến các lậu hoặc đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết nghiệp, cần phải biết duyên khởi các nghiệp, cần phải biết các nghiệp sai biệt, cần phải biết các nghiệp dị thục, cần phải biết các nghiệp đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến nghiệp đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết khổ, cần phải biết khổ duyên khởi, cần phải biết khổ sai biệt, cần phải biết khổ dị thục, cần phải biết khổ đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến khổ đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các dục, cần phải biết các dục duyên khởi, cần phải biết các dục sai biệt, cần phải biết các dục dị thục, cần phải biết các dục đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến các dục đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Và do duyên gì được nói như vậy?

Này các Tỳ Kheo, có năm dục trưởng dưỡng này: Các sắc do mắt nhận thức, khả lạc, khả ý, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn. Các tiếng do tai nhận thức các hương do mũi nhận thức các vị do lưỡi nhận thức các xúc do thân nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn. Này các Tỳ Kheo, dầu chúng không phải dục, chúng được gọi là dục trưởng dưỡng trong giới luật của Bậc Thánh.

Các tư duy tham ái,

Là dục của con người,

Các hoa mỹ ở đời,

Chúng không phải là dục,

Các tư duy tham ái

Là dục của con người,

Các hoa mỹ an trú

Như vậy ở trên đời,

Ở đây những bậc Trí,

Nhiếp phục được lòng dục.

Này các Tỳ Kheo, thế nào là các dục duyên khởi?

Xúc, này các Tỳ Kheo, là các dục duyên khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các dục sai biệt?

Này các Tỳ Kheo, dục trên các sắc là khác, dục trên các tiếng là khác, dục trên các hương là khác, dục trên các vị là khác, dục trên các xúc là khác. Này các Tỳ Kheo, đây là các dục sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các dục dị thục?

Này các Tỳ Kheo, khi muốn một cái gì, sanh khởi một tự ngã khởi lên từ vật ấy, từ vật ấy, để dự phần phước đức, hay để dự phần không phước đức, Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các dục dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các dục đoạn diệt?

Xúc đoạn diệt, này các Tỳ Kheo là dục đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh đạo tám ngành đưa đến các dục đoạn diệt. Tức là chánh tri kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm, chánh định.

Khi nào, này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử rõ biết các dục như vậy, rõ biết các dục sanh khởi như vậy, rõ biết các dục sai biệt như vậy, rõ biết các dục dị thục như vậy, rõ biết các dục đoạn diệt như vậy, rõ biết con đường đưa đến các dục đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy được rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là các dục đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các dục cần phải biết con đường đưa đến dục đoạn diệt, doạn diệt đã được nói như vậy. Chính do duyên này, đã được nói như vậy.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các cảm thọ cần phải biết con đường đưa đến các cảm thọ đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Do duyên gì đã được nói như vậy?

Này các Tỳ Kheo, có ba cảm thọ này: Lạc thọ, khổ thọ, phi khổ phi lạc thọ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các cảm thọ sanh khởi?

Xúc, này các Tỳ Kheo, là các cảm thọ sanh khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các cảm thọ sai biệt?

Này các Tỳ Kheo, có các lạc thọ liên hệ đến vật chất, có các lạc thọ không liên hệ đến vật chất. Có các khổ thọ liên hệ đến vật chất, có các khổ thọ không liên hệ đến vật chất. Có các cảm thọ không khổ không lạc liên hệ đến vật chất, có các cảm thọ không khổ không lạc không liên hệ đến vật chất.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các cảm thọ sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các cảm thọ dị thục?

Này các Tỳ Kheo, khi nào cảm thọ cái gì, sanh khởi một tự ngã khởi lên từ vật ấy, từ vật ấy, để dự phần phước đức, hay để dự phần không phước đức. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các cảm thọ dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các cảm thọ đoạn diệt?

Xúc đoạn diệt, này các Tỳ Kheo, là các cảm thọ đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh đạo tám ngành đưa đến các cảm thọ đoạn diệt.

Tức là chánh tri kiến chánh định. Và khi nào, này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử đã biết các cảm thọ như vậy, rõ biết các cảm thọ sanh khởi như vậy, rõ biết các cảm thọ sai biệt như vậy, rõ biết các cảm thọ dị thục như vậy, rõ biết các cảm thọ đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy được rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là các cảm thọ đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các cảm thọ cần phải biết con đường đưa đến các cảm thọ đoạn diệt, đã nói như vậy. Chính do duyên này, đã được nói như vậy. Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các tưởng cần phải biết con đường đưa đến các tưởng đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Do duyên gì đã được nói như vậy?

Này các Tỳ Kheo, có sáu tưởng này: Sắc tưởng, thanh tưởng, hương tưởng, vị tưởng, xúc tưởng, pháp tưởng.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là tưởng sanh khởi?

Này các Tỳ Kheo, xúc là các tưởng sanh khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các tưởng sai biệt?

Này các Tỳ Kheo, các tưởng trong các sắc là khác, các tưởng trong các thanh là khác, các tưởng trong các hương là khác, các tưởng trong các vị là khác, các tưởng trong các xúc là khác, các tưởng trong các pháp là khác. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các tưởng sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các tưởng dị thục?

Này các Tỳ Kheo, ta tuyên bố rằng các tưởng là kết quả của thói quen, khi nào người ta biết sự vật như thế nào, như thế nào, người ta nói sự vật ấy như sau, như sau: Như vậy tôi tưởng. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các tưởng dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các tưởng đoạn diệt?

Xúc đoạn diệt, này các Tỳ Kheo, là tưởng đoạn diệt. Ðây là Thánh đạo tám ngành đưa đến các tưởng đoạn diệt. Tức là chánh tri kiến chánh định.

Khi nào này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử rõ biết các tưởng như vậy, rõ biết các tưởng sanh khởi như vậy, rõ biết các tưởng sai biệt như vậy, rõ biết các tưởng dị thục như vậy, rõ biết các tưởng đoạn diệt như vậy, rõ biết con đường đưa đến các tưởng đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy được rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là các tưởng đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các tưởng cần phải biết con đường đưa đến các tưởng đoạn diệt, đã được nói như vậy. Chính do duyên này đã được nói như vậy.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các lậu hoặc cần phải biết con đường đưa đến các lậu hoặc đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Chính do duyên nào đã được nói như vậy?

Này các Tỳ Kheo, có ba lậu hoặc này: Dục lậu, hữu lậu, vô minh lậu.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các lậu hoặc sanh khởi?

Vô minh, này các Tỳ Kheo, là các lậu hoặc sanh khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các lậu hoặc sai biệt?

Này các Tỳ Kheo, có các lậu hoặc đưa đến địa ngục, có các lậu hoặc đưa đến bàng sanh, có các lậu hoặc đưa đến ngạ quỷ, có các lậu hoặc đưa đến Thế Giới loài người, có các lậu hoặc đưa đến Thế Giới Chư Thiên. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các lậu hoặc sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các lậu hoặc dị thục?

Này các Tỳ Kheo, khi nào vì vô minh cái gì sanh khởi, một tự ngã khởi lên từ vật ấy, từ vật ấy, để dự phần phước đức, hay để dự phần không phước đức. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các lậu hoặc dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các lậu hoặc đoạn diệt?

Vô minh đoạn diệt, này các Tỳ Kheo, là các lậu đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh đạo tám ngành đưa đến các lậu hoặc đoạn diệt. Tức là chánh tri kiến chánh định.

Khi nào, này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử rõ biết các lậu hoặc là như vậy, rõ biết các lậu hoặc sanh khởi như vậy, rõ biết các lậu hoặc sai biệt như vậy, rõ biết các lậu hoặc dị thục như vậy, rõ biết các lậu hoặc đoạn diệt như vậy, rõ biết con đường đưa đến các lậu hoặc đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy được rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là các lậu hoặc đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các lậu hoặc cần phải biết con đường đưa đến các lậu hoặc đoạn diệt, đã được nói như vậy. Chính do duyên này đã được nói như vậy. Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các nghiệp cần phải biết con đường đưa đến các nghiệp đoạn diệt được nói như vậy.

Do duyên gì được nói như vậy?

Này các Tỳ Kheo, ta tuyên bố rằng suy tư là nghiệp. Sau khi suy tư, tạo nghiệp về thân, về lời, về ý.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các nghiệp sanh khởi?

Này các Tỳ Kheo, xúc là các nghiệp sanh khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các nghiệp sai biệt?

Này các Tỳ Kheo, có nghiệp đưa đến cảm thọ ở địa ngục, có nghiệp đưa đến cảm thọ loài bàng sanh, có nghiệp đưa đến cảm thọ cõi ngạ quỷ, có nghiệp đưa đến cảm thọ Thế Giới loài người, có nghiệp đưa đến cảm thọ Thế Giới Chư Thiên. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là các nghiệp sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các nghiệp dị thục?

Này các Tỳ Kheo, ta tuyên bố rằng có ba loại nghiệp dị thục: Ở ngay đời hiện tại, hay ở đời sau, hay ở một đời sau nữa. Này các Tỳ Kheo, đây là các nghiệp dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là nghiệp đoạn diệt?

Xúc đoạn diệt, này các Tỳ Kheo, là nghiệp đoạn diệt. Ðây là Thánhđạo tám ngành, con đường đưa đến các nghiệp đoạn diệt. Ðó là chánh tri kiến chánh định.

Khi nào, này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử rõ biết các nghiệp như vậy, rõ biết các nghiệp sanh khởi như vậy, rõ biết các nghiệp sai biệt như vậy, rõ biết các nghiệp dị thục như vậy, rõ biết các nghiệp đoạn diệt như vậy, rõ biết con đường đưa đến các nghiệp đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là các nghiệp đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết các nghiệp cần phải rõ biết con đường đưa đến các nghiệp đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Chính do duyên này đã được nói như vậy. Này các Tỳ Kheo, cần phải biết khổ, cần phải biết khổ sanh khởi, cần phải biết khổ sai biệt, cần phải biết khổ dị thục, cần phải biết khổ đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến khổ đoạn diệt, đã được nói như vậy.

Chính do duyên gì đã được nói như vậy?

Sanh là khổ, già là khổ, bệnh là khổ, chết là khổ, sầu bi khổ não là khổ, cầu không được là khổ, tóm lại năm thủ uẩn là khổ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là khổ sanh khởi?

Ái, này các Tỳ Kheo, là khổ sanh khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là khổ sai biệt?

Này các Tỳ Kheo có khổ lớn, có khổ nhỏ, có khổ chậm biến, có khổ mau biến.

Này các Tỳ Kheo, đây là khổ sai biệt.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là khổ dị thục?

Này các Tỳ Kheo, ở đây có hạng người bị khổ chinh phục, tâm bị trói buộc, ưu sầu, bi thảm, than van, đập ngực, khóc lóc, đi đến bất tỉnh. Do bị khổ chinh phục, tâm bị trói buộc, nên đi tìm phía bên ngoài xem có ai biết được một câu, hai câu Thần Chú đề đoạn diệt khổ này.

Này các Tỳ Kheo, ta tuyên bố rằng khổ đem lại kết quả mê loạn, đem lại kết quả tìm kiếm. Này các Tỳ Kheo, đây gọi là khổ dị thục.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là khổ đoạn diệt?

Ái đoạn diệt, này các Tỳ Kheo, là khổ đoạn diệt. Ðây là Thánh đạo tám ngành đưa đến khổ đoạn diệt. Ðó là chánh kiến chánh định.

Này các Tỳ Kheo, khi nào Thánh đệ tử rõ biết khổ như vậy, rõ biết khổ sanh khởi như vậy, rõ biết khổ sai biệt như vậy, rõ biết khổ dị thục như vậy, rõ biết khổ đoạn diệt như vậy, rõ biết con đường đưa đến khổ đoạn diệt như vậy, khi ấy, vị ấy được rõ biết phạm hạnh thể nhập này như là khổ đoạn diệt.

Này các Tỳ Kheo, cần phải biết khổ, cần phải biết khổ sanh khởi, cần phải biết khổ sai biệt, cần phải biết khổ dị thục, cần phải biết khổ đoạn diệt, cần phải biết con đường đưa đến khổ đoạn diệt, đã được nói như vậy. Chính do duyên này, đã được nói như vậy. Này các Tỳ Kheo, đây là thể nhập pháp môn, pháp pháp môn.

***

Tổng hợp