Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Xiển đà - Phần Một

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cầu Na Bạt Ðà La, Đời Tống

PHẬT THUYẾT KINH TẠP A HÀM

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Cầu Na Bạt Ðà La, Đời Tống  

KINH XIỂN ĐÀ  

PHẦN MỘT  

Tôi nghe như vậy!

Một thời, số đông Tỳ Kheo Thượng Tọa, trú ở Tiên Nhân đọa xứ, trong vườn Lộc Dã, nước Ba La Nại. Phật vào Niết Bàn không bao lâu. Bấy giờ, vào sáng sớm, Trưởng Lão Xiển Đà đắp y mang bát vào thành Ba La Nại khất thực.

Ăn xong, thu dọn y bát, rửa chân, rồi cầm chìa khóa cửa, đi từ rừng này đến rừng khác, từ phòng này đến phòng khác, từ chỗ kinh hành này đến chỗ kinh hành khác, chỗ nào cũng yêu cầu các Tỳ Kheo: Xin chỉ dạy tôi, nói pháp cho tôi, để cho tôi biết pháp, thấy pháp và tôi sẽ biết như pháp và quán như pháp.

Bấy giờ, các Tỳ Kheo nói với Xiển Đà: Sắc là vô thường. Thọ, tưởng, hành, thức là vô thường. Tất cả các hành đều vô thường. Tất cả các pháp đều vô ngã. Niết Bàn tịch diệt.

Xiển Đà thưa các Tỳ Kheo: Tôi đã biết sắc là vô thường. Thọ, tưởng, hành, thức là vô thường. Tất cả các hành đều vô thường. Tất cả các pháp đều vô ngã. Niết Bàn tịch diệt.

Xiển Đà lại thưa: Nhưng tôi không thích nghe tất cả các hành đều không tịch, bất khả đắc, ly dục, ái tận, Niết Bàn.

Ở trong đó làm sao có ngã mà nói là biết như vậy, thấy như vậy, đó gọi là thấy pháp?

Lần thứ hai, lần thứ ba cũng thưa như vậy.

Xiển Đà lại thưa: Ở đây, vị nào có khả năng nói pháp cho tôi, khiến tôi biết pháp, thấy pháp?

Xiển Đà lại nghĩ: Tôn Giả A Nan, hiện nay đang ở trong vườn Cù Sư La nước Câu Diệm Di, đã từng cúng dường gần gũi Đức Thế Tôn và được Phật khen ngợi. Những bậc phạm hạnh tất cả đều biết rõ.

Tôn Giả ắt có thể vì ta mà nói pháp, khiến cho ta biết pháp, thấy pháp. Buổi sáng sớm hôm sau, Xiển Đà đắp y mang bát vào thành Ba La Nại khất thực. Ăn xong, thu cất ngọa cụ, rồi mang y bát đến nước Câu Diệm Di.

Người lần hồi du hành đến nước Câu Diệm Di. Sau khi thu cất y bát và rửa chân xong, liền đến chỗ Tôn Giả A Nan, cùng nhau thăm hỏi và ngồi qua một bên.

Bấy giờ, Xiển Đà thưa Tôn Giả A Nan: Một thời, các Tỳ Kheo Thượng Tọa, trú ở Tiên Nhân đọa xứ, trong vườn Lộc Dã, nước Ba La Nại. Bấy giờ, vào sáng sớm, tôi đắp y mang bát vào thành Ba La Nại khất thực.

Ăn xong, thu dọn y bát, rửa chân, rồi cầm chìa khóa cửa, đi từ rừng này đến rừng khác, từ phòng này đến phòng khác, từ chỗ kinh hành này đến chỗ kinh hành khác, chỗ nào cũng yêu cầu các Tỳ Kheo: Xin chỉ dạy tôi, nói pháp cho tôi, để cho tôi biết pháp, thấy pháp và tôi sẽ biết như pháp và quán như pháp.

Khi ấy, các Tỳ Kheo nói pháp cho tôi rằng: Sắc là vô thường. Thọ, tưởng, hành, thức là vô thường. Tất cả các hành đều vô thường. Tất cả các pháp đều vô ngã. Niết Bàn tịch diệt.

Tôi bấy giờ thưa các Tỳ Kheo: Tôi đã biết sắc là vô thường. Thọ, tưởng, hành, thức là vô thường. Tất cả các hành đều vô thường. Tất cả các pháp đều vô ngã. Niết Bàn tịch diệt. Nhưng tôi không thích nghe tất cả các hành đều không tịch, bất khả đắc, ly dục, ái tận, Niết Bàn.

Ở trong đó làm sao có ngã mà nói là biết như vậy, thấy như vậy, đó gọi là thấy pháp?

Rồi suy nghĩ như vậy: Ở đây, vị nào có khả năng nói pháp cho tôi, khiến tôi biết pháp, thấy pháp?

Tôi lại nghĩ: Tôn Giả A Nan, hiện nay đang ở trong vườn Cù Sư La nước Câu Diệm Di, đã từng cúng dường gần gũi Đức Thế Tôn và được Phật khen ngợi.

Những bậc phạm hạnh tất cả đều biết rõ. Tôn Giả ắt có thể vì ta mà nói pháp, khiến cho ta biết pháp, thấy pháp. Lành thay, Tôn Giả A Nan, nay hãy nói pháp cho tôi, khiến tôi biết pháp, thấy pháp.

Bấy giờ, Tôn Giả A Nan nói với Xiển Đà: Lành thay!

Xiển Đà, tôi rất hoan hỷ. Tôi chúc mừng Nhân Giả, có thể đối trước người phạm hạnh không che giấu, phá bỏ gai nhọn giả dối.

Này Xiển Đà, kẻ phàm phu ngu si không có thể hiểu sắc là vô thường. Thọ, tưởng, hành, thức cũng là vô thường. Tất cả các hành đều là vô thường, tất cả các pháp đều là vô ngã, Niết Bàn là tịch diệt. Nay ngươi có thể nhận lãnh pháp vi diệu hơn hết này. Thầy hãy lắng nghe. Tôi sẽ vì ngươi mà nói.

Lúc này, Xiển Đà tự nghĩ: Nay ta rất vui mừng, có được cái tâm thù thắng vi diệu, được tâm phấn khởi hoan hỷ. Nay ta có thể nhận lãnh được pháp vi diệu thù thắng này.

Bấy giờ, Tôn Giả A Nan nói với Xiển Đà: Chính tôi đã từng trực tiếp nghe từ Đức Phật dạy Tôn Giả Ma Ha Ca Chiên Diên. Người đời điên đảo nương chấp vào hai bên. Hoặc là hữu, hoặc là vô. Người đời thủ các cảnh giới, tâm liền phân biệt chấp trước. Này Ca Chiên Diên, nếu không thọ, không thủ, không trụ, không phân biệt chấp trước ngã. Khổ này khi sanh thì sanh, khi diệt thì diệt.

Này Ca Chiên Diên, đối với điều đó không nghi ngờ, không mê hoặc, không do ai khác mà tự mình biết, đó gọi là chánh kiến mà Đức Như Lai đã giảng nói.

Vì sao?

Này Ca Chiên Diên, vì nếu quán sát như thật về sự tập khởi của thế gian, sẽ không sanh ra kiến chấp thế gian là vô. Quán sát như thật về sự diệt tận của thế gian, sẽ không sanh ra kiến chấp thế gian là hữu.

Này Ca Chiên Diên, Như Lai đã xa lìa hai bên, thuyết ở trung đạo, rằng: Cái này có nên cái kia có, cái này sanh nên cái kia sanh. Nghĩa là duyên vô minh nên có hành và cho đến sự tập khởi của sanh, già, bệnh, chết, ưu, bi, khổ, não.

Và rằng, cái này không nên cái kia không, cái này diệt nên cái kia diệt. Có nghĩa là vô minh diệt thì hành diệt, cho đến sự diệt tận của sanh, già, bệnh, chết, ưu, bi, khổ, não.

Khi Tôn Giả A Nan nói Kinh này xong, thì Tỳ Kheo Xiển Đà xa lìa trần cấu, được mắt pháp thanh tịnh. Khi Tỳ Kheo Xiển Đà đã thấy pháp, đắc pháp, biết pháp, khởi pháp, vượt qua khỏi mọi sự hồ nghi, không do ai khác, đối với giáo pháp của bậc Đại Sư, đạt được vô sở úy.

Rồi cung kính chắp tay bạch Tôn Giả A Nan: Cần phải như vậy, bậc trí tuệ phạm hạnh, thiện tri thức, như vậy giáo thọ, giáo giới, nói pháp.

Hôm nay tôi từ chỗ Tôn Giả A Nan nghe pháp như vậy: Tất cả hành đều không, đều tịch diệt, bất khả đắc, ái tận, ly dục, diệt tận, Niết Bàn, tâm an vui, hoàn toàn an trụ giải thoát, không còn quay lại, không còn thấy ngã, chỉ thấy Chánh Pháp.

Bấy giờ, Tôn Giả A Nan nói với Xiển Đà: Nay, thầy đã được cái lợi tốt nhất, ở trong pháp Phật sâu xa đã đạt được Tuệ Nhãn của bậc Thánh. Lúc này hai vị Chánh Sĩ tùy hỷ lẫn nhau, từ chỗ ngồi đứng dậy, họ trở về chỗ ở của mình.

Bài kệ tóm tắt:

Ba Kinh Thâu Lũ Na,

Vô minh cũng có ba,

Vô Gián đẳng và diệt,

Phú Lưu Na, Xiển Đà.

***

Tổng hợp