Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Hai Mươi Sáu - Phẩm Phương Tiện Thiện Xảo - Phần Sáu
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
PHẬT THUYẾT KINH
ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
HỘI THỨ BA
PHẨM HAI MƯƠI SÁU
PHẨM PHƯƠNG TIỆN THIỆN XẢO
PHẦN SÁU
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa nên học sắc không tăng, không giảm như thế nào, nên học thọ, tưởng, hành, thức không tăng, không giảm như thế nào?
Nói rộng cho đến nên học trí nhất thiết trí không tăng, không giảm như thế nào?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, lấy vô sanh, vô diệt để học sắc, lấy vô sanh, vô diệt để học thọ, tưởng, hành, thức. Nói rộng cho đến lấy vô sanh, vô diệt để học trí nhất thiết trí.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, làm thế nào lấy vô sanh, vô diệt để học sắc, làm thế nào lấy vô sanh, vô diệt để học thọ, tưởng, hành, thức?
Nói rộng cho đến làm thế nào lấy vô sanh, vô diệt để học trí nhất thiết trí?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa nên học không tạo, không tác, các hành hoặc bỏ, hoặc tu.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, vì sao nên học không tạo, không tác, các hành hoặc bỏ, hoặc tu?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, quán tự tướng của tất cả pháp đều không, nên học không tạo, không tác, các hành hoặc bỏ, hoặc tu?
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, quán tự tướng của tất cả pháp đều không như thế nào?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa nên quán sắc bằng tướng không của sắc. Nên quán thọ, tưởng, hành, thức bằng tướng không của thọ, tưởng, hành, thức.
Nói rộng cho đến nên quán quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật bằng tướng không của quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật. Nên quán trí nhất thiết trí bằng tướng không của trí nhất thiết trí.
Như vậy, này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa nên quán tự tướng của các pháp đều không.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu quán sắc bằng tướng không của sắc. Quán thọ, tưởng, hành, thức, bằng tướng không của thọ, tưởng, hành, thức. Nói rộng cho đến quán quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật bằng tướng không của quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật.
Quán trí nhất thiết trí bằng tướng không của trí nhất thiết trí thì làm sao Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Nếu các Đại Bồ Tát hoàn toàn không có sự hành thì đó là hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Vì sao mà Đại Bồ Tát hoàn toàn không có sự hành, đó là hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Do bát nhã Ba la mật đa sâu xa bất khả đắc, các Đại Bồ Tát cũng bất khả đắc, sự hành cũng bất khả đắc, người có thể hành, do đây mà hành, thời gian hành, nơi chốn hành đều bất khả đắc.
Cho nên, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát hoàn toàn không có sự hành, đó là hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, vì trong đó tất cả hý luận đều bất khả đắc.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Nếu Đại Bồ Tát hoàn toàn không có sự hành, thì đó là hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, tân học Đại Bồ Tát làm sao hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Tân học Đại Bồ Tát, từ lúc mới phát tâm, đối với tất cả pháp luôn luôn học không sở đắc. Học như vậy xong, dùng không sở đắc để làm phương tiện nên tu bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa. Nói rộng cho đến dùng không sở đắc làm phương tiện để tu trí nhất thiết trí.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Sao gọi là có sở đắc?
Sao gọi là không sở đắc?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Có hai thì gọi là có sở đắc, không có hai thì gọi là không sở đắc.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Vì sao có hai thì gọi là có sở đắc?
Vì sao không có hai thì gọi là không sở đắc?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Nhãn và sắc là hai, cho đến ý và pháp là hai, nói rộng cho đến quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật và Chư Phật là hai. Tất cả có hý luận như vậy đều gọi là hai mà hễ có hai thì đều có sở đắc.
Phi nhãn và phi sắc là không hai, nói rộng cho đến phi ý, phi pháp là không hai. Nói rộng cho đến phi quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật, phi Phật là không hai. Tất cả lìa hý luận như vậy đều gọi là không hai mà không hai thì đều không sở đắc.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Do có sở đắc nên không sở đắc, hay do không sở đắc nên không sở đắc?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Chẳng phải do có sở đắc nên không sở đắc, cũng chẳng phải do không sở đắc nên không sở đắc. Nhưng có sở đắc và không sở đắc tánh đều bình đẳng, nên gọi là không sở đắc.
Như vậy, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát nên siêng năng tu học trong tánh bình đẳng của có sở đắc và không sở đắc.
Thiện Hiện nên biết! Khi các Đại Bồ Tát học như vậy gọi là học nghĩa không sở đắc của bát nhã Ba la mật đa sâu xa, thì xa lìa được các lỗi lầm.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, không chấp trước có sở đắc, không chấp trước không sở đắc thì Đại Bồ Tát ấy làm sao tu hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, để có thể từ địa vị này tiến lên địa vị khác, lần lượt được viên mãn, nhờ đây chứng đắc trí nhất thiết trí?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, chẳng trụ vào có sở đắc, chẳng trụ vào không sở đắc để hành bát nhã Ba la mật đa thì có thể từ địa này tiến lên địa khác, từ từ được viên mãn cho đến chứng đắc trí nhất thiết trí.
Vì sao?
Vì bát nhã Ba la mật đa sâu xa không sở đắc, trí nhất thiết trí cũng không sở đắc. Người hành bát nhã Ba la mật đa, nơi chốn hành, thời gian hành cũng không sở đắc. Không sở đắc này cũng không sở đắc.
Thiện Hiện nên biết! Các Đại Bồ Tát nên hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa như vậy.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu bát nhã Ba la mật đa sâu xa bất khả đắc, trí nhất thiết trí cũng bất khả đắc, người hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, nơi chốn hành, thời gian hành cũng bất khả đắc.
Bất khả đắc này cũng bất khả đắc, vậy thì khi hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, vì sao các Đại Bồ Tát ưa thích lựa chọn tất cả pháp?
Nói đây là sắc. Đây là thọ, tưởng, hành, thức. Nói rộng cho đến đây là quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, đây là trí nhất thiết trí thanh tịnh?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, mặc dù ưa thích lựa chọn các pháp nhưng không đắc sắc, không đắc thọ, tưởng, hành, thức, cho đến không đắc trí nhất thiết trí.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, nếu không đắc sắc, không đắc thọ, tưởng, hành, thức, cho đến không đắc trí nhất thiết trí thì làm sao có thể viên mãn sáu pháp Ba la mật đa?
Nếu không viên mãn sáu pháp Ba la mật đa, thì làm sao có thể nhập vào địa vị Chánh tánh ly sanh của Bồ Tát.
Nếu không nhập địa vị Chánh tánh ly sanh của Bồ Tát thì làm sao có thể trang nghiêm thanh tịnh Cõi Phật, thành thục hữu tình?
Nếu không thể trang nghiêm thanh tịnh Cõi Phật, thành thục hữu tình thì làm sao đắc trí nhất thiết trí.
Nếu không đắc trí nhất thiết trí, thì làm sao có thể chuyển bánh xe diệu pháp, làm các Phật Sự?
Nếu không thể chuyển bánh xe diệu pháp, làm các Phật Sự, thì làm sao giải thoát hữu tình khỏi các khổ sanh tử, để họ được Niết Bàn rốt ráo an lạc?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, không vì sắc mà hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, không vì thọ, tưởng, hành, thức mà hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa. Nói rộng cho đến không vì quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề mà hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa. Không vì trí nhất thiết trí mà hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ Tát vì việc gì để hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát không có làm việc gì để hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa.
Vì sao?
Vì tất cả pháp hoàn toàn không tạo, hoàn toàn không tác. Bát nhã Ba la mật đa sâu xa cũng không tạo, không tác. Quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật cũng không tạo, không tác. Các Đại Bồ Tát cũng không tạo, không tác.
Như vậy, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát lấy không tạo, không tác làm phương tiện hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu tất cả pháp đều không tạo, không tác thì không nên thành lập sự khác nhau của ba thừa là Thanh Văn Thừa, Ðộc Giác thừa và Vô Thượng Thừa.
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Nếu pháp không tạo, không tác thì không thể thành lập được. Pháp cần phải có tạo, có tác mới thành lập được.
Vì sao?
Vì các hữu tình phàm phu ngu si thiếu trí chấp trước các sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Nói rộng cho đến trí nhất thiết trí. Niệm sắc mà đắc sắc, niệm thọ, tưởng, hành, thức đắc thọ, tưởng, hành, thức. Nói rộng cho đến niệm trí nhất thiết trí đắc trí nhất thiết trí.
Do niệm đắc cho nên suy nghĩ như vậy: Ta nhất định sẽ đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, độ thoát các hữu tình ra khỏi khổ lớn sanh tử để đắc Niết Bàn rốt ráo an lạc.
Thiện Hiện nên biết! Kẻ phàm phu ngu si thiếu trí ấy do điên đảo nên suy nghĩ như vậy, đó là phỉ báng Phật.
Vì sao?
Vì Phật dùng năm loại mắt tìm cầu sắc bất khả đắc, tìm cầu thọ, tưởng, hành, thức bất khả đắc. Cho đến tìm cầu quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật cũng bất khả đắc, tìm cầu hữu tình cũng bất khả đắc.
Các phàm phu ngu si thiếu trí ấy mù mịt không có mắt tuệ nên chấp trước vào các pháp. Nếu sẽ chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, độ thoát các hữu tình ra khỏi khổ lớn sanh tử, được Niết Bàn thường lạc rốt ráo, thì chắc chắn không có điều đó.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu chư Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác đều dùng năm loại mắt tìm cầu sắc bất khả đắc, tìm cầu thọ, tưởng, hành, thức cũng bất khả đắc, cho đến tìm cầu quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của Chư Phật cũng bất khả đắc, tìm cầu các hữu tình cũng bất khả đắc, thì đúng ra sẽ không chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, độ thoát các hữu tình ra khỏi khổ lớn sanh tử, để đắc Niết Bàn thường lạc rốt ráo.
Nếu vậy thì làm sao Thế Tôn chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, an lập hữu tình thàmh ba nhóm khác nhau, đó là nhóm chánh tánh định, nhóm tà tánh định và nhóm bất định?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Ta dùng năm loại mắt quán sát như thật, quyết định: Ta thật không chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, an lập hữu tình thành ba nhóm khác nhau. Nhưng các hữu tình vì ngu si điên đảo nên đối với pháp chẳng thật mà tưởng pháp thật. Đối với hữu tình chẳng thật mà tưởng hữu tình thật. Để diệt trừ kiến chấp hư vọng đó, ta căn cứ vào thế tục mà nói chứ không căn cứ vào thắng nghĩa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Chẳng lẽ Như Lai không an trụ vào thắng nghĩa để chứng đại bồ đề hay sao?
Phật dạy: Thiện Hiện! Không.
Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Chẳng lẽ Như Lai không an trụ vào vọng tưởng điên đảo để chứng đại bồ đề hay sao?
Phật dạy:Thiện Hiện! Không.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu Như Lai không an trụ vào thắng nghĩa chứng đại bồ đề, cũng không an trụ vào vọng tưởng điên đảo chứng đại bồ đề, lẽ nào Như Lai không chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề?
Phật dạy: Không! Mặc dù ta chứng đắc quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề nhưng không có chỗ trụ. Nghĩa là không trụ vào cảnh giới hữu vi, cũng không trụ vào cảnh giới vô vi.
Thiện Hiện nên biết! Ví như những người do Chư Phật biến hóa, tuy không trụ vào cảnh giới hữu vi, cũng không trụ vào cảnh giới vô vi, nhưng có những việc đi, đến, ngồi, nằm. Người do Chư Phật biến hóa, hoặc hành bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa. Hoặc trụ vào pháp nội không cho đến pháp vô tính tự tính không. Trụ vào chân như cho đến cảnh giới bất tư nghì.
Trụ vào Thánh Đế Khổ, Tập, Diệt, đạo. Tu bốn niệm trụ cho đến tám chi Thánh đạo. Tu bốn tịnh lự, bốn vô lượng, bốn định Vô Sắc. Tu pháp môn giải thoát không, vô tướng, vô nguyện. Tu tám giải thoát cho đến mười biến xứ. Tu Cực Hỷ địa cho đến Pháp Vân địa. Tu tất cả pháp môn Đà La Ni, pháp môn Tam Ma Địa.
Tu năm loại mắt, sáu phép thần thông. Tu mười lực Như Lai cho đến mười tám Pháp Phật bất cộng. Tu đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả. Tu pháp không quên mất, tánh luôn luôn xả. Tu trí nhất thiết, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng. Tu hạnh Đại Bồ Tát.
Hoặc chứng quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, chuyển bánh xe diệu pháp, làm các Phật Sự. Người được biến hóa lại chuyển hóa làm vô lượng hữu tình, trong đó an lập thành ba nhóm khác nhau.
Ý ông thế nào?
Người do Chư Phật biến hóa đó thật có những việc đi, đến, ngồi, nằm, cho đến thật có an lập hữu tình thành ba nhóm khác nhau không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không.
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Chư Phật Thế Tôn biết tất cả pháp đều giống như biến hóa, nói tất cả pháp cũng như biến hóa, mặc dù làm ra nhưng không chơn thật, tuy độ hữu tình nhưng không có người được độ, giống như người biến hóa lại hóa độ cho hữu tình khác.
Như vậy, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa phải giống như người do Phật biến hóa, mặc dù có hành động nhưng không chấp trước.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu tất cả pháp đều như sự biến hóa thì Chư Phật cũng vậy.
Như vậy, Chư Phật và người được biến hóa có gì khác nhau?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Phật và người được biến hóa cùng tất cả pháp thật sự không khác nhau.
Vì sao?
Vì tất cả sự nghiệp Chư Phật đã làm thì người do Phật biến hóa cũng đều có thể làm. Sự nghiệp mà người do Phật biến hóa đã làm thì Chư Phật Thế Tôn cũng có thể làm ra. Cho nên, Chư Phật và người được biến hóa cùng tất cả pháp thật sự không khác nhau.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu không có người do Chư Phật biến hóa thì riêng Phật có thể làm ra sự nghiệp được không?
Còn nếu không có Chư Phật thì người được hóa kia có thể riêng mình làm các việc được không?
Phật dạy: Thiện Hiện! Họ cũng có thể làm được.
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Việc ấy như thế nào?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Như có Như Lai hiệu là Thiện Tịch Huệ, đã độ xong những người đáng được độ. Khi ấy, không có Bồ Tát nào được Phật thọ ký, Ngài liền hóa một vị Phật để trụ thế gian, rồi tự nhập vào Cõi cảnh giới Vô Dư Y Đại Niết Bàn.
Hóa Phật đó làm các Phật Sự trong nửa kiếp, qua hơn nửa kiếp rồi, thọ ký đại bồ đề cho một Bồ Tát rồi hiện nhập Niết Bàn. Khi đó Chư Thiên, người, A tu la v.v… đều cho rằng Phật ấy nay nhập Niết Bàn, nhưng thân của hóa Phật ấy thật không sanh diệt.
Như vậy, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa nên tin các pháp đều như biến hóa.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu thân Chư Phật không khác với thân biến hóa thì làm sao có thể làm ruộng phước chơn tịnh?
Nếu các hữu tình vì giải thoát nên cung kính, cúng dường Chư Phật, cho đến khi Niết Bàn thì phước đức ấy vô tận.
Đối với hóa Phật mà cung kính, cúng dường thì phước đức ấy cũng phải cứu cánh vô tận?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Thân Chư Phật là do pháp tánh, có thể làm ruộng phước chơn tịnh cho thí chủ. Hóa thân của Phật cũng như vậy, đều khiến cho thí chủ cung kính, cúng dường đến khi chấm dứt sanh tử, được phước đức vô tận.
Thiện Hiện nên biết! Hãy gác phước đức thu được do cung kính, cúng dường Chư Phật và hóa thân Phật qua một bên. Nếu thiện nam, thiện nữ v.v… đối với Chư Phật có lòng từ, cung kính, suy nghĩ, nhớ đến công đức chơn tịnh thì thiện nam, thiện nữ v.v… ấy đến khi chấm dứt sanh tử căn lành vẫn vô tận.
Thiện Hiện nên biết! Lại gác phước đức đạt được do có lòng từ cung kính, tâm suy nghĩ nhớ các công đức chơn tịnh qua một bên. Nếu thiện nam, thiện nữ v.v… vì cúng dường Phật thậm chí rải một cánh hoa trong hư không thì các thiện nam, thiện nữ v.v… ấy đến tận lúc chấm dứt sanh tử được căn lành vô lượng.
Thiện Hiện nên biết! Lại gác phước đức đạt được vì muốn cúng dường Phật, thậm chí rải một cánh hoa trong hư không qua một bên. Nếu thiện nam, thiện nữ v.v… thậm chí xưng Nam mô Phật Đà đại từ bi, thì các thiện nam, thiện nữ v.v… ấy đến lúc chấm dứt sanh tử căn lành vẫn vô tận, luôn được hưởng thọ phước lạc trong Cõi Trời, cho đến cuối cùng đắc Niết Bàn.
Như vậy, này Thiện Hiện! Cung kính, cúng dường Chư Phật và hóa thân Phật đạt được những lợi ích rộng lớn như vậy.
Cho nên, này Thiện Hiện! Chư Phật và hóa thân Phật đều là ruộng phước chơn tịnh không khác nhau của thí chủ, vì lấy pháp tánh của các pháp làm định lượng.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Đại Bồ Tát lấy pháp tánh của các pháp ấy để làm định lượng, làm phương tiện thiện xảo hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa. Sau khi nhập vào pháp tánh của các pháp rồi, nhưng đối với các pháp không làm hư hoại pháp tánh.
Nghĩa là không phân biệt đây là bát nhã cho đến bố thí Ba la mật đa. Ðây là pháp tánh của bát nhã cho đến bố thí Ba la mật đa. Nói rộng cho đến đây là trí nhất thiết trí, đây là pháp tánh của trí nhất thiết trí.
Thiện Hiện nên biết! Khi các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, không nên phân biệt sự sai khác pháp tánh của các pháp mà làm hư hoại pháp tánh.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu các Đại Bồ Tát hành bát nhã Ba la mật đa sâu xa, không nên phân biệt pháp tánh của các pháp, mà làm hư hoại pháp tánh thì tại sao Thế Tôn tự nói pháp tánh khác nhau của các pháp và làm hư hoại pháp tánh?
Nghĩa là Phật thường nói: Ðây là sắc cho đến thức. Ðây là nhãn xứ cho đến ý xứ. Ðây là sắc xứ cho đến pháp xứ. Ðây là nhãn giới cho đến ý giới. Ðây là sắc giới cho đến pháp giới. Ðây là nhãn thức giới cho đến ý thức giới.
Ðây là sáu xúc, đây là sáu thọ, đây là sáu giới. Ðây là nhân duyên. Ðây là vô minh cho đến lão tử. Ðây là nội pháp, đây là ngoại pháp. Ðây là pháp lành, đây là pháp ác. Ðây là pháp hữu lậu, đây là pháp vô lậu. Ðây là pháp thế gian, đây là pháp xuất thế gian. Ðây là pháp cộng, đây là pháp bất cộng.
Ðây là pháp hữu vi, đây là pháp vô vi v.v… Phật đã thường nói những pháp khác nhau như vậy chẳng lẽ Thế Tôn tự hoại tánh của pháp?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Ta không tự hoại pháp tánh của các pháp, chỉ dùng danh tướng làm phương tiện giả nói, để các hữu tình ngộ vào pháp tánh bình đẳng của các pháp, thoát khỏi sanh tử, chứng đắc Niết Bàn.
Cho nên, này Thiện Hiện! Mặc dù Như Lai nói các pháp khác nhau nhưng không gọi là làm hư hoại pháp tánh của các pháp.
Cụ thọ Tiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Nếu Phật chỉ dùng danh tướng để giả nói pháp tánh của các pháp, khiến các hữu tình ngộ nhập vào pháp tánh bình đẳng thì tại Phật dùng danh tướng để nói các pháp không danh tướng mà nói không hư hoại?
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Ta theo thế tục, đối với các pháp giả lập ra danh tướng, vì các hữu tình mà dùng phương tiện để giảng nói, vì không chấp trước nên không hư hoại.
Thiện Hiện nên biết! Giống như những kẻ ngu si nghe nói các khổ liền chấp trước danh tướng mà không hiểu rõ đó là giả nói. Chẳng phải chư Như Lai và đệ tử Phật nghe nói các khổ rồi chấp trước danh tướng. Nhưng thật biết đó là theo thế tục mà nói thì không có danh tướng các pháp chơn thật.
Thiện Hiện nên biết! Nếu các Bậc Thánh đối với danh mà chấp trước danh, đối với tướng mà chấp trước tướng, thì đối với không cũng chấp trước không, đối với vô tướng chấp trước vô tướng, đối với vô nguyện chấp trước vô nguyện, đối với chân như chấp trước chân như, đối với thật tế chấp trước thật tế, đối với pháp giới chấp trước pháp giới, đối với vô vi chấp trước vô vi.
Thiện Hiện nên biết! Tất cả pháp ấy chỉ có giả danh, chỉ có giả tướng, không chơn thật. Trong đó, Bậc Thánh cũng không chấp trước chỉ mượn danh tướng.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Xích Mã
Phật Thuyết Kinh Bách Dụ - Kinh Thứ Bốn Mươi - Kinh Chữa đầu Không Tóc
Phật Thuyết Kinh Bách Dụ - Kinh Thứ Bốn Mươi Ba - Kinh Con Trâu đá
Phật Thuyết Kinh đại Phương Quảng Thập Luân - Phẩm Bảy - Phẩm Các Tướng Lành
Phật Thuyết Kinh Bách Dụ - Kinh Thứ Bảy Mươi Bốn - Kinh Tham Cầu Lợi Dưỡng
Phật Thuyết Kinh đại Bảo Tích - Pháp Hội Thứ Bốn Mươi Tám - Pháp Hội Thắng Man Phu Nhân - Phần Hai