Phật Thuyết Kinh Giảo Lượng Thọ Mạng - Phần Một
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Thiên Tức Tai, Đời Tống
PHẬT THUYẾT KINH
GIẢO LƯỢNG THỌ MẠNG
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Thiên Tức Tai, Đời Tống
PHẦN MỘT
Tôi nghe như vậy!
Một thuở nọ, Đức Phật ở tại khu vườn rừng Kỳ Đà Cấp Cô Độc, thuộc nước Xá Vệ.
Bấy giờ, Đức Thế Tôn bảo các Bí Sô: Tuổi thọ của chúng sinh dài ngắn khác nhau, các ông hãy lắng nghe cho kỹ.
Các Bí Sô thưa: Bạch Thế Tôn! Chúng con muốn được nghe.
Bấy giờ, Đức Phật vì các Bí Sô so sánh về tuổi thọ của chúng sinh.
Các Bí Sô nghe rồi hoan hỷ vui mừng, thưa Đức Thế Tôn lần nữa: Cúi xin Thế Tôn hãy diễn nói rộng cho chúng con được rõ.
Đức Thế Tôn bảo các Bí Sô: Lành thay! Lành thay! Các ông nên nghe cho kỹ.
Bây giờ ta nói đây: Tuổi thọ trong địa ngục Vô gián hơn một trung kiếp. Bảy địa ngục trên tuổi thọ dài ngắn không giống nhau.
Các Bí Sô nên biết! Đây là so sánh về tuổi thọ trong địa ngục. Khi hết số kiếp ấy rồi, sau đó mới chết. Các ông nên biết! Ba mươi ngày đêm trong cõi người là một ngày đêm trong cõi ngạ quỷ.
Lấy ba mươi ngày đêm thành một tháng, lấy mười hai tháng thành một năm. Lấy số năm dài lâu tính thành năm trăm thì tuổi thọ ở ngạ quỷ mới hết. Nếu tính theo bốn đại châu, thì Bắc Châu sống một ngàn tuổi, hai châu Đông và Tây theo thứ tự giảm đi một nửa. Nam châu không nhất định. Kiếp sơ tuổi thọ vô biên nhưng đến cuối cùng thì chỉ còn mười tuổi, khoảng giữa thì không nhất định.
Bấy giờ, Đức Thế Tôn nhằm lập lại nghĩa trên nên nói kệ:
Địa Ngục luôn khổ não
Nghiệp báo khô môi cổ
Lông thân đều dựng đứng
Bụng to lớn như núi.
Tóc tai phủ cả thân
Miệng nhỏ như lỗ kim
Mặt mày đều rách nát
Ốm gầy lồi hình hài.
Tóc đỏ che cả thân
Các đốt xương lồi ra
Xấu xí đầu khô héo
Thường kêu khóc chạy mãi.
Chúng bị khổ đói khát
Bị hành hạ khốn cùng
Khóc lóc, chạy kêu than
Tự làm thì tự chịu.
Sống tham sân, thuận nghịch
Tự tạo nhân nghiệp ác
Khi tội chướng này chín
Bị đọa trong ngạ quỷ.
Người ở Châu Đông Thắng
Hai trăm năm mươi tuổi
Châu Tây Câu Đà Ni
Tuổi thọ hai trăm năm.
Sinh Bắc Câu Lô Châu
Tuổi thọ đúng ngàn năm
Châu Nam tuổi bất định
Đầu: Vô số, cuối: Mười.
Các Bí Sô bạch Đức Phật: Bắc Câu lô châu tuổi thọ một ngàn năm, sau đấy thì qua đời chăng?
Đức Thế Tôn bảo: Các ông nên biết! Người Bắc Câu Lô Châu không có ngã chấp, không có phân biệt. Nhờ hành mười thiện nên sống đúng một ngàn tuổi. Ở đây, qua đời thì sinh lên Cõi Trời. Bắc Câu Lô Châu tuy sống một ngàn tuổi nhưng sau cũng phải qua đời.
Đức Thế Tôn nói kệ:
Hữu tình khổ, bần cùng
Thích trộm tài sản người
Không tu tập điều lành
Ti tiện bị người sai.
Giàu sang nhiều của cải
Cuộc sống được đầy đủ
Vàng ngọc và tôi tớ
Người này làm việc thiện.
Tu nhân nghiệp mười thiện
Được quả giàu có lớn
Hiện đời sống Bắc Châu
Thọ lạc, rồi sinh trời.
Người Bắc Câu Lô Châu
Là vui nhất thế gian
Nhờ quá khứ bố thí
Quả cây kiếp, áo đẹp.
Không bị khổ lạnh, nóng
Cũng không có bệnh tật
Tướng mạo luôn đẹp đẽ
Nhờ quá khứ bố thí.
Phước nhiều, khó phá hoại
Lúa gạo tự nhiên sinh
Trong sạch, đẹp sáng sủa
Nhờ quá khứ bố thí.
Sống Bắc Câu Lô Châu
Ngọc ma ni chiếu sáng
Ăn uống đều tùy ý
Nhờ quá khứ bố thí.
Châu ấy rất an lạc
Có nhiều cây thuốc tốt
Sắc hương vị đầy đủ
Nhờ quá khứ bố thí.
Châu ấy không ăn rau
Luôn ăn lúa gạo thơm
Ăn không bao giờ hết
Nhờ quá khứ bố thí.
Cây trái A lam mai
Ăn không cần đứng dậy
Cành xòe quả chín đến
Nhờ quá khứ bố thí.
Có nước tám công đức
Uống vào hết bệnh não
An lạc không nguy hại
Nhờ quá khứ bố thí.
Vui chơi trong vườn cây
Thường nghe tiếng êm dịu
Vui thích vô cùng tận
Nhờ quá khứ bố thí.
Ai cũng thích cây Kiếp Kiếp Ba
Hương bột rơi nhè nhẹ
Theo gió thơm vô cùng
Nhờ quá khứ bố thí.
Âm nhạc, hoa hương đẹp
Y phục đồ trang sức
Nhớ nghĩ liền có ngay
Nhờ quá khứ bố thí.
Cỏ thơm và núi rừng
Mềm mại mọc đầy tràn
Luôn ưa thích dạo chơi
Nhờ quá khứ bố thí.
Luôn cùng nhau vui chơi
Không bao giờ nổi sân
Không ngã lại không tham
Nhờ quá khứ bố thí.
Khi Trời bắt đầu tối
Mưa rơi nhỏ nhè nhẹ
Phủi sạch những bụi đất
Nhờ quá khứ bố thí.
Con lớn, mẹ không biết
Khi qua đời không buồn
Dứt hẳn tâm luyến ái
Nhờ quá khứ bố thí.
Mẹ hiền sinh con thơ
Để bên đường rồi đi
Có sữa uống tự nhiên
Nhờ quá khứ bố thí.
Khi qua đời đều bỏ
Không một chút buồn thương
Cầm thú đem đi chôn
Nhờ quá khứ bố thí.
Trang sức khắp cả thân
Ca nhạc để vui chơi
Thích ý lại hoan lạc
Nhờ quá khứ bố thí.
Thọ mạng người châu ấy
Tất cả đúng ngàn tuổi
Không ai bị chết yểu
Nhờ quá khứ bố thí.
Thọ hưởng phước tối thắng
Bình đẳng không giống nhau
Qua đời, sinh lên Trời
Nhờ quá khứ bố thí.
Bấy giờ, Đức Phật bảo các Bí Sô: Tuổi thọ của người nơi Cõi Diêm Phù đề không nhất định. Ban đầu từ mười tuổi, cho đến trăm ngàn vạn tuổi, thọ mạng vô lượng.
Các ông nên biết! Người Cõi Diêm Phù đề hiện nay tuy sống một trăm tuổi, nhưng bị chết yểu không nhất định.
Các ông nên biết! Người Cõi Diêm Phù đề sống lâu một trăm năm, khổ nhiều vui ít.
Lại nữa, châu ấy tuy thọ mạng một trăm năm nhưng có mười bậc:
1. Phược Lỗ: Nằm ngủ không biết.
2. Câu Ma Lỗ: Làm vui giải sầu.
3. Dữ Phược: Tham đắm vào cảnh dục.
4. Mạt La Uất: Siêng năng tu sửa nghiệp của mình.
5. Bát La Chỉ Nhưỡng: Trí tuệ, biện tài thù thắng.
6. Tất Mật Lật Đế: Ghi nhớ, hiểu rõ.
7. Tất Thể Đổ: Việc làm chân chánh.
8. Vĩ Lỗ: Làm Vua có lòng thương xót.
9. Một Lật Thố: Sức khô, lực yếu.
10. Nghiệt Đa Du: Sống khoảng một trăm tuổi thì chết.
Này các Bí Sô! Chưa trọn một trăm năm thì có ba giai đoạn là lạnh, nóng và mưa, cũng gọi là ba mùa. Dù chưa tới một trăm năm, trong mười hai tháng của ba giai đoạn ấy có bốn tháng mùa lạnh, bốn tháng mùa nóng, bốn tháng mùa mưa.
Lại nữa, chưa tới một trăm năm, trong mười hai tháng có hai mươi bốn lần nửa tháng. Trong một trăm năm cuối, có tám tháng mùa lạnh, tám tháng mùa nóng và tám tháng mùa mưa. Lại nữa, trong một trăm năm, trong mười hai tháng có ba mươi sáu ngày đêm, trong tháng có mười hai lần lạnh, mười hai lần nóng, mười hai lần mưa.
Thứ đến, trong một ngàn năm, nơi mười hai tháng, mỗi tháng có ba mươi sáu ngày đêm, trong tháng có bảy mươi hai lần ăn. Trong thời gian đó có lúc ăn uống, có lúc không ăn uống, đó là lúc sân giận, lúc khổ não, lúc đi đường, lúc cúng tế, lúc làm việc gấp, lúc ngủ nghỉ, lúc say rượu và bất tỉnh.
Có khi được thức ăn mà không ăn, cũng như có khi không được thức ăn cũng không ăn. Như vậy ăn và không ăn, thì trong các lần ăn đó, nói tóm lược là được ăn, nên mới có bảy mươi hai lần ăn.
Này các Bí Sô! Cõi Diêm Phù đề này như trên đã nói, ăn từ sữa mẹ, một tháng, nửa tháng, ngày đêm và một năm, có lúc ăn uống và lúc không ăn uống, căn cứ theo khoảng giữa mà nói.
Bấy giờ, Đức Phật bảo các Bí Sô: Ta nói trong cõi người sống năm mươi năm là một ngày đêm của Cõi Trời Tứ Đại Vương, do một ngày đêm nơi Cõi Trời ấy thành một tháng nơi cõi này, mười hai tháng thành một năm.
Lấy thọ mạng lâu xa là năm trăm năm, tính theo tuổi thọ ngày đêm trong nhân gian là chín mươi lạc xoa, sau cùng thì qua đời. Tính theo thọ mạng ở Cõi Trời Tứ Đại Vương là năm trăm năm, tức là một ngày đêm ở địa ngục Đẳng hoạt.
Lấy ba mươi ngày đêm thành một tháng, mười hai tháng là một năm, lấy số năm lâu xa năm trăm làm tuổi thọ của hữu tình trong đại địa ngục đẳng hoạt. Lấy năm trăm năm thành năm trăm bốn mươi lạc xoa ở Cõi Trời Tứ Đại Vương, tức là tính theo nhân gian là một vạn sáu ngàn hai trăm câu chi năm, thì tuổi thọ trong đại địa ngục đẳng hoạt mới hết.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba