Phật Thuyết Kinh Tăng Chi Bộ - Chương Bảy - Bảy Pháp - Phẩm Bảy - ðại Phẩm - Phần Tám - Lửa
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán
PHẬT THUYẾT
KINH TĂNG CHI BỘ
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
An Thế Cao, Đời Hậu Hán
CHƯƠNG BẢY
BẢY PHÁP
PHẨM BẢY
ÐẠI PHẨM
PHẦN TÁM
LỬA
Tôi nghe như vậy!
Một thời, Thế Tôn đang bộ hành giữa dân chúng Kosala, cùng với đại chúng Tỳ Kheo. Trong khi đang đi trên con đường, Thế Tôn thấy tại một địa điểm, một nhóm lửa lớn đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn. Thấy vậy, Ngài bước xuống đường và ngồi trên chỗ đã soạn sẵn, dưới một gốc cây.
Ngồi xuống, Thế Tôn gọi các Tỳ Kheo: Này các Tỳ Kheo, các thầy có thấy nhóm lửa lớn ấy đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn không?
Thưa có, bạch Thế Tôn.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào là tốt hơn: Ôm ấp, ngồi gần hay nằm gần nhóm lửa lớn ấy đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, hay ôm ấp, ngồi gần, nằm gần tay chân mềm mại non trẻ của người con gái Sát Đế Lỵ, hay người con gái Bà La Môn, hay người con gái gia chủ?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn: Ôm ấp, ngồi gần, hay nằm gần tay chân mềm mại non trẻ của người con gái Sát Đế Lỵ, hay người con gái Bà La Môn, hay người con gái gia chủ. Khổ đau, bạch Thế Tôn, là ôm ấp, ngồi gần hay nằm gần nhóm lửa lớn ấy đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn!
Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp, sở hành bất tịnh, đáng nghi ngờ những hành vi che đậy, không phải Sa Môn, nhưng tự nhận là Sa Môn, không sống phạm hạnh, nhưng tự nhận sống phạm hạnh, nội tâm hôi hám, ứ đầy tham dục, tánh tình bất tịnh. Thật là tốt hơn cho người ấy ôm ấp, ngồi gần hay nằm gần nhóm lửa lớn ấy đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy có thể đi đến chết, hay đi đến gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới theo ác pháp tánh tình bất tịnh, ôm ấp, ngồi gần, hay nằm gần tay chân mềm mại non trẻ của người con gái Sát Đế Lỵ, hay người con gái Bà La Môn, hay người con gái gia chủ.
Như vậy, này các Tỳ Kheo, khiến cho vị ấy bất hạnh đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc gì là tốt hơn: Một người lực sĩ, với sợi dây đuôi ngựa chắc chắn, cuốn vào hai ống chân rồi siết mạnh, sợi dây ấy cắt đứt da ngoài, sau khi cắt đứt da ngoài, lại cắt đứt da trong, sau khi cắt đứt da trong, lại cắt đứt thịt, sau khi cắt đứt thịt, lại cắt đứt dây gân, sau khi cắt đứt dây gân, lại cắt đứt xương, sau khi cắt đứt xương va chạm tủy và dừng lại.
Hay là nhận sự đảnh lễ của các Sát Đế Lỵ đại phú hay các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn: Nhận sự vái chào của các Sát Đế Lỵ đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú. Khổ đau, bạch Thế Tôn, là người lực sĩ, với sợi dây đuôi ngựa chắc chắn va chạm tủy và dừng lại. Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp, ứ đầy tham dục, tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị một người lực sĩ, với sợi dây đuôi ngựa chắc chắn va chạm tủy và dừng lại.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết, hay đi đến khổ gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp, tánh tình bất tịnh, nhận sự đảnh lễ của các Sát Đế Lỵ đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay các đại gia chủ đại phú.
Như vậy khiến cho vị ấy bất hạnh đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào là tốt hơn: Bị một người lực sĩ, với cây kiếm sắc bén, được dầu rửa sạch, đập vào giữa ngực.
Hay là thọ nhận chấp tay vái chào của các Sát Đế Lỵ đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay gia chủ đại phú?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn, tức là thọ nhận chấp tay vái chào của các Sát Đế Lỵ, đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú.
Khổ đau, bạch Thế Tôn, là bị người lực sĩ, với cây kiếm sắc bén, được dầu rửa sạch, đập vào giữa ngực. Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị một người lực sĩ với cây gươm sắc bén, được dầu rửa sạch, đập vào giữa ngực.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết hay đi đến khổ gần như chết. Nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, thọ nhận chắp tay vái chào của các Sát Đế Lỵ đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú.
Như vậy khiến cho vị ấy bất hạnh, đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào là tốt hơn: Bị một người lực sĩ với các tấm sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn áp cuốn vào thân.
Hay là hưởng thọ y áo do các Sát Đế Lỵ đại phú, hay Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn tức là hưởng thọ y áo do các Sát Đế Lỵ đại phú, hay các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường. Khổ đau, bạch Thế Tôn, là bị người lực sĩ với các tấm sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn áp cuốn vào thân.
Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nêu rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp, tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị một người lực sĩ với các tấm sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn áp cuốn vào thân.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết hay đi đến khổ gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp, sở hành bất tịnh tánh tình bất tịnh, hưởng thọ các y áo, do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú, vì lòng tin cúng dường.
Như vậy, này các Tỳ Kheo, khiến cho vị ấy bất hạnh, đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào tốt hơn: Bị một người lực sĩ với cái kềm sắt nóng, cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, mở miệng và nhét vào miệng một hòn sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, hòn sắt ấy đốt cháy môi của người ấy, đốt cháy miệng, đốt cháy lưỡi, đốt cháy cổ họng, đốt cháy bụng đem theo ruột non, ruột già và thoát ra ngoài từ phần ở dưới.
Hay là thọ hưởng đồ ăn khất thực do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, các gia chủ đại phú, vì lòng tin cúng dường?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn: Hưởng thọ các đồ ăn khất thực do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú hay các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường.
Khổ đau, bạch Thế Tôn, là người bị lực sĩ với cái kềm sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, mở miệng và nhét vào miệng một hòn sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn.
Hòn sắt ấy đốt cháy môi của người ấy, đốt cháy miệng, đốt cháy lưỡi, đốt cháy cổ họng, đốt cháy bụng đem theo ruột non, ruột già và thoát ra ngoài từ phần ở dưới.
Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị một người lực sĩ với các kềm sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, mở miệng và nhét vào miệng một hòn sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn.
Hòn sắt ấy đốt cháy môi của người ấy, đốt cháy miệng, đốt cháy lưỡi, đốt cháy cổ họng, đốt cháy bụng đem theo ruột non, ruột già và thoát ra ngoài từ phần ở dưới.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết hay đi đến khổ gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp, sở hành bất tịnh tánh tình bất tịnh, hưởng thọ các đồ ăn khất thực do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, do các gia chủ đại phú, vì lòng tin cúng dường.
Như vậy, này các Tỳ Kheo, khiến cho vị ấy bất hạnh, đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào là tốt hơn: Bị một người lực sĩ nắm lấy đầu hay nắm lấy vai, ép ngồi hay ép nằm trên một giường sắt hay một ghế sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn.
Hay là hưởng thọ giường ghế do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn: Hưởng thọ giường và ghế do các nhà Sát Đế Lỵ đại phú do các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường. Khổ đau, bạch Thế Tôn, là bị người lực sĩ nắm lấy đầu hay nắm lấy vai, ép ngồi hay ép nằm trên một giường sắt hay một ghế nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn!
Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị một người lực sĩ nắm lấy đầu hay nắm lấy vai, ép ngồi hay ép nằm trên một giường sắt hay một ghế sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết hay đi đến khổ gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp, sở hành bất tịnh tánh tình bất tịnh, hưởng thọ các giường ghế do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, hay do các gia chủ đại phú, vì lòng tin cúng dường.
Như vậy, này các Tỳ Kheo, khiến cho vị ấy bất hạnh, đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, việc nào là tốt hơn: Bị một người lực sĩ nắm chân phía trên, đầu phía dưới và quăng vào một ghè sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn, tại đấy, người ấy bị nấu sôi lên như bọt nước tự mình nổi lên, tự mình chìm xuống, tự mình đi ngang.
Hay là hưởng thọ Tinh Xá do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú hay do các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường?
Bạch Thế Tôn, việc này là tốt hơn, hưởng thọ Tinh Xá do các Sát Đế Lỵ đại phú, các Bà La Môn đại phú, hay các gia chủ đại phú vì lòng tin cúng dường.
Khổ đau, bạch Thế Tôn, là bị người lực sĩ nắm chân phía trên, đầu phía dưới, và quăng người ấy vào trong một cái ghè sắt nóng đang cháy đỏ, cháy đỏ rực, cháy đỏ lửa ngọn. Tại đấy bị nấu sôi tự mình đi ngang.
Ta tuyên bố cho các thầy, này các Tỳ Kheo, ta nói rõ cho các thầy, này các Tỳ Kheo, với một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, thật là tốt hơn bị người lực sĩ nắm chân phía trên, đầu phía dưới tự mình đi ngang.
Vì cớ sao?
Vì do nguyên nhân ấy, này các Tỳ Kheo, người ấy đi đến chết hay đi đến khổ gần như chết, nhưng không vì nhân duyên ấy, sau khi thân hoại mạng chung, có thể sanh vào cõi dữ, ác thú đọa xứ, địa ngục.
Nhưng này các Tỳ Kheo, khi một người ác giới, theo ác pháp tánh tình bất tịnh, hưởng thọ tinh xá, do các Sát Đế Lỵ đại phú hay các gia chủ đại phú, vì lòng tin cúng dường, như vậy, này các Tỳ Kheo, khiến cho người ấy bất hạnh, đau khổ lâu dài, sau khi thân hoại mạng chung, sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Do vậy, này các Tỳ Kheo, các thầy cần phải học tập như sau: Chúng ta hưởng thọ các vật dụng như y áo, đồ ăn khất thực, sàng tọa, dược phẩm trị bệnh của những ai, đối với những người ấy, sở hành như vậy sẽ có quả lớn, có lợi ích hơn.
Và sự Xuất Gia của chúng ta sẽ không có trống không, có kết quả, có thành tích. Như vậy, này các Tỳ Kheo, các thầy cần phải học tập.
Này các Tỳ Kheo, với ai thấy được lợi ích của mình, thật là vừa đủ để tinh cần, không phóng dật.
Này các Tỳ Kheo, với ai thấy được lợi ích của người, thật là vừa đủ để tinh cần, không phóng dật.
Này các Tỳ Kheo, với ai thấy được lợi ích cả hai, thật là vừa đủ để tinh cần, không phóng dật. Thế Tôn thuyết như vậy.
Trong khi lời nói này được nói lên, có khoảng sáu mươi vị Tỳ Kheo hộc máu nóng từ miệng, có khoảng sáu mươi Tỳ Kheo từ bỏ học pháp và hoàn tục, nghĩ rằng: Khó làm thay, Thế Tôn! Thật khó làm thay, Thế Tôn!
Có khoảng sáu mươi Tỳ Kheo, với tâm được giải thoát, không chấp thủ các lậu hoặc.
SUNETTA
Thuở xưa, này các Tỳ Kheo, có Ðạo Sư tên là Sunetta, thuộc ngoại đạo, đã ly tham đối với các dục. Đạo Sư Sunetta, này các Tỳ Kheo, có hàng trăm đệ tử. Đạo Sư Sunetta thuyết pháp cho các đệ tử để cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên.
Này các Tỳ Kheo, những ai tâm không hoan hỷ với cuộc thuyết pháp của Đạo Sư Sunetta để cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên, khi thân hoại mạng chung, họ phải sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Này các Tỳ Kheo, còn những ai tâm hoan hỷ với cuộc thuyết pháp của Đạo Sư Sunetta để cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên, khi thân hoại mạng chung, họ được sanh lên thiện thú, Thiên Giới, cõi đời này.
Thuở xưa, này các Tỳ Kheo, có Đạo Sư tên là Mùgapakkha, có Đạo Sư tên là Aranemi, có Đạo Sư tên là Kuddàla, có Đạo Sư tên là Hatthipàla, có Đạo Sư tên là Jotipàla, có Đạo Sư tên là Araka.
Đạo Sư Araka thuộc ngoại đạo đã ly tham đối với các dục. Đạo Sư Araka, này các Tỳ Kheo, có hàng trăm đệ tử. Đạo Sư Araka thuyết pháp cho các đệ tử cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên.
Này các Tỳ Kheo, những ai tâm không hoan hỷ với cuộc thuyết pháp của Đạo Sư Araka để cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên, khi thân hoại mạng chung, họ sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục.
Này các Tỳ Kheo, còn những ai tâm hoan hỷ với cuộc thuyết pháp của Đạo Sư Araka để cọng trú với Thế Giới Phạm Thiên, khi thân hoại mạng chung, họ sanh lên thiện thú, Thiên Giới, cõi đời này.
Các thầy nghĩ thế nào, này các Tỳ Kheo, ai với tâm ác quở trách, phỉ báng, bảy bậc Đạo Sư này thuộc ngoại đạo đã ly tham đối với các dục, được hàng trăm chúng đệ tử đoanh vây, người ấy có tạo ra nhiều điều vô phước không?
Thưa có, bạch Thế Tôn.
Này các Tỳ Kheo, ai với tâm quở trách, phỉ báng bảy Đạo Sư này, thuộc ngoại đạo, đã ly tham đối với các dục, được hàng trăm chúng đệ tử đoanh vây, người ấy tạo ra nhiều điều vô phước. Còn ai với ác tâm, quở trách phỉ báng một bậc đầy đủ chánh kiến, do vậy, người này tạo ra nhiều điều vô phước hơn nữa.
Vì cớ sao?
Ta tuyên bố không kham nhẫn một người như vậy, từ trong ra ngoài, đối với các vị đồng phạm hạnh.
Do vậy, này các Tỳ Kheo, các thầy cần phải học tập như sau: Chúng ta sẽ không có tâm ác độc đối với các vị đồng phạm hạnh. Này các Tỳ Kheo, các thầy cần phải học tập như vậy.
ARAKA
Thuở xưa, này các Tỳ Kheo, có Đạo Sư tên là Araka thuộc ngoại đạo đã ly tham đối với các dục. Này các Tỳ Kheo, Đạo Sư Araka có đến hàng trăm đệ tử.
Đạo Sư Araka thuyết pháp cho các đệ tử như sau: Này Bà La Môn, ít oi là đời sống của loài người, nhỏ bé, không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não.
Với bùa chú, hãy giác ngộ! Hãy làm điều lành, sống đời phạm hạnh!
Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, giọt sương trên đầu ngọn cỏ, khi mặt trời mọc, mau chóng biến mất, không tồn tại lâu dài.
Cũng vậy, này Bà La Môn, như giọt sương là đời sống loài người, nhỏ bé, không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não.
Với bùa chú, hãy giác ngộ! Hãy làm điều lành, sống đời phạm hạnh!
Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, khi Trời mưa nặng hạt, bong bóng nước trên nước mau chóng biến mất, không tồn tại lâu dài. Cũng vậy, này Bà La Môn, như bong bóng nước là đời sống của loài người, nhỏ bé, không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não.
Với bùa chú, hãy giác ngộ! Hãy làm điều lành, sống đời phạm hạnh!
Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, con sông trên núi chảy xa, dòng nước chảy nhanh, lôi cuốn theo vật này vật khác, không có sát na nào, không có giây phút nào, không có thời khắc nào có dừng nghỉ, nó phải chảy tới, cuồn cuộn chảy, thúc đẩy chảy tới.
Cũng vậy, này Bà La Môn, ví như con sông ấy là đời sống của loài người, nhỏ bé, không đáng kể. Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, người lực sĩ tụ lại một cục nước miếng trên đầu lưỡi và nhổ đi không có phí sức.
Cũng vậy, này Bà La Môn, ví dụ với cục nước miếng là đời sống loài người, nhỏ bé, không đáng kể. Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, một miếng thịt được quăng vào một nồi sắt được hâm nóng cả ngày, mau chóng biến mất, không tồn tại lâu dài.
Cũng vậy, này Bà La Môn, ví như miếng thịt là đời sống con người, nhỏ bé, không đáng kể. Với người đã sanh, không có bất tử. Ví như, này Bà La Môn, con bò cái sắp bị giết, được dắt đến lò thịt, mỗi bước chân giơ lên là bước gần đến bị giết, gần đến chết.
Cũng vậy, này Bà La Môn, ví dụ với con bò cái sắp bị giết là đời sống con người, nhỏ bé, không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não. Với bùa chú, hãy giác ngộ, hãy làm điều lành, hãy sống phạm hạnh. Với người đã sanh, không có bất tử.
Lúc bấy giờ, này các Tỳ Kheo, tuổi thọ của loài người lên đến sáu mươi ngàn năm. Người con gái năm trăm tuổi có thể đến tuổi lấy chồng.
Lúc bấy giờ, này các Tỳ Kheo, loài người có sáu loại bệnh: Lạnh, nóng, đói, khát, đại tiện, tiểu tiện.
Này các Tỳ Kheo, bậc Đạo Sư Araka ấy, với loài người thọ mạng dài như vậy, sống lâu như vậy, ít bệnh như vậy, lại thuyết pháp cho các đệ tử như vậy: Ít oi, này Bà La Môn, là đời sống loài người, nhỏ bé không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não.
Với bùa chú, hãy giác ngộ! Hãy làm điều lành, sống đời phạm hạnh!
Với người đã sanh, không có bất tử.
Nay, này các Tỳ Kheo, ai nói một cách chơn chánh, phải nói như sau: Ít oi, là đời sống loài người, nhỏ bé, không đáng kể, nhiều khổ đau, nhiều ưu não.
Với trí tuệ, hãy giác ngộ! Hãy làm điều lành, hãy sống phạm hạnh!
Với người đã sanh, không có bất tử. Nay, này các Tỳ Kheo, ai sống lâu, vị ấy sống một trăm tuổi, ít hơn hay nhiều hơn.
Mạng sống một trăm tuổi, này các Tỳ Kheo, được chia thành ba trăm mùa: Một trăm mùa đông, một trăm mùa hạ, một trăm mùa mưa.
Này các Tỳ Kheo, dầu cho sống ba trăm mùa, người ấy sống mười hai lần một trăm tháng: Bốn trăm tháng lạnh, bốn trăm tháng nóng, bốn trăm tháng mưa.
Này các Tỳ Kheo, dầu cho sống mươời hai lần một trăm tháng, người ấy sống hai bốn lần một trăm nửa tháng: Tám trăm nửa tháng lạnh, tám trăm nửa tháng nóng, tám trăm nửa tháng mưa.
Này các Tỳ Kheo, dầu cho sống hai mươi bốn lần một trăm nửa tháng, người ấy sống ba mươi sáu lần một ngàn đêm:
Này các Tỳ Kheo, dầu cho sống ba mươi sáu lần một ngàn đêm, người ấy ăn chỉ có bảy mươi hai ngàn ngàn bữa cơm: Hai mươi bốn ngàn bữa cơm vào mùa lạnh, hai mươi bốn ngàn bữa cơm vào mùa nóng, hai mươi bốn ngàn bữa cơm vào mùa mưa. Ðây gồm có với sữa mẹ và thời gian không có đồ ăn.
Ở đây, có những khi không có bữa ăn này, nghĩa là tức giận không ăn cơm, khổ đau không ăn cơm, bịnh hoạn không ăn cơm, trai giới không ăn cơm, không thu hoạch được, không ăn cơm.
Như vậy, này các Tỳ Kheo, tuổi thọ một trăm năm của loài người được ta gọi là tuổi thọ, được gọi là lượng của tuổi thọ, được gọi là thời tiết, được gọi là năm, được gọi là tháng, được gọi là nửa tháng, được gọi là đêm, được gọi là đêm ngày, được gọi là bữa ăn, được gọi là giữa bữa ăn.
Này các Tỳ Kheo, những gì bậc Đạo Sư phải làm, vì hạnh phúc, vì lòng thương tưởng đệ tử, những việc ấy ta đã làm, vì lòng thương tưởng các thầy.
Này các Tỳ Kheo, đây là những gốc cây, đây là những căn nhà không tịnh. Này các Tỳ Kheo, hãy thiền định, chớ có phóng dật, chớ hối tiếc về sau. Ðó là lời giáo huấn của ta cho các thầy.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba