Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Bốn - Phẩm Năm - Phẩm Bốn Bài Kệ Số Năm - Chuyện Con Khỉ Tiền Thân Vànara
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán
PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
An Thế Cao, Đời Hậu Hán
TẬP MƯỜI
CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT
CHƯƠNG BỐN
PHẨM NĂM
PHẨM BỐN BÀI KỆ SỐ NĂM
CHUYỆN CON KHỈ
TIỀN THÂN VÀNARA
Ta từ nước, cá ơi. Chuyện này do bậc Ðạo Sư kể khi Ngài trú tại Trúc Lâm về cách Đề Bà Đạt Đa định giết Đức Phật.
Tình tiết dẫn đến câu chuyện đã được kể chi tiết trước đây. Ngày xưa, khi Vua Brahmadatta đang trị vì xứ Ba La Nại, Bồ Tát sinh ra là một con khỉ ở vùng Tuyết Sơn. Khi lớn lên Ngài sống trong Sông Hằng.
Bấy giờ, một con cá sấu cái sống trong Sông Hằng, rất khao khát được ăn trái tim của Bồ Tát, liền ngỏ ý với chồng.
Cá sấu đực tự nghĩ: Ta sẽ giết con khỉ bằng cách nhận chìm nó xuống nước rồi lấy trái tim cho vợ ta.
Vì vậy nó đến nói với Bồ Tát: Này bạn, chúng ta hãy đi ăn trái cây rừng trên một hòn đảo kia.
Làm sao mà tôi đến đó được?
Bồ Tát nói.
Tôi sẽ đặt bạn trên lưng tôi và mang bạn đến đó. Cá sấu trả lời. Bồ Tát không biết ý định của cá sấu, liền nhảy lên ngồi trên lưng nó. Cá sấu sau khi bơi một đoạn ngắn, liền bắt đầu lặn xuống.
Khỉ bảo: Này ông, sao ông nhận chìm tôi xuống nước thế?
Cá sấu nói: Ta sắp giết ngươi và cho vợ ta trái tim của ngươi.
Bồ Tát nói: Hỡi ông bạn khờ khạo, bộ ông tưởng rằng trái tim của tôi ở bên trong tôi đấy à?
Thế thì ngươi để nó ở đâu?
Ông không thấy nó đang treo ở cây sung đằng kia ư?
Ta thấy rồi, cá sấu đáp.
Nhưng ngươi có chịu cho ta không?
Vâng, chịu chứ. Khỉ đáp.
Thế là cá sấu thật là ngu, mang khỉ và bơi đến gốc cây sung trên bờ sông.
Bồ Tát phóng khỏi lưng cá sấu và đứng trên cây sung và đọc các bài kệ:
Ta từ nước, cá ơi!
Lên tới đất khô này,
Há chỉ để sau tốt
Rơi vào thế lực ngươi?
Mít, hồng đào đó kìa,
Khi ta đã chán ra,
Sung đây ta nên hái,
Hơn trái xoài đằng xa.
Kẻ nào gặp dịp tốt
Mà chẳng vươn lên được,
Dưới chân kẻ nghịch thù,
Thảm thương nằm lạy lục.
Kẻ nào biết ngay liền
Nỗi nguy biến phần mình,
Không hề bị uy hiếp.
Trước kẻ nghịch cường quyền.
Bồ Tát đọc bốn bài kệ trên về sự thành công trong các việc đời, rồi liền ngay đó vụt biến vào đám cây rậm. Sau khi chấm dứt bài thuyết giảng, bậc Bồ Tát nhận diện tiền thân. Bấy giờ Đề Bà Đạt Đa là con cá sấu, còn ta là con khỉ.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Nguyệt đăng Tam Muội - Phần Mười Sáu
Phật Thuyết Kinh Tương ứng Tương Khả
Phật Thuyết Kinh Trường Bộ - Kinh Thập Thượng - Phần Tám - Mười Pháp
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Chủng Tử - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Tỳ Lô Giá Na Thành Phật Thần Biến Gia Trì Quảng đại Thành Tựu Du Già - Phần Bốn
Phật Thuyết Kinh đại Bảo Tích - Pháp Hội Thứ Nhất - Pháp Hội Tam Tụ Luật Nghi - Phần Sáu
Phật Thuyết Kinh đại Bảo Tích - Pháp Hội Thứ Ba Mươi Bốn - Pháp Hội Công đức Bảo Hoa Phu Bồ Tát
Phật Thuyết Kinh chánh Pháp Hoa - Phẩm Hai - Thiện Quyền - Phần Một