Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Bốn - Phẩm Năm - Phẩm Bốn Bài Kệ Số Năm - Chuyện Xứ Baverù Tiền Thân Bàveru

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG BỐN  

PHẨM NĂM

PHẨM BỐN BÀI KỆ SỐ NĂM  

CHUYỆN XỨ BAVERÙ

TIỀN THÂN BÀVERU  

Trước khi công có chỏm. Chuyện này do bậc Ðạo Sư kể tại Kỳ Viên về một số ngoại Đạo Sư mất các lợi dưỡng và vinh dự mà họ đã có.

Các ngoại Đạo Sư này vốn nhận được lợi dưỡng và cung tôn nhưng đến khi Đức Phật ra đời thì họ không còn được như thế nữa. Họ trở nên giống như những con đom đóm giữa lúc bình minh.

Các Tỳ Kheo bàn luận về số phận của họ trong pháp đường. Bậc Ðạo Sư đến và hỏi các Tỳ Kheo đang họp nhau bàn tán vấn đề gì.

Khi nghe họ thuật lại, Ngài dạy: Này các Tỳ Kheo, không phải chỉ bây giờ mà xưa kia cũng thế, trước khi những ngưới có đức hạnh xuất hiện, những kẻ vô danh đạt được lợi dưỡng và cung tôn cao nhất. Nhưng đến khi những người có đức hạnh xuất hiện thì những kẻ vô hạnh mất lợi dưỡng và cung tôn.

Rồi Ngài kể một chuyện ngày xưa. Ngày xưa, khi vua Brahmadatta đang trị vì xứ Ba La Nại, Bồ Tát sinh ra là một con công. Khi lớn lên, Ngài rất xinh đẹp và sống trong một khu rừng nọ.

Bấy giờ có một số thương gia đến Bàveru mang theo trên tàu một con quạ lạ. Vào thời ấy, không có chim chóc nào ở Bàveru cả. Những người sinh trưởng ở xứ Bàveru thỉnh thoảng đến và thấy con chim này đậu trên chóp cột buồm.

Họ bảo: Hãy để ý đến màu da của con chim này. Hãy nhìn cái mồm ở cuối cổ họng nó, đôi mắt giống như hai viên ngọc của nó.

Họ ca ngợi con Quạ như thế và nói với các thương gia ấy: Này các ông, hãy cho chúng tôi con chim này đi. Chúng tôi cần nó, các ông có thể kiếm được một con khác trong xứ các ông.

Các thương gia bảo: Thế thì hãy theo giá cả mà lấy nó đi.

Họ bảo: Hãy bán nó cho chúng tôi với giá một đồng nhé!

Các thương gia trả lời: Chúng tôi không bán nói với giá ấy đâu!

Rồi cứ tăng dần giá tiền, những người kia bảo: Hãy bán cho chúng tôi với giá một trăm đồng.

Các thương gia nói: Con chim này rất lợi ích cho chúng tôi, nhưng thôi hãy tạo tình bằng hữu giữa chúng ta vậy. Và họ bán nó với giá một trăm đồng tiền.

Những người dân địa phương ấy nhận lấy con quạ và bỏ nó vào trong một cái lồng vàng, cho nó ăn đủ thứ, cá, thịt, trái cây rừng.

Ở một nơi không có chim, một con quạ có mười đặc tính xấu lại được lợi dưỡng và trọng vọng cao nhất. Lần kế, những thương gia kia lại đến Vương Quốc Bàveru họ mang theo một con công chúa mà họ dạy nó kêu lên khi họ búng ngón tay và nhảy múa khi họ vỗ tay.

Khi đám đông tu tập lại, con công đứng ở phần trước chiếc tàu, vỗ cánh kêu lên thật êm ái và nhảy múa.

Mọi người trông thấy nó rất thích thú, và họ bảo: Con vương điểu này thật đẹp và được khéo dạy quá. Hãy cho chúng tôi đi.

Các thương gia nói tiếp: Lần đầu, chúng tôi mang đến một con quạ, các ông đã lấy nó đi. Lần này, chúng tôi mang đến con công chúa này, các ông cũng đòi lấy nữa.

Thiệt là không thể đến mà nêu tên bất cứ con chim nào tại xứ của các ông nữa!

Họ nói: Thưa các ông, hãy vui lòng cho chúng tôi con chim này và hãy kiếm một con khác trong xứ của các ông.

Sau khi tăng mãi giá lên, cuối cùng họ mua được con công chúa với giá một ngàn đồng.

Họ bỏ nó vào trong một cái lồng được trang hoàng bằng bảy viên ngọc, cho nó ăn cá, thịt và trái cây rừng, cũng như mật, bắp chiên, nước đường v.v... con công chúa đã tiếp nhận được lợi dưỡng và trọng vọng cao nhất.

Từ khi con công đến, con quạ không còn được lợi dưỡng và trọng vọng nữa. Chẳng còn ai muốn nhìn tới nó nữa. Quạ không còn được đồ ăn loại cứng và loại mềm nữa, quạ, quạ rồi bay đi, đậu trên một đống phân.

Bậc Ðạo Sư liên kết hai câu chuyện và với trí tuệ toàn hảo, Ngài đọc các bài kệ sau đây:

Trước khi công có chỏm

Xuất hiện ở nơi đây.

Quạ được thịt, trái cây,

Làm quà cung dâng đến.

Giọng ngọt ngào trìu mến,

Công đến Bà Ve Ru,

Quạ liền bị khước từ,

Lợi dưỡng và danh vọng.

Người ta rất kính trọng

Nhiều Đạo Sĩ tu hành.

Ðến khi Phật khai minh

Ánh hào quang chân lý.

Khi với giọng từ ái,

Ðức Phật thuyết pháp ra.

Ngoại đạo bị người ta

Tước đi mọi danh lợi.

Sau khi đọc bốn bài kệ này, bậc Ðạo Sư nhận diện tiền thân: Bấy giờ Đạo Sĩ Kỳ Na Nàthaputta là con quạ, còn ta là con công chúa.

***

Tổng hợp