Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Chín - Phẩm Chín Bài Kệ - Chuyện Vị Khổ Hạnh Ca Diếp Nhiều Lông Tóc Tiền Thân Lomasa Kassapa

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG CHÍN  

PHẨM CHÍN BÀI KỆ  

CHUYỆN VỊ KHỔ HẠNH

CA DIẾP NHIỀU LÔNG TÓC

TIỀN THÂN LOMASA KASSAPA  

Ðại Vương sẽ giống hệt Ind ra. Bậc Ðại Sư kể chuyện này trong lúc trú tại Kỳ Viên về một Tỳ Kheo có tâm thế tục.

Bậc Ðạo Sư hỏi vị ấy có thật ông đang mơ tưởng chuyện thế tục chăng, và khi ông công nhận là đúng như vậy, bậc Ðạo Sư bảo: Này Tỳ Kheo, ngay cả người đạt danh vọng tối cao đôi khi cũng phạm vào một việc ô danh. Những tội lỗi như thế làm ô uế những vị thanh tịnh, huống nữa là một kẻ như ông. Rồi Ngài một chuyện quá khứ. 

Ngày xưa Vương tử Brahmadatta, con Vua Brahmadatta ở Ba La Nại, và con trai vị Tế Sư hoàng gia tên là Kassapa là đôi bạn đồng học mọi nghệ thuật tại nhà một Giáo Sư. Dần dần khi Vua cha băng hà, thái tử lên trị vì Quốc Độ.

Kassapa nghĩ: Hiền hữu ta đã lên làm Vua và sẽ ban đại quyền lực cho ta.

Song ta có cần gì quyền lực?

Ta muốn giã từ Đức Vua cùng song thân và trở thành vị khổ hạnh. Vì vậy Ngài vào vùng Tuyết Sơn sống đời tu hành, vào ngày thứ bảy Ngài thành đạt các thắng trí và các Thiền chứng và tự kiếm sống bằng những thứ nhặt được giữa đồng hoang. Quần chúng đặt cho Ngài biệt danh nhà khổ hạnh Lomasa Kassapa Ca Diếp có nhiều lông tóc.

Vì hành hạ thân xác, và trở thành vị khổ hạnh khắc nghiệt cao độ. Do công năng khổ hạnh này, cung của Thiên Chủ Sakka Ðế Thích rúng động.

Sakka suy xét duyên cớ, quan sát Ngài và suy nghĩ: Vị khổ hạnh này nhờ công năng toả nhiệt độ mãnh liệt như thế, có thể khiến ta rớt khỏi ngai Ðế Thích. Ta sẽ phá huỷ khổ hạnh của vị ấy sau khi bí mật hội kiến với Vua Ba La Nại.

Nhờ thần lực của một vị Thiên Chủ, Ðế Thích vào cung của Vua Ba La Nại lúc nửa đêm và chiếu sáng toàn thể cung thất với hào quang trên thân, vừa đứng trên không trước mặt Vua, Thiên Chủ vừa thức Vua dậy và nói: Thưa Ðại Vương, dậy đi.

Vua hỏi: Ngài là ai?

Vua hỏi. 

Ta là Sakka.

Thiên Chủ đáp: Ngài đến đây vì duyên cớ gì?

Thưa Ðại Vương, Ðại Vương có muốn quyền ngự trị duy nhất toàn cõi Diêm Phù Đề Ấn Ðộ này chăng?

Dĩ nhiên trẫm muốn.

Nghe thế Thiên Chủ bảo: Vậy hãy đưa Lomasa Kassapa về đây và ra lệnh cho vị ấy làm lễ tế đàn bằng cách giết thú vật, rồi Ðại Vương sẽ trở thành vĩ đại như Thiên Chủ Sakka tức Indra, thoát khỏi già chết, và cầm quyền khắp cõi Diêm Phù Đề.

Rồi Ngài ngâm vần kệ đầu:

Ðại Vương sẽ giống hệt Indra,

Sẽ chẳng chết đi, cũng chẳng già,

Ví thử Kassapa nhận lệnh

Tế đàn sinh vật tại cung Vua.

Nghe lời Ngài, Vua sẵn sàng chấp thuận.

Sakka bảo: Thế thì đừng chậm trễ. Rồi Ngài biến mất.

Hôm sau, Vua triệu vị Quốc Sư tên Sayha đến bảo:

Này Tôn Giả, xin đến gặp thân hữu Lomasa Kasaspa của trẫm và nhân danh trẫm nói với người như vậy: Nếu Ðại Vương khuyến dụ được Ngài làm lễ hiến tế sinh vật, đại vương sẽ trở thành vị chúa độc nhất ở toàn cõi Diêm Phù Đề và sau đó ban Ngài nhiều vùng lãnh thổ như ý Ngài muốn. Vậy xin Ngài cùng đi với tôi về làm lễ tế đàn.

Vị ấy đáp: Tâu Ðại Vương, xin vâng.

Sau đó dùng trống lệnh truyền tìm chỗ vị khổ hạnh cư trú, và khi có người kiểm lâm bảo: Tiểu Thần biết, Sayha liền đi theo sự hướng dẫn của y cùng một đoàn tuỳ tùng đông đảo, đến kính lễ vị Hiền Nhân và vừa cung kính ngồi một bên, vừa trình thông điệp của Vua.

Vị Hiền Nhân liền bảo:

Này Sayha, Tôn Giả nói gì vậy?

Rồi Ngài ngâm bốn vần kệ từ chối vị này:

 Không hải đảo nào giữa đại dương

Ðược người canh giữ thật an toàn

Hòng mong lôi cuốn ta, Tôn Giả,

Vào việc bạo tàn đại bất lương.

Lòng tham lợi dưỡng với vinh danh,

Tội ác từ đây vẫn phát sinh,

Ðưa đến khổ ưu không gián đoạn

Ác hành tai hại đáng chê khinh!

Thà làm kẻ khốn khó ly gia,

Khất thực kiếm ăn khắp mọi nhà

Hơn phải tạo nên điều tội lỗi

Sẽ mang ô nhục trút đầu ta.

Thà cầm bình bát ở trong tay

Ðể tránh thật xa tội lỗi này,

Hơn chiếm được toàn quyền Quốc Độ

Nhờ hành động ác độc như vậy.

Sau khi nghe Ngài nói, vị Quốc Sư ra về trình Vua.

Vua suy nghĩ: Nếu vị ấy không chịu đến đây thì ta làm gì được?

Rồi ngồi im lặng.

Nhưng nửa đêm, Thiên Chủ Sakka lại đến đứng trên không và bảo: Thưa Ðại Vương, tại sao Ðại Vương không truyền gọi ẩn sĩ Lomasa Kassapa về và ra lệnh vị ấy làm lễ hiến tế súc vật?

Khi được lệnh truyền gọi, vị ấy đã từ chối về đây.

Thưa Ðại Vương, hãy trang điểm cho công chúa Candavatì Nguyệt Nương, ái nữ của Ðại Vương, và nhờ chính tay Sayha đưa nàng đi và bảo vị ấy: Nếu Tôn Giả muốn về dâng tế lễ, Chúa Thượng sẽ ban thưởng công nương này làm vợ Ngài. Rõ ràng vị ấy sẽ sinh lòng say mê công chúa và về đây.

Vua sẵn sàng chấp thuận và hôm sau nhờ chính tay Sayha đưa công chúa đi. Sayha đem công chúa đến đó, và sau lời chào hỏi thông thường cùng ca ngợi vị Hiền giả, vị Quốc Sư bảo đưa đến trình diện với Ngài nàng công chúa diễm lệ khả ái như tiên nữ cung kính đứng xa xa.

Vị khổ hạnh mất ngay trí đức khi nhìn thấy nàng và chỉ nhìn thế thôi, Ngài đã tiêu tan hết thiền lực.

Vị Quốc Sư thấy Ngài đã đắm say luyến ái nàng, liền bảo: Thưa Tôn Giả, nếu Tôn Giả muốn hiến tế, Chúa Thượng sẽ ban công chúa này về làm vợ Ngài.

Ngài rung động vì mãnh lực của tham dục liền hỏi: Chắc chắn Chúa Thượng sẽ ban nàng cho ta chứ?

Ðúng vậy, nếu Ngài làm tế lễ, Chúa Thượng sẽ ban nàng cho Ngài. Tốt lắm. Nếu ta được nàng, ta sẽ làm lễ hiến tế.

Rồi đem nàng đi cùng Ngài ngay lúc ấy với các chòm tóc bện của một vị khổ hạnh và mọi thứ khác, Ngài leo lên chiếc vương xa lộng lẫy đi về Ba La Nại. Còn Vua, ngay khi nghe tin đang chắc chắn đến đó, liền chuẩn bị lễ đàn ở hố hiến tế sinh vật.

Khi thấy Ngài đã đến, Vua bảo: Nếu Hiền hữu dâng lễ hiến tế, trẫm sẽ sánh ngang với Thiên Chủ Indra, và khi tế lễ hoàn tất, trẫm sẽ ban công chúa cho Hiền hữu.

Vị khổ hạnh Kasapa sẵn sàng chấp thuận. Vì thế hôm sau Vua cùng công chúa Candavatì đi đến hố hiến tế sinh vật. Tại đó có đủ loại súc vật bốn chân như voi, ngựa, bò đực và các loài khác đặt thành một dãy. Ẩn sĩ Kasapa lãnh việc hiến tế bằng cách giết chết tất cả bọn chúng.

Lúc ấy thần dân tụ tập quanh đó bảo: Hỡi Tôn Giả Lomasa Kasapa, việc này không thích hợp cũng không xứng đáng với Ngài, tại sao Ngài làm như vậy?

Và vừa than vừa khóc, họ vừa ngâm hai vần kệ:

Nhật, nguyệt đều mang đại lực thân,

Thuỷ triều không nhượng lực phàm trần,

La Môn, Ðạo Sĩ đầy oai lực,

Song vẫn kém xa lực nữ nhân.

Nguyệt Nương cũng vậy, đã làm cho

Ca Diếp Hiền Nhân mắc tội to,

Thúc giục Ngài theo lời Chúa Thượng,

Tế đàn sinh vật tại cung Vua.

Vào lúc này để bắt đầu tế lễ, Kasapa nhấc bảo kiếm lên để đánh vào cổ vương tượng. Con voi thấy thanh kiếm, kinh hoàng sợ chết, liền rống thật lớn. Khi nghe tiếng voi rống, các súc vật kia, cả bầy voi ngựa, bò đực vì sợ chết, đồng rống lên thật lớn và quần chúng cũng kêu thét lên.

Kasapa nghe các tiếng rống kia, lòng xúc động và nghĩ lại các chòm tóc bện của mình. Lúc ấy Ngài nhờ đến các chòm tóc, râu và lông phủ khắp ngực và toàn thân.

Ðầy hối hận, Ngài kêu lớn: Than ôi, ta đã phạm ác nghiệp không xứng đáng với tính cách của ta.

Rồi Ngài ngâm vần kệ thứ tám bày tỏ xúc động của mình:

Ác nghiệp này ta đã muốn làm,

Chính là kết quả của lòng tham,

Cái mầm dục vọng đang tăng trưởng,

Gốc rễ nó, ta quyết cắt ngang.

Sau đó Vua phán: Này Hiền hữu, đừng sợ, hãy dâng tế lễ và ngay bây giờ trẫm sẽ ban cho Hiền hữu công chúa Candavatì, cùng với vương quốc của trẫm và cả một đống châu báu cao ngất nữa.

Nghe thế, Ẩn Sĩ Kassapa đáp: Tâu Ðại Vương, ta không muốn tội ác này tràn ngập tâm ta.

Rồi ngâm vần kệ kết thúc:

Ðáng ghét bao tham dục thế thường

Thà theo khổ hạnh tốt lành hơn,

Ta làm ẩn sĩ nguyền ly dục,

Ngài giữ nước nhà với Nguyệt Nương.

Cùng với những lời này, Ngài tập trung vào một đối tượng thiền quán. Khi phục hồi được định lực đã mất, Ngài ngồi bắt chéo chân trên không, thuyết pháp cho Vua, khuyên nhủ Vua tinh cần làm thiện sự và bảo Vua huỷ bỏ tế đàn cùng ban lệnh ân xá cho quần chúng.

Rồi thể theo lời thỉnh cầu của Vua, Ngài bay lên không trở về nơi an trú của mình. Trong thời gian Ngài còn sống, Ngài tu tập các phạm trú viên mãn tứ vô lượng tâm và được sinh lên Phạm Thiên Giới. Sau pháp thoại, bậc Ðạo Sư tuyên thuyết các sự thật. Lúc kết thúc các sự thật, vị Tỳ Kheo có tâm thế tục đã đắc Thánh Quả A La Hán.

Rồi Ngài nhận diện tiền thân: Thuở ấy vị đại Quốc Sư là Sàriputta và vị khổ hạnh Lomassa Kasapa chính là ta.

***

Tổng hợp