Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Bốn - Phẩm Asadisa - Chuyện Tâm Bất Tịnh Tiền Thân Anabhirati

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG HAI  

PHẨM BỐN

PHẨM ASADISA  

CHUYỆN TÂM BẤT TỊNH

TIỀN THÂN ANABHIRATI  

Như nước đục, không trong. Câu chuyện này, khi ở Kỳ Viên, bậc Ðạo Sư kể về một thanh niên Bà La Môn. Chàng tinh thông ba tập Vệ Đà, giảng dạy thánh điển cho nhiều thanh niên Sát Đế Lỵ và Bà La Môn.

Sau một thời gian, thanh niên ấy xây dựng gia đình, tâm tư suy nghĩ đến y phục, trang sức, nam nô, nữ tỳ, ruộng đất, trâu bò, vợ con v.v... bị tham sân si chi phối, tâm tư vẩn đục, chàng không thể đọc các chân ngôn theo thứ tự rõ ràng.

Một hôm, người ấy đem theo nhiều hương, vòng hoa, đi đến Kỳ Viên cúng dường, đảnh lễ bậc Ðạo Sư, rồi ngồi xuống một bên.

Bậc Ðạo Sư Ân cần nói chuyện với người ấy và hỏi: Này cư sĩ, ông dạy học các chân ngôn.

Ông có thuộc lòng các chân ngôn ấy chăng?

Bạch Thế Tôn, lúc trước con thuộc lòng các chân ngôn ấy, nhưng từ khi con lập gia đình, tâm con trở nên vẩn đục, do vậy, con không thuộc lòng các chân ngôn ấy như trước nữa!

Bậc Ðạo Sư nói: Này cư sĩ, không phải chỉ nay ông mới như vậy. Thuở trước tâm ông không vẩn đục, ông đã thuộc lòng các chân ngôn. Nhưng khi ông bị các dục vọng chi phối, thì ông không nhớ các Chân ngôn nữa.

Nói vậy xong, theo lời yêu cầu của cư sĩ ấy, bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ. Thuở xưa, khi Vua Brahmadatta trị vì Ba La Nại, Bồ Tát sanh vào một gia đình Bà La Môn giàu có. Khi đến tuổi trưởng thành, Bồ Tát học thuộc lòng các Chân ngôn ở Takkasilà và trở thành bậc Sư Trưởng có danh tiếng.

Khi trở về Ba La Nại, Bồ Tát dạy các chân ngôn ấy cho một số đông thiếu niên Sát Đế Ly và Bà La Môn. Trong số ấy có một thanh niên Bà La Môn học thuộc lòng ba tập Vệ Đà mà không ngập ngừng một câu nào cả và trở thành phụ tá cho Sư Trưởng dạy các Chân ngôn.

Sau một thời gian, vị ấy lập gia đình, luôn luôn bận tâm vì gia sự, nên tâm trở thành vẩn đục, không thể tụng đọc thuộc lòng các Chân Ngôn nữa.

Rồi vị Sư Trưởng đi đến thăm thanh niên ấy và hỏi: Này thanh niên, con có còn thuộc lòng các Chân Ngôn không?

Chàng đáp: Từ khi con lập gia đình, tâm con trở thành vẩn đục, con không thể đọc thuộc lòng các Chân Ngôn.

Vị Sư Trưởng nói: Này con thân, khi tâm bị vẩn đục, dù con cố học kỹ lưỡng đến đâu đi nữa, cũng không thể đọc thuộc lòng các chân ngôn được. Nhưng khi tâm trong sáng thì có thể nhớ chúng rõ ràng.

Sau đó Bồ Tát đọc hai bài kệ này:

Như nước đục, vấy bùn,

Không thấy sò, hến, cá.

Sạn, cát nằm phía dưới,

Cũng vậy, tâm vẩn đục

Không thấy được lợi mình,

Không thấy được lợi người.

Như nước lặng trong suốt,

Thấy sò, cá nằm dưới,

Cũng vậy, tâm thanh thản

Thấy lợi mình, lợi người.

Sau khi bậc Ðạo Sư kể pháp thoại này, Ngài trình bày các sự thật.

Cuối bài giảng ấy, thanh niên Bà La Môn đắc quả Dự Lưu và Ngài nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ, thanh niên này là thanh niên Bà La Môn kia và vị Sư Trưởng là ta vậy.

***

Tổng hợp