Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Hai - Phẩm Santahava - Chuyện Vua Susìma Tiền Thân Susìma

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG HAI  

PHẨM HAI

PHẨM SANTAHAVA  

CHUYỆN VUA SUSÌMA

TIỀN THÂN SUSÌMA  

Hơn trăm voi toàn đen. Câu chuyện này, khi trú ở Kỳ Viên, bậc Ðạo Sư đã kể về sự bố thí tùy theo ý muốn. Tại Xá Vệ, đôi khi một gia đình cúng dường cho chúng Tỳ Kheo do Đức Phật lãnh đạo.

Đôi khi họ bố thí cho các ngoại đạo, đôi khi nhiều người hội họp thành một tổ chức, chung nhau bố thí. Đôi khi cùng chung một con đường, đôi khi toàn thể dân ở thành quyên góp tùy nguyện rồi bố thí.

Trong trường hợp này, toàn dân trong thành quyên góp tùy nguyện, nhưng khi sắp đặt tất cả vật dụng để bố thí, họ chia thành hai phe. Một số người muốn bố thí tất cả vật dụng cho các ngoại đạo.

Một số người muốn bố thí cho chúng Tỳ Kheo với Đức Phật là vị lãnh đạo. Vì vậy có sự cãi vã, đệ tử các ngoại đạo binh vực các ngoại đạo, đệ tử Đức Phật binh vực chúng Tỳ Kheo.

Khi quyết định lấy số đông, thì những người nói: Chúng tôi bố thí cho Chúng Tăng với Đức Phật là vị lãnh đạo chiếm đông hơn nên được chấp nhận. Ðệ tử các ngoại đạo không thể ngăn chận các sự bố thí cúng dường Đức Phật. Các người thị dân mời Chúng Tăng với Đức Phật là vị lãnh đạo.

Họ tổ chức bố thí lớn trong bảy ngày, và đến ngày thứ bảy, họ cúng dường tất cả các vật dụng. Bậc Ðạo Sư nói lời tùy hỷ công đức. Rồi Ngài chỉ dạy cho đại chúng về các quả tu chứng.

Tại Tinh Xá Kỳ Viên vào buổi chiều, các Tỳ Kheo hội họp tại chánh pháp đường, và nói lên câu chuyện này: Thưa các Hiền Giả, đệ tử các ngoại đạo cố gắng ngăn chận sự cúng dường Đức Phật, nhưng họ không thể ngăn chận. Tất cả vật dụng bố thí ấy đều được đặt dưới gót chân của Đức Phật.

Ôi, vĩ đại thay là sức mạnh của Đức Phật!

Bậc Ðạo Sư đến và hỏi: Này các Tỳ Kheo, các ông họp tại đây và đang bàn vấn đề gì?

Khi được trả lời vấn đề trên, bậc Ðạo Sư nói: Này các Tỳ Kheo, không phải chỉ nay ngoại đạo mới cố gắng ngăn chận sự bố thí cho ta. Thuở xưa, họ đã cố gắng như vậy rồi. Nhưng các vật dụng bố thí trong tất cả trường hợp rồi cũng được đặt dưới gót chân của ta.

Nói vậy xong, bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ. Thuở xưa, có một thời Vua Susìma trị vì ở Ba La Nại. Lúc bấy giờ Bồ Tát nhập mẫu thai một nữ Bà La Môn là vợ của vị cố vấn tế tự cho Vua. Khi Bồ Tát lên mười sáu tuổi, người cha mệnh chung.

Khi còn sống, người cha là vị chủ trì hội lễ voi. Tất cả những đồ trang bị, trang sức cho các con voi đi dự hội đều thuộc sở hữu người cha. Nhờ vậy, sau ngày hội lễ voi, người cha thâu hoạch được mười triệu đồng tiền vàng. Lúc bấy giờ, hội lễ voi đã đến.

Các Bà La Môn đi yết kiến Vua và thưa: Tâu Ðại Vương, lễ voi năm nay đã đến. Chúng ta cần phải chuẩn bị tổ chức lễ cho thật tốt. Nay con trai của vị Bà La Môn cố vấn tế lễ còn quá trẻ, lại không biết ba tập Vệ Đà và không biết tượng Kinh những vấn đề kiến thức liên hệ đến voi. Hãy để cho chúng thần tổ chức hội lễ voi. Vua chấp thuận việc này.

Các Bà La Môn nghĩ: Chúng ta không cho người con của vị cố vấn tế tự tổ chức hội lễ voi, chính chúng ta đứng ra tổ chức. Chúng ta sẽ thâu nhiều tiền. Họ hoan hỷ đi ra. Còn bốn ngày nữa sẽ đến ngày lễ hội.

Mẹ Bồ Tát được tin, suy nghĩ: Suốt bảy đời truyền thống này sẽ chấm dứt ở gia đình chúng ta, và tài sản sẽ bị tổn giảm. Vì vậy, bà mẹ buồn sầu muộn và gào khóc.

Bồ Tát hỏi: Vì sao mẹ khóc?

Và khi nghe rõ lý do, Bồ Tát nói: Thưa mẹ, khi nào họ tổ chức lễ hội voi.

Bà mẹ nói: Này con thân, con không biết ba tập Vệ Đà lại không biết tượng Kinh, làm sao con có thể tổ chức hội lễ được?

Thưa mẹ, khi nào họ tổ chức hội lễ voi?

Này con thân, còn bốn ngày nữa.

Thưa mẹ, các Sư Trưởng thuộc lòng ba tập Vệ Đà và tượng Kinh sống ở đâu?

Này con thân, Sư Trưởng có tiếng nhiều phương, đang sống ở Takkasilà tại nước Gandhara, cách xa khoảng hai ngàn dặm. Thưa mẹ, con sẽ không để huỷ hoại truyền thống của gia đình chúng ta. Trong một ngày, con sẽ đi đến Takkasilà. Trong một đêm, con sẽ học xong ba tập Vệ Đà và tượng Kinh.

Ngày sau, con sẽ trở về và đến ngày thứ tư, con sẽ tổ chức hội lễ voi, mẹ chớ khóc nữa. Với những lời này, Bồ Tát an ủi mẹ. Sau khi ăn xong, sáng sớm hôm sau Bồ Tát ra đi một mình.

Chỉ trong một ngày đi đến Takkasilà, Bồ Tát đảnh lễ vị Sư Trưởng hỏi Bồ Tát: Này con thân, con từ đâu đến?

Thưa Sư Trưởng, con từ Ba La Nại đến.

Vì mục đích gì?

Vì mục đích học ba tập Vệ Đà và tượng Kinh từ Sư Trưởng. Lành thay, này con thân, ta sẽ dạy cho con.

Bồ Tát thưa: Thưa Sư Trưởng, con có công việc khẩn cấp.

Bồ Tát báo cho Sư Trưởng biết mọi sự việc và thưa: Trong một ngày, con đã đi hai ngàn dặm đến đây. Hãy cho con cơ hội học một đêm nay. Ðến ngày thứ ba, sẽ là ngày lễ hội voi rồi. Con sẽ học tất cả qua một bài thôi.

Sau khi thưa vậy, Bồ Tát được Sư Trưởng bằng lòng, liền rửa đôi chân Sư Trưởng, rồi đặt một nghìn đồng tiền vàng, đảnh lễ Sư Trưởng, và ngồi xuống một bên.

Bồ Tát chăm chú học thuộc lòng cho đến lúc rạng Đông, đã xong ba tập Vệ Đà và Tượng Kinh, rồi hỏi: Thưa Sư Trưởng, có gì khác nữa không?

Khi được trả lời: Này con thân, không có gì khác, tất cả đã xong.

Bồ Tát muốn sửa cách dạy của Sư Trưởng, liền nói: Thưa Sư Trưởng, trong quyển sách này, câu kệ ấy đến quá trễ, câu này đọc sai, từ nay về sau thầy phải dạy đệ tử như thế này. Sau khi sửa sai xong, Bồ Tát ăn thật sớm, đảnh lễ bậc Sư Trưởng, và trong một ngày đi về Ba La Nại, đảnh lễ bà mẹ.

Bà mẹ hỏi: Này con thân, con đã xong học nghề chưa?

Bồ Tát thưa: Con đã học xong. Và Bồ Tát làm cho bà mẹ vui lòng. Ngày hôm sau, ngày hội lễ voi được sửa soạn. Khoảng một trăm con voi được đem ra sắp hàng, mọi thứ trang sức bằng vàng, cờ xí cũng bằng vàng, tất cả được bao phủ với một lưới bằng vàng mịn. Cả sân chầu ở cung điện Vua cũng được trang hoàng tuyệt đẹp.

Các Bà La Môn nghĩ: Chúng ta sẽ cử hành lễ voi, tất cả đều được trang sức tốt đẹp. Vua Susìma trang sức rất lộng lẫy rực rỡ ngự đến và truyền cho đem theo các vật dụng làm lễ.

Còn Bồ Tát trang sức như một Hoàng Tử với hội chúng của mình vây quanh, đi đến Vua và thưa: Tâu Ðại Vương, có đúng sự thật chăng Ngài chấm dứt truyền thống của gia đình chúng thần và cho các Bà La Môn khác tổ chức hội lễ voi, và cho họ các thứ trang sức trang bị của voi?

Rồi Bồ Tát đọc bài Kệ đầu:

Hơn một trăm voi toàn đen

Với những ngà trắng bạch,

Bao phủ với lưới vàng,

Thần đều cúng Ðại Vương!

Hỡi Vua Su Si Ma,

Có phải Ngài đã nói,

Ngài có nhớ đến chăng

Quyền lợi Tổ Tiên thần?

Vua Susìma nghe lời Bồ Tát, liền thốt lên bài kệ thứ hai:

Hơn một trăm voi vàng đen

Với những ngà trắng bạch

Bao phủ với lưới vàng,

Ðều thuộc sở hữu ta,

Ta nói, này thanh niên,

Ta cho khanh, cho khanh!

Ta thật có nhớ đến

Quyền lợi Tổ Tiên khanh.

Rồi Bồ Tát thưa với Vua: Thưa Ðại Vương, nếu Ðại Vương nhớ đến truyền thống của chúng thần, vì sao Ngài bỏ thần một bên và giao cho người khác tổ chức hội lễ voi?

Này khanh thân, ta được báo cáo khanh không biết ba tập Vệ Đà và tượng Kinh, nên ta cho các Bà La Môn khác tổ chức lễ hội voi.

Vậy tâu Ðại Vương, nếu một vị nào giữa các Bà La Môn ấy có thể đọc lên một phần của ba tập Vệ Đà và tượng Kinh với thần, xin hãy đứng lên.

Trong toàn cõi Diêm Phù Đề không một ai khác trừ thần ra có thể biết ba tập Vệ Đà và Tượng Kinh để tổ chức hội lễ voi.

Như vậy Bồ Tát rống lên tiếng rống con sư tử đáp lời Vua! Không một Bà La Môn nào có thể đứng dậy để địch lại Bồ Tát. Sau khi đòi lại truyền thống gia đình của mình, Bồ Tát liền tổ chức hội lễ voi, rồi mang theo nhiều tài sản và đi về trú xứ của mình.

Khi bậc Ðạo Sư kể pháp thoại này xong, Ngài thuyết giảng các sự thật. Sau bài thuyết giảng, một số Tỳ Kheo đắc quả Dự Lưu, một số đắc quả Nhất Lai, một số đắc quả Bất Lai, một số đắc quả A La Hán.

Và Ngài nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ bà mẹ là Mahàmàyà, người cha là Tịnh Phạn Vương Suddhodana, người cha là Ànanda, vị Sư Trưởng có danh tiếng khắp nơi là Xá Lợi Phất Sàriputta, và thanh niên Bà La Môn là ta vậy.

***

Tổng hợp