Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Mười - Phẩm Sigàla Chó Rừng - Chuyện Con Khỉ Tiền Thân Kapi

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG HAI  

PHẨM MƯỜI

PHẨM SIGÀLA CHÓ RỪNG  

CHUYỆN CON KHỈ

TIỀN THÂN KAPI  

Ẩn Sĩ này vui thích. Câu chuyện này, khi ở Kỳ Viên, bậc Ðạo Sư kể về một Tỳ Kheo lừa đảo. Tánh lừa đảo của vị này được các Tỳ Kheo biết rõ.

Tại chánh pháp đường, họ bắt đầu nói chuyện này: Này các Hiền Giả, Tỳ Kheo ấy, sau khi xuất gia trong giáo pháp giải thoát của Đức Phật, lại đầy những hành vi lừa đảo.

Bậc Ðạo Sư đến và hỏi: Này các Tỳ Kheo, các ông họp ở đây đang luận bàn vấn đề gì?

Khi nghe vấn đề trên, bậc Ðạo Sư nói: Này các Tỳ Kheo, không phải chỉ nay kẻ ấy mới lừa đảo, mà thuở trước cũng đã như vậy rồi. Chỉ vì muốn hơ lửa mà khi còn là con khỉ, nó đã lừa gạt. Rồi bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ.

Thuở xưa, khi Vua Brahmadatta trị vì ở Ba La Nại, Bồ Tát sanh ra trong một gia đình Bà La Môn ở nước Kà si. Khi Bồ Tát đến tuổi trưởng thành và đã có một con trai biết chạy chơi, thì bà vợ, một nữ Bà La Môn, mệnh chung.

Bồ Tát ẵm con trai đi vào Hy Mã Lạp Sơn, xuất gia làm vị Ẩn Sĩ, cùng con trai hành trì khổ hạnh, và sống trong một chòi lá.

Trong mùa mưa, khi mưa rơi không dứt, một con khỉ bị lạnh bức bách, đi lang thang, răng đánh khớp và run cầm cập. Bấy giờ Bồ Tát mang về một đống củi lớn, đốt lửa, nằm trong giường nhỏ. Ðứa con trai ngồi bóp chân cha.

Con khỉ ấy tìm được áo choàng của một người tu khổ hạnh đã chết, liền quấn vào đắp lên vai. Nó cầm cái gậy và ghè nước trong cái áo của Ẩn Sĩ, nó đi đến chòi lá. Vì muốn được hơ lửa, nó đứng tại đấy, giả dạng một Ẩn Sĩ.

Cậu bé tu khổ hạnh thấy nó, liền nói với cha: Này cha thân, có một nhà tu khổ hạnh đang đứng, bị lạnh bức bách, đang run cầm cập. Hãy gọi vị ấy đến hơ lửa.

Rồi cậu đọc bài kệ đầu:

Ẩn Sĩ này vui thích

An tịnh và chế ngự,

Nay đang đứng run rẩy,

Ướt át và lạnh lẽo,

Hãy mời vị ấy vào,

Trong nhà của chúng ta

Ðể chế ngự cơn lạnh,

Và tất cả khổ đau.

Bồ Tát nghe con nói liền đứng dậy nhìn, biết nó là con khỉ, bèn đọc bài kệ thứ hai:

Nó không phải Ẩn Sĩ

Vui an tịnh, chế ngự,

Nó chỉ là con khỉ,

Tìm ăn giữa cành cây,

Nó thuộc loài độc ác

Sân hận và tham lam,

Nếu để nó vào đây,

Nó làm bẩn nhà này.

Nói vậy xong, Bồ Tát lấy một que lửa, dọa con khỉ và đuổi nó chạy. Con khỉ vội leo lên, và dầu nó có ưa thích hay không ưa thích rừng núi, nó cũng không bao giờ trở lại chỗ ấy nữa.

Còn Bồ Tát làm sanh khởi các thắng trí và các thiền chứng. Ngài dạy cho cậu thanh niên khổ hạnh ấy một đề tài thiền quán và giúp cậu tu tập thiền quán và cậu cũng làm phát khởi các thắng trí và các thiền chứng. Cả hai không bao giờ thối thất thiền định, nên sau khi mạnh chung, được sanh lên Phạm Thiên Giới.

Bậc Ðạo Sư thuyết pháp thoại này và nêu rõ: Này các Tỳ Kheo, người này không phải chỉ nay mà thuở xưa cũng đã lừa đảo. Sau đó Ngài thuyết giảng các sự thật. Lúc chấm dứt bài giảng, một số đắc quả Dự Lưu, một số đắc quả Nhất Lai, một số đắc quả Bất Lai.

Và Bậc Ðạo Sư nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ, con khỉ là Tỳ Kheo lường gạt này, đứa con trai là Ràhula, và người Ẩn Sĩ là ta vậy.

***

Tổng hợp