Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Sáu - Phẩm Natamdaiha - Chuyện Con Nai Núi Tiền Thân Kurungamiga

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG HAI  

PHẨM SÁU

PHẨM NATAMDAIHA  

CHUYỆN CON NAI NÚI

TIỀN THÂN KURUNGAMIGA  

Này rùa, hãy dùng răng. Câu chuyện này, khi ở Trúc Lâm, bậc Ðạo Sư kể về Đề Bà Đạt Đa.

Lúc bấy giờ, bậc Ðạo Sư nghe Đề Bà Đạt Đa âm mưu sát hại Ngài, Ngài liền nói: Này các Tỳ Kheo, không phải chỉ nay Đề Bà Đạt Đa mới âm mưu sát hại ta. Trong thời quá khứ, kẻ ấy cũng đã như vậy rồi. Rồi bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ. 

Thuở xưa, khi Vua Brahmadatta trị vì Ba La Nại, Bồ Tát sanh làm con nai núi, sống tại một bụi cây ở trong rừng không xa một cái hồ bao nhiêu. Trên một ngọn cây gần hồ có một con chim gõ mõ làm tổ.

Trong hồ lại có một con rùa, như vậy ba con vật làm bạn với nhau, và sống chung trong tình thương yêu nhau. Một người thợ săn đang đi trong rừng nhận thấy dấu chân của Bồ Tát gần bến nước. Anh ta đặt một cái bẫy thòng lọng bằng da vững chắc như sợi dây bằng sắt, rồi bỏ đi. Bồ Tát đi đến uống nước trong canh một, bị mắc vào bẫy, liền lớn tiếng kêu cứu.

Nghe tiếng kêu của Bồ Tát, lập tức chim gõ mõ từ ngọn cây bay xuống và con rùa từ dưới nước bò lên và bàn bạc chuyện phải làm.

Con chim gõ mõ nói với con rùa: Này bạn, bạn có răng, hãy cắn đứt cái bẫy này. Còn tôi sẽ đi lập kế làm thế nào cho người thợ săn không thể đến đây được. Như vậy, hai chúng ta nỗ lực tối đa để bạn chúng ta khỏi mất mạng.

Ðể nêu rõ ý nghĩa của việc này, con chim gõ mõ đọc bài kệ đầu:

Này rùa, hãy dùng răng

Cắn đứt cái bẫy da,

Ta sẽ làm thợ săn

Không thể đến gần ta.

Con rùa bắt đầu nhai cắn sợi dây bằng da. Còn con chim gõ mõ đi vào làng người thợ săn để lập kế hoãn binh. Trời vừa tảng sáng, người thợ săn đã cầm con dao ra đi. Ngay khi con chim thấy anh ta ra khỏi trước cửa, nó kêu lên, đập đôi cánh và đánh vào miệng anh ta.

Người thợ săn suy nghĩ: Ta bị một con chim điềm xấu đánh, liền trở vào nằm một lát, rồi cầm dao đứng dậy.

Con chim suy nghĩ: Người này lần đầu đi ra bằng cửa trước, nay sẽ đi ra bằng cửa sau. Biết vậy, nó liền bay đậu phía sau nhà.

Người thợ săn cũng nghĩ: Khi ta đi ra cửa trước, ta thấy một con chim điềm xấu. Nay ta sẽ đi ra bằng cửa sau. Vì vậy anh ta đi ra bằng cửa sau. Nhưng con chim lại kêu lên, bay đến và đánh anh ta vào miệng.

Người thợ săn thấy mình bị con chim điềm xấu đánh lần thứ hai ở miệng, suy nghĩ: Con chim này không cho ta ra đi. Vì vậy anh ta trở vào nằm xuống cho đến sáng và khi mặt trời đã lên cao, anh ta mới cầm dao ra đi.

Con chim gõ mõ vội vàng bay đi trước và nói với Bồ Tát: Người thợ săn sắp tới. Lúc bấy giờ, con rùa đã nhai đứt tất cả sợi dây da, chỉ trừ một sợi. Cái răng của nó như sắp bị rụng ra và miệng nó lấm đầy máu. Bồ Tát thấy người thợ săn trẻ cầm dao trong tay đi đến nhanh như chớp, liền giựt đứt sợi dây và chạy vào rừng.

Con chim gõ mõ bay lên đậu trên ngọn cây. Con rùa quá yếu nên nằm tại chỗ. Người thợ săn quăng con rùa vào cái túi và treo túi ấy trên một khúc cây. Bồ Tát trở lui nhìn, biết con rùa bị bắt, liền quyết định sẽ cứu sống bạn. Vì thế nai liền giả vờ mất sức đứng ra để người thợ săn thấy.

Người thợ săn nghĩ: Con vật này yếu đuối rồi, ta sẽ giết nó, liền cầm dao đuổi theo Bồ Tát. Bồ Tát dụ anh ta chạy vào rừng. Khi anh ta chạy đã xa, Bồ Tát tẩu thoát khỏi anh ta và dùng một con đường khác trở về nhanh như gió. Nai lấy cặp sừng, nhấc bổng cái túi rơi xuống đất, rồi phá bỏ cái túi và cứu con rùa ra.

Con chim gõ mõ từ trên cây bay xuống, Bồ Tát khuyến bảo cả hai bạn: Tôi nhờ hai bạn cứu mạng sống, tôi đã làm những gì cần phải làm để cứu hai bạn. Nay người thợ săn sắp tới bắt các bạn, vậy này bạn chim gõ mõ, hãy đem các con của mình dời đi nơi khác. Còn rùa bạn, hãy lặn xuống nước. Và chúng làm đúng như vậy.

Bậc Ðạo Sư nhân danh bậc giác ngộ đọc bài kệ thứ hai:

Con rùa bò xuống nước

Con nai chạy vào rừng,

Còn con chim gõ mõ,

Từ trên ngọn cây cao

Vội đem bầy con nhỏ,

Bay xa thật là mau!

Người thợ săn đi đến chỗ ấy, không thấy con vật nào cả. Anh ta thấy cái túi rách, đành lượm túi lên, lòng đầy buồn bực và đi về nhà.

Con ba con vật ấy làm bạn với nhau trọn đời sống trong tình bạn không bị gián đoạn và rồi lúc chết, chúng đi theo nghiệp của mình.

Sau khi nói lên pháp thoại này, bậc Ðạo Sư nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ người thợ săn là Đề Bà Đạt Đa, con chim gõ mõ là Xá Lợi Phất, con rùa là Mục Kiền Liên và con nai là ta vậy.

***

Tổng hợp