Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Sáu - Phẩm Sáu Bài Kệ - Chuyện Củ Và Hoa Sen Tiền Thân Bhisapuppha

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG SÁU  

PHẨM SÁU BÀI KỆ  

CHUYỆN CỦ VÀ HOA SEN

TIỀN THÂN BHISAPUPPHA  

Ngài không được phép ngửi hương hoa. Bậc Ðạo Sư kể chuyện này trong lúc trú tại Kỳ Viên về một Tỳ Kheo. Chuyện kể rằng vị Tỳ Kheo ấy đã rời Kỳ Viên và trú tại Quốc Độ Kosala gần một khu rừng. Một hôm ông xuống hồ sen, khi thấy một hoa sen, ông đứng tránh gió và ngửi mùi hương sen.

Vị Nữ Thần ở trong khu rừng ấy đe dọa ông: Này Tôn Giả, Ngài ngửi trộm hương, đây là một hình thức trộm cắp. Ông hoảng sợ trở về Kỳ Viên, đến vái chào bậc Ðạo Sư và ngồi xuống một bên.

Này Tỳ Kheo, lâu nay ông ở đâu?

Bạch Thế Tôn, ở trong rừng nọ, và vị Nữ Thần đe dọa con như vậy.

Bậc Ðạo Sư bảo: Ông không phải là người đầu tiên bị Nữ Thần đe dọa khi ngửi hương hoa. Các bậc trí ngày xưa cũng đã từng bị đe dọa như vậy. Và theo lời thỉnh cầu của vị Tỳ Kheo, Ngài kể một chuyện quá khứ.

Ngày xưa, khi Vua Brahmadatta trị vì ở Ba La Nại, Bồ Tát được sinh vào một gia đình Bà La Môn ở Kàsi. Khi lớn lên, Ngài học các nghệ thuật ở Ðại học Takkasilà và sau đó trở thành nhà khổ hạnh sống gần một ao sen.

Một hôm Ngài bước xuống ao và đứng ngửi một đóa hoa đang nở, một Nữ Thần ở trong hốc cây gần đó ngâm vần kệ đầu đe dọa Ngài:

Ngài không được phép ngửi hương hoa,

Dù chỉ một hoa mới nở ra,

Ðó thật là hình thức đạo tặc,

Sa Môn, Ngài trộm ngửi hương hoa.

Bồ Tát liền ngâm vần kệ thứ hai:

Ta chẳng hái, không bẻ gãy hoa,

Mùi hương ta ngửi tự đằng xa,

Ta không thể bảo nào duyên cớ

Nàng nói ta đang ngửi trộm hoa.

Cùng lúc ấy, có một người đang đào bới ngó sen và củ sen, làm gãy nát thân cây sen.

Bồ Tát thấy thế, liền nói: Nàng gọi một người ngửi mùi hương từ đàng xa là ăn trộm.

Sao nàng không nói vậy với người kia?

Thế là Ngài ngâm vần kệ thứ ba để nói chuyện này:

Kẻ nọ đang đào bới củ sen,

Phá thân cây gãy, đó nhìn xem,

Sao nàng không bảo cách hành động

Kẻ ấy là bừa bãi, thấp hèn?

Nữ Thần liền ngâm vần kệ thứ năm và thứ sáu giải thích tại sao nàng không nói với kẻ kia:

Những người phóng túng sống buông lơi,

Như áo vú em, đáng chán rồi,

Ta chẳng nói năng gì kẻ ấy,

Song ta chiếu cố nói Ngài thôi.

Khi bỏ dục tham của thế nhân,

Và đi tìm cách tịnh thân tâm,

Tội dù chỉ nhỏ như đầu tóc

Chẳng khác trên Trời đám hắc vân!

Nghe Nữ Thần cảnh báo như vậy, Bồ Tát xúc động ngâm vần kệ thứ sáu:

Hiển nhiên Thần nữ hiểu tinh tường,

Nên với ta, nàng đã đoái thương,

Nếu thấy ta rày còn tái phạm,

Xin nàng nói nữa, khẩn cầu nàng.

Sau đó, Nữ Thần ngâm vần kệ thứ bảy:

Ta chẳng sống đây phụng sự Ngài,

Chúng ta không ở mướn cho ai,

Xin Ngài tự kiếm đường đi tới

Hạnh phúc tối cao giữa cõi đời.

Khích lệ Ngài như thế xong, Nữ Thần trở về nơi cư trú của nàng. Còn Bồ Tát nhiệt tâm nhập đại định về sau tái sinh lên cõi Phạm Thiên. Pháp thoại chấm dứt, bậc Ðạo Sư tuyên thuyết các sự thật. Lúc kết thúc các sự thật, vị Tỳ Kheo đã được an trú vào Sơ Quả Dự Lưu. 

Rồi Ngài nhận diện Tiền Thân: Thời ấy, Nữ Thần là Uppalavannà Liên Hoa Sắc và vị khổ hạnh chính là ta.

***

Tổng hợp