Phật Thuyết Kinh Tương ưng Bộ - Tập Năm - Thiên đại Phẩm - Chương Bốn - Tương ưng Căn - Phẩm Lạc Căn - Phần Chín - Cây Quay Ra Lửa Arani

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT

KINH TƯƠNG ƯNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP NĂM

THIÊN ĐẠI PHẨM  

CHƯƠNG BỐN

TƯƠNG ƯNG CĂN  

PHẨM LẠC CĂN  

PHẦN CHÍN

CÂY QUAY RA LỬA ARANI  

Này các Tỳ Kheo, có năm căn này.

Thế nào là năm?

Lạc căn, khổ căn, hỷ căn, ưu căn, xả căn.

Này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là lạc, khởi lên lạc căn.

Khi cảm thọ là lạc, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác lạc thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là lạc ấy, lạc căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là lạc, người ấy rõ biết lạc căn ấy diệt, được tịnh chỉ. Này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là khổ, khởi lên khổ căn.

Khi cảm thọ là khổ, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác khổ thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là khổ ấy, khổ căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là khổ, người ấy rõ biết khổ căn ấy diệt, được tịnh chỉ. Này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là hỷ, khởi lên hỷ căn.

Khi cảm thọ là hỷ, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác hỷ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là hỷ ấy, hỷ căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là hỷ, người ấy rõ biết hỷ căn ấy diệt, được tịnh chỉ. Này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là ưu, khởi lên ưu căn.

Khi cảm thọ là ưu, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác ưu thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là ưu ấy, ưu căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là ưu, người ấy rõ biết ưu căn ấy diệt, được tịnh chỉ.

Này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là xả, khởi lên xả căn.

Khi cảm thọ là xả, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác xả thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là xả ấy, xả căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là xả, người ấy rõ biết xả căn ấy diệt, được tịnh chỉ.

Ví như, này các Tỳ Kheo, sự xúc chạm và sự cọ xát hai thanh củi, sức nóng sanh khởi, lửa được hiện hữu. Khi hai thanh củi ấy được tách rời, được ly khai, sức nóng thích ứng ấy được đoạn diệt, được tịnh chỉ.

Cũng vậy, này các Tỳ Kheo, do duyên xúc được cảm thọ là lạc, khởi lên lạc căn. Khi cảm thọ là lạc, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác lạc thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là lạc ấy, lạc căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là lạc, người ấy rõ biết lạc căn ấy diệt, được tịnh chỉ.

Do duyên xúc được cảm thọ là khổ, khởi lên khổ căn, do duyên xúc được cảm thọ là hỷ, khởi lên hỷ căn, do duyên xúc được cảm thọ là ưu, khởi lên ưu căn. Do duyên xúc được cảm thọ là xả, khởi lên xả căn.

Khi cảm thọ là xả, người ấy rõ biết: Tôi cảm giác xả thọ. Do đoạn diệt xúc được người ấy cảm thọ là xả ấy, xả căn được khởi lên do duyên với xúc thích ứng được cảm thọ là xả, người ấy rõ biết xả căn ấy diệt, được tịnh chỉ.

***

Tổng hợp