Phật Thuyết Kinh Bản Nghiệp Của Bồ Tát - Phẩm Hai - Phẩm Mười địa
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Chi Khiêm, Đời Ngô
PHẬT THUYẾT KINH
BẢN NGHIỆP CỦA BỒ TÁT
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Chi Khiêm, Đời Ngô
PHẨM HAI
PHẨM MƯỜI ĐỊA
Ở nơi Thế Giới Nhẫn, có trăm ức Thiên Đế Thích, đều ở trên cung điện xanh biếc nơi Trời Đao Lợi. Hóa làm Tòa Sư Tử bảy báu, dùng phướng trang trí chỗ giao nhau, dùng lụa trải lên chỗ ngồi, rồi cúi đầu thỉnh Phật.
Phật biết ý, liền phân thân biến khắp các cung điện của Đế Thích. Mỗi mỗi Đức Phật, có chúng Bồ Tát theo hầu. Tất cả Thiên Đế Thích đều rất an vui mừng rỡ. Trăm ngàn nước nhỏ ở dưới Thiên Đế Thích cũng tiếp tục tự thấy được Phật như trước không giảm bớt.
Bấy giờ, hàng Bồ Tát từ các cõi trong mười phương đều đi đến nhóm họp. Các Bồ Tát Pháp Ý, Bồ Tát Thủ Ý, Bồ Tát Hiền Ý, Bồ Tát Cần Ý, Bồ Tát Tư Ý, Bồ Tát Tri Ý, Bồ Tát Thẩm Ý, Bồ Tát Chuyên Ý, Bồ Tát Trọng Ý, Bồ Tát Tận Ý cùng vô số Thượng Nhân từ mười phương đến cúi đầu lạy sát chân Phật và lui ra ngồi một bên.
Bồ Tát Pháp Ý, ngồi trên hoa sen, giống như bức tượng, ngồi ngay thẳng, định ý, nhập vào Tam Muội Vô lượng hội kiến, thấy rõ vô số Chư Phật nơi mười phương đều duỗi cánh tay phải, xoa trên đầu mình.
Các vị đều bảo: Lành thay! Pháp Ý! Ông là Bồ Tát dũng mãnh mới được định này. Mười phương các Đức Như Lai và Phật Thích Ca Mâu Ni đều cung kính đối với sự thành tựu công đức Phật của ông.
Biết ông tu hành biện tài vi diệu, biết rõ tất cả đều không, không đắm vào sự hành hóa, hiểu rõ pháp yếu, thông suốt lời Phật dạy, biết ý nguyện của chúng sinh, biết đầy đủ những việc làm của ông. Không bao lâu ông sẽ được thành Phật. Nay ông được lệnh thuyết Mười Trụ Địa Bồ Tát, để làm cho các vị đang tu học biết được hết các việc phải làm.
Lúc này, Bồ Tát Pháp Ý, được Phật chỉ dạy rõ ràng, chính xác, đúng đắn, không thể quên, không thấy khó.
Từ trong định hiểu ý, xuất khỏi định và nói: Các Thiện Nam! Ai muốn cầu thành Phật thì đã có mười trụ địa, từ xưa đến nay đều từ đấy mà thành tựu. Các Đức Phật đều khen ngợi, pháp này thích hợp với vô lượng. Nay xin trình bày đầy đủ, như Chư Phật đã dạy.
Những gì là mười?
1. Phát ý.
2. Trị địa.
3. Ứng hành.
4. Sinh quý.
5. Tu thành.
6. Hạnh đăng.
7. Bất thoái.
8. Đồng chân.
9. Liễu sinh.
10. Bổ xứ.
Thế nào là Phát ý?
Bồ Tát trụ ở pháp này, có mười việc phải làm, nghĩa là Bồ Tát mới vừa thấy Phật thì phát khởi mười công đức:
1. Thấy Phật đoan nghiêm.
2. Thân sắc tướng đầy đủ.
3. Thần túc biến hóa.
4. Đạo đức thâm sâu.
5. Uy nghi không ai sánh kịp.
6. Biết ý của người.
7. Giảng dạy rõ ràng Kinh Điển.
8. Nói lời chân thật, dễ hiểu.
9. Thấy nỗi khổ về sinh tử.
10. Bản thân ưa thích Phật Pháp, hiểu rõ chút ít, liền phát đạo tâm.
Muốn hiểu ngay tất cả mười trí lực của Phật, pháp học này có mười:
1. Phải biết thờ kính Chư Phật.
2. Phải nói rõ công đức của Bồ Tát.
3. Phải xét rõ nguồn gốc sinh tử.
4. Phải nguyện tu hành quý trọng phước báu.
5. Phải làm cho hạnh vượt hơn ba cõi.
6. Phải học nghiệp công đức của Chư Phật.
7. Phải cầu gặp lại Chư Phật.
8. Phải học tập các tam muội sâu xa.
9. Phải Từ bi nghĩ đến các tội khổ.
10. Phải tùy theo sự di chuyển xoay vòng của sinh tử.
Đó là nguyện đầu tiên của phát ý địa.
Thế nào là trị địa?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc lần lượt phải học:
1. Nhớ nghĩ người hiền.
2. Tâm trong sạch.
3. Ý mềm mỏng.
4. Chí an tĩnh.
5. Thường bố thí.
6. Hành từ ái.
7. Lợi ích thiên hạ.
8. Giúp đỡ đồng đều.
9. Thấy người khác cũng như mình.
10. Kính người như thầy mình.
Lại có mười pháp học:
1. Phải tụng Kinh nhiều.
2. Phải xa quê hương.
3. Phải gần Minh Sư.
4. Phải học lời hay.
5. Phải biết thời.
6. Phải tinh tấn.
7. Phải thể nhập giáo pháp.
8. Phải biết rõ việc.
9. Phải không quên.
10. Phải yên chí.
Đó là thứ lớp để thực hành Trị Địa.
Thế nào là ứng hành?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc phải trải qua:
1. Thấy vô thường.
2. Thấy sinh khổ.
3. Thấy hành đều không.
4. Thấy chẳng có thân.
5. Thấy không có chủ.
6. Thấy không có gì để tham.
7. Không có gì để chìm đắm.
8. Vô vi.
9. Vô dục.
10. Vô cầu.
Lại có mười môn học:
1. Phải nghĩ đến người.
2. Phải nghĩ đến cảnh giới.
3. Phải nghĩ đến pháp.
4. Phải nghĩ đến loại đất.
5. Phải nghĩ đến loại nước.
6. Phải nghĩ đến loại lửa.
7. Phải nghĩ đến loại gió.
8. Phải nghĩ đến Dục Giới.
9. Phải nghĩ đến Sắc Giới.
10. Phải nghĩ đến Vô Sắc Giới, với tâm không quyến luyến.
Đó là sự phân biệt về địa ứng hành.
Thế nào là sinh quý?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc làm theo hạnh Phật:
1. Không trở lại đường tà.
2. Chuyên tâm hướng đến Phật.
3. Ý luôn suy nghĩ giáo pháp.
4. Quán sát hạnh công đức.
5. Thấy người như huyễn.
6. Thấy cảnh như chiêm bao.
7. Thấy họa phước đều không.
8. Thấy các pháp như ảo.
9. Thấy khổ và vui không khác.
10. Hiểu rõ Niết Bàn là trong sạch.
Lại có mười pháp học, cần phải suy nghĩ:
1. Ý Phật quá khứ không.
2. Ý Phật hiện tại không.
3. Ý Phật vị lai không.
4. Phật Pháp quá khứ thanh tịnh.
5. Phật Pháp hiện tại thanh tịnh.
6. Phật Pháp vị lai thanh tịnh.
7. Phật Pháp quá khứ tự nhiên.
8. Phật Pháp hiện tại tự nhiên.
9. Phật Pháp vị lai tự nhiên.
10. Chư Phât hoàn toàn hưng thạnh như nhau không khác.
Đó là sự bình đẳng của địa sinh quý.
Thế nào gọi là tu thành?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc làm để cứu giúp người:
1. Làm phương tiện cho người.
2. Làm cho người yên ổn.
3. Cứu giúp mọi người trong khắp thiên hạ.
4. Tâm từ nghĩ đến tất cả.
5. Tâm bi thương xót chúng sinh.
6. Làm cho người hoan hỷ.
7. Giúp đỡ người và vật.
8. Khuyên người tu hành đạo.
9. Làm cho hiện tại được thanh tịnh.
10. Làm cho đạt được Niết Bàn.
Lại có mười điều phải học: Nên biết chúng sinh không có cốt yếu, không chủng loại, không số lượng, không tạo tác, không chánh đáng, không nghĩ bàn, không tính kể, không thể cứu giúp, không thể nói hết, vì tất cả đều không.
Đó là Thánh hạnh của địa tu thành.
Thế nào gọi là hạnh đăng?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc phải vượt qua, mới được thành tựu:
1. Nghe khen ngợi Phật, chê bai Phật. Tâm không thay đổi.
2. Nghe khen ngợi pháp, hủy báng pháp. Tâm không thay đổi.
3. Nghe nói tốt về Bồ Tát, nói xấu Bồ Tát. Tâm không thay đổi.
4. Nghe người phê bình nhau. Tâm không thay đổi.
5. Nghe nhiều người hay ít người. Tâm không thay đổi.
6. Nghe nhiều Kinh ít Kinh. Tâm không thay đổi.
7. Nghe đời sống khổ, đời sống vui. Tâm không thay đổi.
8. Nghe người khó độ, người dễ độ. Tâm không thay đổi.
9. Nghe pháp thịnh, pháp suy. Tâm không thay đổi.
10. Gặp người có đạo, không có đạo. Tâm không thay đổi.
Lại có mười pháp học: Tâm vô tưởng, không thọ tưởng, không chấp thân, không ngã sở, không có kiến chấp, không có chủ thể, không có thọ, vì như hóa, vì không thành, không sở hữu.
Đó là tin rốt ráo về địa hạnh đăng.
Sao gọi là bất thoái chuyển?
Bồ Tát trụ pháp này có mười việc, chí phải vững mạnh:
1. Nói có Phật hay không có Phật, tâm không thoái lui.
2. Nói có Pháp hay không có Pháp, tâm không thoái lui.
3. Nói có Bồ Tát hay không có Bồ Tát, tâm không thoái lui.
4. Nói có cầu Phật hay không cầu Phật, tâm không thoái lui.
5. Nói có đắc quả vị Phật hay không đắc quả vị Phật, tâm không thoái lui.
6. Nói xưa có Thánh đạo hay không Thánh đạo, tâm không thoái lui.
7. Nói nay có Thánh đạo hay không Thánh đạo, tâm không thoái lui.
8. Nói về sau có Thánh đạo hay không Thánh đạo, tâm không thoái lui.
9. Nói giống ba đường hay khác ba đường, tâm không thoái lui.
10. Nói trí Phật hữu tận hay trí Phật vô tận, tâm không thoái lui.
Lại có mười pháp học:
1. Mở tuệ nhỏ nhập vào trí lớn.
2. Mở trí lớn nhập vào tuệ nhỏ.
3. Hiện ra một pháp nhập vào các Kinh.
4. Hiện ra các Kinh nhập vào một pháp.
5. Hiểu rõ chúng sinh nhập vào pháp yếu không.
6. Hiểu rõ pháp yếu không nhập vào chúng sinh.
7. Bỏ có tưởng để vào định tịch tĩnh.
8. Bỏ định tịch tĩnh để vào có tưởng.
9. Thuyết thiểu tịnh để nhập đa tưởng.
10. Thuyết đa tưởng để nhập thiểu tịnh.
Đó là tiến tới địa bất thoái.
Thế nào gọi là đồng chân?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc tùy thuận mà thâm nhập:
1. Thân, khẩu, ý không phạm.
2. Tất cả không có tỳ vết xấu.
3. Tâm chí ở ngay nơi đời sống hiện tại.
4. Thấy người biết trong tâm có từ bi.
5. Biết sự tin ưa trong tâm người.
6. Biết rõ ý người.
7. Không nhận ý nghĩ xen tạp.
8. Biết sự thành bại của các cõi.
9. Thần túc nhanh chóng đến khắp mười phương.
10. Giữ gìn đầy đủ tất cả các pháp.
Lại có mười việc phải học:
1. Học để biết về Thế Giới của Chư Phật.
2. Học về khả năng của trí tuệ Chư Phật.
3. Học hạnh thần túc của Phật hiện ra.
4. Học trang nghiêm các cõi Phật.
5. Học đi khắp các cõi nước.
6. Học pháp đối đáp khi chúng sinh hỏi.
7. Học biến hóa khắp nơi. Học âm thanh Phật diễn thuyết các pháp.
8. Học cách chuyển vòng quanh khắp mười phương trong chốc lát.
9. Học khởi một niệm thấy vô số Phật.
10. Đó là Địa Đồng chân thanh tịnh.
Thế nào là địa liễu sinh?
Bồ Tát trụ pháp này, có mười việc để nhận thấy trí tuệ:
1. Biết tất cả sinh về đường nào.
2. Biết thói quen của chúng sinh.
3. Biết những chỗ đã ở và đến của con người.
4. Biết quả báo tội hay phước về hành đông của con người.
5. Biết con người lãnh thọ, hành trì pháp nào.
6. Biết tâm niệm tốt xấu của người.
7. Biết ý nghĩ của người thay đổi vô số.
8. Biết sự sạch nhơ của mười phương.
9. Biết vô lượng trí tuệ ở trong ba đường.
10. Biết cần phải nói đúng sự thật.
Lại có mười việc phải học:
1. Học hạnh chân chánh của Pháp Vương.
2. Học lễ nghi của Pháp Vương.
3. Học sự kiến lập hưng thịnh theo Pháp Vương.
4. Học ra vào theo Pháp Vương.
5. Học sự chu toàn của Pháp Vương.
6. Học oai nghiêm của Pháp Vương.
7. Học cách ngồi đứng của Pháp Vương.
8. Học giáo lệnh của Pháp Vương.
9. Học cách kính người của Pháp Vương.
10. Học cánh hoằng hóa các cõi nước của Pháp Vương.
Đó là nhận một cách chắc chắn về địa liễu sinh.
Thế nào gọi là bổ xứ?
Bồ Tát trụ pháp này có mười việc mà trí phàm không đạt được:
1. Sẽ luôn nhớ thương vô số nước.
2. Sẽ vì vô số nước mà hiện ánh sáng.
3. Sẽ vì vô số nước mà kiến lập pháp.
4. Sẽ hóa độ cho vô số nước.
5. Sẽ đem lợi ích, an vui cho vô số nước.
6. Sẽ hiểu tiếng nói của vô số người.
7. Sẽ quán sát để biết ý chúng sinh.
8. Sẽ biết suy nghĩ của chúng sinh là vô cùng tận.
9. Sẽ làm cho vô số chúng sinh nhập vào pháp.
10. Thứ tự chỉ rõ cho người thể nhập trí tuệ.
Sự khó đạt được về bổ xứ, là có mười điều khó biết: Sự việc của thân, hoạt động của tâm, thần túc, định niệm, biết xưa, rõ nay, thấy rõ việc về sau và biết tu các cõi pháp, các việc của Thánh ý, sự muốn đạt đến bổ xứ.
Lại có mười việc phải học:
1. Học trí tuệ Phật để biết ba đường là không có bờ mé.
2. Học đầy đủ các Phật Pháp.
3. Học từng pháp, từng pháp không có chỗ tham đắm.
4. Học tận cùng các Tạng của Chư Phật.
5. Học trí thần thông để thành tựu được các cõi.
6. Học chiếu ánh sáng đến mười phương.
7. Học Phật định về tâm thương cảm các nước.
8. Học đạo quyền biến tùy ý giáo hóa.
9. Học cách dạy khắp khiến được thành tựu.
10. Học cách tụ họp để chuyển pháp luân.
Sở dĩ muốn biết tất cả, khi đã hiểu biết tất cả rồi thì không còn gì phải học. Đó gọi là Bổ xứ. Thành tựu được một trăm giới pháp này, đời này sẽ được kế tục đạo vô thượng chánh chân, làm bậc Chánh Giác cao tột, độ thoát khắp thiên hạ.
Phật dạy: Lành thay! Lành thay! Bồ Tát Pháp Ý! Có thể gọi ông là Phật Tử. Tất cả Chư Phật ở quá khứ, hiện tại, vị lai trong mười phương, đều do pháp đây mà hưng thịnh. Pháp này không bờ bến, chiếu khắp vô lượng, cứu độ người đến vô cùng, tâm trí vô tận.
Phật thuyết Kinh này xong, tất cả đều rất vui mừng, cùng đảnh lễ Phật.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - ðại Kinh Bốn Mươi - Phần Một
Phật Thuyết Kinh đại Phương đẳng Vô Tưởng - Chương Ba Mươi Mốt - Trí
Phật Thuyết Kinh Trung A Hàm - Phẩm Mười Năm - Phẩm Song - Kinh đại Không
Phật Thuyết Kinh Trưởng Giả Pháp Chí Thế
Phật Thuyết Kinh Phổ Môn Phẩm - Phần Một