Phật Thuyết Kinh Chánh Pháp Hoa - Phẩm Năm - Cây Thuốc - Phần Một

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Trúc Pháp Hộ, Đời Tây Tấn

PHẬT THUYẾT

KINH CHÁNH PHÁP HOA

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Pháp Hộ, Đời Tây Tấn  

PHẨM NĂM

CÂY THUỐC  

PHẦN MỘT

 

Lúc bấy giờ, Đức Thế Tôn bảo Tôn Giả Đại Ca Diếp và các vị Trưởng Lão Thanh Văn: Hay thay, hay thay, Đại Ca Diếp! Ông đã ca ngợi như thật về Như Lai. Đúng như lời ông nói, công đức của Như Lai theo như thí dụ vừa rồi còn gấp bội hơn thế, vô lượng không thể nghĩ bàn, không thể đo lường bằng số kiếp giới hạn, tất cả mọi số tính toán đều không phù hợp với Như Lai.

Trí tuệ của Như Lai vô cùng vô hạn, không ai có thể nghĩ hết những chỗ Như Lai đã trải qua và không thể tìm hết cội nguồn của nó. Như Lai thâm nhập hết tất cả các pháp nghĩa, quán sát biết tất cả tâm niệm của chúng sinh trong thế gian, thông suốt đến chỗ tận cùng, phân biệt tất cả.

Như Lai làm cho mọi người hiểu rõ trí tuệ phương tiện, khuyến khích và an lập cho tất cả chúng sinh đến giải thoát và hiển bày trí tuệ rộng lớn khiến cho chúng sinh thâm nhập tuệ giác của Phật.

Ca Diếp! Ví như trong cõi tam thiên đại thiên, nơi ấy có các cây cỏ thuốc, tre lau, rừng cây lớn nhỏ, gốc rễ, cành, nhánh, hoa, trái, bao nhiêu giống loại màu sắc khác nhau đều sinh ra trên đất hoặc trên núi cao, hoặc giữa ghềnh đá, gò nổng, suối, khe, hang…

Khi ấy một trận mưa lớn nhuần thấm khắp các cỏ cây, vườn rừng, tùy theo giống loại của mỗi cây mà tất cả đều phát triển tươi tốt.

Những ai không tin tưởng, kính ngưỡng Như Lai cũng đều được như thế. Nước mưa cùng một loại rơi khắp cõi Phật, tất cả đều được sinh trưởng trên đất ấy như nhau không khác.

Đức Như Lai Chánh Giác giảng nói pháp sâu xa cũng như trận mưa lớn. Đấng Đại Thánh xuất hiện ở thế gian là vì tất cả Chư Thiên, Nhân Dân, A Tu Luân, Quỷ, Thần, Rồng.

Như Lai hiện ra oai thần rực rỡ tràn khắp cõi nước, ngay trong hiện tại trước chúng, xướng lên âm thanh lớn, dùng trí tuệ phân Biệt Giáo nghĩa, bằng tiếng oai hùng như sư tử mà tuyên bố lời này: Ta là Đấng Như Lai sẽ làm cho Chư Thiên, nhân dân trên trời hay khắp nhân gian, người chưa được độ sẽ được độ, người chưa giải thoát sẽ được giải thoát, người chưa an sẽ được an, người chưa chứng Niết Bàn sẽ làm cho chứng Niết Bàn.

Đời hiện tại và các đời sau Như Lai đều biết đúng như thật. Như Lai dùng trí tuệ toàn giác có thể thấy khắp tất cả, độ người đáng độ, giải thoát người đáng giải thoát, làm cho an những người chưa an.

Ai chưa được Niết Bàn, Như Lai làm cho được Niết Bàn, khiến cho tất cả đến đây nghe Như Lai Thuyết Pháp.

Khi ấy hàng Trời, Người, A Tu Luân, Kiền Đạp Hòa, Ca Lưu La, Chân Đà La, Ma Hưu Lặc… tất cả vân tập đến chỗ Đức Thế Tôn đang giảng pháp nghĩa. Phật là Đấng chánh dẫn đạo, phân biệt rõ ràng con đường tuệ giác.

Đức Thế Tôn bảo Ca Diếp: Bấy giờ có vô số ngàn muôn ức loại chúng sinh đều đến chỗ Như Lai nghe pháp. Như Lai thấy rõ tất cả căn cơ của họ nên dung sức đại tinh tấn mà thuyết pháp, dùng vô lượng lời lẽ phân biệt rõ ràng, dạy bảo khắp các chúng sinh, khiến cho họ không mất bản tâm, được an lành vui vẻ không có tai họa.

Hoặc được giải thoát ngay trong đời này, đời sau được sinh chỗ an lành tùy theo ý thích của họ, mỗi người đều được sinh một cách tự nhiên.

Nếu có người quen tuân theo ái dục thì Như Lai vì họ thuyết Kinh, hoặc khiến họ nghe nhận giáo pháp, xa lìa các nghiệp tham, chuyển dần theo con đường trí tuệ Như Lai.

Nhờ theo bản lực vô lượng như trên với tâm kiên cố nên họ thành tựu pháp thân bình đẳng.

Giống như cơn mưa lớn, khắp cõi nước Phật đều được thấm nhuần nuôi dưỡng, sinh trưởng bình đẳng không sai khác.

Đức Như Lai giảng nói pháp một vị cũng như vậy, đưa đến vị giải thoát, xa lìa ái dục, đạt đến Niết Bàn, đi vào trí tuệ toàn giác.

Hoặc có người nghe và thọ trì, đọc tụng, vâng giữ giáo pháp Như Lai mà họ lại không tự tỉnh thức, không quán niệm.

Vì sao?

Đó là do chủng loại và căn tánh khi xưa của những chúng sinh ấy. Theo chỗ nhớ nghĩ của họ, đã nghĩ, đang nghĩ có thể làm những việc gì. những việc đã làm, đang làm và sẽ làm.

Theo các nhân duyên ấy mà sẽ đạt đến đâu và cần phải nói thế nào, chỉ có Như Lai mới thấy biết hết sự việc trên ở nơi nào và cõi nào.

Như nước mưa bình đẳng nhuần thấm cỏ thuốc trong rừng. Các loại cỏ thuốc màu trắng, đen, xanh, đỏ, cao, vừa, thấp.

Đức Thế Tôn đối với các hạng chúng sinh đều hiện chỉ một vị, đưa họ vào vị giải thoát, cho đến Niết Bàn, độ những người chưa độ, đến Niết Bàn cứu cánh, làm cho họ đạt đến cùng một cõi, cùng một pháp vị, tâm không còn sợ hãi và được giải thoát.

Như Lai giáo hóa làm cho chúng sinh được tin ưa. Ngài bảo bọc, nuôi dưỡng, che chở, khiến chúng sinh đạt đến trí tuệ thông suốt.

Như Lai ca ngợi, phân tích rõ ràng, kiến lập giáo pháp của đấng Hiền Thánh cũng như những điều vừa rồi Ca Diếp đã nói.

Đức Thế Tôn muốn lập lại nghĩa trên nên nói kệ:

Ta xuất hiện thế gian

Làm vua pháp nhân hòa

Vì chúng sinh thuyết pháp

Theo chỗ họ tin ưa

Ý mạnh mẽ oai hùng

Kiên trì phân biệt nói

Nhiều chúng sinh thọ trì

Chẳng vội giảng cho họ

Trí tuệ Phật khó hiểu

Nếu người thiếu trí nghe

Sẽ sinh lòng hoài nghi

Liền bỏ mất lòng tin

Tùy theo cảnh giới nói

Theo sức chúng kham nhận

Lại dạy các pháp lợi

Vì chúng hiện chánh pháp

Ví như vầng mây đen

Nổi lên trên hư không

Mưa khắp Thế Giới Phật

Che phủ khắp đất đai

Phóng chớp sáng chói lòa

Hơi nước tỏa xung quanh

Tiếng sấm lớn vang rền

Muôn loài đều hoan hỷ

Nhật nguyệt bị che khuất

Trừ nóng được mát mẻ

Vì trời sắp đổ mưa

Mây giăng khắp bầu trời

Trận mưa đó khắp cùng

Tuôn xuống nhiều vô lượng

Mưa chan hòa Cõi Phật

Khắp nơi đều ướt đẫm

Đúng thời mưa tuôn tràn

Đại địa đều nhuận thấm

Suối khe đang khô cạn

Tất cả được tràn đầy

Nhờ trận mưa thấm nhuần

Các nguồn đều tràn dâng

Nơi đồng trống hang sâu

Cây cối trong rừng vắng

Nẩy mầm non xanh tốt

Vô số cỏ thuốc sinh

Tất cả các giống cây

Lớn nhỏ đều tăng trưởng

Cỏ thuốc mọc xanh tươi

Cây cành nhiều hoa quả

Tùy tánh loại của chúng

Tất cả được thấm nhuần.

Các cây đại thọ

Rễ bám đất sâu

Mọc nơi hiểm trở

Và sống trong đó

Như các tà đạo

Tất cả ngu si

Lớn thêm trói buộc

Như voi bị xích

Gai gốc, cỏ cây

Lúa mạ, lau sậy

Gốc thân, cành lá

Và các hoa quả

Cây trái sum suê

Được nhiều lợi ích

Đội ân mưa xuống

Cỏ thuốc lớn dần

Theo từng giống loại

Do trận mưa đó

Đều được thấm nhuần

Đói khát no đủ

Tùy theo giống trồng

Mỗi loại mỗi khác

Nhưng lúc mưa xuống

Đều thuần một vị.

Này Đại Ca Diếp!

Phật cũng như vậy

Hiện ra nơi đời

Ví như Trời mưa

Rưới đều khắp cả

Vì chúng thuyết pháp

Đem hạnh chân thật

Giáo hóa chúng sinh.

Phật nói pháp ấy

Khiến mọi người nghe

Ở trước Chư Thiên

Nhân dân khắp chốn,

Phật là Như Lai

Đấng Lưỡng Túc Tôn

Khéo dùng phương tiện

Giống như trận mưa

Ta làm no đủ

Tất cả quần manh

Những kẻ ngu si

Thân hình khô gầy

Trừ các khổ nạn

Được an ổn lớn

Thiêu hết ái dục

Đạt đến Niết Bàn

Chư Thiên, nhân loại

Đều nghe ta nói

Tất cả nên đến

Chỗ Phật Đại Thánh

Ta là Như Lai

Bậc không ai sánh

Điều ngự giáo hóa

Nên hiện trong đời

Vì tất cả người

Phân biệt thuyết Kinh

Hóa độ muôn ngàn

Chúng sinh vô số

Phật lại diễn bày

Bao nhiêu giáo nghĩa

Thường hành bình đẳng

Không có bỉ tử

Đạt đến giải thoát

Diệt độ Niết Bàn

Hoặc trước cửa nhà

Thuyết pháp Kinh Điển

Đó là tạo lập

Kho tàng đạo đức

Dầu cao dầu thấp

Đều dạy như nhau

Không có ghét yêu

Dứt trừ ái dục

Ta chưa từng nói

Những lời vô ích

Chưa từng ghét ganh

Các duyên phóng dật

Dùng tất cả pháp

Thuyết cho mọi loài

Nếu như chúng sinh

Nhiều không tính kể

Vì giảng Kinh lớn

Không trái nhân duyên

Đi chậm hay nhanh

Hoặc đứng tại chỗ

Hay là ngồi yên

Vẫn luôn thiền định

Ví như rồng chúa

Mưa thấm nhuần nhiều

Thấm ướt cùng khắp

Tất cả thế gian

Hiện khởi mây tuệ

Tuôn xuống mưa pháp

Xướng lên vi diệu

Tùy bệnh cho thuốc

Luôn vì chúng sinh

Thuyết pháp Thánh Hiền

Khiến đều giữ giới

Như trời che mát

Những kẻ nói sai

Các hạnh sai trái

Muốn tiến gần pháp

Điều phục dần dần

Những kẻ hồ nghi

Bỏ các tà kiến

Khuyên dạy lợi ích

Thấy chốn an lạc

Bỏ chỗ hạ liệt

Xa lìa biếng nhác

Tùy ý nguyện họ

Mà khiến vào đạo

Đúng thời chỉ dạy

Khiến đều xả bỏ

Tâm niệm sai quấy

Thuận theo hạnh Phật

Chư Thế Tôn dạy

Rưới mưa pháp Kinh

Làm cho đạt đến

Phật đạo tôn quý

Tùy sức chúng sinh

Khiếu được nghe nhận

Bao nhiêu đạo tuệ

Hóa lập pháp mầu

Trời người theo đó

Chí tánh an lạc

Phạm Vương, Đế Thích

Chuyển luân thánh vương

Cũng giống như đây

Các Thế Giới nhỏ

Các loại cỏ thuốc

Mỗi loại khác nhau

Nhỏ nhoi thấp ngắn

Dược thảo như vậy

Ca Diếp hãy nghe

Ta sẽ nói hết,

Dùng tuệ nhận biết

Rõ pháp vô lậu

Chứng được Niết Bàn

Dạo chơi đến chốn

Ba minh, sáu thông

Cũng lại như vậy.

Trận mưa định ý

Cỏ thuốc tam muội

Hoặc có đi đến

Ở chốn núi rừng

Người này thành tựu

Bậc Duyên Giác thừa

Người đó tu thiền

Sống hạnh thanh tịnh

Đó mới gọi là

Cỏ thuốc bậc trung.

Nếu như chí nguyện

Cầu đức Thượng Sĩ

Ta sẽ ớ đời

Thành Đấng Đạo Sư

Thường hành tinh tấn

Thiền định nhất tâm

Đó mới gọi là

Cỏ thuốc bậc thượng.

Giả sử có người

Muốn tâm an trụ

Cứu giúp từ bi

Sống nơi vắng lặng

Chóng được thành đạo

Làm Đấng Trung Tôn

Gọi đó cây lớn.

Là ví dụ này

Có thể tuyên thuyết

Pháp không thoái chuyển

Kiến lập thần túc

Thực hành căn lực

Trưởng dưỡng duyên này

Thuốc thang trừ bệnh

Hùng sự độ thoát

Vô số ức người

Tùy thời thị hiện

Trong Phật đạo ấy

Đó chính gọi là

Rừng cây lớn nhất.

Ta vốn tùy thuận

Khéo dung phương tiện

Tất cả Chư Phật

Cũng đều như thế

Giảng pháp tối thắng

Là pháp bình đẳng,

Giống như mây lành

Tuôn mưa khắp chốn

Vô ngại thần thông

Phật dùng dụ này

Ví như cỏ thuốc

Cùng mọc trên đất

Để họ được thấy

Nghĩa pháp vi diệu

Như Lai đã lập

Dùng phương tiện khéo

Ví dụ phân tích

Pháp Sự toàn diện

Cũng như trận mưa

Tưới mọi cỏ thuốc.

Phật dùng mưa pháp

Rưới khắp thế gian

Được nhiều an ổn

Thành tựu khắp cả,

Quán sát mỗi người

Khả năng kham nhận

Giáo pháp Phật dạy

Đều cùng một vị.

Ví như mưa rơi

Núi, ghềnh, cây cỏ

Và nơi khoảng giữa

Không có khác nhau,

Rưới ướt cây cối

Khắp cả rừng già

Mây dày bốn phía

Đầy tất cả cõi.

Giả sử thế gian

Hành pháp từ mẫn

Nên dùng Kinh này

Đầy khắp thiên hạ,

Chỉ dạy cho đời

Khiến đều an ổn

Trời mưa cỏ thuốc

Hoa trái sum suê,

Các cỏ thuốc ấy

Dần dần lớn lên

Đó là La Hán

Các lậu đã hết.

Các hàng Duyên Giác

Ở nơi rừng rậm

Pháp ta nói ra

Không có trần cấu,

Vô số Bồ Tát

Trí tuệ thấu đạt

Khắp cả ba cõi

Tất cả thực hành,

Ở trong chúng hội

Diễn đạo lớn này

Giống các cây kia

Ngày thêm lớn tốt,

Tiến tu thần túc

Chuyên đạt Tứ Thiền

Hoặc nghe không tuệ

Tâm liền giải thoát,

Phóng hào quang sáng

Vô số ức ngàn

Đó là cây lớn

Mà lại thắm tươi.

Hoặc các Thanh Văn

Chưa đạt Niết Bàn

Thế Tôn vì họ

Thuyết Pháp cao tột,

Hoặc đem phân biệt

Thuyết giảng pháp này

Giống như mây nổi

Mưa xuống các cây,

Dần dần thêm lớn

Các cây cỏ thuốc

Hoa của mọi người

Nhiều không kể hết

Giữa ngay lúc ấy

Thuyết pháp nhân duyên

Mà vì mọi người

Hiện nơi Phật Đạo

Tạm dùng phương tiện

Thuyết giảng giáo pháp

Tất cả Đạo Sư

Cũng lại như vậy.

Thuyết giáo pháp này

Là pháp bậc nhất

Các chúng Thanh Văn

Đều phải phụng trì

Thực hành duyên đây

Sẽ được hạnh Phật

Các La Hán này

Như thế không khác

Thế Tôn diễn nghĩa

Cứu cánh nơi đây

Giáo hóa tiểu thừa

Đều được Phật đạo.

***

Tổng hợp