Phật Thuyết Kinh Chư Pháp Tập Yếu - Phẩm Ba Mươi Bốn - Diệu Lạc

Giảng giải: Tôn Giả Quán Vô Úy

PHẬT THUYẾT

KINH CHƯ PHÁP TẬP YẾU

Giảng giải: Tôn Giả Quán Vô Úy

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Nhật Xứng, Đời Triệu Tống  

PHẨM BA MƯƠI BỐN

DIỆU LẠC  

Định là rừng công đức

Lạc tối thượng thanh tịnh

Sẽ đưa đến bồ đề

Như trâu nghé theo mẹ.

Ai tu tập nhân lạc

Sẽ trừ được khổ xưa

Hay vừa tạo nhân khổ

Là hoại diệt niềm vui.

Như mật trộn độc dược

Chất độc lẫn thức ăn

Vì thiện, ác lẫn nhau

Nên không có vị ngon.

Vui không có từ tham

An lạc chỉ thanh tịnh

Hướng đến đạo tịch tĩnh

Không còn ba tên độc.

Lạc này không gì hơn

Trước, giữa, sau đều thiện

Hoàn toàn không sinh khởi

Tâm ái nhiễm tham dục.

Kẻ ngu tâm tán loạn

Không hiểu được vô ngã

Ở trong cảnh khổ vui

Luôn mong cầu dục lạc.

Người nào lìa dục nhiễm

Là đoạn nhân luân hồi

Do nương dựa nghiệp tịnh

Đạt đến bờ giải thoát.

Nhiễm ái chẳng phải vui

Tương ưng với tham, sân

Thoát khỏi lỗi tham, sân

Là được lạc vô cấu.

Tuy thọ lạc Cõi Trời

Nhưng không tâm vui thích

Khéo mong cầu giải thoát

Không vướng vào tham ái.

Ai bị lưới ái trói

Ràng buộc thật chẳng vui

Đạt đến nơi bất diệt

Mới là lạc cứu cánh.

Nếu lạc sinh từ dục

Chẳng phải lạc người trí

Bỏ nhân duyên dục nhiễm

Mới là lạc tối thượng.

Không thích hạnh tịch tĩnh

Xa bỏ A lan nhã

Như Thứu nhờ hoa sen

Không ăn, nên từ bỏ.

Chư Thiên vì phóng dật

Không thích hạnh tịch tĩnh

Dưới nắng cầu bóng mát

Đảo điên chẳng tương hợp.

Ai thích lìa tham ái

Sẽ thoát khỏi khổ đau

Lạc này không gì hơn

Kẻ ngu không hiểu được.

Khéo tu tập thiền định

Trừ được tâm tán loạn

Lìa tham, biết hổ thẹn

Lạc này không gì hơn.

Người trí sống trong rừng

Luôn tư duy tịch tĩnh

Lìa được tâm tham dục

Vui Chư Thiên khó bằng.

Tất cả năm dục lạc

Rốt ráo chẳng lâu dài

Nếu không sinh tham đắm

Vui này là hơn hết.

Ai sống trong đồng vắng

Được an ổn tối thượng

Tất cả nhân đau khổ

Tham chính là cội gốc.

Vì bị tham che lấp

Ham uống ăn, y phục

Người này không khả năng

An tọa trong rừng núi.

Luôn dùng trí quán sát

Nương sống cảnh giới lành

Thích ở trong rừng núi

Tu những hạnh không tham…

Người nào tâm tịch tĩnh

Không sinh ra tán loạn

Thích ở trong rừng núi

Xa lìa tâm tham nhiễm.

Người nào bỏ hạnh si

Không tội lỗi ba cõi

Thích ở trong rừng núi

Đạt tịch tĩnh tối thượng.

Chính vì tâm tịch tĩnh

Nên không có mong cầu

Thích ở trong rừng núi

Tu tập các thiền định.

Không sinh tâm yêu thích

Thành phố hay xóm làng

Thích sống nơi yên tịnh

Dừng tâm mà an tọa.

Người nào tà tư duy

Bị tham dục vây quanh

Không thích sống trong rừng

Làm sao hết các lậu?

Ai sống nơi huyên náo

Sẽ sinh tâm tán loạn

Vì vậy hãy xa lìa

Được mọi người khen ngợi.

Nên biết sống trong rừng

Là niềm vui thanh tịnh

Bỏ ô trược tham sân

Người trí luôn gần gũi.

Ai sống trong rừng núi

Các căn thường thư thái

Dù Thiên chủ Đế Thích

Cũng không sao vui bằng.

Thường tu tập thiền định

An trụ pháp thanh tịnh

Chư Thiên Cõi Dạ Ma

Ham lạc không tu được.

Ai đắm năm dục lạc

Luôn sinh những đau khổ

Bị si ái che lấp vui ấy có gì lâu?

Thường cầu tài, pháp thiện

Không tạo ba hạnh ác

Phải biết người như thế

Si ái không thể buộc.

Luôn sinh tâm gìn giữ.

Những pháp thiện đã tu

Thương yêu các chúng sinh

Khiến đến nơi an ổn.

Nếu sinh tâm tán loạn

Pháp thiện không hiển hiện

Đã không có nhân lành

Về sau sao được vui?

Người trí thường quán sát

Chúng sinh ở thế gian

Đều khổ, không, vô thường

Nên không sinh tham đắm.

Thích hành pháp tịch tĩnh

Dốc cầu trí tuệ Phật

Luôn nói lời chân thật

Chấm dứt tất cả khổ.

Xa lìa một pháp tham

Và hai thứ vui, khổ

Hiểu tội lỗi ba đời

Người này được an lạc.

Quả vui từ nhân sinh

Đã sinh phải có diệt

Nhân an lạc hữu lậu

Không tu, chẳng tăng trưởng.

Không tham đắm dục lạc

Là người lìa tâm tham

Khéo vượt biển ba cõi

Đạt đến bờ Niết Bàn.

Lại an lạc hữu lậu

Tích tắc chẳng ngừng lâu

Vì vậy hãy xa lìa

Cầu niềm vui bất động.

Không nhàm chán khổ não

Chẳng tham ái dục lạc

Không bám víu cả hai

Đạt đến đạo bồ đề.

Kẻ ngu tham dục lạc

Không phương pháp thoát ra

Như tìm sữa trong cát

Cuối cùng chẳng thể được.

Ngu si tâm tán loạn

Suy nghĩ trăm ngàn điều

Luôn tạo các nhân ác

Chẳng có chút pháp thiện.

Người nào cầu diệu lạc

Luôn nương tựa chánh pháp

Ưa làm việc phi pháp

Sẽ chịu những khổ não.

Tự tạo các nhân khổ

Làm sao thấy được vui

Vui khổ đều theo nhân

biết rồi hãy tu thiện.

Thế lạc phi tịch tĩnh

Sức vô thường rộng lớn

Bị tham ái nhiễm ô

Như độc lẫn thức ăn.

Người tốt nương diệu lạc

Đạt đến nơi bất diệt

Bỏ ái, trừ phiền não

Không có tâm thương ghét.

Vui sinh từ nữ sắc

Đây nói là khổ đau

Là hạt giống độc ác

Sẽ đọa trong đường ác.

Nếu vui sau chịu khổ

Có gì gọi là vui?

Phàm phu không hiểu rõ

Tự chịu quả báo thôi.

Thụ hưởng những dục lạc

Theo thời gian thay đổi

Như mặt trời di chuyển

Ánh sáng cũng mất theo.

Người nào tâm không chuyển

Theo khổ vui thường tình

Không sợ, cũng chẳng yêu

Là người đầy đủ trí.

Hưởng phước nghiệp xưa tạo

Không tu hạnh lành mới

Niềm vui sẽ giảm dần

Lo sợ tới gần bên.

Lại nữa, những Chư Thiên

Hưởng an lạc thượng diệu

Lạc ấy chẳng bền lâu

Bị vô thường hủy hoại.

Nếu không hiểu lạc ấy

Như bọt, huyễn, trăng nước

Cứ thế mà tham đắm

Vui của thân cũng hoại.

Sợ hãi lớn ở đời

Không cách nào tránh khỏi

Sức ma chết rất mạnh

Đi rồi không trở lại.

Thọ mạng và dục lạc

Tất cả đều tan hoại

Bị dây nghiệp trói buộc

Dắt đến con đường ác.

Quá khứ hưởng dục lạc

Nhiều không thể nói hết

Cớ sao kẻ ngu si

Không sinh tâm nhàm chán.

An lạc hưởng hiện tại

Ái độc lẫn với nhau

Chứng hữu vi vô thường

Tất cả đều thoái đọa.

Dục lạc trong ba cõi

Người trí chẳng yêu thích

Làm Chư Thiên mê muội

Làm sao lìa nhiệt não.

Thời gian chẳng còn mãi

Mau chóng như ánh chớp

Chư Thiên ham dục lạc

Như thêm củi vào lửa.

Tất cả lạc phải qua

Hãy tu tập pháp thiện

Đừng để lúc lâm chung

Sau sinh tâm lo hối.

Ở trong trăm ngàn đời

Thọ hưởng những dục lạc

Kẻ ngu nào sống lâu!

Lạc ấy lạc đi đâu?

Kẻ ngu thích không chán

Như ném củi vào lửa

Vì vậy hãy xa bỏ

Lạc ấy chẳng rốt ráo.

biết tội lỗi năm dục

Hãy xa bỏ khát ái

Tu thiền, trừ tán loạn

Lạc này thanh tịnh nhất.

Người nào tham đắm dục

Dục ấy chẳng phải vui

Nhân sinh ra luân hồi

Như độc lẫn trong mật.

Vì thế với năm dục

Không sinh tâm yêu thích

Lạc ấy chẳng tịch tĩnh

Hãy cầu lạc rốt ráo.

Khéo điều phục các căn

Không bị cảnh gây hại

Người đầy đủ trí tuệ

Tâm không chuyển theo cảnh.

Kẻ ngu không trí tuệ

Cho khổ là an vui

Sinh mê vọng điên đảo

Giong ruổi trong năm đường.

Người trí luôn khen ngợi

Lạc tịch tĩnh tối thượng

Người nào ham dục lạc

Chẳng sợ hiểm nạn sau.

Những khổ não vị lai

Hãy dùng trí đối trị

Do tội sinh ra khổ

Không làm, chẳng lỗi lầm.

***

Tổng hợp