Phật Thuyết Kinh Chư Pháp Tập Yếu - Phẩm Chín

Giảng giải: Tôn Giả Quán Vô Úy

PHẬT THUYẾT

KINH CHƯ PHÁP TẬP YẾU

Giảng giải: Tôn Giả Quán Vô Úy

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Nhật Xứng, Đời Triệu Tống  

PHẨM CHÍN  

Lửa thế gian ngăn được

Lửa ái không thể ngừa.

Ai bị ái lừa dối

Trôi lăn trong thế gian

Ái tựa như cừu địch

Không làm sao thắng được.

Vì ái nên sai khiến

Vào biển tìm châu báu

Giữa ba quân kinh sợ

Xông vào để chiến đấu.

Vui tham ái đất nước

Nên cùng nhau tranh đoạt

Cho đến mẹ và con

Vì của cải tranh tụng.

Ai ra khỏi tham ái

Vứt bỏ mọi châu ngọc

Xem chúng như ngói gạch

Sẽ gần đạo bồ đề.

Vì tham ái của cải

Nên đọa trong địa ngục

Nóng bức khó chịu đựng

Vì thế hãy xa lìa.

Hãy dùng nước trí tuệ

Tưới vào để diệt hẳn

Nếu không dập lửa ái

Cách bồ đề quá xa.

Rời bỏ được tham ái

Không tham đắm châu báu

Người này ở thế gian

Không có chút khổ não.

Như lưới để bắt cá

Gây hại cả ốc hến

Ái trói buộc chúng sinh

Không loài nào thoát khỏi.

Như nai trúng tên độc

Nên bỏ chạy tứ tung

Chất độc thấm lần vào

Làm sao khỏi đau khổ.

Lửa ái cũng như thế

Độc hại cứ kề bên

Thiêu phàm phu ngu muội

Làm sao giải thoát được!

Thích ý trong chốc lát

Quả báu liền đốt thiêu

Người tìm vui xuất thế

Nên trừ bỏ tham ái.

Như cá đã nuốt mồi

Chắc chắn phải bị chết

Người bị ái lôi kéo

Nhất định phải chết yểu.

Đọa trong cảnh giới quỷ

Nóng bức chạy khắp nơi

Hữu tình trong địa ngục

Phần nhiều do tâm ái.

Cho đến phải lang thang

Xin ăn để nuôi sống

Đều do ái sai sử

Đó là lời Phật dạy.

Lửa ái thiêu Chư Thiên

Không chịu bỏ bớt củi

Vì tham đắm cảnh giới

Phát khởi từ sáu căn.

Thọ hưởng mọi dục lạc

Tâm luôn luôn mê muội

Đọa lạc không hiểu biết

Lầm lẫn do tham ái.

Tất cả nhân luân hồi

Đều từ ái mà có

Ái gông xích hữu tình

Làm rơi vào đường ác.

Lửa ái ở Cõi Trời

Dục cảnh luôn vây quanh

Vì ngu si thao túng

Thiêu đốt kẻ tham dục.

Như thêm củi vào lửa

Ngọn lửa càng bốc cao

Dục lạc thỏa tâm ý

Tham ái càng tăng thêm.

Lửa thế gian hừng hực

Con người tránh xa được

Lửa ái thiêu thế gian

Không ai khỏi bị hại.

Người không tâm tham ái

Đạt tịch tĩnh tối thượng

Ra khỏi rừng tai họa

Vượt qua biển khổ đau.

Lìa tội lỗi hòa hợp

Cắt đứt dây ái dục

Giải thoát các tội cấu

Chính là người an lạc.

Trăm ngàn vô số kiếp

Thường bị ái lừa dối

Kẻ ngu không vứt bỏ

Bị lưới huyễn bao trùm.

Chính vì ái che lấp

Thích gần gũi, phục vụ

Lại như người làm thuê

Bị khát uống nước mặn.

Uống vào vừa hết khát

Giây lát cổ họng khô

Khát ái ở trong tâm

Không chánh đạo sao ngừng?

Vì vậy nên rời bỏ

Nghiệp ác sinh tử đó

Người bị ái chế phục

Chìm đắm lúc nào ra!

Hưởng năm dục thượng diệu

Tối thắng ở Cõi Trời

Cuối cùng bị ái kéo

Đọa vào nẻo đường ác.

Kẻ gần gũi tham ái

Khổ não luôn tràn đầy

Nương ánh sáng chánh pháp

Khổ sẽ không tăng thêm.

Ai tham ái cảnh giới

Không làm sao chán bỏ

Người trừ bỏ tham ái

Sẽ không có buồn lo.

Chư Thiên bị tham ái

Nên sinh ra phóng dật

Đam mê lại tìm cầu

Phải đọa vào địa ngục.

Chư Thiên bị thoái đọa

Là xấu hổ số một

Do tham lạc thượng diệu

Phải chịu khổ nặng nề.

Ái che lấp tự tâm

Tâm tư bị cuồng loạn

Không sợ luân hồi khổ

Cứ mãi miết buông lung.

Chúng sinh vì dục lạc

Tham ái càng tăng thêm

Lửa ái, lửa địa ngục

Bị thiêu đốt mãi mãi.

Tham ái càng tăng trưởng

Dần dần không cùng tận

Đã có, lo giữ gìn

Chưa được thì tìm kiếm.

Chính vì đi tìm kiếm

Nên tâm không biết đủ

Người này không an lạc

Như Lai đã xác định.

Do tâm không nhàm chán

Thường cầu tìm vị dục

Sẽ bị lửa tham ái

Thiêu đốt mãi không ngừng.

Ai kinh sợ tham dục

Không bị lửa ái đốt

Giải thoát cấu nhiễm ái

Không còn đọa đường ác.

Do mình tà tư duy

Phát khởi bụi ba độc

Chìm vực sâu phóng dật

Luôn tham đắm nữ sắc.

Âm thanh ca nhạc hay

Đưa đến chỗ tán loạn

Tâm tư không dừng nghĩ

Giống như nước chảy xiết.

Ái tựa sông sâu hiểm

Dục như con thuyền hư

Kẻ ngu chèo thuyền ấy

Ắt sẽ bị chìm đắm.

Ái như ngọn lửa dữ

Ba độc tựa củi khô

Phóng dật như gió lốc

Thiêu Chư Thiên nào biết.

Chư Thiên ham dục lạc

Bị tham ái chế phục

Trong khoảnh khắc sát na

Không được chút nhàn hạ.

Ái: Chỗ nương của dục

Sinh trăm ngàn chướng ngại

Chư Thiên vì tham dục

Không thể làm việc lành.

Rắn ái có năm đầu

Tánh nó rất bạo ác

Hại kẻ tham dục vọng

Khổ ấy khó chịu được.

Sông ái rất rộng sâu

Phát sinh từ năm dục

Người muốn đến bờ giác

Không pháp lành sao vượt?

Ái như nhà ảo thuật

Có mặt khắp ba cõi

Lừa dối chúng trời người

Không có chút ích lợi.

Năm căn bám cảnh dục

Chưa bao giờ chán xa

Như thêm dầu vào lửa

Niệm niệm càng tăng thêm.

Lại nữa kẻ tham ái

Mở được cửa đường ác

Địa ngục, quỷ, súc sinh

Cứ thế thường qua lại.

Kẻ ngu do tham ái

Rơi vào miệng Tử ma

Khéo lìa tội tham ái

Không bị thần chết nuốt.

Những người đủ trí tuệ

Hàng phục được tham ái

Khỏi lo sợ buồn rầu

Ngồi nằm luôn an ổn.

Thoát khỏi dây tham ái

Không sinh các khổ đau

Kẻ ngu mong cầu nhiều

Càng thêm bị tổn hại.

Ngày đêm trong mọi lúc

Không sinh tâm từ bi

Thấy tài sản của người

Tâm mong muốn chiếm đoạt.

Bọn này như lửa cướp

Bản tánh rất hung ác

Xa lánh những người lành

Như rắn độc trong hang.

Vì tham ái càng nhiều

Nên bị thiêu đốt mãi

Chết đọa trong địa ngục

Lại làm loài ngạ quỷ.

Ra khỏi con đường ác

Được sinh trong cõi người

Trong trăm ngàn ức kiếp

Phải làm kẻ ăn xin.

Xấu xí, lời hèn hạ

Thiếu thốn, tâm khổ não

Thân mình luôn chịu khổ

Đều là do tham ái.

Người cắt đứt tham ái

Thường cầu trí tuệ Phật

Là người sống chân chánh

Được tịch tĩnh tối thượng.

Tâm chạy theo tham ái

Như đuổi rắn khỏi hang

Nếu chưa trừ độc ái

Nhất định bị phá hoại.

Ai hành động như vậy

Tham ái luôn có mặt

Như ném củi vào lửa

Ngọn lửa càng bốc cao.

Chúng sinh tham châu báu

Chứa nhóm mãi không ngừng

Đến lúc sắp lâm chung

Đều thuộc vào người khác.

Do ái mang tội lỗi

Của mất, tội không tiêu

Bị nghiệp lực lôi đi

Đau đớn vào địa ngục.

Người khác hưởng của cải

Riêng mình chịu tội báo

Đọa trong con đường ác

Sau hối hận ích gì?

Của hết thì suy bại

Vui tàn chịu khổ đau

Bạn thân chợt thành thù

Đều sinh từ tâm ái.

Người trí không tham ái

Lửa ái luôn hừng hực

Tổn hại loài hữu tình

Phải đọa trong đường ác.

Chứa của như núi cao

Giữ gìn lại lo sợ

Cớ sao tạo tội ác

Trái lý mà giữ gìn?

Người không thích chứa của

Không sợ, chẳng giữ gìn

Người trí lìa tham ái

Ở đâu cũng an ổn.

Mong cầu được giàu có

Bất chợt bị tán hoại

Thạnh suy không tồn tại

Như Mặt Trời mọc, lặn.

Giàu sang là dây trói

Nghèo hèn như bị tội

Đều do ái sai khiến

Không nhàm chán dục vọng.

Hưởng hoan lạc thượng diệu

Mọi mong cầu vừa ý

Bị lửa ái thiêu đốt

Vui sướng đều tiêu tan.

Chư Thiên và loài người

Do không chán dục lạc

Nên bị ái thiêu đốt

Như Lai thấy biết hết.

Trăm ngàn chúng hữu tình

Vì ái đọa hiểm nạn

Chịu vô lượng khổ báo

Người trí đều xót thương.

Mạng sống sớm chấm dứt

Ngu phu nào biết gì!

Phước nghiệp tiêu đến đâu

Tham ái tăng theo đó.

Người tham đắm ân ái

Đời đời theo đuổi mãi

Kẻ ám độn, vô trí

Không hiểu tướng tội phước.

Làm lành được quả báo

Sinh Cõi Trời thọ lạc

Vì nghiệp duyên bất thiện

Nên phải bị đọa đày.

Không tạo nghiệp thiện, ác

Lìa tội lỗi hòa hợp

Vứt bỏ nhân già, chết

Sống an ổn tối thượng.

Tham như bánh xe lăn

Năm dục là tăm xe

Trục ái nằm ở giữa

Thế gian không hiểu biết.

Sông ái rất rộng sâu

Cảnh dục là sóng dữ

Nghi ngờ như bầy cá

Thế gian không hiểu biết.

Ngày đêm trong ba thời

Tạo nhiều nghiệp bất thiện

Người trí không đề phòng

Trôi lăn trong đường ác.

Sắc đẹp như huyễn hóa

Hiểu chúng, không bị trói

Do tham ái tìm cầu

Ràng buộc không gỡ được.

Ai bị ái trói buộc

Là tham đắm dục lạc

Khi trí tuệ hiển hiện

Sẽ trừ tội lỗi ấy.

Ái tăng thêm tăm tối

Trí phát ra ánh sáng

Hãy bỏ tối theo sáng

Lìa khổ được an vui.

Trí như con dao bén

Chặt đứt rừng cây ái

Hãy khéo léo tu tập

Được an ổn tối thượng.

Nên biết rừng tham ái

Dày đặc khó ra khỏi

Người khéo léo vượt qua

Là ra khỏi ba cõi.

Sông ái có ba nhánh

Nước phóng dật tràn đầy

Hãy chèo thuyền trí tuệ

Vượt qua bờ bên kia.

Ái như dao kiếm bén

Chặt đứt thân kẻ ngu

Khổ não khó chịu được

Vì vậy nên lánh xa.

Ái như ung nhọt độc

Sinh khởi từ tâm ta

Ngày đêm trong mọi lúc

Không có chút sướng vui.

Ái như lửa hừng hực

Nghi hoặc tựa củi khô

Do gió nghiệp thổi vào

Đốt tâm sinh nóng bức.

Người bị ái trói buộc

Tâm tư rất thô tháo

Chiếm đoạt của phi lý

Gây tổn hại thân mạn.

Chúng sinh ở thế gian

Tạo vô biên nghiệp ác

Do tham của người khác

Chìm mãi trong biển khổ.

Bị tham ái sai khiến

Hung dữ không khiếp sợ

Cho dù đạp trong lửa

Không màn đến thân mạng.

Người có nhiều tham ái

Lửa tâm luôn đốt thiêu

Không ái, tâm mát mẻ

Như tắm trong sông sâu.

Ái như ngọn lửa dữ

Ném củi vào bốc cao

Ví như kẻ tham lam

Càng được lại không chán.

Đủ vô lượng châu báu

Đầy cả các cõi nước

Mình và các hữu tình

Chứa ít không lo sợ.

Người nào sinh tham ái

Vui ít, nhưng khổ nhiều

Khổ vui đã rõ ràng

Người trí khéo bỏ lấy.

Người chế ngự tham ái

Được tịch tĩnh tối thắng

Người thường bỏ tham ái

Thì gần đạo bồ đề.

***

Tổng hợp