Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội đầu - Phẩm Bốn Mươi Hai - Phẩm Chẳng Nghĩ Bàn - Phần Ba
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
PHẬT THUYẾT KINH
ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
HỘI ĐẦU
PHẨM BỐN MƯƠI HAI
PHẨM CHẲNG NGHĨ BÀN
PHẦN BA
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của sắc, sắc có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thọ, tưởng, hành, thức, thọ, tưởng, hành, thức có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của nhãn xứ, nhãn xứ có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xứ có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của sắc xứ, sắc xứ có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ, thanh, hương, vị, xúc, pháp xứ có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của nhãn giới, nhãn giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc cùng các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra, sắc giới cho đến các thọ do nhãn xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của nhĩ giới, nhĩ giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc cùng các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra, thanh giới cho đến các thọ do nhĩ xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tỷ giới, tỷ giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của hương giới, tỷ thức giới và tỷ xúc cùng các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra, hương giới cho đến các thọ do tỷ xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thiệt giới, thiệt giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc cùng các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra, vị giới cho đến các thọ do thiệt xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thân giới, thân giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của xúc giới, thân thức giới và thân xúc cùng các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra, xúc giới cho đến các thọ do thân xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của ý giới, ý giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp giới, ý thức giới và ý xúc cùng các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra, pháp giới cho đến các thọ do ý xúc làm duyên sanh ra có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của địa giới, địa giới có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của thủy, hỏa, phong, không, thức giới, thủy, hỏa, phong, không, thức giới có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của vô minh, vô minh có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não, hành cho đến lão tử, sầu, than, khổ, ưu, não có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bố thí Ba la mật đa, Bố Thí Ba la mật đa có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tịnh giới, an nhẫn, tinh tấn, tịnh lự, bát nhã Ba la mật đa, tịnh giới cho đến bát nhã Ba la mật đa có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp không nội, pháp không nội có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp không ngoại, pháp không nội ngoại, pháp không không, pháp không lớn, pháp không thắng nghĩa, pháp không hữu vi, pháp không vô vi, pháp không rốt ráo, pháp không không biên giới, pháp không tản mạn, pháp không không đổi khác, pháp không bản tánh.
Pháp không tự tướng, pháp không cộng tướng, pháp không tất cả pháp, pháp không chẳng thể nắm bắt được, pháp không không tánh, pháp không tự tánh, pháp không không tánh tự tánh, pháp không ngoại cho đến pháp không không tánh tự tánh có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của chân như, chân như có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp giới, pháp tánh, tánh chẳng hư vọng, tánh chẳng đổi khác, tánh bình đẳng, tánh ly sanh, định pháp, trụ pháp, thật tế, cảnh giới hư không, cảnh giới bất tư nghì, pháp giới cho đến cảnh giới bất tư nghì có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của Thánh đế khổ, Thánh đế khổ có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của Thánh đế tập, diệt, đạo, Thánh đế tập, diệt, đạo có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bốn tịnh lự, bốn tịnh lự có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bốn vô lượng, bốn định Vô Sắc, bốn vô lượng, bốn định Vô Sắc có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tám giải thoát, tám giải thoát có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tám thắng xứ, chín định thứ đệ, mười biến xứ, tám thắng xứ, chín định thứ đệ, mười biến xứ có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bốn niệm trụ, bốn niệm trụ có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy chi Đẳng Giác, tám chi Thánh đạo, bốn chánh đoạn cho đến tám chi Thánh đạo có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp môn giải thoát không, pháp môn giải thoát không có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện, pháp môn giải thoát vô tướng, vô nguyện có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của mười địa Bồ Tát, mười địa Bồ Tát có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của năm loại mắt, năm loại mắt có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của sáu phép thần thông, sáu phép thần thông có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của mười lực Phật, mười lực Phật có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của bốn điều không sợ, bốn sự hiểu biết thông suốt, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám Pháp Phật bất cộng, bốn điều không sợ cho đến mười tám Pháp Phật bất cộng có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của pháp không quên mất, pháp không quên mất có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tánh luôn luôn xả, tánh luôn luôn xả có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của trí nhất thiết, trí nhất thiết có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng, trí đạo tướng, trí nhất thiết tướng có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tất cả pháp môn Đà La Ni, tất cả pháp môn Đà La Ni có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tất cả pháp môn Tam Ma Địa, tất cả pháp môn Tam Ma Địa có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của quả Dự Lưu, quả Dự Lưu có thể nắm bắt được chăng?
Trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của quả Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán, quả Nhất Lai, Bất Hoàn, A La Hán có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của quả vị Độc Giác, quả vị Độc Giác có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của tất cả hạnh Đại Bồ Tát, tất cả hạnh Đại Bồ Tát có thể nắm bắt được chăng?
Này Thiện Hiện! Theo ý ông thì sao, trong cái chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng, không có tự tánh của quả vị giác ngộ cao tột của Chư Phật, quả vị giác ngộ cao tột của Chư Phật có thể nắm bắt được chăng?
Thiện Hiện đáp: Bạch Thế Tôn! Không!
Phật dạy: Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Do nhân duyên này, tất cả pháp đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Vì tất cả pháp đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng nên Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều chẳng thể nghĩ bàn, nên nghĩ bàn diệt. Chẳng thể xưng lường, nên xưng lường diệt. Không có số lượng, nên số lượng diệt. Không gì sánh bằng, nên sánh bằng diệt.
Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này tất cả pháp cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều chẳng thể nghĩ bàn, nên vượt nghĩ bàn. Chẳng thể xưng lường, nên vượt xưng lường. Không có số lượng, nên vượt số lượng. Không gì sánh bằng, nên vượt sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này tất cả pháp cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Chẳng thể nghĩ bàn là chỉ có chẳng thể nghĩ bàn trên phương diện ngôn ngữ. Chẳng thể xưng lường là chỉ có chẳng thể xưng lường trên phương diện ngôn ngữ. Không số lượng là chỉ có không số lượng trên phương diện ngôn ngữ. Không gì sánh bằng là chỉ có không gì sánh bằng trên phương diện ngôn ngữ.
Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này, Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Chẳng thể nghĩ bàn là chẳng thể nghĩ bàn như hư không. Chẳng thể xưng lường là chẳng thể xưng lường như hư không. Không có số lượng là không có số lượng như hư không. Không gì sánh bằng là không gì sánh bằng như hư không.
Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này, Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và Thanh Văn, Độc Giác, Trời, Người, A Tố Lạc v.v… trong thế gian đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Này Thiện Hiện! Do nhân duyên này Pháp Phật, pháp Như Lai, pháp tự nhiên, pháp trí nhất thiết trí của tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng.
Khi Đức Phật nói pháp chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể xưng lường, không có số lượng, không gì sánh bằng như thế, trong hội chúng có năm trăm Bí Sô chẳng vướng các lậu, tâm được giải thoát.
Lại có hai ngàn Bí Sô Ni cũng chẳng vướng các lậu, tâm được giải thoát. Lại có sáu vạn nam Cư Sĩ, đối với các pháp, viễn trần Ly Cấu, phát sanh pháp nhãn thanh tịnh.
Lại có ba vạn bảy ngàn nữ cư sĩ, đối với các pháp cũng viễn trần Ly Cấu, phát sanh pháp nhãn thanh tịnh. Lại có hai vạn Đại Bồ Tát chứng đắc vô sanh pháp nhẫn, được thọ ký thành Phật ở trong hiền kiếp.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh đại Bảo Tích - Pháp Hội Thứ Bốn Mươi Bảy - Pháp Hội Bảo Kế Bồ Tát - Phần Một
Phật Thuyết Kinh Bảo Vân - Phần Mười Bảy
Phật Thuyết Kinh Phổ Diệu - Phẩm Ba - Phẩm Hiện Hình Voi
Phật Thuyết Kinh Bổn Sư - Phẩm Ba - Phẩm Pháp Ba - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Tân đầu Lô
Phật Thuyết Kinh Pháp Cú Thí Dụ - Phẩm Hai - Phẩm Giáo Học - Thí Dụ Tám
Phật Thuyết Kinh đại Phật đảnh Quảng Tụ đà La Ni - Phẩm Mười Một - Phẩm kiến Tạo Trân Bảo
Phật Thuyết Kinh Quán Phật Tam Muội Hải - Phẩm Sáu - Quán Bốn Oai Nghi - Tập Ba