Phật Thuyết Kinh đại Bát Niết Bàn - Phẩm Bảy - Phẩm Tứ Tướng - Phần Hai

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Đàm Vô Sấm, Đời Bắc Lương

PHẬT THUYẾT

KINH ĐẠI BÁT NIẾT BÀN

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Đàm Vô Sấm, Đời Bắc Lương  

PHẨM BẢY

PHẨM TỨ TƯỚNG  

PHẦN HAI  

Này Ca Diếp! Xưa kia, vì mẹ chết nên Vua Ba Tư Nặc rất thương nhớ buồn khổ, đến thăm Như Lai.

Như Lai liền hỏi cớ sao nhà Vua lại quá buồn khổ như vậy?

Vua đáp: Bạch Thế Tôn hôm nay Thái Hậu thăng hà. Giả sử có người nào làm cho mẹ tôi sống lại, tôi nhường ngôi và đem của tiền châu báu cùng thân này để thưởng tặng cho người ấy xử dụng.

Như Lai khuyên: Này Đại Vương! Nhà Vua chớ nên quá sầu khổ. Tất cả chúng sanh hễ thọ mạng hết gọi là chết.

Chư Phật, Duyên Giác, Thanh Văn còn bỏ thân này, huống là phàm phu!

Này Ca Diếp! Vì dạy bán tự cho Vua Ba Tư Nặc nên Như Lai nói bài kệ ấy.

Nay Như Lai vì các hàng Thanh Văn đệ tử giảng nói luận Tỳ Già La, tức là Như Lai thường còn không biến đổi.

Ca Diếp Bồ Tát lại bạch Phật:

Như lời Phật dạy:

Không chỗ chứa nhóm

Nơi ăn biết đủ

Như chim bay không

Dấu không thể tìm.

Bạch Thế Tôn, những nghĩa này là thế nào?

Trong chúng hội đây ai được gọi là không chỗ chứa nhóm?

Ai được gọi là nơi ăn biết đủ?

Ai đi nơi hư không chẳng thể tìm dấu?

Mà sự đi này là đến phương nào?

Phật dạy: Luận về chứa nhóm là nói về của báu.

Này Ca Diếp! Chứa nhóm có hai thứ: Một là hữu vi, hai là vô vi.

Chứa nhóm hữu vi là hạnh Thanh Văn, chứa nhóm vô vi là hạnh Như Lai.

Này Ca Diếp! Tăng cũng có hai hạng: Một là hữu vi, hai là vô vi. Hữu vi Tăng gọi là hàng Thanh Văn. Thanh Văn Tăng không có chứa nhóm những tôi tớ đồ vật phi pháp, kho đụn lúa gạo, muối, mè, đậu, bắp. Nếu có người nói Như Lai cho chứa tôi tớ các đồ vật như vậy, người ấy sẽ bị báo rút lưỡi.

Hàng Thanh Văn đệ tử của Như Lai gọi là không chứa nhóm, cũng được gọi là nơi ăn biết đủ. Nếu có tham ăn gọi là chẳng biết đủ.

Người khó tìm dấu thời là bậc gần đạo vô thượng Bồ Đề. Như Lai nói người này dầu đi mà không chỗ đến.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Hàng Hữu vi Tăng còn không chứa nhóm huống là vô vi Tăng. Vô vi Tăng chính là Như Lai. Thế sao Như Lai phải có chứa nhóm. Và chứa nhóm đó gọi là cất dấu.

Thế nên Như Lai phàm có nói ra đều không lẫn tiếc, thế nào gọi là dấu cất?

Không thể tìm ra dấu vết đó, gọi là Niết Bàn. Trong Niết Bàn không có mặt trời, mặt trăng, tinh tú, lạnh nóng gió mưa.

Sanh già bệnh chết, hai mươi lăm cõi, lìa các sự lo khổ và các phiền não. Niết Bàn như vậy là chỗ Như Lai ở thường không biến đổi. Vì nhân duyên ấy, Như Lai đến trong rừng Ta La nơi đại Niết Bàn mà nhập đại Niết Bàn.

Phật nói: Này Ca Diếp! Chữ đại đó tánh ấy rộng lớn. Như người sống lâu vô lượng tuổi thời gọi là đại trượng phu. Người này nếu có thể an trụ nơi chánh pháp thời gọi là bậc siêu thăng trong loài người.

Như tám điều giác ngộ của bậc Đại Nhân mà Như Lai đã dạy, là một người có đủ hay nhiều người có đủ. Nếu một người đủ cả tam thời là rất siêu thăng. Nói rằng Niết Bàn đó, không có tỳ vết.

Này Ca Diếp! Như người bị xuông tên độc đau nhức lắm, gặp được lương y nhổ tên độc ra rồi truyền cho thuốc hay, người ấy hết đau nhức được an vui. Vị lương y này liền đi nơi thành ấp và các xóm làng, hễ chỗ nào có người bị thương đau khổ liền đến điều trị.

Cũng vậy, Như Lai thành bậc Đẳng Chánh Giác làm vị Đại Y Vương, thấy chúng sanh khổ não nơi Diêm Phù Đề, từ vô lượng kiếp bị tên độc phiền não, dâm nộ, si mê làm đau nhức, bèn nói Kinh Đại Thừa Cam Lộ Pháp dược.

Điều trị nơi đây rồi, Như Lai lại đến xứ khác, nơi có tên độc phiền não, thị hiện làm Phật để điều trị. Thế nên gọi là  Đại Bát Niết Bàn.

Đại Bát Niết Bàn đó gọi là chỗ giải thoát. Tùy nơi nào có chúng sanh đáng được điều phục, thời Như Lai ở trong ấy mà thị hiện. Vì nghĩa chân thật thậm thâm này nên gọi là Đại Bát Niết Bàn.

Ca Diếp Bồ Tát lại bạch Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Y sư trong đời có thể điều trị thương tích cho tất cả chúng sanh chăng?

Phật nói: Này Ca Diếp!

Thương tích của người đời phàm có hai thứ: Một là bệnh có thể trị, hai là bệnh không thể trị.

Bệnh có thể trị thời y Sư trị được, còn bệnh không thể trị thời y Sư không trị được.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Cứ như lời Phật dạy, thời Như Lai đã trị bệnh cho chúng sanh nơi Diêm Phù Đề này rồi.

Nếu nói đã trị rồi, sao nơi đây còn có chúng sanh chưa được Niết Bàn?

Nếu chưa được Niết Bàn cả, sao Như Lai nói rằng điều trị đã xong mà muốn đến xứ khác?

Phật nói: Này Ca Diếp! 

Chúng sanh trong Diêm Phù Đề này có hai hạng: Một hạng tin và một hạng không tin. Hạng có lòng tin thời gọi là trị được, vì sẽ không phiền não quyết định được Niết Bàn, thế nên Như Lai nói trị chúng sanh nơi Diêm Phù Đề rồi.

Hạng không lòng tin gọi là nhất xiển đề. Hạng nhất xiển đề gọi là không trị được. Trừ hạng nhất xiển đề, ngoài ra đều đã trị xong, thế nên Niết Bàn gọi là không thương tích.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Những gì gọi là Niết Bàn?

Phật nói: Này Ca Diếp! Niết Bàn đó, gọi là giải thoát.

Bạch Thế Tôn! Chỗ nói giải thoát, là sắc hay chẳng phải sắc?

Này Ca Diếp! Hoặc là sắc, hoặc là chẳng phải sắc. Thanh Văn, Duyên Giác giải thoát là không phải sắc. Chư Phật Như Lai giải thoát là sắc.

Này Ca Diếp! Thế nên giải thoát cũng sắc cũng chẳng phải sắc. Như Lai vì hàng Thanh Văn đệ tử nói là chẳng phải sắc.

Ca Diếp Bồ Tát lại bạch: Như nơi thanh sắt, màu lửa đỏ đã tắt, đem thanh sắt để lại trong lửa, thời màu đỏ sẽ sanh lại. Nếu như vậy, Như Lai lẽ ra sanh phiền não lại, nếu phiền não sanh trở lại bèn là vô thường.

Phật nói: Này Ca Diếp! Ông không nên nói Như Lai vô thường, vì Như Lai là thường trụ.

Như đốt gỗ, khi gỗ hết lửa tắt thời còn tro, phiền não diệt rồi bèn có Niết Bàn. Các điều dụ như áo hư, chém đầu, lọ vỡ cũng như vậy.

Này Ca Diếp! Như sắt nguội có thể làm nóng lại. Như Lai không phải như vậy, dứt phiền não rồi rốt ráo thanh lương, lửa phiền não chẳng còn sanh trở lại.

Vô lượng chúng sanh như thanh sắt kia Như Lai dùng lửa mạnh trí tuệ đốt sắt kiết sử phiền não của chúng sanh.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Lành thay! Lành thay! Con nay thật biết rõ chư Phật là thường trụ.

Phật nói: Này Ca Diếp! Ví như Thánh Vương vốn ở trong cung, hoặc có lúc dạo chơi nơi vườn. Dầu lúc ấy Vua không có ở giữa đám cung phi, cũng chẳng được nói là Vua đã chết.

Cũng vậy, Như Lai dầu nhập vào trong Niết Bàn không hiện nơi cõi Diêm Phù, chẳng gọi là vô thường. Như Lai ra khỏi vô lượng phiền não vào nơi Niết Bàn an vui, dạo chơi vui vẻ nơi các vườn hoa Chánh Giác.

Ca Diếp Bồ Tát lại hỏi:

Như Đức Phật đã dạy: Từ lâu Như Lai đã vượt khỏi biển phiền não.

Duyên cớ gì lại cùng Gia Du Đà La sanh La Hầu La?

Do cớ đây mà biết rằng Như Lai chưa vượt khỏi biển cả phiền não. Cúi xin Như Lai nói về nhân duyên đó.

Phật bảo Ca Diếp Bồ Tát: Ông chẳng nên nói Như Lai từ lâu đã vượt khỏi biển cả phiền não, duyên cớ gì lại cùng Gia Du Đà La sanh La Hầu La, vì cớ đây nên biết Như Lai chưa vượt khỏi biển cả phiền não.

Này Ca Diếp! Đại Niết Bàn đây hay kiến lập sự nghĩa to lớn. Nay các ông nên chí tâm lắng nghe, rồi rộng vì người mà giảng thuyết, chớ sanh lòng nghi ngờ.

Nếu có vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn, có thể đem núi Tu Di cao rộng để vào trong vỏ hột đình lịch. Các loài ở tại núi Tu Di không bị chật hẹp, vẫn y như thường, cũng không có quan niệm gì khác, chỉ có người đáng được độ mới thấy vị Bồ Tát ấy đem núi Tu Di để vào vỏ hột đình lịch, rồi đem để lại chỗ cũ.

Này Ca Diếp! Lại có vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn, có thể đem cả cõi Đại Thiên để vào vỏ hột đình lịch, chỉ có người đáng được độ là thấy việc làm này, ngoài ra tất cả chúng sanh đều không hay biết cũng không thấy chật hẹp, vẫn y như cũ. Cho đến đem cõi Đại Thiên để vào lỗ chân lông cũng như vậy.

Lại có vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn ngắt lấy nhiều Thế Giới ở mười phương để nơi đầu mũi kim, như ghim lá táo, rồi ném để nơi Thế Giới khác. Những chúng sanh trong các Thế Giới bị ném đó không hay không biết, chỉ có người đáng được độ là thấy việc làm này, và cũng thấy Bồ Tát đem Thế Giới đã ném để lại chỗ cũ.

Lại có vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn, bức lấy các Thế Giới ở mười phương để trên bàn tay mặt, rồi ném vụt qua khỏi vô lượng Thế Giới khác. Cũng có vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn đem vô lượng Thế Giới ở mười phương để vào trong thân mình, hoặc để vào trong một vi trần, vẫn không chật hẹp.

Chúng sanh trong các cõi ấy không bị bức ngộp, cũng chẳng hay chẳng biết, chỉ có người đáng được độ mới thấy biết việc làm này, và cũng thấy Bồ Tát đem những Thế Giới để lại chỗ cũ.

Này Ca Diếp! Vị Đại Bồ Tát trụ đại Niết Bàn thời có thể thị hiện vô lượng thần thông biến hoá, vì thế nên gọi là Đại Bát Niết Bàn. Tất cả chúng sanh không có thể suy lường đến được.

Nay ông làm thế nào biết Như Lai gần nơi ái dục sanh La Hầu La?

Này Ca Diếp! Như Lai từ lâu đã trụ nơi đại Niết Bàn, thị hiện vô lượng thần thông biến hoá, ở trong Cõi Đại Thiên trăm ức Mặt Trời, Mặt Trăng, trăm ức Diêm Phù Đề này, thị hiện vô lượng thần thông biến hoá, như trong Kinh Thủ Lăng Nghiêm đã có nói nhiều. Hoặc ở Diêm Phù Đề thị hiện nhập Niết Bàn, mà chẳng rốt ráo nhập Niết Bàn.

Hoặc ở Diêm Phù Đề thị hiện vào thai mẹ, làm cho cha mẹ tưởng là con trai của mình sanh đẻ, mà thân của Như Lai đây trọn hẳn chẳng từ nơi ái dục hoà hiệp mà sanh. Như Lai đã lìa ái dục từ nơi vô lượng kiếp rồi. Thân của Như Lai đây chính là Pháp Thân, vì tùy thuận thế gian mà thị hiện vào thai mẹ.

Này Ca Diếp! Nơi vườn Lâm Tỳ Ni, thị hiện từ nơi mẹ là Ma Gia sanh ra, vừa sanh liền đi qua hướng đông bảy bước xướng lên rằng: Trong hàng Trời, người, A Tu La, ta là bậc Tôn Thượng hơn cả. Cha mẹ và Trời người thấy thế vừa sợ vừa mừng cho rằng hi hữu. Mà mọi người nói là đứa trẻ nhỏ. Nhưng chính thiệt thời thân của Như Lai đã lìa cách trên đây từ vô lượng kiếp.

Thân của Như Lai tức là Pháp Thân, chẳng phải thân thịt máu mạch gân xương tủy hiệp thành. Vì thuận cách sanh của chúng sanh mà thị hiện làm đứa trẻ.

Đi qua hướng Nam bảy bước là thị hiện muốn làm phước điền vô thượng cho chúng sanh.

Đi qua hướng Tây bảy bước là thị hiện thân này là thân cuối cùng không còn sanh tử nữa.

Đi qua hướng Bắc bảy bước là thị hiện đã qua khỏi sự sanh tử của các cõi.

Đi qua hướng Đông bảy bước là thị hiện làm Đạo Sư cho chúng sanh.

Đi qua bốn hướng cạnh bảy bước là thị hiện dứt diệt các thứ phiền não và bốn loài ma, mà thành Đấng Như Lai Ứng Cúng Chánh Biến Tri.

Đi lên bảy bước là thị hiện không bị vật dơ làm ô nhiễm, như hư không.

Đi xuống bảy bước, là thị hiện rưới mưa pháp dập tắt lửa địa ngục, cho chúng sanh hưởng vui an ổn.

Nơi Diêm Phù Đề, sau khi sanh bảy ngày lại thị hiện cạo tóc, mọi người đều cho rằng Như Lai là đứa trẻ mới cạo tóc lần đầu.

Kỳ thiệt, tất cả Trời, người, Ma Vương, Sa Môn, Bà La Môn, không một ai có thể thấy được đảnh tướng của Như Lai, huống là có người cầm dao đến cạo tóc được. Trong vô lượng kiếp lâu xa về trước, Như Lai đã cạo bỏ râu tóc rồi.

Vì muốn tuỳ thuận theo pháp thế gian, nên Như Lai thị hiện cạo tóc.

Cha mẹ đem ta đến miếu thờ Trời, ra mắt Đại Tự Thiên. Lúc Đại Tự Thiên thấy Như Lai, liền chấp tay cung kính đứng qua một bên. Từ lâu xa vô lượng kiếp, Như Lai đã bỏ lìa cách vào miếu Trời, nhưng vì tuỳ thuận thế gian mà thị hiện như vậy.

Diêm Phù Đề, Như Lai thị hiện xỏ lỗ tai, kỳ thiệt, tất cả chúng sanh không ai có thể xỏ lỗ tai Như Lai được, vì tùy thuận thế gian mà thị hiện như vậy.

Lại lấy các châu báu làm bông tai sư tử để đeo vào, kỳ thiệt từ vô lượng kiếp, Như Lai đã bỏ lìa đồ trang điểm, nhưng vì muốn tuỳ thuận thế gian mà thị hiện việc như vậy.

Rồi vào học đường học tập chữ nghĩa, võ nghệ, nghề nghiệp v.v... kỳ thiệt từ vô lượng kiếp Như Lai đã hoàn toàn rành rẽ tất cả những môn ấy.

Xem khắp cả Ba Cõi, không một ai có khả năng làm thầy của Như Lai được, vì muốn tùy thuận thế gian mà thị hiện vào học đường. Vì thế nên gọi là Đấng Như Lai Ứng Cúng Chánh Biến Tri.

Cõi Diêm Phù Đề, tùy thuận thế gian mà thị hiện làm Thái Tử, mọi người đều thấy Như Lai là Thái Tử con trai lớn Vua Tịnh Phạn và Hoàng Hậu Ma Gia, hưởng sự vui sướng trong cảnh ngũ dục. Kỳ thiệt trong vô lượng kiếp, Như Lai đã bỏ lìa sự vui ngũ dục rồi.

Nhà tướng số đoán rằng Thái Tử nếu chẳng xuất gia thời sẽ làm Chuyển Luân Thánh Vương cai trị Diêm Phù Đề, mọi người đều tin lời đoán ấy. Kỳ thiệt, từ vô lượng kiếp, Như Lai đã bỏ vị Chuyển Luân Thánh Vương mà làm bậc Pháp Vương.

Thị hiện nhằm lìa cảnh vui ngũ dục, dạo thành gặp người già, bệnh, chết cùng vị Sa Môn, rồi vượt thành xuất gia hành đạo. Mọi người đều cho rằng Thái Tử Sĩ Đạt Đa mới xuất gia. Nhưng từ vô lượng kiếp Như Lai đã xuất gia hành đạo rồi.

Thị hiện thọ giới cụ túc, tinh tấn tu hành đạo, chứng quả Tu Đà Hoàn, quả Tư Đà Hàm, quả A Na Hàm, quả A La Hán. Mọi người thấy vậy đều nói quả A La Hán được không khó. Nhưng từ vô lượng kiếp Như Lai đã thành tựu quả A La Hán rồi.

Vì muốn độ thoát mọi loài chúng sanh, mà thị hiện trải cỏ làm tòa, ngồi nơi Đạo Tràng dưới cội Bồ Đề hàng phục Ma Quân. Đại chúng đều cho rằng Như Lai mới thành đạo, hàng phục Ma Quân. Nhưng từ vô lượng kiếp Như Lai đã hàng phục Ma Quân rồi.

Vì muốn hàng phục chúng sanh cang cường nên thị hiện như vậy. Như Lai lại thị hiện đại tiện, tiểu tiện, thở ra, hít vào. Mọi người đều cho rằng Như Lai có đại tiện, tiểu tiện và thở. Kỳ thiệt thân của Như Lai đây đều không có những việc ấy, vì tùy thuận thế gian mà thị hiện như vậy.

Lại thị hiện thọ thực phẩm của người dâng cúng, nhưng thiệt ra thân của Như Lai đều không có sự đói khát.

Lại thị hiện ngủ nghỉ đồng như chúng sanh, nhưng từ vô lượng kiếp, Như Lai đầy đủ trí huệ thâm diệu, xa lìa tất cả những sự thế gian như đi, đứng, nằm, ngồi, đau đầu, đau bụng, đau lưng, rửa tay, rửa mặt, súc miệng v.v... mọi người đều cho rằng Như Lai có các oai nghi như vậy.

Nhưng thân của Như Lai đều không có những sự ấy, tay chân trong sạch như hoa sen, hơi miệng thơm sạch như mùi thơm Ưu Bát La. Đại chúng cho rằng Như Lai là nhân loại, mà thiệt thời Như Lai không phải nhân loại. Lại thị hiện nhận lấy y phấn tảo, giặt giủ may nhuộm, nhưng từ lâu Như Lai chẳng cần đến cái y ấy.

Này Ca Diếp! Dầu Như Lai luôn thị hiện nhập Niết Bàn tại Diêm Phù Đề này. Kỳ thiệt Như Lai chẳng rốt ráo nhập Niết Bàn, mà chúng sanh cho rằng Như Lai thiệt diệt độ. Phải biết tánh Như Lai thiệt chẳng diệt hẳn, là pháp thường trụ, là pháp không biến đổi.

Này Ca Diếp! Đại Niết Bàn là pháp giới của Phật Như Lai. Như Lai thị hiện ra Đời thành Phật, chúng sanh đều nói Như Lai mới thành Phật. Nhưng thiệt ra Như Lai chỗ làm đã xong từ vô lượng kiếp rồi, vì tùy thuận thế gian mà thị hiện như vậy.

Này Ca Diếp! Diêm Phù Đề có lúc Như Lai thị hiện chẳng giữ giới cấm, phạm tứ trọng tội, nhưng từ vô lượng kiếp Như Lai giữ chặt cấm giới chẳng một mảy thiếu xót. Có lúc thị hiện làm gã nhất xiển đề, nhưng thiệt ra không phải nhất xiển đề.

Làm gì có nhất xiển đề mà thành bậc vô thượng Chánh Giác! Có lúc thị hiện phá hoà hiệp tăng, có lúc thị hiện hộ trì chánh pháp, mọi người đều phải kinh quái. Có lúc thị hiện làm Ma Vương Ba Tuần, nhưng từ vô lượng kiếp, Như Lai đã lìa ma sự, trong sạch không nhiễm như hoa sen.

Có lúc thị hiện thân gái thành Phật, mọi người đều nói, rất lạ cho người nữ mà có thể thành Phật. Phải biết Như Lai trọn hẳn không thọ thân gái, vì muốn điều phục vô lượng chúng sanh nên hiện thân gái.

Và cũng vì thương xót chúng sanh mà hiện nhiều thứ thân, cho đến hiện thân A tu la, súc sanh, ngạ quỷ, địa ngục, để độ chúng sanh trong các loài ấy.

Lại thị hiện làm Phạm Thiên Vương để cho người thờ Phạm Thiên vào trong chánh pháp, nhẫn đến thị hiện các thân Trời khắp các Miếu Trời cũng vì mục đích ấy. Nhưng thiệt ra Như Lai không phải Phạm Thiên, không phải thân Trời.

Có lúc thị hiện vào nhà gái dâm, nhưng Như Lai thiệt không có niệm dục, lòng Như Lai trong sạch không nhiểm ô như hoa sen, vào đấy để tuyên thuyết Diệu Pháp cho hạng người say mê sắc dục. Lại thị hiện vào Nhà Thanh y, để giáo hóa hạng nô tỳ cho chúng nó được trụ nơi chánh pháp.

Lại thị hiện làm Bác Sĩ để dạy học trò, thị hiện chơi bài bạc để độ hạng người bài bạc, thị hiện thân chim thứu để độ loài thứu, lại thị hiện làm trưởng giả để an lập mọi người trụ nơi chánh pháp, thị hiện làm Vua, làm quan, để dìu dắt nhân dân tu chánh pháp.

Lại thị hiện tật dịch tại nơi Diêm Phù đề, rồi trước thí thuốc cho bệnh nhân, sau giảng dạy đạo pháp. Lại thị hiện cơ cẩn tai, trước bố thí cơm áo, sau tuyên truyền diệu pháp. Lại thị hiện đao binh tai, rồi thuyết diệu pháp.

Lại thị hiện vì hạng chấp thường mà giảng pháp vô thường, vì hạng chấp lạc mà giảng pháp khổ, vì hạng chấp ngã mà giảng pháp vô ngã, vì hạng chấp tịnh mà giảng pháp bất tịnh.

Vì người tham chấp ba cõi, mà thuyết pháp cho họ xa lìa ba cõi, vì độ chúng sanh mà tuyên thuyết diệu pháp vô thượng, trồng cây pháp dược vô thượng để thay cây phiền não, diễn nói chánh pháp để cứu bọn ngoại đạo tà kiến.

Dầu thị hiện làm thầy chúng sanh, nhưng Như Lai trọn không có quan niệm là thầy. Đức Như Lai chánh giác an trụ Đại Bát Niết Bàn như vậy, nên gọi là thường trụ không biến đổi.

Cũng như thị hiện ở Diêm Phù Đề, ở Đông Thắng Thần Châu, Tây Ngưu Hóa Châu, Bắc Cu Lô Châu, nhẫn đến ở khắp cõi Đại Thiên, Như Lai đều thị hiện như vậy. Như Kinh Thủ Lăng Nghiêm đã nói rộng. Vì lẽ ấy nên gọi là Đại Bát Niết Bàn.

Nếu có vị Đại Bồ Tát an trụ Đại Bát Niết Bàn như vậy, thời có thể thị hiện vô lượng thần thông biến hóa như trên, mà trọn không có chút chướng ngại cùng e sợ.

Này Ca Diếp! Do nhân duyên trên đây, ông chẳng nên nói rằng La Hầu La là con trai của Phật, vì từ vô lượng kiếp. Như Lai đã lìa hẳn dục nhiễm, nên Như Lai gọi thường trụ không biến đổi.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật:

Như lời Phật nói: Như ngọn đèn đã tắt thời không có phương sở. Cũng vậy, Như Lai diệt độ rồi thời không phương sở.

Thế nào Như Lai gọi là thường trụ?

Phật nói: Này Ca Diếp! Ví như người đời thắp đèn dầu, theo số dầu còn thời ngọn đèn cháy, khi dầu hết thời ngọn đèn tắt, ngọn đèn tắt dụ cho lửa phiền não dứt. Ngọn đèn tắt mà bình đèn vẫn còn. Cũng vậy, phiền não dầu dứt mà Như Lai Pháp Thân thường còn.

Này Ca Diếp! Ngọn đèn cùng bình đèn có cùng tắt dứt cả không?

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn, không ạ! Tuy không cùng tắt dứt cả, nhưng là vô thường. Nếu đem Pháp Thân dụ với bình đèn, thời Pháp Thân cũng vô thường.

Phật nói: Này Ca Diếp! Ông không nên nạn như vậy. Đồ vật thế gian là vô thường, Như Lai không phải vô thường. Trong tất cả Pháp Niết Bàn là thường, Như Lai tức Niết Bàn nên gọi là thường.

Này Ca Diếp! Nói đèn tắt đó, là nói Niết Bàn của bậc A La Hán chứng, vì A La Hán dứt tham ái phiền não nên dụ như đèn tắt. Bậc A Na Hàm gọi là có tham, vì có tham nên chẳng được gọi là đồng với đèn tắt. Do nghĩa ấy nên ngày trước Như Lai nói dụ như đèn tắt, chớ chẳng phải đại Niết Bàn đồng với đèn tắt.

Bậc A Na Hàm chẳng còn lại thọ thân trong ba cõi nữa, chẳng còn lại thọ thân hôi nhơ, thân trùng, thân ăn uống, thân độc khổ, nên gọi là A Na Hàm.

Nếu còn thọ thân thời gọi là Na Hàm, không còn thọ thân mới gọi là A Na Hàm. Nếu còn khứ lai thời gọi là Na Hàm, không còn khứ lai mới gọi là A Na Hàm.

Bấy giờ Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Như lời Phật dạy Chư Phật Thế Tôn có tạng bí mật!

Nghĩa này không phải. Vì chư Phật Thế Tôn chỉ có mật ngữ mà không có mật tạng. Như nhà ảo thuật điều khiển người máy. Mọi người dầu thấy người máy co duỗi cúi ngửa, nhưng chẳng biết bộ phận trong thế nào. Phật Pháp không phải như vậy, Phật Pháp làm cho chúng sanh đều hiểu đều biết.

Thế sao lại bão rằng chư Phật Thế Tôn tôn có tạng bí mật?

Phật khen: Lành thay! Lành thay! Đúng như lời ông vừa nói. Như Lai thiệt không có tạng bí mật. Như trăng tròn giữa đêm thu, Trời trong không mây mù, mọi người ai cũng thấy rõ vầng trăng sáng. Lời của Như Lai cũng khai phát hiển lộ rõ ràng, kẻ ngu kia tự không hiểu rồi cho là tạng bí mật. Người trí suốt thấu thời không gọi là tạng.

Này Ca Diếp! Ví như có người để dành vàng bạc đến số ức triệu, vì lòng bỏn xẻn nên chẳng ban ơn bố thí cho kẻ nghèo cùng, chứa của như vậy mới gọi là dấu kín. Như Lai thời không phải thế, từ vô lượng kiếp chứa để vô lượng diệu pháp, lòng không bỏn xẻn, thường đem ban bố cho mọi loài chúng sanh, đâu có thể gọi là Như Lai bí tạng được.

Như có người tật nguyền, hoặc một mắt, cụt tay, què chân, vì hổ thẹn mà không cho người thấy, vì thế nên gọi là núp kín. Như Lai thời không phải thế, bao nhiêu chánh pháp đầy đủ không thiếu đều cho người thấy cả nên pháp của Như Lai không gọi là bí tạng được.

Như người nghèo thiếu nợ nhiều, vì sợ chủ nợ đòi mà ẩn trốn, nên gọi là trốn kín. Như Lai thời không phải thế, Như Lai không có nợ chúng sanh về pháp thế gian. Dầu đối với chúng sanh có nợ xuất thế, nhưng cũng chẳng ẩn mặt, vì Như Lai luôn xem chúng sanh như con đẻ, mà thường diễn thuyết pháp nghĩa vô thượng.

Như trưởng giả giàu có nhiều của, chỉ có một người con trai, Trưởng Giả rất mến yêu con, bao nhiêu tiền của châu báu đều chỉ cho con biết. Cũng vậy, Như Lai xem chúng sanh đồng là con một.

Như người đời vì nam căn, nữ căn xấu xí nên dùng y phục để che đậy nên gọi là phúc tàng. Như Lai không phải thế, đã dứt hẳn thứ căn ấy, vì không căn nên không chỗ phúc tàng.

Như dòng Bà La Môn có những điều luận nói, trọn không muốn cho người trong dòng Sát Lợi, Tỳ Xá, Thủ Đà nghe biết, vì trong các luận điều của họ có chỗ lỗi ác. chánh pháp của Như Lai thời không phải như vậy, tất cả đều là lành là phải, vì thế nên chẳng được gọi là bí tạng.

Như trưởng giả rất cưng yêu đứa con trai một, dắt đến nhà trường ý muốn cho học, sau vì sợ con không được mau thành tài nên lại dắt về. Vì thương con nên trưởng giả ngày đêm ân cần dạy cho nó về bán tự, mà không dạy Luận Tỳ Già La, vì nó còn nhỏ tuổi quá, chưa đủ sức học.

Này Ca Diếp! Giả sử trưởng giả dạy về bán tự xong, đứa con trai ấy có thể liền đặng hiểu biết luận Tỳ Già La không?

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn không!

Phật hỏi: Như vậy Trưởng Giả có bí tàng đối với con của ông không?

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Bạch Thế Tôn không! Vì đứa con còn thơ ấu, nên Trưởng Giả không dạy, chớ chẳng phải vì bí tàng lẩn tiếc mà không dạy. Nếu có lòng tật đố lẩn tiếc mới gọi là bí tàng. Như Lai không như vậy, sao lại gọi là Như Lai bí tàng được.

Phật nói: Lành thay! Lành thay! Đúng như lời ông nói. Nếu có lòng tật đố giận hờn lẩn tiếc mới gọi là bí tàng. Như Lai không có những lòng quấy ấy đâu gọi là bí tàng được.

Này Ca Diếp! Ông trưởng giả trên kia là chỉ cho Như Lai, đứa con trai một của ông là chỉ cho tất cả chúng sanh. Như Lai xem tất cả chúng sanh như con một. Dạy con trai một là nói hàng Thanh Văn đệ tử. Còn bán tự đó là nói chín Bộ Kinh Tiểu Thừa.

Luận Tỳ Già La là nói về Kinh Điển Phương Đẳng Đại Thừa. Vì hàng Thanh Văn không đủ sức trí huệ nên Như Lai dạy cho họ bán tự chín Bộ Kinh Điển mà chẳng dạy luận Tỳ Già La Kinh Điển Phương Đẳng Đại Thừa.

Này Ca Diếp! Như đứa con trai kia tuổi đã lớn, đủ sức học tập, mà trưởng giả không dạy luận Tỳ Già La mới có thể gọi trưởng giả là bí tàng.

Nếu hàng Thanh Văn đủ sức lãnh thọ đại thừa mà Như Lai lẩn tiếc không dạy, mới có thể gọi Như Lai có tạng bí mật. Nhưng thiệt ra Như Lai không phải như vậy, nên Như Lai không có bí tàng.

Như trưởng giả sau khi dạy bán tự xong, kế vì con mà diễn nói Luận Tỳ Già La. Cũng vậy, Như Lai vì các đệ tử giảng nói bán tự chín phần Kinh xong, kế vì giảng nói luận Tỳ Già La Phương Đẳng Đại Thừa, chính là diệu lý Như Lai thường còn không biến đổi.

Này Ca Diếp! Như tháng mùa hạ, kéo mây nổi sấm xối mưa lớn, khiến nhà nông cày cấy đặng mùa. Người không gieo trồng thời không chỗ được, chẳng phải lỗi của Long Vương, mà Long Vương cũng không chổ tiếc dấu.

Như Lai đây cũng như vậy, xối mưa pháp lớn: Kinh Đại Niết Bàn. Nếu các chúng sanh gieo hột lành thời được mầm trái trí huệ. Nếu không gieo hột lành thời không chỗ được. Đây không phải là lỗi ở Như Lai, mà Phật Như Lai cũng không chỗ bí tàng.

Ca Diếp Bồ Tát bạch Phật: Nay con quyết định rõ biết Như Lai không chỗ bí tàng.

Như lời Phật nói: Luận Tỳ Già La là nói Phật Như Lai thường còn không biến đổi. Nghĩa đây không phải.

Vì sao?

Vì ngày trước Phật có nói kệ:

Chư Phật cùng Duyên Giác

Nhẫn đến chúng đệ tử

Còn bỏ thân vô thường

Huống là hạng phàm phu.

Nay Phật nói là thường còn không biến đổi, nghĩa đây như thế nào?

Phật dạy: Này Ca Diếp! Như Lai vì hàng Thanh Văn đệ tử mà dạy về bán tự nên nói kệ vô thường ấy.

***

Tổng hợp