Phật Thuyết Kinh đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm - Phẩm Hai Mươi Sáu - Phẩm Thập địa - Phần Mười Một
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường
PHẬT THUYẾT
KINH ĐẠI PHƯƠNG
QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Thật Xoa Nan Đà, Đời Đường
PHẨM HAI MƯƠI SÁU
PHẨM THẬP ĐỊA
PHẦN MƯỜI MỘT
Kim Cang Tạng Bồ Tát nói với giải thoát nguyệt Bồ Tát rằng: Thưa Phật Tử! Đại Bồ Tát đã tròn đủ công hạnh của đệ lục địa muốn vào đệ thất viễn hành địa, phải tu mười môn phương tiện huệ phát khởi đạo thù thắng.
Ðây là mười đạo thù thắng:
Dầu khéo tu không, vô tướng, vô nguyện tam muội mà từ bi chẳng bỏ chúng sanh.
Dầu được pháp bình đẳng của Chư Phật mà thích thường cúng dường Phật.
Dầu nhập môn quán không trí mà siêng chứa phước đức.
Dầu xa rời tam giới mà trang nghiêm tam giới.
Dầu rốt ráo dập tắt ngọn lửa phiền não mà có thể vì tất cả chúng sanh khởi hạnh diệt tắt ngọn lửa phiền não tham, sân, si.
Dầu biết các pháp như huyễn, như mộng, như bóng, như vang, như dương diệm, như biến hóa, như trăng dưới nước, như tượng trong gương, tự tánh bất nhị, mà tuỳ tâm tác động vô lượng sai khác.
Dầu biết tất cả Quốc Độ dường như hư không mà hay dùng diệu hạnh thanh tịnh trang nghiêm Phật Độ.
Dầu biết pháp thân của Chư Phật bổn tánh không thân mà dùng tướng hảo trang nghiêm thân mình.
Dầu biết âm thanh của Chư Phật Tánh không tịch diệt chẳng thể ngôn thuyết, mà có thể tuỳ tất cả chúng sanh phát ra các thứ âm thanh thanh tịnh sai khác.
Dầu tùy Chư Phật rõ biết tam thế chỉ là nhất niệm, mà tùy ý giải sai biệt của chúng sanh, dùng các loại tướng, các thứ thời gian, các thứ kiếp số để tu tập công hạnh.
Bồ Tát dùng môn Phương tiện huệ phát khởi hạnh thù thắng này, từ đệ lục hiện tiền địa vào đệ thất viễn hành địa. Lúc vào đệ Thất Địa rồi thời các hạnh này thường hiện tiền, gọi là an trụ nơi đệ thất viễn hành địa.
Phật Tử! Đại Bồ Tát an trụ đệ Thất Địa này rồi, thời vào vô lượng chúng sanh giới, vào vô lượng công nghiệp giáo hóa chúng sanh của Chư Phật, vào vô lượng Thế Giới võng, vào vô lượng Quốc Độ thanh tịnh của Chư Phật, vào vô lượng pháp sai biệt, vào vô lượng hiện giác trí của Chư Phật.
Vào vô lượng kiếp số, vào vô lượng trí giác liễu Tam Thế của Chư Phật, vào vô lượng tín giải sai biệt của chúng sanh, vào vô lượng các loại thân danh sắc của Chư Phật thị hiện, vào vô lượng căn tánh sở thích sai biệt của chúng sanh.
Vào vô lượng ngữ ngôn âm thanh làm cho chúng sanh hoan hỷ của Chư Phật, vào vô lượng các loại tâm hành của chúng sanh, vào vô lượng trí rõ biết rộng lớn của Chư Phật, vào vô lượng tín giải của Thanh Văn thừa, vào vô lượng trí đạo của Chư Phật dạy khiến tín giải.
Vào vô lượng pháp thành tựu của Bích Chi Phật, vào vô lượng môn trí huệ thâm thâm của Chư Phật dạy khiến thẳng vào, vào vô lượng hạnh phương tiện của Chư Bồ Tát, vào vô lượng sự tập thành của Đại Thừa của Chư Phật dạy làm cho Bồ Tát được vào.
Bồ Tát này nghĩ rằng: Vô lượng cảnh giới của Như Lai như vậy, nhẫn đến trăm ngàn ức na do tha như vậy, nhẫn đến trăm ngàn ức na do tha kiếp chẳng thể biết được. Tôi đều phải dùng tâm vô công dụng, vô phân biệt để thành tựu viên mãn.
Chư Phật Tử! Bồ Tát này dùng thâm trí huệ quán sát như vậy. Thường siêng tu tập phương tiện huệ khởi đạo thù thắng an trụ bất động, không một niệm thôi nghỉ phế bỏ.
Ði, đứng, ngồi, nằm, nhẫn đến lúc ngũ chiêm bao cũng chưa từng tương ưng với cái chướng. Luôn không hề bỏ những quán niệm trên đây. Trong mỗi niệm, Bồ Tát này thường có thể đầy đủ mười Ba la mật.
Tại sao vậy?
Vì mỗi niệm, Bồ Tát này đều lấy đại bi làm trước để tu hành Phật Pháp hướng đến Phật Trí. Những thiện căn đã có đều vì cầu Phật Trí mà bố thí cho chúng sanh, đây gọi là đàn Ba la mật. Hay diệt trừ những lửa phiền não, đây gọi là thi la Ba la mật. Từ bi làm dđầu không tổn hại chúng sanh, đây gọi là Sằn Đề Ba la mật. Cầu pháp thắng thiện không nhàm đủ, đây gọi là Tỳ Lê Gia Ba la mật.
Nhất Thiết Trí đạo thường hiện tiền chưa từng tán loạn, đây gọi là Thiền Na Ba la mật. Hay nhẫn thọ các pháp bất sanh bất diệt, đây gọi là bát nhã Ba la mật.
Hay xuất sanh vô lượng trí, đây gọi là phương tiện Ba la mật, hay cầu Thượng Thượng thắng trí, đây gọi là Nguyện Ba la mật. Tất cả dị luận và các ma chúng không trở hoại, đây gọi là Lực Ba la mật. Rõ biết các pháp đúng thật đây gọi là Trí Ba la mật.
Chư Phật Tử! Mười môn Ba la mật này, trong mỗi niệm Bồ Tát đều đã đầy đủ. Cũng vậy, bốn nhiếp pháp, bốn pháp trì, ba mươi bảy phẩm trợ đạo, ba môn giải thoát, lược nói nhẫn đến tất cả pháp bồ đề phần, trong mỗi niệm, Bồ Tát này đều viên mãn cả.
Bấy giờ giải thoát nguyện Bồ Tát hỏi Kim Cang Tạng Bồ Tát rằng: Thưa Phật Tử! Bồ Tát chỉ ở trong đệ Thất Địa này đầy đủ tất cả pháp bồ đề phần, hay là trong các địa cũng có thể đầy đủ?
Kim Cang tạng Bồ Tát nói: Thưa Phật Tử! Bồ Tát ở trong mười địa đều có thể đầy đủ pháp bồ đề phần, nhưng đệ Thất Địa thù thắng hơn.
Tại sao vậy?
Vì đệ Thất Địa công dụng viên mãn thời được vào trí huệ tự tại hạnh.
Chư Phật Tử! Bồ Tát ở trong bậc Sơ Địa vì duyên tất cả Phật Pháp để nguyện cầu nên đây đủ pháp bồ đề phần.
Vì Đệ Nhị Địa lìa tâm cấu nhơ.
Vì Đệ Tam Địa nguyện cầu càng tăng trưởng được pháp quang minh.
Vì Đệ Tứ Địa nhập đạo.
Vì Đệ Ngũ Địa thuận thế gian mà tu tập.
Vì Đệ Lục Địa nhập pháp môn thậm thâm.
Vì Đệ Thất Địa phát khởi tất cả Phật Pháp.
Tất cả địa đều cũng đầy đủ pháp bồ đề phần.
Tại sao vậy?
Bồ Tát từ Sơ Địa đến Đệ Thất Địa thành tựu trí công dụng phần. Do công lực này, từ đệ Bát Địa đến đệ Thập Địa vô công dụng hạnh đều được thành tựu.
Chư Phật Tử! Ví như có hai Thế Giới: Một thời tạp nhiễm, một thời thuần tịnh. Chặng giửa của hai Thế Giới này khó qua được, chỉ trừ bậc Bồ Tát có đại thần thông phương tiện nguyện lực.
Chư Phật Tử! Bồ Tát ở các địa cũng như vậy: Có tạp nhiễm hạnh, có thanh tịnh hạnh. Chẳng giửa của hai hạnh này khó qua được, chỉ trừ Bồ Tát có đại nguyện lực phương tiện trí huệ mới có thể qua được.
Giải thoát nguyệt Bồ Tát hỏi: Thưa Phật Tử! Bảy Địa Bồ Tát này là nhiễm hạnh hay là tịnh hạnh?
Kim Cang tạng Bồ Tát nói: Thưa Phật Tử! Từ Sơ Địa đến Thất Địa, công hạnh tu tập đều lìa bỏ nghiệp phiền não, vì hồi hướng vô thượng bồ đề, vì phần được đạo bình đẳng, nhưng chưa gọi là hạnh siêng phiền não.
Chư Phật Tử! Như Chuyển Luân Thánh Vương ngự tượng bảo du hành tứ thiên hạ, biết có người bần cùng khốn khố mà không bị lây những sự hoạ hoạn đó, nhưng chưa được gọi là siêu nhân loại. Nếu bỏ thân chuyển luân vương sanh lên Trời Phạm Thế, ngự thiên cung thấy ngàn Thế Giới, du hành ngàn Thế Giới, thị hiện quang minh oai đức của phạm thiên mới gọi là siêu nhân loại.
Chư Phật Tử! Bồ Tát cũng như vậy. Ban đầu từ bậc Sơ Địa đến bậc đệ Thất Địa, ngự xe Ba la mật du hành thế gian, biết quá hoạn phiền não của thế gian. Vì ngự chánh đạo nên chẳng bị lỗi lầm của phiền não làm lây nhiễm, nhưng chưa gọi là siêu phiền não hạnh.
Nếu bỏ tất cả hạnh hữu công dụng, tư đệ Thất Địa vào đệ Bát Địa, ngự xe Bồ Tát, thanh tịnh du hành thế gian, biết phiền não lỗi lầm chẳng bị lây nhiễm, mới gọi là siêu phiền não hạnh, vì được siêu quá hết tất cả.
Chư Phật Tử! Bồ Tát đệ Thất Địa này siêu quá hết những phiền não đa tham, đa sân v.v… mà an trụ. Bậc này chẳng gọi là có phiền não, cũng chẳng gọi là không phiền não.
Tại sao vậy?
Vì ở bậc này, tất cả phiền não chẳng hiện hành nên gọi chẳng gọi là có. Vì cầu Phật Trí tâm chưa mãn toại nên chẳng gọi là không.
Chư Phật Tử! Bồ Tát an trụ bậc đệ Thất Địa dùng tâm thâm tịnh mà thành tựu thân nghiệp, ngữ nghiệp và thành tựu ý nghiệp. Tất cả những nghiệp đạo bất thiện bị Phật quở trách đều đã lìa bỏ. Tất cả thiện nghiệp mà Phật khen thời thường khéo tu hành. Tất cả Kinh, thơ, kỷ thuật của thế gian như đã nói ở đệ ngũ địa đều tự nhiên thật hành thông thạo chẳng cần dụng công.
Bồ Tát ở trong Đại Thiên Thế Giới làm Đại Minh Sư. Chỉ trừ Đức Như Lai và từ đệ Bát Địa trở lên, thâm tâm diệu hạnh của các Bồ Tát khác đều không bằng được.
Ở bậc này, những thiền tam muội, thần thông giải thoát đều được hiện tiền. Nhưng là do tu tập mà thành, chẳng phải báo đắc thành như bậc đệ Bát Địa. Bậc Bồ Tát này trong mỗi niệm tu tập đầy đủ Phương tiện trí lực, và tất cả pháp bồ đề phần đều càng viên mãn hơn.
Chư Phật Tử! Bồ Tát trụ bậc này nhập tam muội Bồ Tát thiện quán trạch, tam muội thiện trạch nghĩa, tam muội tối thắng huệ tam muội phân biệt nghĩa tạng, tam muội như thiệt phân biệt nghĩa, tam muội thiện trụ kiên cố căn, tam muội trí huệ thần thông môn, tam muội Pháp Giới nghiệp, tam muội Như Lai thắng lợi, tam muội chủng chủng nghĩa tạng sanh tử Niết Bàn môn. Nhập trăm ngàn tam muội đầy đủ môn đại trí thần thông như vậy, tu tập thanh tịnh các Trí Địa.
Vì Bồ Tát này được nhập các tam muội trên đây khéo tu tập thanh tịnh phương tiện huệ, đại bi lực nên vượt hơn bậc nhị thưa, được qán sát trí huệ địa.
Chư Phật Tử! Bồ Tát trụ bậc này khéo tu tịnh vô lượng thân nghiệp vô tướng hành, ý nghiệp vô tướng hành nên được quang minh vô sanh pháp nhẫn.
Giải thoát nguyệt Bồ Tát hỏi: Thưa Phật Tử! Bồ Tát từ Sơ Địa đến bậc này có vô lượng thân nghiệp, ngữ nghiệp, ý nghiệp há chẳng vượt hơn háng nhị thừa ư?
Kim Cang tạng Bồ Tát nói: Thưa Phật Tử! Các bậc đó đều vượt hơn, nhưng chỉ là do nguyện cầu Phật Pháp, chẳng phải là sức tự trí quán sát. Nay trong bậc đệ Thất Địa này do tự trí lực nên tất cả nhị thừa chẳng kịp được.
Ví như Vương Tử sanh ở cung Vua, do vương hậu sanh có đủ vương tướng. Khi sanh ra thời đã hơn tất cả các quan, nhưng chỉ do đức lực của nhà Vua chớ chẳng phải tự lực, khi thân trưởng thành, toàn vẹn tất cả nghề nghiệp oai đức, thời mới là do tự lực mà hơn tất cả thần dân.
Ðại Bồ Tát cũng vậy. Lúc sơ pháp tâm, do vì chí cầu đại pháp nên vượt hơn tất cả Thanh Văn, Duyên Giác. Nay an trụ bậc đệ Thất Địa do tự lực trí huệ nên vượt lên trên tất cả nhị thừa.
Chư Phật Tử! Bồ Tát an trụ bậc đệ Thất Địa này được viễn ly vô hành thậm thâm, thường tu hành thân, khẩu, ý, siêng cầu đạo vô thượng chẳng bỏ rời. Thế nên Bồ Tát này dầu đi nơi thiệt tế mà chẳng tác chứng.
Giải thoát nguyệt Bồ Tát hỏi: Thưa Phật Tử! Bồ Tát từ địa nào lên đến địa nào có thể nhập được diệt định?
Kim Cang tạng Bồ Tát nói: Thưa Phật Tử! Bồ Tát từ Đệ Lục Địa trở lên có thể nhập diệt định. Nay an trụ nơi đệ Thất Địa này thời có thể mỗi niệm nhập diệt định, cũng mỗi niệm xuất, nhưng không tác chứng. Thế nên Bồ Tát này gọi là thành tựu thân, ngữ, ý nghiệp bất tư nghì, đi nơi thiệt tế mà chẵng tác chứng.
Ví như có người ngồi thuyền vào biển, do sức thiện xảo nên không bị tai nạn. Cũng vậy Bồ Tát ở bậc này ngồi thuyền Ba la mật đi trong biển thiệt tế, do nguyện lực nên chẳng chứng diệt.
Chư Phật Tử! Bồ Tát này được tam muội trí lực như vậy, do đại phương tiện, dầu thị hiện sanh tử mà luôn trụ Niết Bàn, dầu quyết thuộc vây quanh mà thường thích xa lìa, dầu do nguyện lực thọ sanh trong ba cõi mà chẳng nhiễm thế pháp, dầu thường tịch diệt do sức phương tiện mà lại phừng cháy.
Dầu đốt nhưng chẳng cháy, dầu tùy thuận Phật Trí mà thị hiện vào bậc Thanh Văn Bích Chi Phật, dầu được Phật cảnh giới mà thị hiện ở cảnh giới ma, dầu thị hiện đồng với ngoại đạo mà chẳng bỏ Phật Pháp, dầu thị hiện tùy thuận tất cả thế gian mà thường thật hành tất cả pháp xuất thế.
Bồ Tát này chỗ có tất cả sự trang nghiêm vượt hơn tất cả sự trang nghiêm của Trời, Rồng, Bát Bộ, Người, Phi nhân. Tứ Thiên Vương, Đế Thích chánh pháp.
Chư Phật Tử! Bồ Tát thành tựu trí huệ như vậy trụ bậc viễn hành địa do nguyện lực nên được thay nhiều Đức Phật, nhẫn đến thấy trăm ngàn ức na do tha Ðức Phật, đều kính trọng tán thán cúng dường với tâm quãng đại, tâm tăng thắng. Cũng cúng dường tất cả Chúng Tăng.
Ðem thiện căn này hồi hướng vô thượng bồ đề. Lại ở chổ Chư Phật cung kính nghe pháp, nghe xong thọ trì, được như thiệt tam muội trí huệ quang minh, tùy thuận tu hành hộ trì chánh pháp. Thường được Chư Phật hoan hỷ khen ngợi.
Hàng nhị thừa không thể vấn nạn làm thua được. Bồ Tát này làm lợi ích chúng sanh pháp nhẫn thanh tịnh. Như vậy trải qua vô lượng trăm ngàn ức na do tha kiếp những thiện căn đã có càng thêm tăng thắng. Ví như chân kim, dùng các thứ châu báu cẩn xen vào càng làm cho chân kim sáng chói hơn, những vật trang nghiêm khác không thể sánh được.
Những thiện căn của Bồ Tát Đệ Thất Địa này cũng như vậy, do sức phương tiện huệ càng sáng sạch hơn, chẳng phải hàng nhị thừa sánh kịp được.
Chư Phật Tử! Ví như ánh sáng mặt trời, những ánh sáng của trăng sao v.v…đều không sánh được. Những chổ sình lầy nơi Đại Địa, ánh sáng mặt trời có thể làm khô ráo.
Bồ Tát viễn hành địa này cũng như vậy, tất cả hàng nhị thừa không khéo kịp, được có thể làm cạn khô sình lầy phiền não của tất cả chúng sanh. Bồ Tát này thiên nhiều về Phương tiện Ba la mật. Chín môn Ba la mật kia thời tùy sức tùy phần mà tu tập.
Chư Phật Tử! Ðây là lược nói Đại Bồ Tát Ðệ Thất Viễn Hành Ðịa. Bồ Tát an trụ bậc này thường làm tự tại Thiên Vương, khéo vì chúng sanh mà nói pháp chứng trí, khiến họ chứng nhập.
Tất cả công hạnh bố thí, ái ngữ, lợi hành, đồng sự đều chẳng rời niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng nhẫn đến chẳng rời niệm đầy đủ nhất thiết chủng trí.
Bồ Tát này lại nghĩ rằng: Tôi sẽ ở trong tất cả chúng sanh làm thượng thủ, là thắng, nhẫn đến là bậc y chỉ của nhất thiết chủng trí. Bồ Tát này nếu phát cần tinh tấn, thời trong khoảng một niệm được trăm ngàn ức na do tha tam muội, nhẫn đến thị hiện trăm ngàn ức na do tha Bồ Tát để làm quyến thuộc.
Nếu dùng nguyện lực thù thắng tự tại thị hiện thời hơn số trên đây, nhẫn đến trăm ngàn ức na do tha kiếp chẳng thể đếm biết được.
Kim Cang Tạng Bồ Tát muốn tuyên lại nghĩa này mà nói kệ rằng:
Ðệ nhất nghĩa trí tam muội đạo
Lục Ðịa tu hành tâm đầy đủ
Tức thời thành tựu phương tiện huệ
Bồ Tát dùng đây vào Thất Ðịa.
Dầu chứng tam thoát nhưng từ bi,
Dầu đồng Như Lai nhưng cúng Phật,
Dầu quán không nhưng chứa phước đức
Bồ Tát do đây lên Thất Ðịa.
Xa rời tam giới mà trang nghiêm,
Dứt trừ lửa phiền mà khởi lửa,
Biết pháp bất nhị nhưng siêng tu
Rõ cõi không hư mà Nghiêm Độ,
Hiểu thân bất động, đủ các tướng,
Thấu thanh tánh ly, khéo khai diễn,
Thâm nhập nhất niệm, hành nhiều việc,
Bậc trí do đây lên Thất Ðịa.
Quán sát pháp này được rõ ràng
Rộng vì chúng sanh làm lợi ích,
Vào chúng sanh giới không biên tế
Công nghiệp giáo hóa cũng vô lượng.
Quốc Độ, các pháp cùng kiếp số
Giải, dục, tâm hành đều hay vào
Thuyết pháp tam thừa cũng vô hạn
Như thế giáo hóa các quần sanh.
Bồ Tát siêng cầu đạo tối thắng
Ðộng nghĩ, chẳng bỏ phương tiện huệ
Mỗi mỗi hồi hướng Phật bồ đề
Niệm niệm thành tựu Ba la mật.
Phát tâm hồi hướng là bố thí,
Dứt hoặc là giới, chẳng hại nhẫn,
Cầu lành không nhàm là tinh tấn,
Nơi đạo chẳng động tức tu thiền,
Nhẫn thọ vô sanh là bát nhã,
Hồi hướng phương tiện là nguyện độ,
Không bị phá: lực, khéo rõ: trí,
Thập độ như vậy đều thành mãn,
Sơ Ðịa phan duyên công đức đủ,
Nhị Ðịa Ly Cấu tam nghiệp tịnh,
Tứ Ðịa nhập đạo, Ngũ thuận hành,
Ðệ Lục vô sanh trí quang chiếu,
Ðệ Thất bồ đề công đức toàn
Tất cả đại nguyện đều đầy đủ,
Do đây hay khiến bậc nhập địa
Tất cả các hạnh đều thanh tịnh.
Ðịa này khó qua, trí mới siêu
Ví như chặng giữa hai Thế Giới
Cũng như Thánh Vương không lây nghèo
Nhưng chưa được gọi tổng siêu độ.
Nếu trụ trong Ðệ Bát Trí Ðịa
Mới là vượt qua tâm cảnh giới
Như Phạm Thiên Vương siêu nhân loại
Như sen ở nước chẳng tanh bùn.
Ðệ Thất dầu siêu các phiền não
Chẳng gọi có hay không phiền não
Chẳng có vì không hoặc hiện hành
Chẳng không vì tâm cầu Phật trí.
Bao nhiêu kỷ nghệ ở thế gian
Kinh Sách từ luận đều rành cả
Thiền định, tam muội và thần thông
Tất cả tu hành đều thành tựu.
Bồ Tát tu hành đạo Thất Ðịa
Vượt hơn tất cả hạnh nhị thừa,
Sơ Ðịa nguyện thành, đây do trí,
Ví như Vương tử đủ oai lực,
Thành tựu thậm thâm vẫn tiến tu
Tâm tâm tịch diệt chẳng tác chứng
Ví như ngồi thuyền vào trong biển
Ở nước chẳng bị nước nhận chìm.
Phương tiện huệ hành đủ công đức
Tất cả thế gian không rõ được
Cúng dường nhiều Phật tâm càng sáng
Như dùng diệu bảo trang nghiêm vàng.
Thất Ðịa Bồ Tát trí rất sáng
Như sáng mặt trời khô nước ái
Thường làm Tự Tại Vua cõi Trời
Hóa đạo quần sanh tu chánh trí.
Nếu do dũng mãnh tinh tấn lực
Ðược nhiều tam muội thấy nhiều Phật
Trăm ngàn ức số na do tha
Nguyện lực tự tại lại hơn đây.
Ðây là Bồ Tát Viễn Hành Ðịa
Phương tiện trí huệ thanh tịnh đạo
Tất cả thế gian Trời và người
Thanh Văn, Độc Giác không biết được.
Bấy giờ Thiên Vương và Thiên Chúng
Nghe thắng hạnh này đều hoan hỷ
Vì muốn cúng dường lên Như Lai
Và cùng đại chúng Chư Bồ Tát,
Rải hoa, tràng hoa, phan, tràng, lọng,
Hương thơm chuổi ngọc và bảo y,
Vô lượng, vô biên ngàn vạn thứ
Ðều dùng Ma Ni để nghiêm sức.
Thiên Nữ đồng thời tấu thiên nhạc.
Khắp phát các thứ Diệu Âm thanh
Cúng dường cho Phật và Phật Tử
Ðồng nói lời này để tán thán:
Phước trí viên mãn thấy tất cả
Phật thương chúng sanh hiện thần lực,
Khiến cho thứ thiên nhạc trên không
Phát diệu âm thanh khắp được nghe.
Trong một chân long trăm ngàn ức
Na do tha cõi vi trần số
Vô lượng Như Lai như vậy thấy
An trụ trong đó thuyết diệu pháp
Trong một chân lông vô lượng cõi
Ðều có bốn châu và đại hải
Tu di, Thiết Vi và Bảo Sơn
Ðều thấy ở trong, không chặt hẹp.
Chổ một chân lông có sáu loài:
Ba loài ác đạo và Trời, người
Các chúng Long Thần, A tu la
Ðều theo tự nghiệp thọ quả báo.
Nơi trong tất cả cõi nuớc kia
Ðều có Như Lai diễn Diệu Âm
Tuỳ thuận tất cả tâm chúng sanh
Vì chuyển tối thượng tịnh pháp luân.
Trong cõi các loài thân chúng sanh
Trong thân lại có các loại cõi
Trời người các loài đều riêng khác
Phật đều biết rồi đem giảng dạy.
Cõi lớn tùy niệm biến thành nhỏ
Cõi nhỏ tùy niệm cũng biến lớn
Thần thông như vậy số vô lượng
Thế gian chung kể không thể hết.
Khắp pháp diệu âm vô lượng tiến
Ca ngợi Như Lai công đức rồi
Chúng hội hoan hỷ ngồi yên lặng
Nhất tâm chiêm nguỡng muốn nghe pháp.
Ngài Giải Thoát Nguyệt lại thưa rằng:
Nay đây chúng hội đều tịch tịnh
Mong giải thích hành tướng thứ đệ
Nhập đệ bát bất động Trí Địa.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba