Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Ba - Phẩm Thiện Pháp - Chuyện Con Vượn Tiền Thân Makkata

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP MƯỜI

CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT  

CHƯƠNG HAI  

PHẨM BA

PHẨM THIỆN PHÁP  

CHUYỆN CON VƯỢN

TIỀN THÂN MAKKATA  

Có một kẻ khốn cùng. Câu chuyện này, khi ở Kỳ Viên, bậc Ðạo Sư kể về một kẻ gian trá. Hoàn cảnh câu chuyện này sẽ được trình bày trong Chương Tiền Thân Uddàla.

Lúc bấy giờ, bậc Ðạo Sư nói: Này các Tỳ Kheo, không phải chỉ nay Tỳ Kheo này mới gian trá. Thuở xưa, kẻ ấy là con vượn, vì ngọn lửa, cũng đã gian trá như vậy rồi. Nói vậy xong, bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ.

Thuở xưa, khi Vua Brahamadatta trị vì ở Ba La Nại, Bồ Tát sanh ra trong một gia đình Bà La Môn tại một làng ở Kàsi. Khi đến tuổi trưởng thành, và đã đi học đủ các tài nghệ ở Takkasilà, Bồ Tát lập gia đình. Nữ Bà La Môn ở nhà, sanh được một con trai. Khi đứa con bắt đầu chạy qua chạy lại, nữ Bà La Môn mệnh chung.

Bồ Tát làm xong tang lễ cho người chết, liền suy nghĩ: Nay ta còn sống ở gia đình làm gì?

Và dắt con đi với ý định:  Chúng ta sẽ xuất gia. Từ giã bà con bạn bè tiễn đưa khóc lóc, Bồ Tát đem theo con đi vào Tuyết Sơn, làm vị ẩn sĩ, và sinh sống trong rừng với các thứ rễ và trái cây.

Một hôm, trong khi Trời mưa, Bồ Tát đốt lửa củi lên, nằm xuống trên một tấm phản và hơ lửa cho ấm. Cậu con trai ngồi xoa bóp chân cha.

Có một con vượn rừng bị lạnh hành hạ, chợt thấy ngọn lửa trong chòi lá của Bồ Tát, liền suy nghĩ:

Nếu ta vào đấy, chúng sẽ đập ta và la: Ôi con vượn, con vượn, và đuổi ta ra ngoài. Như vậy ta không sưởi lửa được. Nay ta có một phương tiện. Ta sẽ khoác áo một người tu khổ hạnh, và trá hình đi vào.

Vì vậy, nó choàng áo bằng vỏ cây của một người tu khổ hạnh đã chết, cầm lấy cái rổ và cái gậy có móc của nó, dựa vào một cây cọ dừa ở cửa chòi lá, và đứng đấy co ro cúm rúm.

Cậu trai khổ hạnh thấy nó, không biết nó là con vượn, suy nghĩ: Có một vị tu khổ hạnh lớn tuổi, bị rét muốn đến hơ lửa! Ta sẽ nói với cha ta cho vị này vào chòi lá và hơ lửa.

Vì vậy, cậu gọi cha và đọc bài kệ đầu:

Có một kẻ khốn cùng

Dựa vào cây cọ dừa,

Ðây ta có chòi lá,

Cho nó vào, cha thân.

Bồ Tát nghe con nói liền đứng dậy, ra cửa chòi lá nhìn, biết đấy là con vượn, Ngài bảo: Này con thân, bộ mặt như vậy không phải là người thường, nó là con vượn, chớ gọi nó vào.

Rồi Bồ Tát đọc bài Kệ thứ hai:

Con thân, chớ gọi nói,

Nó làm nhớp nhà ta!

Bộ mặt vậy không phải

Hạnh tốt Bà La Môn.

Bồ Tát cầm một nhánh củi, ném nó và la lớn: Người đứng đấy làm gì?

Và đuổi nó đi. Con vượn quăng bỏ áo bằng vỏ cây, leo lên cây và đi vào trong khóm rừng. Sau đó Bồ Tát tu tập bốn vô lượng tâm từ, bi, hỷ, xả, và khi mạng chung được sanh lên Phạm Thiên Giới.

Sau khi kể pháp thoại này, bậc Ðạo Sư nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ con vượn là Tỳ Kheo gian trá, con trai vị tu khổ hạnh là La Hầu La và vị tu khổ hạnh là ta vậy.

***

Tổng hợp