Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Mười - Chuyện Tiền Thân đức Phật - Chương Hai - Phẩm Một - Phẩm Dalha - Chuyện Con Ngỗng Xanh Sẩm Tiền Thân Vinìlaka
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán
PHẬT THUYẾT KINH TIỂU BỘ
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
An Thế Cao, Đời Hậu Hán
TẬP MƯỜI
CHUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT
CHƯƠNG HAI
PHẨM MỘT
PHẨM DALHA
CHUYỆN CON NGỖNG XANH SẨM
TIỀN THÂN VINÌLAKA
Giống Vua Vi Đề Ha.
Câu chuyện này, khi trú ở Trúc Lâm, Bậc Ðạo Sư kể về Đề Bà Đạt Đa bắt chước Bậc Thiện Thệ. Khi hai vị đại đệ tử đi Gayàsisa, tại đấy Đề Bà Đạt Đa bắt chước Bậc Thiện Thệ và gặp nạn. Hai vị Trưởng Lão thuyết pháp và đem các vị Tỳ Kheo y chỉ mình đi về Trúc Lâm.
Bậc Ðạo Sư hỏi: Này Xá Lợi Phất, khi thấy các ông, Đề Bà Đạt Đa đã làm gì?
Hai vị thưa: Bạch Thế Tôn, Đề Bà Đạt Đa đã bắt chước bậc Thiện Thệ và đã gặp đại nạn.
Bậc Ðạo Sư nói: Này Xá Lợi Phất, không phải chỉ nay Đề Bà Đạt Đa mới bắt chước ta và gặp nạn, mà thuở xưa, cũng đã như vậy rồi. Nói xong, theo lời Trưởng Lão yêu cầu, bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ.
Thuở xưa trong nước Videha, khi Vua Videha trị vì ở thành Mithilà, Bồ Tát nhập mẫu thai bà Hoàng Hậu. Khi đến tuổi trưởng thành, Ngài được học tất cả tài nghệ ở Takkasalà, rồi khi Vua cha mệnh chung, Bồ Tát lên ngôi kế vị.
Lúc bấy giờ, một vị Vua ngỗng Trời sắc vàng sống chung với một con quạ cái ở bãi mồi và đẻ ra một ngỗng đực. Con chim ấy không giống mẹ, cũng không giống cha, toàn màu xanh tối và được gọi là Vimìlaka. Vua ngỗng Trời thường đi đến thăm con. Rồi hai ngỗng Trời con khác được sanh rất giống cha.
Thấy cha thường hay đi đến thế giới loài người, chúng bèn hỏi cha lý do.
Ngỗng cha nói: Các con thân, cha đã sống chung với một con quạ cái, và sanh một ngỗng đực tên là Vinìkala. Vì thế ta hay đi đến thăm nó.
Thế bọn chúng sống ở đâu?
Ngỗng con hỏi. Hiện nay nó sống ở nước Videha, không xa Mithilà bao nhiêu, trên ngọn cây cọ dừa ta la. Thưa cha thân, sống giữa thế giới loài người thật nguy hiểm đáng sợ hãi. Cha đừng đi đến đó. Chúng con sẽ đi và đem nó về cho cha.
Hai ngỗng Trời con được chấp thuận, liền đi đến chỗ ấy, bảo con ngỗng Vinìkala ngồi trên một thanh cây, rồi chúng cắn hai đầu thanh cây và bay ngang qua thành Mithilà.
Trong lúc ấy, Vua Videda đang ngồi trên cỗ xe lộng lẫy được đàn ngựa Sindh thuần chủng gồm bốn con toàn trắng, kéo đi vòng quanh thành phố.
Vinìkala thấy Vua liền suy nghĩ: ta và Vua Videha nào có khác gì. Vua ngồi trên cỗ xe được bốn ngựa Sindh kéo đi vòng quanh thành phố. Con ta ngồi trên cổ xe được các con ngỗng Trời kéo, và đi trên hư không!
Khi nó đi ngang qua hư không, nó đọc lên bài kệ đầu:
Giống Vua Vi de ha
Ðược các ngựa thuần chủng
Kéo ngang các ngôi nhà
Tại thành Mi Thi Là,
Cũng vậy, Vi Nì Là
Ðược hai ngỗng Trời chở
Giữa hư không bao la!
Các ngỗng Trời con nghe lời nói ấy của Vinìlaka rất phẫn nộ.
Trước tiên chúng có ý định: Chúng ta sẽ bỏ nó rơi xuống ở đây và bay đi.
Nhưng nghĩ lại: Làm vậy, cha chúng ta thế nào cũng la mắng chúng ta. Vì sợ bị cha mắng, chúng đưa Vinìkala đến với cha và kể cho cha nghe việc ngỗng kia đã làm.
Ngỗng Trời cha tức giận nói: Mày hơn các anh mày sao?
Mày làm ra vẻ cao sang, tưởng mình là chúa tể và xem các anh mày như ngựa kéo xe à?
Mày không biết tự lượng sức?
Ðây không phải chỗ tìm mồi của mày.
Hãy đi về chỗ ở của mẹ mày!
Sau khi mắng nó, ngỗng cha đọc bài kệ thứ hai:
Vi ni ka, con thân,
Sống ở đây nguy hiểm,
Ðây không chỗ cho mày,
Hãy sống tại cổng làng,
Nơi mẹ mày mong đợi,
Hãy đến đó vội vàng!
Cùng với lời la mắng Vinìkala như vậy, ngỗng Trời bảo các con: Hãy mang con này đem ra chỗ phóng uế là bãi phân ngoài thành Mithilà. Và chúng làm theo lời cha bảo.
Sau khi kể pháp thoại này, bậc Ðạo Sư nhận diện tiền thân: Lúc bấy giờ Vinìlaka là Đề Bà Đạt Đa, các ngỗng Trời con là hai đệ tử đầu tay, ngỗng Trời cha là Ànanda, còn Vua Videha là ta vậy.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh đại Bảo Tích - Pháp Hội Thứ Năm Mươi Bốn - Pháp Hội Hải Huệ Bồ Tát - Phần Tám
Phật Thuyết Kinh Sinh - đức Phật Thuyết Giảng Kinh Về Vua Tôi
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Tăng Ca Lam
Phật Thuyết Kinh Tăng Chi Bộ - Chương Ba - Ba Pháp - Phẩm Chín - Phẩm Sa Môn - Phần Hai - Nghề Nông
Phật Thuyết đại Cát Tường Thiên Nữ Mười Hai Khế Một Trăm Lẻ Tám Danh Vô Cấu đại Thừa Kinh - Phần Một
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Tân đầu Lô
Phật Thuyết Kinh Nhất Tự Kỳ đặc Phật đảnh - Phẩm Chín - Phẩm Bồ Tát Tạng
Phật Thuyết Kinh Nguyệt đăng Tam Muội - Phần Hai Mươi Chín
Phật Thuyết Kinh Tiểu Bộ - Tập Bảy - Ngạ Quỷ Sự - Phẩm Bốn - đại Phẩm - Chuyện Serìssaka