Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - Kinh Tâm Hoang Vu
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán
PHẬT THUYẾT KINH TRUNG BỘ
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
An Thế Cao, Đời Hậu Hán
KINH TÂM HOANG VU
Như vậy tôi nghe!
Một thời, Thế Tôn ở Savatthi Xá Vệ, tại Jetavana Kỳ Đà Lâm, vườn ông Anathapindika Cấp Cô Ðộc.
Ở đây, Thế Tôn gọi các Tỳ Kheo: Này Chư Tỳ Kheo. Thưa vâng, bạch Thế Tôn, các Tỳ Kheo ấy vâng đáp Thế Tôn.
Thế Tôn thuyết giảng như sau: Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào chưa diệt trừ năm tâm hoang vu, chưa đoạn tận năm tâm triền phược, vị ấy có thể lớn mạnh, trưởng thành, hưng thịnh trong pháp và luật này, sự kiện này không xảy ra.
Thế nào là năm tâm hoang vu chưa được đoạn trừ?
Chư Tỳ Kheo, ở đây, Tỳ Kheo nghi ngờ bậc Ðạo Sư, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào nghi ngờ bậc Ðạo Sư, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín, thời tâm vị này không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn. Nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ nhất chưa được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào nghi ngờ pháp, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín, như trên, nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ hai chưa được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào nghi ngờ Tăng, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín, như trên, nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ ba chưa được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào nghi ngờ các học pháp, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín như trên.
Nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì. Tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ tư chưa được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo phẫn nộ đối với các đồng phạm hạnh, không có hoan hỷ, tâm tư chống đối, cứng rắn.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào phẫn nộ đối với các vị đồng phạm hạnh, không có hoan hỷ, tâm tư chống đối, cứng rắn, thời tâm của vị này không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn.
Nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ năm chưa được diệt trừ.
Như vậy là năm tâm hoang vu chưa được diệt trừ.
Thế nào là năm tâm triền phược chưa được đoạn tận?
Chư Tỳ Kheo, ở đây, Tỳ Kheo, đối với những dục, không phải không tham ái, không phải không dục cầu, không phải không ái luyến, không phải không khao khát, không phải không nhiệt tình, không phải không khát ái.
Chư Tỳ Kheo, vị Tỳ Kheo nào đối với những dục, không phải không tham ái. Không phải không khát ái, tâm của vị ấy không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn. Nếu tâm của ai không hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm triền phược thứ nhất chưa được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đối với tự thân không phải không tham ái, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ hai chưa được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đối với các sắc pháp không phải không tham ái, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ ba chưa được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào ăn cho đến thỏa thê, cho đến bụng chứa đầy, sống thiên nặng về khoái lạc về sàng tọa, khoái lạc về ngủ nghỉ, khoái lạc về thụy miên.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào ăn cho đến thỏa thê cho đến bụng chứa đầy, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ tư chưa được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào sống phạm hạnh với mong cầu được sanh Thiên Giới với ý nghĩ: Ta với giới này, với hạnh này, với khổ hạnh này hay với phạm hạnh này sẽ được sanh làm Chư Thiên này hay Chư Thiên khác. Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào sống phạm hạnh, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ năm chưa được đoạn tận.
Như vậy là năm tâm triền phược chưa được đoạn tận. Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào chưa diệt trừ năm tâm hoang vu này, chưa đoạn tận năm tâm triền phược này, vị ấy có thể lớn mạnh trưởng thành, hưng thịnh trong pháp và luật này, sự kiện này không xảy ra.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đã diệt trừ năm tâm hoang vu, đã đoạn tận năm tâm triền phược, vị ấy có thể lớn mạnh, trưởng thành, hưng thịnh trong pháp và luật này, sự kiện này có xảy ra.
Thế nào là năm tâm hoang vu đã được diệt trừ?
Chư Tỳ Kheo, ở đây, Tỳ Kheo không nghi ngờ bậc Ðạo Sư, không do dự, quyết đoán, tịnh tín.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không nghi ngờ bậc Ðạo Sư, không do dự, quyết đoán, tịnh tín, thời tâm vị này hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn.
Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ nhất đã được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không nghi ngờ pháp, không do dự, quyết đoán, tịnh tín, như trên.
Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ hai đã được diệt trừ.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không nghi ngờ tăng, không do dự, quyết đoán, tịnh tín, như trên.
Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ ba đã được diệt trừ.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không nghi ngờ học pháp, không do dự, quyết đoán, tịnh tín, thời tâm vị này hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn.
Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ tư đã được diệt trừ. Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không phẫn nộ đối với các vị đồng phạm hạnh, hoan hỷ, tâm tư không chống đối, cứng rắn.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo không phẫn nộ đối với các vị đồng phạm hạnh, hoan hỷ, tâm tư không chống đối, cứng rắn, thời tâm vị này hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn. Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm hoang vu thứ năm đã được diệt trừ. Như vậy là năm tâm hoang vu đã được diệt trừ.
Thế nào là năm tâm triền phược đã được đoạn tận?
Chư Tỳ Kheo, ở đây, Tỳ Kheo đối với những dục không có tham ái, không có dục cầu, không có ái luyến, không có khao khát, không có nhiệt tình, không có khát ái.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đối với những dục không có tham ái, không có dục cầu, không có ái luyến, không có khao khát, không có nhiệt tình, không có khát ái, tâm vị ấy hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm triền phược thứ nhất đã được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đối với tự thân không có tham ái, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ hai đã được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đối với các sắc pháp không có tham ái, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ ba đã được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào không ăn cho đến thỏa thê, cho đến bụng chứa đầy, sống không thiên nặng về khoái lạc sàng tọa, khoái lạc về ngủ nghĩ, khoái lạc về thụy miên, như trên, như vậy là tâm triền phược thứ tư đã được đoạn tận.
Và lại nữa, Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào sống phạm hạnh, không mong cầu được sanh Thiên Giới với ý nghĩ: Ta với giới này, với hạnh này, với khổ hạnh này, hay với phạm hạnh này, sẽ được sanh làm Chư Thiên này hay Chư Thiên khác.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào sống phạm hạnh, không mong cầu được sanh Thiên Giới với ý nghĩ: Ta với giới này, với hạnh này, với khổ hạnh này, hay với phạm hạnh này, sẽ được sanh làm Chư Thiên này hay Chư Thiên khác, tâm vị ấy hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn.
Nếu tâm của ai hướng về nỗ lực, chuyên cần, kiên trì, tinh tấn, như vậy là tâm triền phược thứ năm đã được đoạn tận. Như vậy là năm tâm triền phược đã được đoạn tận.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đã đoạn tận năm tâm triền phược này, thời vị ấy có thể lớn mạnh, trưởng thành, hưng thịnh trong pháp và luật này, sự kiện này có xảy ra.
Vị này tu tập như ý túc câu hữu với dục thiền định, tinh cần hành. Tu tập như ý túc câu hữu với tinh tấn thiền định, tinh cần hành.
Tu tập như ý túc câu hữu với tâm thiền định, tinh cần hành. Tu tập như ý túc câu hữu với tư duy thiền định, tinh cần hành. Với nỗ lực là thứ năm.
Chư Tỳ Kheo, Tỳ Kheo nào đầy đủ mười lăm pháp kể cả nỗ lực, thời có đủ khả năng để phá vỡ, có đủ khả năng để Chánh Giác, có đủ khả năng để đạt thành vô thượng an ổn khỏi các ách phược.
Chư Tỳ Kheo, như có khoảng tám, mười hay mười hai cái trứng của con gà mái, những trứng này được con gà mái khéo ấp, ngồi lên trên, khéo ấp nóng, khéo ấp dưỡng, thời dầu cho con gà mái không khởi lên sự mong ước: Mong rằng những con gà con của ta.
Sau khi đâm thủng vỏ trứng với móng chân nhọn của chúng, hay với mỏ của chúng, có thể thoát ra một cách yên ổn, những con gà con ấy, sau khi đâm thủng vỏ trứng với móng chân nhọn của chúng hay với mỏ của chúng, có khả năng thoát ra một cách yên ổn.
Chư Tỳ Kheo, cũng vậy, Tỳ Kheo đầy đủ mười lăm pháp, kể cả nỗ lực, thời có đủ khả năng để phá vỡ, có đủ khả năng để Chánh Giác, có đủ khả năng để đạt thành vô thượng an ổn khỏi các ách phược.
Thế Tôn thuyết giảng như vậy. Các Tỳ Kheo ấy hoan hỷ, tín thọ lời dạy của Thế Tôn.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Mười Danh Hiệu Cát Tường Của Chư Phật
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Không - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh Bát Nhã Ba La Mật - Phẩm Ba Mươi Năm - Phẩm Khiển Trừ Ma Ngoại
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Thủ Thành Dục Trì
Phật Thuyết Kinh Tạp A Hàm - Kinh Xà Kỳ La
Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - Kinh Không Gì Chuyển Hướng - Phần Ba - Thuyết Vô Tác Dụng