Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - Kinh Thánh Cầu - Phần Bốn - Giác Ngộ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT KINH TRUNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

KINH THÁNH CẦU  

PHẦN BỐN

GIÁC NGỘ  

Rồi này các Tỳ Kheo, ta tự mình bị sanh, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị sanh, tìm cầu cái không sanh, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn và đã chứng được cái không sanh, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Tự mình bị già, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị già, tìm cầu cái không già, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn. Và đã chứng được cái không già, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Tự mình bị bệnh, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị bệnh, tìm cầu cái không bệnh, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn và đã chứng được cái không bệnh, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Tự mình bị chết, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị chết, tìm cầu cái không chết, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn và đã chứng được cái không chết, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Tự mình bị sầu, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị sầu, tìm cầu cái không sầu, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn và đã chứng được cái vô sầu, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Tự mình bị ô nhiễm, sau khi biết rõ sự nguy hại của cái bị ô nhiễm, tìm cầu cái không bị ô nhiễm, vô thượng an ổn khỏi các khổ ách, Niết Bàn và đã chứng được cái không ô nhiễm, vô thượng an ổn, khỏi các khổ ách, Niết Bàn.

Và tri kiến khởi lên nơi ta. Sự giải thoát của ta không bị dao động. Nay là đời sống cuối cùng của ta, không còn sự tái sanh nữa.

Này các Tỳ Kheo, rồi ta suy nghĩ như sau: Pháp này do ta chứng được, thật là sâu kín, khó thấy, khó chứng, tịch tịnh, cao thượng, siêu lý luận, vi diệu, chỉ người trí mới hiểu thấu. Còn quần chúng này thì ưa ái dục, khoái ái dục, ham thích ái dục.

Ðối với quần chúng ưa ái dục, khoái ái dục, ham thích ái dục, thật khó mà thấy được định lý Idapaccàyata Paticcasamuppada y tánh duyên khởi pháp. Sự kiện này thật khó thấy. Tức là sự tịnh chỉ tất cả hành, sự trừ bỏ tất cả sanh y, ái diệt, ly tham, đoạn diệt, Niết Bàn.

Nếu nay ta thuyết pháp mà các người khác không hiểu ta, thời như vậy thật khổ não cho ta, như vậy thật bực mình cho ta!

Này các Tỳ Kheo, rồi những kệ bất khả tư nghì, từ trước chưa từng được nghe, được khởi lên nơi ta:

Sao ta nói chánh pháp,

Ðược chứng ngộ khó khăn?

Những ai còn tham sân,

Khó chứng ngộ pháp này.

Ði ngược dòng, thâm diệu,

Khó thấy, thật tế nhị,

Kẻ ái nhiễm vô minh,

Không thấy được pháp này.

Rồi này các Tỳ Kheo, với những suy tư như vậy, tâm của ta hướng về vô vi thụ động, không muốn thuyết pháp.

Này các Tỳ Kheo, lúc bấy giờ Phạm Thiên Sahampati khi biết được tâm tư của ta.

Với tâm tư của mình, liền suy nghĩ: Than ôi, Thế Giới sẽ tiêu diệt, Thế Giới sẽ bi hoại vong, nếu tâm của Như Lai, bậc A La Hán, Chánh Ðẳng Giác hướng về vô vi thụ động, không muốn thuyết pháp. Rồi này các Tỳ Kheo, Phạm Thiên Sahampati, như một nhà lực sĩ duỗi cánh tay đang co, hay co cánh tay đang duỗi.

Cũng vậy, vị ấy biến mất từ Thế Giới Phạm Thiên, và hiện ra trước mặt ta.

Này các Tỳ Kheo, rồi Phạm Thiên Sahampati đắp thượng y một bên vai chắp tay hướng vái ta và bạch với ta: Bạch Thế Tôn, hãy thuyết pháp! Bạch Thiện Thệ, hãy thuyết pháp!

Có những chúng sanh ít nhiễm bụi trần sẽ bi nguy hại nếu không được nghe chánh pháp. Nếu được nghe, những vị này có thể thâm hiểu chánh pháp.

Này các Tỳ Kheo, Phạm thiện Sahampati nói như vậy.

Sau khi nói vậy, lại nói thêm như sau:

Xưa tại Magadha,

Hiện ra pháp bất tịnh,

Pháp do tâm cấu uế,

Do suy tư tác thành.

Hãy mỡ tung mở rộng,

Cánh cửa bất tử này.

Hãy để họ nghe pháp,

Bậc thanh tịnh chứng ngộ.

Như đứng trên tảng đá,

Trên đỉnh núi tột cao

Có người đứng nhìn xuống,

Ðám chúng sanh quây quần.

Cũng vậy, ôi Thiện Thệ,

Bậc Biến Nhãn cùng khắp,

Leo lên ngôi lâu đài,

Xây dựng bằng Chánh Pháp

Bậc Thoát Ly sầu muộn,

Nhìn xuống đám quần sanh,

Bị sầu khổ áp bức,

Bị sanh già chi phối,

Ðứng lên vị anh hùng,

Bậc chiến thắng chiến trường.

Vị trưởng đoàn lữ khách,

Bậc thoát ly nợ nần.

Hãy đi khắp Thế Giới,

Bậc Thế Tôn Chánh Giác!

Hãy thuyết vi diệu pháp,

người nghe sẽ thâm hiểu!

Này các Tỳ Kheo, sau khi biết được lời Phạm Thiên yêu cầu, vì lòng từ bi đối với chúng sanh, với Phật nhãn, ta nhìn quanh Thế Giới.

Này các Tỳ Kheo, với Phật nhãn, ta thấy có hạng chúng sanh ít nhiễm bụi đời, nhiều nhiễm bụi đời, có hạng lợi căn, độn căn, có hạng thiện tánh, ác tánh, có hạng dễ dạy, khó dạy, và một số ít thấy sự nguy hiểm phải tái sanh Thế Giới khác và sự nguy hiểm làm những hành động lỗi lầm.

Như trong hồ sen xanh, hồ sen hồng hay hồ sen trắng có một số hoa sen xanh, sen hồng, hay sen trắng sanh ra dưới nước, lớn lên dưới nước, không vượt lên khỏi mặt nước, được nuôi dưỡng dưới nước.

Có một hoa sen xanh, sen hồng hay sen trắng sanh ra dưới nước, lớn lên dưới nước, sống vươn lên tới mặt nước.

Có một số hoa sen xanh, sen hồng hay sen trắng sanh ra dưới nước, lớn lên dưới nước, vươn lên khỏi mặt nước, không bị nước đẫm ướt.

Cũng vậy, này các Tỳ Kheo, với Phật nhãn, ta thấy có hạng chúng sanh ít nhiễm bụi đời, nhiều nhiễm bụi đời, có hạng lợi căn, độn căn, có hạng thiện tánh, ác tánh, có hạng dễ dạy, khó dạy, và một số ít thấy sự nguy hiểm phải tái sanh Thế Giới khác và sự nguy hiểm làm những hành động lỗi lầm.

Và này các Tỳ Kheo, ta nói lên bài kệ sau đây với Phạm Thiên Sahampati:

Cửa bất tử rộng mở,

Cho những ai chịu nghe.

Hãy từ bỏ tín tâm,

Không chính xác của mình.

Tự nghĩ đến phiền toái,

Ta đã không muốn giảng,

Tối thượng vi diệu pháp,

Giữa chúng sanh loài người.

Ôi Phạm Thiên!

Này các Tỳ Kheo, rồi Phạm Thiên Sahampati tự nghĩ: Ta đã tạo cơ hội cho Thế Tôn thuyết pháp, đảnh lễ ta, thân phía hữu hướng về ta rồi biến mất tại chỗ.

Này các Tỳ Kheo, rồi ta tự suy nghĩ: Ta sẽ thuyết pháp cho ai đầu tiên, ai sẽ mau hiểu chánh pháp này?

Này các Tỳ Kheo, rồi ta tự nghĩ: Nay có Alara Kalama là bậc trí thức, đa văn, sáng suốt, đã từ lâu sống ít nhiễm bụi đời.

Ta hãy thuyết pháp đầu tiên cho Alara Kalama, vị này sẽ mau hiểu chánh pháp này.

Này các Tỳ Kheo, rồi Chư Thiên đến ta và nói như sau: Bạch Thế Tôn, Alara Kalama đã mệnh chung bảy ngày rồi.

Rồi tri kiến khởi lên nơi ta: Alara Kalama đã mệnh chung bảy ngày rồi.

Này các Tỳ Kheo, ta nghĩ:

Thật là một thiệt hại lớn cho Alara Kalama: Nếu nghe pháp này, Alara Kalama sẽ mau thâm hiểu.

Rồi này các Tỳ Kheo, ta lại nghĩ: Ta sẽ thuyết pháp cho ai đầu tiên?

Ai sẽ mau hiểu chánh pháp này?

Rồi này các Tỳ Kheo, ta lại nghĩ: Nay có Uddaka Ramaputta là bậc tri thức, đa văn, sáng suốt, đã từ lâu sống ít nhiễm bụi đời. Ta hãy thuyết pháp đầu tiên cho Uddaka Ramaputta. Vị này sẽ mau hiểu chánh pháp này.

Rồi Chư Thiên đến ta và nói như sau: Bạch Thế Tôn Uddaka Ramaputta đã mệnh chung ngày hôm qua.

Rồi tri kiến khởi lên nơi ta: Uddaka Ramaputta đã mệnh chung hôm qua.

Này các Tỳ Kheo, ta nghĩ: Thật là một thiệt hại lớn cho Uddaka Ramaputta. Nếu nghe pháp này, Uddaka Ramaputta sẽ mau thâm hiểu.

Này các Tỳ Kheo, rồi ta suy nghĩ: Ta sẽ thuyết pháp cho ai đầu tiên?

Ai sẽ mau hiểu Chánh pháp này?

Rồi này các Tỳ Kheo, ta lại nghĩ: Nhóm năm Tỳ Kheo này đã hầu hạ ta khi ta còn nỗ lực tinh cần, nhóm ấy thật giúp ích nhiều.

Vậy ta hãy thuyết pháp đầu tiên cho nhóm năm Tỳ Kheo!

Rồi này các Tỳ Kheo, ta lại nghĩ: Nay nhóm năm Tỳ Kheo ở tại đâu?

Này các Tỳ Kheo, với thiên nhãn thanh tịnh siêu nhân, ta thấy nhóm năm Tỳ Kheo hiện ở Baranasi Ba La Nại, tại Isipatana, vườn Lộc Uyển. Rồi này các Tỳ Kheo, sau khi ở tại Uruvela lâu cho đến khi mãn ý, ta lên đường đi đến Baranasi.

***

Tổng hợp