Phật Thuyết Kinh Tương ưng Bộ - Tập Ba - Thiên Uẩn - Chương Một - Tương ưng Uẩn - Năm Mươi Kinh ở Giữa - Phẩm Tham Luyến - Phần Năm - Bảy Xứ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT

KINH TƯƠNG ƯNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP BA

THIÊN UẨN  

CHƯƠNG MỘT

TƯƠNG ƯNG UẨN  

NĂM MƯƠI KINH Ở GIỮA  

PHẨM THAM LUYẾN  

PHẦN NĂM

BẢY XỨ

 

Nhân duyên ở Sàvatthi!

Vị Tỳ Kheo thiện xảo trong bảy xứ, này các Tỳ Kheo, quán sát theo ba cách, được gọi là một vị toàn vẹn trong pháp và luật này, đã thành tựu viên mãn, một bậc tối thượng nhân.

Này các Tỳ Kheo, thế nào là vị Tỳ Kheo thiện xảo trong bảy xứ?

Ở đây, này các Tỳ Kheo, vị Tỳ Kheo biết rõ pajànati sắc, biết rõ sắc tập khởi, biết rõ sắc đoạn diệt, biết rõ con đường đưa đến sắc đoạn diệt, biết rõ vị ngọt của sắc, biết rõ sự nguy hiểm của sắc, biết rõ sự xuất ly của sắc.

Biết rõ thọ, biết rõ tưởng, biết rõ các hành. Biết rõ thức, biết rõ thức tập khởi, biết rõ thức đoạn diệt, biết rõ con đường đưa đến thức đoạn diệt, biết rõ vị ngọt của thức, biết rõ sự nguy hiểm của thức, biết rõ sự xuất ly của thức.

Này các Tỳ Kheo, thế nào là sắc?

Bốn đại chủng và sắc do bốn đại chủng tạo thành.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là sắc.

Do các món ăn tập khởi nên sắc tập khởi.

Do các món ăn đoạn diệt nên sắc đoạn diệt.

Ðây là con đường Thánh Đạo tám ngành đưa đến sắc đoạn diệt, tức là chánh tri kiến, chánh định.

Duyên sắc khởi lên lạc hỷ gì, đây là vị ngọt của sắc.

Sự vô thường, khổ, chịu sự biến hoại của sắc, đây là sự nguy hiểm của sắc. Sự nhiếp phục dục tham đối với sắc, sự đoạn tận dục tham đối với sắc, đây là sự xuất ly của sắc.

Này các Tỳ Kheo, những Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri sắc là như vậy, thắng tri sắc tập khởi là như vậy, thắng tri sắc đoạn diệt là như vậy, thắng tri con đường đưa đến sắc đoạn diệt là như vậy, thắng tri vị ngọt của sắc là như vậy, thắng tri sự nguy hiểm của sắc là như vậy, thắng tri sự xuất ly của sắc là như vậy.

Họ hướng về thực hiện yếm ly, ly tham, đoạn diệt đối với sắc. Những thực hiện ấy, họ khéo thực hiện. Những ai khéo thực hiện, những vị ấy có chân đứng trong pháp và luật này.

Này các Tỳ Kheo, những Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri sắc là như vậy, thắng tri sắc tập khởi là như vậy, thắng tri sắc đoạn diệt là như vậy, thắng tri vị ngọt của sắc là như vậy, thắng tri sự nguy hiểm của sắc là như vậy, thắng tri sự xuất ly của sắc là như vậy.

Do yếm ly, ly tham, đoạn diệt sắc, họ được giải thoát, không có chấp thủ. Họ được khéo giải thoát. Những ai được khéo giải thoát, họ được vẹn toàn. Những ai vẹn toàn, thời không thể nêu rõ sự luân chuyển của họ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là thọ?

Này các Tỳ Kheo, có sáu thọ thân này: Thọ do nhãn xúc sanh, thọ do ý xúc sanh.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là thọ. Do xúc tập khởi nên thọ tập khởi. Do xúc đoạn diệt nên thọ đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh đạo tám ngành đưa đến thọ đoạn diệt, tức là chánh tri kiến, chánh định.

Do duyên thọ khởi lên lạc hỷ gì, đây gọi là vị ngọt của thọ. Cảm thọ vô thường, khổ, vô ngã, đây gọi là nguy hiểm của thọ. Sự nhiếp phục dục tham, sự đoạn tận dục tham đối với thọ, đây gọi là sự xuất ly của thọ.

Này các Tỳ Kheo, các vị Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri thọ là như vậy, thắng tri thọ tập khởi là như vậy, thắng tri thọ đoạn diệt là như vậy, thắng tri con đường đưa đến thọ đoạn diệt là như vậy, thắng tri vị ngọt của thọ là như vậy, thắng tri sự nguy hiểm của thọ là như vậy, thắng tri sự xuất ly của thọ là như vậy.

Họ hướng về thực hiện yếm ly, ly tham, đoạn diệt đối với thọ. Những thực hiện ấy, họ khéo thực hiện. Những ai khéo thực hiện, những vị ấy có chân đứng trong pháp và luật này.

Này các Tỳ Kheo, những Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri thọ là như vậy, thời không thể nêu rõ sự luân chuyển của họ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là tưởng?

Này các Tỳ Kheo, có sáu tưởng thân này: Sắc tưởng, thanh tưởng, hương tưởng, vị tưởng, xúc tưởng, pháp tưởng.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là tưởng. Do xúc tập khởi nên tưởng tập khởi. Do xúc đoạn diệt nên tưởng đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh Đạo tám ngành đưa đến tưởng đoạn diệt, thời không thể nêu rõ sự luân chuyển của họ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là các hành?

Này các Tỳ Kheo, có sáu tư thân: Sắc tư, pháp tư.

Này các Tỳ Kheo, đây được gọi là các hành.

Do xúc tập khởi nên các hành tập khởi. Do xúc đoạn diệt nên các hành đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh đạo tám ngành, tức là chánh tri kiến, chánh định.

Do duyên hành khởi lên lạc hỷ gì, đây là vị ngọt của hành. Các hành vô thường, khổ, vô ngã, đây là nguy hiểm của hành. Sự nhiếp phục dục tham, sự đoạn tận dục tham đối với các hành, đây là sự xuất ly của các hành.

Này các Tỳ Kheo, những vị Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri các hành là như vậy, thắng tri các hành tập khởi là như vậy, thắng tri các hành đoạn diệt là như vậy, thắng tri con đường đưa đến các hành đoạn diệt là như vậy.

Họ hướng về thực hiện yếm ly, ly tham, đoạn diệt đối với các hành. Những thực hiện ấy, họ khéo thực hiện. Những ai khéo thực hiện, những vị ấy có chân đứng trong pháp và luật này, Những ai được vẹn toàn, thời không thể nêu rõ sự luân chuyển của họ.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là thức?

Này các Tỳ Kheo, có sáu thức thân này: Nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức, thiệt thức, thân thức, ý thức.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là thức. Do danh sắc tập khởi nên thức tập khởi. Do danh sắc đoạn diệt nên thức đoạn diệt. Ðây là con đường Thánh Đạo tám ngành đưa đến thức đoạn diệt đối với thức, tức là chánh tri kiến, chánh định.

Do duyên thức khởi lên lạc hỷ gì, đây là vị ngọt của thức. Thức vô thường, khổ, vô ngã, đây là nguy hiểm của thức. Sự nhiếp phục dục tham, sự đoạn tận dục tham đối với thức, đây là sự xuất ly của thức.

Này các Tỳ Kheo, các vị Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri thức là như vậy, thắng tri thức tập khởi là như vậy, thắng tri thức đoạn diệt là như vậy, thắng tri con đường đưa đến thức đoạn diệt là như vậy, thắng tri vị ngọt của thức là như vậy, thắng tri sự nguy hiểm của thức là như vậy, thắng tri sự xuất ly của thức là như vậy.

Họ hướng về thực hiện yếm ly, ly tham, đoạn diệt đối với thức. Những thực hiện ấy, họ khéo thực hiện. Những ai khéo thực hiện, những vị ấy có chân đứng trong pháp và luật này.

Này các Tỳ Kheo, những Sa Môn hay Bà La Môn nào thắng tri thức là như vậy, thắng tri thức tập khởi là như vậy, thắng tri thức đoạn diệt là như vậy, thắng tri con đường đưa đến thức đoạn diệt là như vậy, thắng tri vị ngọt của thức là như vậy, thắng tri sự nguy hiểm của thức là như vậy, thắng tri sự xuất ly của thức là như vậy. Do yếm ly, ly tham, đoạn diệt thức, họ giải thoát, không chấp thủ.

Họ được khéo giải thoát. Những ai được khéo giải thoát, họ được vẹn toàn. Những ai được vẹn toàn, thời không thể nêu rõ sự luân chuyển của họ.

Này các Tỳ Kheo, như vậy là vị Tỳ Kheo thiện xảo trong bảy xứ.

Và này các Tỳ Kheo, như thế nào là vị Tỳ Kheo quán sát theo ba cách?

Ở đây, này các Tỳ Kheo, vị Tỳ Kheo quán sát theo giới, quán sát theo xứ, quán sát theo duyên khởi. Như vậy, này các Tỳ Kheo, vị Tỳ Kheo quán sát theo ba cách.

Này các Tỳ Kheo, vị Tỳ Kheo thiện xảo trong bảy xứ, quán sát theo ba cách, được gọi là một vị toàn vẹn trong pháp và luật này, đã thành tựu viên mãn, một vị tối thượng nhân.

***

Tổng hợp