Phật Thuyết Kinh Tương ưng Bộ - Tập Năm - Thiên đại Phẩm - Chương Ba - Tương ưng Niệm Xứ - Phẩm Ambapali - Phần Chín - Bệnh
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán
PHẬT THUYẾT
KINH TƯƠNG ƯNG BỘ
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
An Thế Cao, Đời Hậu Hán
TẬP NĂM
THIÊN ĐẠI PHẨM
CHƯƠNG BA
TƯƠNG ƯNG NIỆM XỨ
PHẨM ABAPÀLI
PHẦN CHÍN
BỆNH
Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn trú ở Vesàli, tại làng Beluva.
Ở đấy, Thế Tôn gọi các Tỳ Kheo: Hãy đến, này các Tỳ Kheo, hãy an cư vào mùa mưa xung quanh Vesàli, chỗ nào có bạn bè, có người quen biết sandittham, có người thân thiết sambhattam. Ở đây, ta sẽ an cư mùa mưa tại làng Veluva này.
Thưa vâng, bạch Thế Tôn! Các Tỳ Kheo ấy vâng đáp Thế Tôn, an cư mùa mưa xung quanh Vesàli, tại chỗ có bạn bè, có người quen biết, có người thân thiết. Còn Thế Tôn thời an cư mùa mưa tại làng Beluva.
Trong khi Thế Tôn an cư mùa mưa, một cơn bệnh trầm trọng khởi lên, những cảm thọ khốc liệt gần như chết tiếp diễn. Ở đây, Thế Tôn chánh niệm, tỉnh giác, không có than vãn.
Rồi Thế Tôn suy nghĩ: Thật không tương xứng đối với ta, nếu ta không báo trước các vị ủng hộ ta và không từ giã chúng Tỳ Kheo mà nhập Niết Bàn. Vậy ta hãy tinh tấn nhiếp phục trọng bệnh này, lưu giữ mạng hành jìvitasankhàra và sống.
Rồi Thế Tôn với sức tinh tấn nhiếp phục trọng bệnh ấy, lưu giữ mạng hành và sống. Rồi Thế Tôn thoát khỏi cơn bệnh. Thoát khỏi cơn bệnh không bao lâu, Ngài đi ra khỏi nhà bệnh, ngồi trên chỗ đã soạn sẵn, trong bóng im, sau lưng ngôi nhà.
Rồi Tôn Giả Ananda đi đến Thế Tôn. Sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.
Ngồi một bên, Tôn Giả Ananda bạch Thế Tôn:
Bạch Thế Tôn, con thấy Thế Tôn kham nhẫn!
Bạch Thế Tôn, con thấy Thế Tôn chịu đựng!
Bạch Thế Tôn, thân con cảm thấy yếu ớt như lau sậy, mắt con mờ mịt không thấy rõ phương hướng. Pháp không được tỏ rõ cho con vì Thế Tôn bị bệnh.
Nhưng bạch Thế Tôn, con được chút an ủi rằng Thế Tôn sẽ không diệt độ, nếu Ngài không có lời di giáo lại cho chúng Tỳ Kheo.
Này Ananda, chúng Tỳ Kheo còn mong mỏi gì nữa ở nơi Ta. Này Ananda, Ta giảng pháp không có phân biệt trong ngoài. Vì, này Ananda, đối với các pháp, Như Lai không bao giờ là vị Ðạo Sư còn nắm tay.
Này Ananda, những ai nghĩ rằng ta sẽ là vị cầm đầu chúng Tỳ Kheo, hay: Chúng Tỳ Kheo chịu sự giáo huấn của Ta, thời này Ananda, người ấy sẽ có lời di giáo cho chúng Tỳ Kheo.
Này Ananda, Như Lai không có nghĩ rằng: Ta sẽ là vị cầm đầu chúng Tỳ Kheo, hay Chúng Tỳ Kheo chịu sự giáo huấn của ta, thời này Ananda, làm sao Như Lai lại có lời di giáo cho chúng Tỳ Kheo?
Này Ananda, ta nay đã già, bậc trưởng thượng, bậc Trưởng Lão, đã đạt đến đoạn cuối của đời, đã đến tám mươi tuổi. Này Ananda, như cỗ xe đã già mòn, sở dĩ còn chạy được là nhờ dây thừng chằng chịt. Cũng vậy, thân Như Lai được duy trì sự sống giống như chính nhờ dây thừng chằng chịt.
Này Ananda, chỉ trong khi Như Lai không tác ý đến tất cả tướng, với sự diệt trừ một số cảm thọ, chứng và an trú vô tướng tâm định, chính khi ấy, thân Như Lai được thoải mái.
Vậy này Ananda, hãy tự mình là ngọn đèn cho chính mình, hãy tự mình nương tựa chính mình, chớ nương tựa một điều gì khác. Dùng chánh pháp làm ngọn đèn, dùng chánh pháp làm chỗ nương tựa, chớ nương tựa một gì khác.
Và này Ananda, thế nào là Tỳ Kheo tự mình là ngọn đèn cho chính mình, tự mình nương tựa chính mình, không nương tựa một điều gì khác, dùng chánh pháp làm ngọn đèn, dùng chánh pháp làm chỗ nương tựa, không nương tựa một gì khác?
Này Ananda, ở đây, Tỳ Kheo trú, quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời. Quán thọ trên các thọ, quán tâm trên tâm, quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.
Này Ananda, như vậy là Tỳ Kheo tự mình là ngọn đèn cho chính mình, tự mình nương tựa cho chính mình, không nương tựa một điều gì khác, dùng chánh pháp làm ngọn đèn, dùng chánh pháp làm chỗ nương tựa, không nương tựa một điều gì khác.
Này Ananda, những ai hiện nay hoặc sau khi ta diệt độ, tự mình là ngọn đèn cho chính mình, tự mình nương tựa chính mình, không nương tựa một điều gì khác, dùng chánh pháp làm ngọn đèn, dùng chánh pháp làm chỗ nương tựa, không nương tựa vào một gì khác, những vị ấy, này Ananda, là những vị tối thượng trong hàng Tỳ Kheo của ta, nếu những vị ấy tha thiết học hỏi.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - Tiểu Kinh Phương Quảng - Phần Tám - Thọ
Phật Thuyết Kinh Chư Pháp Tập Yếu - Phẩm Năm - Vô Thường - Tập Hai
Phật Thuyết Kinh Trung Bộ - ðại Kinh Xóm Ngựa - Phần Chín - Ba Minh
Phật Thuyết Kinh Cựu Tạp Thí Dụ - Phần Mười
Phật Thuyết Kinh đại Bát Niết Bàn - Phẩm Hai Mươi Năm - Phẩm Kiều Trần Như - Phần Ba
Phật Thuyết Kinh Phóng Quang Bát Nhã - Phẩm Năm Mươi Sáu - Phẩm Không Thoái Chuyển