Phật Thuyết Kinh chánh Pháp Hoa - Phẩm Hai - Thiện Quyền - Phần Một

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Trúc Pháp Hộ, Đời Tây Tấn

PHẬT THUYẾT

KINH CHÁNH PHÁP HOA

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư

Trúc Pháp Hộ, Đời Tây Tấn  

PHẨM HAI

THIỆN QUYỀN  

PHẦN MỘT  

Khi ấy Đức Thế Tôn xuất thiền, bảo Tôn Giả Xá Lợi Phất: Phật Đạo sâu xa vô tận, tuệ giác vô thượng của Như Lai khó hiểu, khó biết, khó có thể vào. Tuy hàng Thanh Văn, Duyên Giác từ muôn ức kiếp lâu xa đã quy kính cúng dường, vô số kiếp đã tạo lập cội lành công đức, tôn trọng phụng trì Pháp Phật, ân cần lao khổ, tinh tấn tu hành, còn không thể thấu hiểu diệu lý của đạo.

Lại nữa, Xá Lợi Phất! Như Lai quán sát nhân duyên sinh khởi hạnh nghiệp của chúng sinh nên dùng phương tiện quyền xảo một cách khéo léo, tùy nghi hướng dẫn điều phục họ, Như Lai dùng trí tuệ phân biệt tất cả pháp, vận dụng vô số phương tiện để cứu độ quần sinh, dùng sức trí tuệ lớn không sợ hãi, nhất tâm, giải thoát, tam muội không có hạn lượng.

Giáo pháp mà Như Lai đã giảng nhiều không thể tính hết, nhưng Như Lai chỉ lược thuyết mà thôi. Pháp mà Như Lai đã chứng ngộ là pháp hy hữu, cao tột, khó thể suy lường.

Như Lai đã thấu tỏ nguyên nhân của các pháp, tự ngộ các pháp từ đâu mà đến, phân biệt hiện tượng của các pháp, tự biết rõ nguồn gốc của chúng.

Lúc bấy giờ Đức Thế Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên nên nói kệ:

Bậc Thế Hùng khó lường

Trời, người ở cõi thế

Tất cả loài chúng sinh

Không ai hiểu Đạo Sư

Thanh tịnh nói giải thoát

Vắng lặng không sợ hãi

Hành tướng của các pháp

Không một ai biết được.

Vốn từ vô số Phật

Do nương tựa tu hành

Thể nhập nghĩa vi diệu

Hiện thế không phân biệt,

Trải qua vô số kiếp

Tu học theo hạnh Phật

Thành quả đến Đạo Tràng

Cũng như hành từ mẫn,

Khiến ta được tuệ này

Như Chư Phật mười phương

Đầy đủ các tướng tốt

Vẻ đẹp cũng như vậy.

Pháp thân không phô bày

Cũng không còn ngôn ngữ

Quán sát toàn chúng sinh

Thế gian không ai sánh.

Nếu thuyết giảng Kinh pháp

Có thể hiểu rõ được

Chỉ có chư Bồ Tát

Thường tin hiểu vui làm.

Giả sử các Phật

Chúng đệ tử Ngài

Việc làm đã xong

An trụ giáo pháp,

Khéo hàng phục tâm

Dứt trừ phiền não

Vẫn chưa đạt được

Trí tuệ vô lượng.

Giả sử nơi đây

Cảnh giới Chư Phật

Đều đem bảy báu

Tràn đầy khấp nơi,

Dùng để hiến cúng

Chư Phật chí tôn

Muốn rõ tuệ ấy

Trọn không hiểu nổi,

Giả sử mười phương

Thế Giới Chư Phật

Các bậc Minh Triết

Đầy khắp cõi nước,

Và trong hiện tại

Các chúng Thanh Văn

Đầy đủ tất cả

Cũng như hiện nay.

Hội chúng khi ấy

Cùng nhau suy lường

Trí tuệ Như Lai

Cũng không thể biết

Trí tuệ của Phật

Vô lượng, vô biên

Muốn biết giới hạn

Chẳng thể biết được.

Các bậc Duyên Giác

Lậu hoặc không còn,

Thông đạt các căn

Nhiếp trì tâm niệm.

Giả sử mười phương

Đầy chật cả người

Nhiều như mía lau

Cỏ sậy tre trúc,

Hợp lại với nhau

Cùng chung tư duy

Muốn biết trí Phật

Luận bàn các pháp,

Trải vô số kiếp

Suy niệm đo lường

Cũng không thể biết

Pháp nghĩa chân thật.

Các vị Bồ Tát

Mới phát tâm ý

Nếu được cúng dường

Vô số ức Phật,

Giảng thuyết pháp Kinh

Phân biệt nghĩa lý

Tràn đầy khắp cả

Mười phương cõi nước.

Số đó ví như

Lúa mè rừng cây

Khắp cùng Thế Giới

Nhiều vô số kể,

Kết hợp với nhau

Mà cùng tư duy

Tuệ giác Như Lai

Thấy các pháp tánh

Không thể nghĩ bàn

Vô số ức kiếp

Như cát Sông Hằng

Không thể hạn lượng.

Tâm không thay đổi

Trí tuệ siêu việt

Muốn biết pháp ấy,

Vô số Bồ Tát

Đều không thoái chuyển

Chẳng phải cõi này

Trong vô lượng kiếp

Như cát sông Hằng

Nhất tâm chuyên ròng

Cùng nhau tư duy

Tất cả bọn họ

Cũng không kham nổi.

Trí tuệ Chư Phật

Không thể nghĩ bàn

Đoạn hết các lậu

Không thể suy lường.

Chỉ có Chư Phật

Mới hiểu hoàn toàn

Phân biệt mười phương

Thế Giới Chư Phật.

Này Xá Lợi Phất!

Lời Như Lai dạy

Không có thiếu xót

Thấu rõ pháp kia,

Pháp lợi tối thắng

Thông tỏ hoàn toàn

Thuyết nghĩa vô thượng

Sau thời gian dài.

Hôm nay Như Lai

Bảo chúng Thanh Văn

Và Duyên Giác thừa

Như chỗ đã lập,

Thoát nguyện buộc ràng

Hưởng được Niết Bàn

Sẽ được khai hóa

Tất cả được độ,

Pháp Phật tôi thắng

Khéo dùng phương tiện

Tuyên thuyết diễn bày

Giáo hóa thế gian

Ta thường độc hành

Độ thoát tất cả

Dùng thị hiện ấy

Nói pháp chân thật.

Khi ấy trong đại chúng có tất cả một ngàn hai trăm vị A La Hán thuộc hàng Thanh Văn đã chấm dứt các phiền não, biết rõ con đường tụ tập đưa đến giác ngộ, cùng với chúng đệ tử Hữu học Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di thuộc chúng Thanh Văn, mỗi vị đều suy nghĩ:

 Tại sao hôm nay Đức Thế Tôn ân cần tán thán về phương tiện khéo léo, ca ngợi công hạnh và giáo pháp sâu xa vi diệu của Phật mà ngay cả bậc có trí tuệ cao tột cũng không thể hiểu biết, huống gì những vị Thanh Văn, Duyên Giác. Nếu nay theo lời Đức Thế Tôn vừa dạy thì pháp ấy không đưa đến Niết Bàn.

Tuy Thế Tôn thuyết Kinh này nhưng chúng ta không rõ tận cùng ý nghĩa đó như thế nào?

Tôn Giả Xá Lợi Phất biết sự hoài nghi trong lòng bốn chúng và muốn phá lưới nghi của mình nên thỉnh hỏi Đức Thế Tôn.

Tôn Giả sửa y phục, cung kính bạch Phật: Kính bạch Thế Tôn! Hôm nay vì sao Thế Tôn ân cần tán dương phương tiện khéo léo của Ngài là pháp sâu xa vi diệu bậc nhất, đạo đức cao vời vợi không có giới hạn?

Tôn Giả Xá Lợi Phất dùng kệ thỉnh hỏi:

Thánh Tuệ cao tột

Lâu xa mới dạy

Giải thoát, thiền định

Phụng trì vô số

Khen công đức Phật

Không ai dám thưa

Ca ngợi thật pháp

Ai hiểu ý diệu

Hiển bày Thánh pháp

Tán thán hạnh Phật

Tuệ không thể lường

Xin Phật giảng pháp

Nay chúng hoài nghi

Nghe pháp dứt phiền

Mong cầu giải thoát

Nghe Phật ca ngợi

Hạng cầu Duyên Giác

Tỳ Kheo nam nữ

Trời, Rồng, Quỷ, Thần

Kiền Đạp, Hưu Lặc

Tất cả các loài

Cũng đều phân vân

Muốn thỉnh hỏi Phật

Xin Phật giải thích

Cho hàng Thanh Văn

Dạy tâm an trụ

Được Phật ngợi khen

Chỉ con bậc nhất

Tâm nay mê mờ

Không tự hiểu được

Con đến Niết Bàn

Lại nghe điều này

Xin giảng phân biệt

Diễn âm oai hùng

Lời Phật tuyên bày

Như Sư tử rống

Chúng đệ tử Phật

Chắp tay kính lễ

Muốn nghe chánh pháp

Cúi mong phân biệt

Tám bộ Trời, Rồng

Quỷ, Thần, Chân Đà

Trăm ngàn vô số

Như cát sông Hằng

Ai cũng chắp tay

Cúng dường Thế Tôn

Đều cùng muốn hỏi

Với Đấng Tuệ Giác

Vua Trời Đế Thích

Chuyển Luân Thánh Vương

Ai cũng một lòng

Trăm ngàn muôn ức

Tất cả cung kính

Chắp tay đứng chờ

Mong muốn được nghe

Con đường hoàn hảo.

Khi ấy Đức Thế Tôn bảo Tôn Giả Xá Lợi Phất: Thôi đi, thôi đi, không nên hỏi điều ấy!

Vì sao?

Vì nếu ta nói pháp ấy thì cả thế gian, Chư Thiên và nhân loại đều sẽ kinh sợ.

Tôn Giả Xá Lợi Phất lại thưa: Cúi xin Đức Thế Tôn hãy chỉ dạy cho chúng con ý nghĩa của thật pháp.

Vì sao?

Bởi vì ở trong chúng hội này có trăm ngàn vô số ức đầy dẫy những loại chúng sinh, kể cả những sâu bọ, muỗi mòng, côn trùng nhỏ nhít… từ kiếp quá khứ đã từng gặp Phật biết gieo trồng các công đức, nghe lời Đức Thế Tôn dạy, tất cả sẽ hoan hỷ kính tin, thọ trì, phụng hành.

Tôn Giả Xá Lợi Phất dùng bài kệ nói:

Nguyện Đấng Nhân Vương

Thương ban lời dạy

Chúng xuất gia đây

Trăm ngàn muôn ức

Cung kính an trụ

Tin vào tuệ giác

Tất cả các loài

Thảy đều hân hoan.

Lúc đó Đức Thế Tôn ngăn Tôn Giả Xá Lợi Phất ba lần như vậy, bảo Tôn Giả chớ nên lập lại lời ấy, bởi nếu Như Lai nói pháp ấy thì cả thế gian, Chư Thiên và nhân loại đều ôm lòng kiêu mạn hoài nghi, những vị Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni sẽ rơi vào khốn khổ lớn.

Đức Thế Tôn dùng kệ bảo Tôn Giả Xá Lợi Phất:

Thôi thôi đừng hỏi

Pháp của Như lai

Sâu xa vi diệu

Những kẻ không hiểu

Giả sử ta nói

Dễ sinh nghi ngờ

Ám độn ngu si

Ôm lòng kiêu mạn.

Tôn Giả Xá Lợi Phất lại thưa: Bạch Đức Thế Tôn! Cúi xin Đức Thế Tôn hãy thương xót chỉ dạy.

Vô số chúng đây vào thời quá khứ lâu xa đã từng nghe Chư Phật giảng dạy, vì thế hôm nay nếu được nghe và tư duy pháp âm bậc thánh chắc chắn họ có thể kính tin, được an ổn lâu dài, không còn nghi ngờ, kiêu mạn.

Tôn Giả Xá Lợi Phất nói bài kệ:

Con, trưởng tử Phật

Nay muốn thỉnh cầu

Xin Lưỡng Túc Tôn

Xót thương chỉ dạy

Trong chúng hội này

Vô số chúng sinh

Đều sẽ kính tin

Lời dạy của Phật

Xưa trồng cội đức

Dứt các lưới nghi

Suốt vô lượng kiếp

Từng được dạy bảo

Nay họ chắp tay

Đứng bên cung kính

Chắc chắn chân hoan

Vối pháp nghĩa ấy

Những người như con

Một ngàn hai trăm

Và các chúng khác

Cầu tuệ giác Phật

Nếu được thấy, nghe

Tin nơi giáo pháp

Tâm sẽ vui mừng

Phát khởi chí lớn.

Bấy giờ Đức Thế Tôn thấy Xá Lợi Phất ân cần thưa thỉnh ba lần, mới bảo với Tôn Giả: Nay ông đã tha thiết thưa thỉnh đến lần thứ ba, nên Như Lai không thể không nói. Vậy ông hãy lắng nghe, khéo tư duy và ghi nhớ. Ta sẽ giải nói.

Khi Đức Thế Tôn vừa nói xong lời ấy, năm ngàn vị Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu Bà Tắc, Ưu Bà Di vì ôm lòng kiêu mạn lập tức đứng dậy, rời chỗ ngồi, đảnh lễ Đức Thế Tôn và bỏ hội chúng mà lui ra.

Vì sao?

Vì những người đó không tin vào pháp phương tiện khéo léo, lại có tâm tăng thượng mạn, chưa được tự cho đã được, chưa chứng tự cho đã chứng. Họ góp nhặt những vật dụng như dù che, y phục, ngọa cụ… rồi tự đi ra.

Đức Thế Tôn vẫn yên lặng không ngăn cản.

Đức Thế Tôn bảo Tôn Giả Xá Lợi Phất: Những kẻ què quặt, lén bỏ hội chúng ra đi, bị âm thanh, mùi vị buộc ràng nên rời khỏi nơi Đạo Tràng rộng lớn.

Này Xá Lợi Phất, những kẻ tăng thượng mạn ấy lui ra cũng tốt.

Vì sao Như Lai tuyên thuyết pháp này?

Ví như hoa Linh thụy thỉnh thoảng mới xuất hiện một lần, Chư Phật tán thán pháp hy hữu này rất lâu mới có.

Hội chúng phải tin vào lời pháp chân thật sâu xa của Như Lai, Như Lai tùy nghi thuyết pháp sâu xa vi diệu, không hư dối, bao nhiêu âm thanh lời lẽ diễn đạt về pháp, mỗi lời đều đặc thù, là điều mà con người không thể suy niệm được.

Pháp ấy chưa ai nghĩ ra được, chỉ có Như Lai mới chứng biết.

Vì sao?

Bởi vì điều mà Như Lai ca ngợi, khai sáng cho đời chính là lý do trọng đại duy nhất. Mà tất cả Chư Phật thị hiện ra đời.

Chư Phật vì muốn khuyến cho chúng sinh đang vọng tưởng nên xuất hiện ở đời. Muốn làm cho chúng sinh chấm dứt vọng tưởng vô minh, mong cầu Phật tuệ mà xuất hiện ở đời. Muốn làm cho chúng sinh dứt bỏ vọng tưởng, đạt đến trí tuệ trân quý của Như Lai mà xuất hiện ở đời.

Muốn đem tuệ giác của Như Lai để giác ngộ chúng sinh vọng tưởng mà xuất hiện ở đời. Muốn chỉ bày, làm cho chúng sinh tỉnh thức theo con đường bát chánh, dứt trừ vọng tưởng mà xuất hiện ở đời. Vì thế nên biết, sự xuất hiện của các Bậc Chánh Giác đều vì một mục đích là đem trí tuệ siêu việt mà tạo nên sự nghiệp lớn.

Trí tuệ ấy cũng như hư không, vì tâm đại bi mà xuất hiện ở đời, như Chư Phật đã thực hành để hóa độ, làm lợi ích cho chúng sinh cũng lại như vậy. Như Lai thể hiện trí tuệ chân thật thuyết pháp giáo hóa các Bồ Tát, dùng tuệ giác Phật phân tích, giảng thuyết làm cho họ tiến đến cỗ xe duy nhất là Phật thừa, không hề có cỗ xe thứ hai, huống chi là cỗ xe thứ ba.

Chư Phật Thế Tôn trong mười phương Thế Giới, quá khứ, hiện tại và vị lai cũng đều vận dụng bao nhiêu lời lẽ giáo hóa phương tiện quyền xảo, âm thanh, ngôn từ khác nhau để khai hóa cho tất cả chúng sinh, thuyết pháp khiến họ đều phát tâm Đại Thừa, cỗ xe đưa đến Chánh Giác và tất cả trí tuệ sáng suốt của Phật.

Xá Lợi Phất! Những chúng sinh đây đều đã cúng dường Chư Phật đời quá khứ, cũng từng nghe pháp, tùy theo bản hạnh của họ mà được Như Lai chỉ dạy.

Như Lai thấy bản hạnh của chúng sinh không giống nhau, xem xét tâm họ ưa thích những gì, khéo dùng phương tiện theo quả báo mà họ đã thọ để giảng pháp nghĩa, đều là pháp Đại Thừa Chánh Giác bình đẳng, đưa đến trí tuệ giác ngộ, đức hạnh toàn thiện, không có thừa thứ hai.

Chư Phật trong mười phương Thế Giới đều như vậy, không có tam thừa.

Xá Lợi Phất! Nếu Như Lai nói về sự cấu uế của chúng sinh thì suốt trong một kiếp cũng không hết được.

Nay ta xuất hiện nơi đời ngũ trước xấu ác, đó là:

1. Trần lao.

2. Hung bạo.

3. Tà kiến.

4. Thọ mạng ngắn ngủi.

5. Đang thời kiếp trược.

Vì những điều ấy nên chúng sinh có ít phước đức, tham lam, bỏn sẻn, nhiều cấu uế…, Như Lai phải vận dụng phương tiện nói có ba thừa để khuyến hóa hàng Thanh Văn và Duyên Giác.

Nếu ta dạy về Phật thừa thì tất cả họ đều sẽ không nghe, không hiểu, không thâm nhập được. Sẽ có niệm sai lầm cho rằng chỉ có đạo Thanh Văn và Duyên Giác là cao tột, sâu xa.

Nếu những vị Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, đã chứng La Hán, tự cho là đã hoàn tất mà không có chí mong cầu tuệ giác vô thượng, nhất định họ sẽ phỉ báng Phật thừa. Dù có suy niệm ấy, ta vẫn giáo hóa bình đẳng.

Tuy nhiên sau khi Như Lai nhập diệt, những kẻ nhiều tăng thượng mạn mới biết được.

Vì sao?

Vì những vị Tỳ Kheo La Hán, nhưng đã chấm dứt các lậu hoặc không có chí mong cầu, nghe Kinh Điển này mà không tin nhận, khi Như Lai diệt độ, không còn hiện diện trước mặt họ nữa.

Nếu Đấng Đại Thánh diệt độ không thuyết pháp Kinh này, khiến cho họ thọ trì và tụng đọc Kinh Phương Đẳng, thì Đức Phật khác, ban đầu chắc chắn họ sẽ hồ nghi, nhưng sau đó họ sẽ trọn lòng tin lời của Như Lai nói là thành thật, chỉ có pháp nhất thừa không có thừa thứ hai.

***

Tổng hợp