Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Chín - Phẩm Kim Cương Năng đoạn - Phần Một
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
PHẬT THUYẾT KINH
ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư
Cưu Ma La Thập, Đời Diêu Tần
HỘI THỨ CHÍN
PHẨM KIM CƯƠNG NĂNG ĐOẠN
PHẦN MỘT
Tôi nghe như vậy!
Một thuở, đức Bạc Già Phạm trụ trong vườn Cấp Cô Độc, rừng Thệ Đa, thành Thất La Phiệt, cùng chúng đại Bí Sô một ngàn hai trăm năm mươi vị.
Bấy giờ, vào buổi sớm, đức Bạc Già Phạm chỉnh sửa y phục, đắp y, bưng bát đi vào thành lớn Thất La Phiệt khất thực. Đi khất thực trong thành xong, đức Bạc Già Phạm trở về lại bổn xứ, dùng cơm, thu dọn y bát, rửa chân. Như thường lệ, sau khi ăn xong, Ngài trải tòa, ngồi kiết già, thân thẳng nguyện chánh, trụ niệm trước mặt.
Khi đó, các Bí Sô đi tới chỗ Phật. Đến nơi, đảnh lễ chân Ngài, đi nhiễu bên phải ba vòng, lui ngồi một bên. Cụ thọ Thiện Hiện cũng ngồi trong chúng hội ấy.
Trong chúng, cụ thọ Thiện Hiện từ chỗ ngồi đứng dậy, chệch y vai phải, quì gối phải chấm đất, chấp tay cung kính mà bạch Phật: Hy hữu thay thưa Đức Thế Tôn! Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác khéo dùng sự nhiếp thọ tối thắng nhiếp thọ các Đại Bồ Tát, cho đến Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đem sự phó chúc tối thắng phó chúc cho các Đại Bồ Tát.
Bạch Thế Tôn! Những ai phát tâm hướng tới Bồ Tát thừa, nên trụ như thế nào?
Nên tu hành như thế nào?
Nên nhiếp phục tâm như thế nào?
Đức Phật Bảo cụ thọ Thiện Hiện: Hay thay, hay thay!
Thiện Hiện! Đúng vậy, đúng vậy! Đúng như ông đã nói. Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác có thể dùng sự nhiếp thọ tối thắng nhiếp thọ các Đại Bồ Tát, cho đến Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác có thể đem sự phó chúc tối thắng phó chúc cho các Đại Bồ Tát.
Vậy nên, Thiện Hiện! Ông phải lắng nghe, thật khéo tác ý, ta sẽ vì ông phân biệt giải nói.
Này Thiện Hiện! Những ai phát tâm hướng tới Bồ Tát thừa thì nên trụ như thế, tu hành như thế, nhiếp phục tâm như thế!
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật: Bạch Thế Tôn! Con nguyện muốn nghe.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Những ai phát tâm hướng tới Bồ Tát thừa, thì nên phát tâm như vậy: Có bao nhiêu loài hữu tình, hữu tình được độ, bị độ, như sanh bằng trứng, hoặc sanh bằng thai, hoặc sanh từ sự ẩm ướt, hoặc sanh từ sự biến hóa, hoặc có hình sắc, hoặc không có hình sắc, hoặc có tưởng, hoặc không tưởng, hoặc chẳng phải có tưởng, chẳng phải không có tưởng, cho đến hữu tình giới được tạo tác, bị tạo tác.
Tất cả các hữu tình như vậy, ta đều giúp nhập vào Cõi Vô Dư Y Niết Bàn vi diệu. Tuy đã độ vô lượng hữu tình đều được diệt độ như thế, song không có hữu tình nào được diệt độ.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì nếu các Đại Bồ Tát còn tưởng chuyển hữu tình thì không thể gọi là Đại Bồ Tát.
Vì sao?
Này Thiện Hiện! Vì các Đại Bồ Tát chẳng nên nói có tưởng chuyển hữu tình. Như vậy tưởng chuyển mạng giả, sĩ phu, Bổ đặc già la người, ý sanh, thiếu niên, tác giả, thọ giả, phải biết cũng thế.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì không có một chút pháp nào gọi là người phát tâm hướng tới Bồ Tát thừa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Đại Bồ Tát chẳng trụ nơi việc hành bố thí, hoàn toàn vô trụ mà hành bố thí. Chẳng trụ nơi sắc mà hành bố thí. Chẳng trụ thanh, hương, vị, xúc, pháp mà hành bố thí.
Thiện Hiện! Như vậy, Đại Bồ Tát chẳng trụ tướng tưởng mà hành bố thí.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì nếu Đại Bồ Tát hoàn toàn không trụ mà hành bố thí, thì số phước đức kia chẳng thể tính lường.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Hư Không phương Đông tính lường được không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không được.
Này Thiện Hiện! Như vậy phương Nam, Tây, Bắc, trên, dưới, bốn góc, tất cả hư không Thế Giới khắp mười phương tính lường được không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không được.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Đúng vậy, đúng vậy. Nếu Đại Bồ Tát hoàn toàn không trụ mà hành bố thí, thì số phước đức kia cũng không thể tính lường.
Thiện Hiện! Như vậy Bồ Tát chẳng trụ tướng tưởng mà hành bố thí.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Có thể lấy các tướng đầy đủ để quán Như Lai chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Chẳng thể lấy các tướng đầy đủ để quán Như Lai.
Vì sao?
Vì Như Lai nói các tướng đầy đủ, tức chẳng phải các tướng đầy đủ.
Phật lại bảo cụ thọ Thiện Hiện: Thiện Hiện! Các tướng đầy đủ đều là hư dối, cho đến chẳng phải tướng đầy đủ đều chẳng phải hư dối. Như vậy, nên quán Như Lai bằng tướng chẳng phải tướng.
Cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Sau đời đương lai hậu thế, hậu thời, hậu phần năm trăm năm, khi chánh pháp sắp diệt, thời phần chuyển, có hữu tình nào nghe câu Kinh Điển nói sắc như thế, mà sanh thật tưởng chăng?
Phật Bảo: Thiện Hiện! Chớ nói rằng, sau đời đương lai hậu thế, hậu thời, hậu phần năm trăm năm, khi chánh pháp sắp diệt, lúc thời phần chuyển, có hữu tình nào nghe câu Kinh Điển nói sắc như thế, mà sanh thật tưởng chăng?
Này Thiện Hiện! Sau đời đương lai hậu thế, hậu thời, hậu phần năm trăm năm, khi chánh pháp sắp diệt, lúc thời phần chuyển, có Đại Bồ Tát đầy đủ giới, đầy đủ đức, đầy đủ tuệ.
Lại nữa, Thiện Hiện! Đại Bồ Tát ấy chẳng phải ở một chỗ Phật vâng thờ cúng dường, chẳng phải ở một chỗ Phật trồng các căn lành.
Lại nữa Thiện Hiện! Đại Bồ Tát ấy chẳng phải ở chỗ một trăm ngàn Phật vâng thờ cúng dường, chẳng phải ở chỗ một trăm ngàn Phật trồng các căn lành, được nghe câu Kinh Điển nói sắc như thế nên được một tâm tịnh tín.
Thiện Hiện! Như Lai dùng Phật trí biết vị ấy. Như Lai dùng Phật Nhãn thấy vị ấy.
Thiện Hiện! Như Lai rõ biết vị ấy. Tất cả hữu tình sẽ sanh vô lượng, vô số phước đức, sẽ nắm giữ vô lượng, vô số phước đức.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì Đại Bồ Tát ấy không có tưởng chuyển ngã, hữu tình, mạng giả, sĩ phu, Bổ đặc già la, ý sanh, thiếu niên, tác giả, thọ giả.
Thiện Hiện! Đại Bồ Tát ấy không có tưởng chuyển pháp, không có tưởng chuyển phi pháp, không có tưởng chuyển cũng không phải không có tưởng chuyển.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì nếu Đại Bồ Tát có tưởng chuyển pháp, thì vị ấy liền có chấp ngã, chấp hữu tình, chấp mạng giả, chấp Bổ đặc già la… nếu có tưởng chuyển phi pháp thì vị ấy cũng có chấp ngã, chấp hữu tình, chấp mạng giả, chấp Bổ đặc già la…
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì không thể nắm giữ pháp, cũng không thể nắm giữ phi pháp. Cho nên, Như Lai mật ý nói pháp môn dụ như chiếc bè. Này những người trí, pháp còn nên bỏ, huống là phi pháp.
Phật lại bảo cụ thọ Thiện Hiện: Này Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Có chút pháp nào Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề chăng?
Có chút pháp nào Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đã nói chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Như con hiểu nghĩa Phật đã nói ấy, không có chút pháp nào Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác chứng được Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề, cũng không có chút pháp nào là Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đã nói ra.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì pháp mà Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đã chứng, đã nói, đã tư duy đều không thể nắm giữ, không thể tuyên thuyết, chẳng phải pháp, chẳng phải phi pháp.
Vì sao?
Vì các Hiền Thánh, chúng sanh đều là sự hiển hiện của pháp vô vi.
Phật Bảo: Này Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Nếu thiện nam, hoặc thiện nữ nào đem bảy báu đầy khắp ba ngàn đại thiên Thế Giới mà bố thí, thì thiện nam tử, hoặc thiện nữ này nhờ nhân duyên đây được số phước nhiều chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều.
Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều. Nhờ nhân duyên đây nên thiện nam, hoặc thiện nữ này được số phước ấy rất nhiều.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì số phước đức mà Như Lai nói là chẳng phải phước đức, cho nên Như Lai nói là số phước đức.
Phật lại bảo Thiện Hiện: Thiện Hiện! Nếu có thiện nam, hoặc thiện nữ đem bảy báu đầy khắp ba ngàn đại thiên Thế Giới để bố thí, và nếu có thiện nam, hoặc thiện nữ đối với pháp môn này, cho đến bốn câu kệ mà thọ trì đọc tụng thông suốt rốt ráo và rộng vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý, thì do nhân duyên đây số phước được nhiều hơn trước vô lượng, vô số.
Vì sao?
Vì Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề của tất cả các Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đều từ kinh đây mà ra, Chư Phật Thế Tôn đều sanh từ kinh đây.
Vì sao?
Này Thiện Hiện! Vì pháp Chư Phật mà Như Lai nói là chẳng phải pháp Chư Phật.
Cho nên Như Lai nói là pháp Chư Phật.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Các vị Dự Lưu có nghĩ rằng: Ta chứng được quả Dự Lưu không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không.
Các vị Dự Lưu không nghĩ rằng, ta chứng được quả Dự Lưu.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì các vị Dự Lưu không dự một chút pháp gì nên gọi là Dự Lưu. Không dự sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp nên gọi Dự Lưu.
Bạch Thế Tôn!
Nếu vị Dự Lưu nghĩ như vậy: ta chứng được quả Dự Lưu, tức là vị ấy chấp ngã, hữu tình, mạng giả, sĩ phu, Bổ đặc già la v.v…
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Các vị Nhất Lai có nghĩ rằng: Ta chứng được quả Nhất Lai không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không. Các vị Nhất Lai không nghĩ rằng, ta chứng được quả Nhất Lai.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì không có chút pháp nào để chứng tánh Nhất Lai, nên gọi Nhất Lai.
Phật Bảo: Này Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Các vị Bất Hoàn có nghĩ rằng: ta chứng được quả Bất Hoàn không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không. Các vị Bất Hoàn chẳng nghĩ rằng, ta chứng được quả Bất Hoàn.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì không có chút pháp nào để chứng tánh Bất Hoàn, nên gọi là Bất Hoàn.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Các vị A La Hán có nghĩ rằng: ta chứng được quả A La Hán không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không. Các vị A La Hán chẳng nghĩ rằng, ta chứng được tánh A La Hán.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì không có chút pháp nào gọi là A La Hán, do nhân duyên đây nên gọi là A La Hán.
Bạch Thế Tôn!
Nếu A La Hán khởi nghĩ như vậy: Ta chứng được tánh A La Hán, tức là chấp ngã, hữu tình, mạng giả, sĩ phu, Bổ đặc già la… vì sao?
Bạch Thế Tôn!
Vì Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác nói: Con được trụ Vô tránh tối thượng Bậc nhất.
Bạch Thế Tôn! Dù con là A La Hán lìa hẳn tham dục, song con chưa từng khởi nghĩ như vậy: Ta được A La Hán lìa hẳn tham dục.
Bạch Thế Tôn!
Nếu con khởi nghĩ rằng: Ta được A La Hán lìa hẳn tham dục, thì Như Lai chẳng nên nói với con rằng: Thiện nam tử Thiện Hiện đắc trụ vô tránh tối thượng bậc nhất. Vì hoàn toàn vô trụ, nên Như Lai nói là vô tránh trụ.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Thuở xưa, Như Lai ở chỗ đức Nhiên Đăng Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác có nắm giữ chút pháp nào không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không. Thuở xưa, Như Lai ở chỗ đức Nhiên Đăng Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, hoàn toàn không có chút pháp nào để nắm giữ.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Nếu có Bồ Tát nói lời như vậy: Ta sẽ thành tựu công đức trang nghiêm Cõi Phật. Bồ Tát nói như thế là chẳng phải nói lời chơn thật.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì công đức trang nghiêm Cõi Phật ấy, Như Lai nói chẳng phải trang nghiêm. Cho nên Như Lai nói là công đức trang nghiêm Cõi Phật.
Vậy nên, Thiện Hiện! Bồ Tát nên sanh tâm hoàn toàn vô trụ như vậy. Nên sanh tâm chẳng trụ sắc, nên sanh tâm chẳng trụ phi sắc. Nên sanh tâm chẳng trụ thanh, hương, vị, xúc, pháp. Nên sanh tâm chẳng trụ phi thanh, hương, vị, xúc, pháp. Hoàn toàn sanh tâm vô trụ như thế.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Như có người nam thân thể to lớn, giả sử sắc thân của vị ấy như núi chúa Diệu Cao.
Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Thân thể của vị ấy có to lớn không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Thân thể của vị ấy rất to lớn.
Bạch Thiện Thệ! Rất to lớn.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì thân thể của vị ấy, Như Lai nói là chẳng phải thân thể của vị ấy, nên gọi là thân thể. Chẳng vì thân thể ấy mà gọi là thân thể.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Cho đến có bao nhiêu số cát trong Sông Hằng, giả sử có số Sông Hằng ngang với số cát như thế, thì số cát của các Sông Hằng này chắc là nhiều lắm phải không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều.
Bạch Thiện Thệ! Nhiều lắm. Các con Sông Hằng còn nhiều vô số, huống nữa là số cát ấy.
Phật nói: Thiện Hiện! Ta nay bảo ông, khai ngộ cho ông. Giả sử có thiện nam, hoặc thiện nữ đem bảy báu đẹp đựng đầy khắp Thế Giới nhiều như số cát Sông Hằng…, dâng cúng cho Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.
Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Thiện Nam, hoặc thiện nữ này do nhân duyên đây được số phước nhiều chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều.
Bạch Thiện Thệ! Nhiều lắm. thiện nam, hoặc thiện nữ này nhờ nhân duyên đây được số phước ấy rất nhiều.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Nếu đem bảy báu đựng đầy khắp Thế Giới nhiều như số cát Sông Hằng, dâng cúng cho Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, rồi thiện nam, hoặc thiện nữ nào đối với pháp môn đây, cho đến bốn câu kệ mà thọ trì đọc tụng, thông suốt rốt ráo và vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý, thì do nhân duyên đây, được số phước rất nhiều hơn trước vô lượng, vô số.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu địa phương nào đối với pháp môn này, cho đến vì người tuyên thuyết, chỉ bày bốn câu kệ thì địa phương đó còn được thế gian, các Trời, Người, A Tố Lạc…
Cúng dường như cúng dường linh Miếu thờ Phật, huống nữa là hữu tình nào hay đối với pháp môn này biên chép, thọ trì đọc tụng đầy đủ rốt ráo, thông suốt rốt ráo và rộng vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý, thì hữu tình như thế thành tựu công đức tối thắng hiếm có. Địa phương ấy, chỗ Đại Sư ở, mỗi mỗi đều được các đồng phạm hạnh có trí tôn trọng.
Đức Phật nói xong, cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Pháp môn này nên gọi tên gì?
Con phải phụng trì như thế nào?
Phật Bảo Thiện Hiện rằng: Cụ thọ! Pháp môn đây gọi là Năng đoạn kim cương bát nhã Ba la mật đa. Danh tự như thế, ông nên phụng trì.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì bát nhã Ba la mật đa như vậy, Như Lai nói là chẳng phải bát nhã Ba la mật đa, cho nên Như Lai gọi là bát nhã Ba la mật đa.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Có chút pháp nào Như Lai có thể nói chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Chẳng có. Không có chút pháp nào Như Lai có thể nói.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Cho đến vi trần đại địa trong ba ngàn đại thiên Thế Giới nhiều chăng?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Vi trần đại địa này rất nhiều.
Bạch Thiện Thệ! Rất nhiều.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Vi trần đại địa, Như Lai nói chẳng phải vi trần, cho nên Như Lai gọi là vi trần đại địa. Các Thế Giới, Như Lai nói chẳng phải Thế Giới, cho nên Như Lai gọi là Thế Giới.
Phật Bảo: Thiện Hiện! Ý ông nghĩ sao?
Có thể quán Như Lai Ứ g Chánh Đẳng Giác bằng ba mươi hai tướng Đại Sĩ phu không?
Thiện Hiện thưa: Bạch Thế Tôn! Không. Chẳng thể quán Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác bằng ba mươi hai tướng Đại Sĩ phu.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì ba mươi hai tướng Đại Sĩ phu, Như Lai nói là chẳng phải tướng, cho nên Như Lai gọi là ba mươi hai tướng Đại Sĩ phu.
Phật lại bảo Thiện Hiện: Này Thiện Hiện! Giả sử có thiện nam, hoặc thiện nữ, cứ mỗi ngày là xả thí thân thể mình nhiều như số cát Sông Hằng. Xả thí thân mình như vậy trải qua kiếp số nhiều như số cát Sông Hằng.
Lại có thiện nam, hoặc thiện nữ đối với pháp môn đây, cho đến bốn câu kệ, thọ trì đọc tụng thông suốt rốt ráo và rộng vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý. Do nhân duyên đây nên được phước rất nhiều hơn trước vô lượng, vô số.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện nghe oai lực của pháp, thương khóc rơi lệ, cúi người lau nước mắt rồi thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Thật là hiếm có! Bạch Thiện Thệ! Rất là hiếm có!
Nay Như Lai đã nói ra pháp môn này, làm các nghĩa lợi cho những kẻ phát tâm hướng tới Tối thượng thừa, làm các nghĩa lợi cho những kẻ phát tâm hướng tới Tối thắng thừa.
Bạch Thế Tôn! Từ khi sanh trí tuệ đến nay, con chưa từng được nghe pháp môn như thế.
Bạch Thế Tôn! Nếu hữu tình nào nghe thuyết Kinh Điển thâm sâu như thế mà sanh tưởng chơn thật, thì phải biết hữu tình này thành tựu sự tối thắng hiếm có.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì các tưởng chơn thật, kẻ tưởng chơn thật, Như Lai nói là chẳng phải tưởng, cho nên Như Lai gọi là tưởng chơn thật.
Bạch Thế Tôn! Nay con nghe pháp môn như thế, lãnh ngộ tin hiểu, nhưng chưa là hiếm có. Đời đương lai hậu thế, hậu thời, hầu phần năm trăm năm, khi chánh pháp sắp diệt, lúc thời phần chuyển, nếu hữu tình nào đối với pháp môn thâm sâu như thế mà lãnh ngộ tin hiểu, thọ trì đọc tụng, thông suốt rốt ráo và rộng vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý, thì phải biết hữu tình này thành tựu sự tối thắng hiếm có.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì các hữu tình ấy không có tưởng ngã, hữu tình, mạng giả, sĩ phu, Bổ đặc già la, ý sanh, thiếu niên, tác giả, thọ giả.
Vì sao?
Bạch Thế Tôn! Vì các tưởng ngã tức là chẳng phải tưởng, các tưởng hữu tình, tưởng mạng giả, tưởng sĩ phu, tưởng Bổ đặc già la, tưởng ý sanh, tưởng thiếu niên, tưởng người làm, tưởng người thọ tức là chẳng phải tưởng.
Vì sao?
Vì Chư Phật Thế Tôn lìa tất cả tưởng.
Bấy giờ Thế Tôn bảo cụ thọ Thiện Hiện: Đúng vậy, đúng vậy.
Thiện Hiện! Nếu các hữu tình nghe Kinh Điển thâm sâu như thế, mà không kinh, không sợ, không hoảng hốt, thì phải biết hữu tình ấy thành tựu sự tối thắng hiếm có.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì Như Lai nói Ba la mật đa tối thắng là bát nhã Ba la mật đa.
Thiện Hiện! Ba la mật đa tối thắng mà Như Lai đã nói, được vô lượng Chư Phật Thế Tôn cùng tuyên thuyết, nên gọi là Ba la mật đa tối thắng. Như Lai nói Ba la mật đa tối thắng tức chẳng phải Ba la mật đa, cho nên Như Lai gọi là Ba la mật đa tối thắng.
Lại nữa, Thiện Hiện! Như Lai nói nhẫn nhục Ba la mật đa tức chẳng phải Ba la mật đa, cho nên Như Lai gọi là nhẫn nhục Ba la mật đa.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì đời quá khứ xưa, ta từng bị Vua Yết lợi cắt tay chân, xẻo thịt. Khi ấy, ta hoàn toàn không có tưởng ngã, hoặc tưởng hữu tình, hoặc tưởng mạng giả, hoặc tưởng sĩ phu, hoặc tưởng Bổ đặc già la, hoặc tưởng ý sanh, hoặc tưởng thiếu niên, hoặc tưởng tác giả, hoặc tưởng thọ giả. ta đều không có tưởng, cũng chẳng phải không có tưởng.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì lúc đó nếu ta có tưởng ngã tức là có tưởng giận. Nếu ta có tưởng hữu tình, tưởng mạng giả, tưởng sĩ phu, tưởng Bổ đặc già la, tưởng ý sanh, tưởng thiếu niên, tưởng người làm, tưởng người thọ, tức là có tưởng giận.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì ta nhớ trong quá khứ năm trăm năm, từng làm Tiên Nhân, hiệu là Nhẫn Nhục. Bấy giờ, ta hoàn toàn không có tưởng ngã, không có tưởng hữu tình, không có tưởng mạng giả, không có tưởng sĩ phu, không có tưởng Bổ đặc già la, không có tưởng ý sanh, không có tưởng thiếu niên, không có tưởng tác giả, không có tưởng thọ giả. ta đều không có tưởng, cũng chẳng phải không có tưởng.
Thiện Hiện! Đại Bồ Tát phát tâm Vô Thượng Chánh Đẳng Bồ Đề nên xa lìa tất cả tưởng, chẳng trụ nơi sắc mà sanh tâm, chẳng trụ phi sắc mà sanh tâm. Chẳng trụ thanh, hương, vị, xúc, pháp mà sanh tâm. Chẳng trụ phi thanh, hương, vị, xúc, pháp mà sanh tâm. Hoàn toàn vô trụ mà sanh tâm.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì các chỗ trụ chẳng phải là chỗ trụ. Do đó, Như Lai nói các Bồ Tát nên vô trụ mà hành bố thí. Chẳng nên trụ sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp mà hành bố thí.
Lại nữa, Thiện Hiện! Đại Bồ Tát vì các hữu tình mà làm nghĩa lợi, nên phải xả bỏ bố thí như thế.
Vì sao?
Thiện Hiện! Vì các tưởng hữu tình tức là chẳng phải tưởng. Tất cả hữu tình, Như Lai nói chẳng phải hữu tình.
Thiện Hiện! Như Lai là người nói lời thật, người nói lời phải, người nói lời đúng, người nói lời chẳng khác.
Lại nữa, Thiện Hiện! Các pháp mà Như Lai hiện tiền đã chứng, hoặc đã nói, hoặc đã nghĩ, thì ở trong ấy chẳng phải chơn thật, cũng chẳng phải hư dối.
Thiện Hiện! Ví như một người vào nơi nhà tối thì không thấy gì hết. Phải biết Bồ Tát nếu rơi vào việc, nghĩa là rơi vào việc mà hành bố thí, cũng lại như vậy.
Thiện Hiện! Ví như người mắt sáng, khi đêm đã tàn, Mặt Trời chiếu sáng, thì thấy hình sắc mọi vật. Phải biết Bồ Tát chẳng rơi vào việc, nghĩa là chẳng rơi vào việc mà hành bố thí, cũng lại như vậy.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu thiện nam, hoặc thiện nữ đối với pháp môn đây mà thọ trì đọc tụng thông suốt rốt ráo và vì người khác tuyên thuyết chỉ bày, như lý tác ý, thì Như Lai dùng Phật trí biết rõ người này, Như Lai dùng Phật nhãn thấy rõ người này, Như Lai độ người này. Tất cả hữu tình như thế sẽ được vô lượng phước đức.
***
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Năm - Phẩm Mười Bảy - Phẩm Tham Hành - Phần Hai
Phật Thuyết Kinh đại Bát Nhã Ba La Mật đa - Hội Thứ Ba - Phẩm Ba Mươi Mốt - Phẩm Tuyên Hóa - Phần Ba