Phật Thuyết Kinh Tương ưng Bộ - Tập Hai - Thiên Nhân Duyên - Chương Một - Tương ưng Nhân Duyên - Phẩm đồ ăn - Phần Mười - Duyên

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư An Thế Cao, Đời Hậu Hán

PHẬT THUYẾT

KINH TƯƠNG ƯNG BỘ

Hán dịch: Ngài Tam Tạng Pháp Sư 

An Thế Cao, Đời Hậu Hán  

TẬP HAI

THIÊN NHÂN DUYÊN  

CHƯƠNG MỘT

TƯƠNG ƯNG NHÂN DUYÊN  

PHẨM ĐỒ ĂN  

PHẦN MƯỜI

DUYÊN

 

Trú ở Sàvatthi!

Này các Tỳ Kheo, ta sẽ giảng cho các ông lý duyên khởi và các pháp duyên sanh. Hãy lắng nghe và khéo suy nghiệm, ta sẽ giảng.

Thưa vâng, bạch Thế Tôn! Các vị Tỳ Kheo ấy vâng đáp Thế Tôn.

Thế Tôn nói như sau: Và này các Tỳ Kheo, thế nào là lý duyên khởi?

Do duyên sanh, này các Tỳ Kheo, già, chết khởi lên. Dầu các Như Lai có xuất hiện hay không xuất hiện, an trú là giới tánh ấy, pháp trú tánh ấy, pháp quyết định tánh ấy, y duyên tánh ấy.

Như Lai hoàn toàn chứng ngộ, hoàn toàn chứng đạt định lý ấy. Sau khi hoàn toàn chứng ngộ, hoàn toàn chứng đạt, Như Lai tuyên bố, tuyên thuyết, tường thuyết, khai hiển, khai thị, phân biệt, minh hiển, minh thị.

Do duyên sanh, này các Tỳ Kheo, nên có già, chết.

Do duyên hữu, này các Tỳ Kheo, nên có sanh.

Do duyên thủ, này các Tỳ Kheo, nên có hữu.

Do duyên ái, này các Tỳ Kheo, nên có thủ.

Do duyên thọ, này các Tỳ Kheo, nên có ái.

Do duyên xúc, này các Tỳ Kheo, nên có thọ.

Do duyên sáu xứ, này các Tỳ Kheo, nên có xúc.

Do duyên danh sắc, này các Tỳ Kheo, nên có sáu xứ.

Do duyên thức, này các Tỳ Kheo, nên có danh sắc.

Do duyên các hành, này các Tỳ Kheo, nên có thức.

Do duyên vô minh, này các Tỳ Kheo, nên có hành.

Dầu cho Như Lai có xuất hiện hay không xuất hiện, an trú là giới tánh ấy, pháp trú tánh ấy, pháp quyết định tánh ấy, y duyên tánh ấy. Như Lai hoàn toàn chứng ngộ, hoàn toàn chứng đạt tánh ấy.

Sau khi hoàn toàn chứng ngộ, hoàn toàn chứng đạt, Như Lai tuyên bố, tuyên thuyết, tường thuyết, khai hiển, khai thị, phân biệt, minh hiển, minh thị. Do duyên vô minh, này các Tỳ Kheo, có các hành. Như vậy, này các Tỳ Kheo, ở đây là như tánh, bất hư vọng tánh, bất dị như tánh, y duyên tánh ấy.

Này các Tỳ Kheo, đây gọi là lý duyên khởi.

Và này các Tỳ Kheo, thế nào là duyên sanh pháp?

Già, chết, này các Tỳ Kheo, là vô thường, hữu vi, duyên sanh, biến hoại tánh, biến diệt tánh, ly tham tánh, đoạn diệt tánh.

Sanh, này các Tỳ Kheo, là vô thường, hữu vi, duyên sanh, biến hoại tánh, biến diệt tánh, ly tham tánh, đoạn diệt tánh.

Hữu, này các Tỳ Kheo, là vô thường, hữu vi, duyên sanh, biến hoại tánh, biến diệt tánh, ly tham tánh, đoạn diệt tánh.

Thủ, này các Tỳ Kheo, ái, này các Tỳ Kheo, thọ, này các Tỳ Kheo, xúc, này các Tỳ Kheo, sáu xứ, này các Tỳ Kheo, danh sắc, này các Tỳ Kheo, thức, này các Tỳ Kheo, các hành, này các Tỳ Kheo.

Vô minh, này các Tỳ Kheo, là vô thường hữu vi, duyên sanh, biến hoại tánh, biến diệt tánh, ly tham tánh, đoạn diệt tánh. Những pháp này, này các Tỳ Kheo, được gọi là duyên sanh pháp.

Do vì, này các Tỳ Kheo, vị Thánh đệ tử khéo thấy như chơn với chánh trí tuệ lý duyên khởi này và các pháp duyên sanh này, nên chắc chắn vị ấy không chạy theo quá khứ với những câu hỏi:

Ta có mặt trong quá khứ?

Ta không có mặt không quá khứ?

Ta là gì trong quá khứ?

Ta có mặt như thế nào trong quá khứ?

Hay trước ta đã là gì, và nay trong quá khứ ta là gì?

Hay không chạy theo tương lai với những câu hỏi:

Ta có mặt trong tương lai?

Ta không có mặt trong tương lai?

Ta sẽ làm gì trong tương lai?

Ta có mặt như thế nào trong tương lai?

Hay trước ta là gì, và nay trong tương lai ta sẽ là gì?

Hay nay các vị ấy sẽ khởi lên những nghi ngờ về tự mình trong hiện tại như sau:

Ta hiện có mặt?

Ta hiện không có mặt?

Ta hiện là gì?

Ta hiện có mặt như thế nào?

Sự kiện như vậy không xảy ra.

Vì sao?

Vì rằng vị Thánh đệ tử, này các Tỳ Kheo, đã khéo thấy như chơn với chánh trí tuệ, định lý duyên khởi này với các pháp duyên sanh này.

***

Tổng hợp